ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Βασική βιβλιογραφία: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας – Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών – ΙΑΚΑ Τομέας Ιστορίας Εργαστήριο Ιστορίας Εκπόνηση εργασιών στην ιστορία 2014-2015 Διδάσκουσα: Ρέα Ματσάγγου Μάθημα 10ο ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Βασική βιβλιογραφία: Booth, W., Colomb, G., and Williams, G. (2008) The Craft of Research. Chicago & London: The University of Chicago Press. Eco, U., (1994) Πώς γίνεται μια διπλωματική εργασία. Αθήνα: Νήσος. Καραγιαννόπουλος, Ι., (1993) Εισαγωγή στην Τεχνική της Επιστημονικής Ιστορικής Εργασίας. Θεσσαλονίκη: Βάνιας. Introduction to History, The Open University, Εισαγωγή στην Ιστορία (1985), μεταφρ. Τρίγκου, Κ. Αθήνα: Π. Κουτσούμπος
Σύμφωνα με τον Umberto Eco (Eco, 1994: 37) Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας – Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών – ΙΑΚΑ Τομέας Ιστορίας Εργαστήριο Ιστορίας Εκπόνηση εργασιών στην ιστορία 2014-2015 Διδάσκουσα: Ρέα Ματσάγγου Μάθημα 10ο Σύμφωνα με τον Umberto Eco (Eco, 1994: 37) κάνω μια εργασία σημαίνει: εντοπίζω ένα συγκεκριμένο θέμα συγκεντρώνω στοιχεία σχετικά με αυτό το θέμα οργανώνω αυτά τα στοιχεία επανεξετάζω από πρώτο χέρι το θέμα μου στο φως των στοιχείων που συγκεντρώθηκαν δίνω οργανική μορφή στο υλικό μου συνθέτω τα δεδομένα μου με τρόπο δημιουργικό προσέχω να δίνω όλες τις πληροφορίες στους αναγνώστες μου σχετικά με τα δεδομένα/στοιχεία που βρήκα ώστε να μπορούν να συνεχίσουν την έρευνα για λογαριασμό τους εστίαση
Αφήγηση, περιγραφή, ανάλυση Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας – Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών – ΙΑΚΑ Τομέας Ιστορίας Εργαστήριο Ιστορίας Εκπόνηση εργασιών στην ιστορία 2014-2015 Διδάσκουσα: Ρέα Ματσάγγου Μάθημα 10ο Αφήγηση, περιγραφή, ανάλυση Κάθε εργασία πρέπει να περιέχει: μια ιστορία να διηγηθείτε ένα ζήτημα να αναλύσετε Μια υπόθεση εργασίας ή κύριο επιχείρημα ή κεντρική ιδέα= κεντρικός άξονας γύρω από οποίο υφαίνεται η αφήγηση και ανάλυση. Η υπόθεση εργασίας πρέπει να τεθεί: Στην εισαγωγή ή και σε πρώτες παραγράφους και στο συμπέρασμα ως κάτι που έχει αποδειχθεί. Αφήγηση= αλλαγή ιστορικού φαινόμενου δια μέσου του χρόνου Περιγραφή= πληροφορεί για το περιεχόμενο ιστορικού φαινόμενου Ανάλυση= ερμηνεία, σχέσεις/συσχετισμοί, σημασία ιστορικού φαινομένου Περιγραφή & ανάλυση αποσπούν φαινόμενο από ροή χρόνου και το εξετάζουν ως στατικό Εξισορρόπηση των 3 Δημιουργική φαντασία, όχι μυθοπλασία Η ιστορία είναι ταυτόχρονα τέχνη & επιστήμη
Πότε ξεκινώ να γράφω την εργασία; Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας – Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών – ΙΑΚΑ Τομέας Ιστορίας Εργαστήριο Ιστορίας Εκπόνηση εργασιών στην ιστορία 2014-2015 Διδάσκουσα: Ρέα Ματσάγγου Μάθημα 10ο Πότε ξεκινώ να γράφω την εργασία; Για τον καθένα, διαφορετική η κατάλληλη στιγμή. Όλο το στάδιο της αποδελτίωσης είναι μια προετοιμασία για αυτό. Η δημιουργία περιλήψεων, η ανάλυση & ερμηνεία, η κριτική των κειμένων που διαβάζετε, σας προετοιμάζουν για αυτή τη στιγμή. Η πρώτη πρόχειρη γραφή μοιάζει με ανακάλυψη. Είναι η πιο συναρπαστική φάση της συγγραφής μιας εργασίας. Το υλικό που δουλέψατε στη φάση της αποδελτίωσης, τώρα, για πρώτη φορά λειτουργεί, και γεννιούνται νέες ιδέες & σκέψεις που μέχρι τότε δεν είχαν εκφραστεί. Από πού ξεκινώ να γράφω την εργασία; Δεν είναι ανάγκη να ξεκινήσετε από το πρώτο κεφάλαιο, αλλά από αυτό για οποίο έχετε περισσότερες πληροφορίες. Η εισαγωγή κατά κανόνα γράφεται στο τέλος της εργασίας. Βασικό: η μέθοδος για τη συγγραφή μιας εργασίας είναι η ίδια ανεξάρτητα αν πρόκειται για προπτυχιακή, μεταπτυχιακή εργασία ή διδακτορική διατριβή.
Βασικό κείμενο εργασίας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας – Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών – ΙΑΚΑ Τομέας Ιστορίας Εργαστήριο Ιστορίας Εκπόνηση εργασιών στην ιστορία 2014-2015 Διδάσκουσα: Ρέα Ματσάγγου Μάθημα 10ο Βασικό κείμενο εργασίας Σχεδιάστε κάθε παράγραφο, κεφάλαιο & υποκεφάλαιο Σπάτε το θέμα σας σε κομματάκια και δουλεύετε κάθε φορά με ένα από αυτά, αλλά ταυτόχρονα έχετε και το γενικό πλάνο που συντίθεται από αυτά. Σε κάθε μέρος που δουλεύετε (π.χ. κεφάλαιο, υποκεφάλαιο, παράγραφο), εκτός από τον τίτλο (θέμα που θα αναπτύξετε), γράψτε τις σχετικές λέξεις-κλειδιά για να σας κρατούν στο θέμα. Γράψτε επίσης τις βασικές έννοιες που εντοπίσατε κατά την αποδελτίωση και οι οποίες θα διατρέχουν την εργασία ως συνεκτικός ιστός. Στη συνέχεια, συγκεντρώστε το υλικό της αποδελτίωσης που αντιστοιχεί στο συγκεκριμένο μέρος/κεφάλαιο και ιεραρχήστε το. Αξιοποιήστε όλα όσα είπατε στη διάρκεια του σεμιναρίου, εντάσσοντάς τα σε εργασία σας. Δώστε ορισμούς των όρων που χρησιμοποιείτε. Ειδικά όταν όρος= λέξη-κλειδί. Χρησιμοποιείστε παραδείγματα, βοηθούν όταν είναι κατάλληλα.
Η τελική συγγραφή της εργασίας. Τα μέρη μιας εργασίας: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας – Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών – ΙΑΚΑ Τομέας Ιστορίας Εργαστήριο Ιστορίας Εκπόνηση εργασιών στην ιστορία 2014-2015 Διδάσκουσα: Ρέα Ματσάγγου Μάθημα 10ο Η τελική συγγραφή της εργασίας. Τα μέρη μιας εργασίας: Εξώφυλλο & Περιεχόμενα Μην υποτιμάτε τη μορφή. Η πρώτη εικόνα είναι πολύ σημαντική. Στο εξώφυλλο οι σωστές πληροφορίες. Τα περιεχόμενα: σαφής διάρθρωση εργασίας σε κεφάλαια & υποκεφάλαια Η σχέση/σύνδεσή τους πρέπει να είναι λειτουργική/ιεραρχική: Με ποια κριτήρια ιεραρχώ τα περιεχόμενα; (πχ. χρονολογικά, χωροταξικά, σχέσης αιτίας-αιτιατού, σύγκρισης/αντιπαράθεσης, κλπ) Προηγείται: Το αρχαιότερο από το νεώτερο. Το γενικό από το ειδικό. Το αναλυτικό από το συνθετικό. Το οικείο από το λιγότερο οικείο. Αυτό που πρέπει να παρουσιαστεί πρώτο, ώστε να κατανοηθεί το δεύτερο. Η περιγραφή ενός φαινομένου από την ερμηνεία του.
Η τελική συγγραφή της εργασίας. Τα μέρη μιας εργασίας: Εισαγωγή Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας – Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών – ΙΑΚΑ Τομέας Ιστορίας Εργαστήριο Ιστορίας Εκπόνηση εργασιών στην ιστορία 2014-2015 Διδάσκουσα: Ρέα Ματσάγγου Μάθημα 10ο Η τελική συγγραφή της εργασίας. Τα μέρη μιας εργασίας: Εισαγωγή Τα πιο βασικά για εργασία προπτυχιακού μαθήματος Θέματα που θίγονται στην εισαγωγή: Παρουσίαση του θέματος. Επεξήγηση όρων, εννοιών, βασικές πληροφορίες που διαφωτίζουν το θέμα μας. (γενικά, όταν εισάγετε για πρώτη φορά έναν όρο, εξηγείστε τον). Ποιος είναι ο στόχος της εργασίας σας, ποιο είναι το βασικό ερώτημα στο οποίο εστιάζει; Τα όρια του θέματος της εργασίας (π.χ. χρονολογικά, γεωγραφικά, θεωρητικά). Τι σας παρακίνησε να διαλέξετε το συγκεκριμένο θέμα. Η διάρθρωση της εργασίας σε ενότητες/κεφάλαια. Η μέχρι στιγμής έρευνα για το θέμα. Τι θα προσφέρει και σε ποιους με την απάντησή του, ποιο πρόβλημα θα λύσει; Τι κενό καλύπτει; (η σημασία της απάντησης). Μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί. Πρακτικά ζητήματα και δυσκολίες που αντιμετωπίσατε κατά τη συγγραφή ή έρευνα.
Η τελική συγγραφή της εργασίας. Τα μέρη μιας εργασίας: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας – Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών – ΙΑΚΑ Τομέας Ιστορίας Εργαστήριο Ιστορίας Εκπόνηση εργασιών στην ιστορία 2014-2015 Διδάσκουσα: Ρέα Ματσάγγου Μάθημα 10ο Η τελική συγγραφή της εργασίας. Τα μέρη μιας εργασίας: Βασικό κείμενο (κεφάλαια, υποκεφάλαια, παράγραφος) Κάθε παράγραφος/κεφάλαιο περιλαμβάνει: Εισαγωγή (ποιο το επί μέρους ερώτημα/θέμα/επιχείρημα που θα αναπτύξετε). Ανάπτυξη-τεκμηρίωση: Πρωτογενείς πηγές (αποδεικτικά στοιχεία). Ανάπτυξη-τεκμηρίωση: Ερμηνείες & απόψεις ερευνητών δευτερογενούς βιβλιογραφίας. Δική σας ερμηνεία, ή/και άποψή σας για όσα αναπτύχτηκαν (πχ συμφωνία ή διαφωνία σας με απόψεις κάποιου ερευνητή). Επί μέρους συμπεράσματα. τεκμήρια Είναι σημαντικό: Να υπάρχει συνοχή & καλή οργάνωση κειμένου: δεν αρκεί να δίνουμε σωστές και αξιόλογες πληροφορίες Η επιχειρηματολογία να αναπτύσσεται βαθμιαία με τρόπο επαγωγικό. Να μην επαναλαμβάνονται τα ίδια πράγματα. Χρησιμοποιείστε παραδείγματα, βοηθούν όταν είναι κατάλληλα. Εμβάθυνση & ανάλυση του θέματος: δημιουργική σύνθεση απόψεων και όχι συρραφή (copy–paste). Στόχος: η παραγωγή ιστορικής σκέψης.
Δεν υπάρχει μόνο ένας σωστός τρόπος για τη διατύπωση των πληροφοριών. Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας – Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών – ΙΑΚΑ Τομέας Ιστορίας Εργαστήριο Ιστορίας Εκπόνηση εργασιών στην ιστορία 2014-2015 Διδάσκουσα: Ρέα Ματσάγγου Μάθημα 9ο Η παράγραφος της εργασίας. Δεν υπάρχει μόνο ένας σωστός τρόπος για τη διατύπωση των πληροφοριών. Δεν υπάρχει κανέναν απόλυτο κριτήριο σύμφωνα με το οποίο κάποιος πρέπει να παρουσιάζει το υλικό του. Πάνω απ’ όλα, η ιστορία πρέπει να είναι θεμελιωμένη σε πηγές.
Η επιχειρηματολογία αναπτύσσεται βαθμιαία με τρόπο επαγωγικό Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας – Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών – ΙΑΚΑ Τομέας Ιστορίας Εργαστήριο Ιστορίας Εκπόνηση εργασιών στην ιστορία 2014-2015 Διδάσκουσα: Ρέα Ματσάγγου Μάθημα 10ο Η επιχειρηματολογία αναπτύσσεται βαθμιαία με τρόπο επαγωγικό Εισαγωγή Συμπέρασμα Εισαγωγή Συμπέρασμα Εισαγωγή Συμπέρασμα Εισαγωγή Συμπέρασμα Εισαγωγή Συμπέρασμα Γενική Εισαγωγή Γενικό Συμπέρασμα - Επίλογος Δεδομένα πηγών Επιχείρημα Ανάπτυξη-τεκμηρίωση Ανάπτυξη-τεκμηρίωση Δεδομένα πηγών Επιχείρημα Ανάπτυξη-τεκμηρίωση Δεδομένα πηγών Ανάπτυξη-τεκμηρίωση Επιχείρημα Δεδομένα πηγών Επιχείρημα Επιχείρημα Δεδομένα πηγών
Τα μέρη μιας εργασίας: Συμπεράσματα Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας – Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών – ΙΑΚΑ Τομέας Ιστορίας Εργαστήριο Ιστορίας Εκπόνηση εργασιών στην ιστορία 2014-2015 Διδάσκουσα: Ρέα Ματσάγγου Μάθημα 10ο Τα μέρη μιας εργασίας: Συμπεράσματα Αποτελεί σύνθεση επί μέρους συμπερασμάτων/πορισμάτων. Να είναι σαφής & περιεκτικός. Να μην είναι συρραφή επιμέρους συμπερασμάτων ή επανάληψη εισαγωγής. Να είναι νέα σύνθεση στην οποία θα εκφράζετε την προσωπική σας άποψη (τελική αποτίμηση απόψεων ερευνητών & προσωπική ματιά). Επιπλέον, στα συμπεράσματα μπορεί: να τίθενται νέα ερωτήματα για περεταίρω έρευνα. να αναφέρονται προεκτάσεις και επιδράσεις του θέματος στο σήμερα.
Η τελική συγγραφή της εργασίας: Γλώσσα & έκφραση Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας – Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών – ΙΑΚΑ Τομέας Ιστορίας Εργαστήριο Ιστορίας Εκπόνηση εργασιών στην ιστορία 2014-2015 Διδάσκουσα: Ρέα Ματσάγγου Μάθημα 10ο Η τελική συγγραφή της εργασίας: Γλώσσα & έκφραση Σε ποιόν απευθυνόμαστε; Πώς μιλάμε; Εγώ ή εμείς; Προτιμείστε πιο απρόσωπες εκφράσεις: «μπορεί να συμπεράνει κανείς», «φαίνεται να επιβεβαιώνεται», «θα μπορούσε κανείς να πει», «από τα παραπάνω συνάγεται» κλπ. Όχι απόλυτο ύφος. Άλλο ο προφορικός και άλλο ο γραπτός λόγος. Εκφραζόμαστε με σαφήνεια, συντομία, απλότητα. Παράγραφοι: ούτε μακροσκελείς ούτε πολύ μικρές. Προτιμούμε μικρές προτάσεις. Σε μεγάλες προτάσεις κίνδυνος για εκφραστικά λάθη. Περιορίστε δευτερεύουσες προτάσεις. Όχι πολλές αντωνυμίες. Εναλλάσσουμε ενεργητική & παθητική φωνή. Αποφεύγουμε επαναλήψεις και επικαλύψεις. Ποικιλία στην έκφραση. Το λεξιλόγιο να μην είναι φτωχό. Αποφεύγουμε κοινότυπες ή εξεζητημένες εκφράσεις. Όχι στην παράλληλη χρήση διαφορετικών γλωσσικών τύπων (πχ. δημοτική & καθαρεύουσα). Προσοχή στα σημεία στίξης, στην ορθογραφία & τη σύνταξη.
Η σειρά που μπαίνει η «βιβλιογραφία» είναι η εξής: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας – Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών – ΙΑΚΑ Τομέας Ιστορίας Εργαστήριο Ιστορίας Εκπόνηση εργασιών στην ιστορία 2014-2015 Διδάσκουσα: Ρέα Ματσάγγου Μάθημα 10ο Τελική βιβλιογραφία Υπάρχουν διάφορα βιβλιογραφικά στυλ. Εκείνο που έχει σημασία είναι να ακολουθείτε με συνέπεια ένα συγκεκριμένο στυλ, ώστε να υπάρχει ομοιομορφία στη μορφή και στη στίξη (συμβουλευτείτε τον/την διδάσκοντα/ουσα για το στυλ που προτιμά). Η σειρά που μπαίνει η «βιβλιογραφία» είναι η εξής: Ελληνόγλωσση ή, ενιαία βιβλιογραφία με κριτήριο το λατινικό αλφάβητο Ξενόγλωσση Ιστοσελίδες Συνεντεύξεις Προσωπική επικοινωνία Θα πρέπει να υπάρχει αμφι-μονοσήμαντη αντιστοιχία μεταξύ των παραπομπών (στο βασικό κείμενο) και της βιβλιογραφίας (πίσω).
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας – Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών – ΙΑΚΑ Τομέας Ιστορίας Εργαστήριο Ιστορίας Εκπόνηση εργασιών στην ιστορία 2014-2015 Διδάσκουσα: Ρέα Ματσάγγου Μάθημα 10ο Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας