ΑΥΤΟΡΡΥΘΜΙΣΗ «Ο μαθητής παίρνει την ευθύνη του εαυτού και των σχέσεών του» Πουλής Αναστάσιος Ψυχολόγος - 4ο Ειδικό Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης

10ο Ειδικό Νηπιαγωγείο Θεσσαλονίκης Η σχολική κοινότητα Σχολεία: 4o Ειδικό Δημοτικό Συστέγαση με: 10ο Ειδικό Νηπιαγωγείο Θεσσαλονίκης 90ο νηπιαγωγείο 64ο δημοτικό 30ο γυμνάσιο

Κοινά χαρακτηριστικά: Μαθητές: Διαταραχές αυτιστικού φάσματος Βαριά & μέτρια νοητική ανεπάρκεια Διαταραχές Συμπεριφοράς Κοινά χαρακτηριστικά: Έλλειψη πρωτοβουλίας Μη έκφραση των αναγκών, επιθυμιών & συναισθημάτων Μη ενεργοποίηση Παθητικότητα - Παραίτηση Μη οργάνωση & οριοθέτηση συμπεριφοράς Χαμηλή αυτοεκτίμηση Δυσκολία στην ανάπτυξη σχέσεων, κοινωνικών δεξιοτήτων & επικοινωνίας

(4)Το ξεκίνημα.....… Ομάδες του σχολείου (κουκλοθέατρο, θεατρικό παιχνίδι, Καραγκιόζης) -> θετικά αλλά περιορισμένα οφέλη* στο χρόνο, λόγω εξάρτησης από τους ενήλικες.

Παντελής Μπιτζαράκης (ψυχολόγος 4ο Ειδικό Σχολείο 1989-2013). Κάτι διαφορετικό !!!! Μμμμ …… Αυτορρύθμιση της συμπεριφοράς Παντελής Μπιτζαράκης (ψυχολόγος 4ο Ειδικό Σχολείο 1989-2013).

Το πρόγραμμα της Αυτορρύθμισης των σχέσεων & της συμπεριφοράς Η αυτορρύθμιση είναι ένας τρόπος ανίχνευσης, διαχείρισης, διαπραγμάτευσης, δημιουργίας συνεργασίας και ρύθμισης των σχέσεων μαθητών χωρίς την φυσική παρουσία ενηλίκων.

Η Αυτορρύθμιση μέσα στο σχολείο Εντάσσεται στο αναλυτικό πρόγραμμα του σχολείου. Συμμετέχουν όλοι οι μαθητές του σχολείου ανεξαρτήτως δυσκολιών. Κάθε ομάδα μαθητών παρακολουθεί το πρόγραμμα αυτορρύθμισης δύο φορές την εβδομάδα για μια ώρα (1 ώρα: μόνο μαθητές ειδικού σχολείου & 1 ώρα: συνύπαρξη με γενικό σχολείο). Σε κάθε συνάντηση ο ψυχολόγος και ο/η δάσκαλος/α της τάξης βρίσκονται στο διαμορφωμένο χώρο παρατήρησης της ομάδας. Εάν χρειαστεί παρεμβαίνουν ή συμμετέχουν στη διαδικασία.

Οι μαθητές εισέρχονται στην αίθουσα χωρίς παπούτσια Διαδικασία Οι μαθητές εισέρχονται στην αίθουσα χωρίς παπούτσια Ανακοινώνονται οι κανόνες από το μικρόφωνο Οι κανόνες που συμφωνούνται με τους μαθητές Δε φτύνω/τραβάω μαλλιά/δαγκώνω Δεν καταστρέφω το χώρο Ανάλογα με τη δυναμική της ομάδας γίνεται εισαγωγή νέων κανόνων Παρέμβαση στην ομάδα όταν: Δεν υπάρχει δραστηριότητα για αρκετό χρονικό διάστημα (εμψύχωση από φοιτητές). Όταν υπάρξει σωματική βία ( Υπενθύμιση από το μικρόφωνο. Σε μη συμμόρφωση, απομακρύνεται το παιδί για 5’ από την αίθουσα).

(9) Μέσα στην αίθουσα της αυτορρύθμισης Τα παιδιά: Παίζουν μεταξύ τους Αγκαλιάζονται Αγγίζονται Παλεύουν Έχουν έντονη σωματική επαφή Γελούν/ χαίρονται Παίζουν μαξιλαροπόλεμο Κάνουν παιχνίδια ρόλων Διεκδικούν αντικείμενα Έχουν αποσπασματικότητα και στασιμότητα στο παιχνίδι Έχουν δυσκολία σύνδεσης των γεγονότων Έχουν αδυναμία σύνδεσης και αλληλεπίδρασης Εκτίθενται σε «ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ» (σωματικές, λεκτικές, συναισθηματικές) *……

ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΚΑΝΟΥΜΕ ΑΥΤΌ ;;;;;;;;;;

(11) Στόχοι του προγράμματος της αυτορρύθμισης Αυτόνομη λειτουργία των παιδιών χωρίς την άμεση παρουσία ενηλίκων Ελεύθερη έκφραση Έκφραση επιθυμίας Παιχνίδι Δημιουργία σχέσεων & θετικής αυτό-εικόνας Ρύθμιση συμπεριφοράς βάσει κοινωνικών κανόνων Επίλυση προβλημάτων Διαχείριση συναισθημάτων Διαχείριση εντάσεων/συγκρούσεων/διαφωνιών Επιδίωξη/ανάπτυξη/οριοθέτηση σωματικής επαφής Διεκδίκηση θέσης & ρόλου μέσα στην ομάδα Προσωπική ευθύνη* Μακροπρόθεσμος στόχος: ΑΥΤΟΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ

Πάτωμα με μουσαμά & στρώματα γυμναστικής (i) Ο χώρος Αίθουσα: 6,5 χ 4,3 μ. Τοίχοι με αφρολέξ Πάτωμα με μουσαμά & στρώματα γυμναστικής (i)

Σκοινιά (κούνια, τελεφερίκ) (ii)

Σκοπός ύπαρξης μόνο αυτών των αντικειμένων: Η απλή & ουσιαστική σχέση μεταξύ των ατόμων. Έμφαση σε σωματική επαφή (iii)

Επικοινωνία με την αίθουσα παρατήρησης, για τις απαραίτητες παρεμβάσεις, γίνεται μέσω μονόδρομου καθρέφτη & μικροφωνικών – ηχητικών εγκαταστάσεων.

Αίθουσα αυτορρύθμισης Ειδικό Σχολείο Κιλκίς (i)

Αίθουσα παρατήρησης (ii)

1ο Ειδικό Σχολείο Θεσσαλονίκης (i)

1ο Ειδικό Σχολείο Θεσσαλονίκης (ii)

1ο Ειδικό Σχολείο Θεσσαλονίκης (iii)

ΙΝΑΑ- Ινστιτούτο Αναπτυξιακής Αποκατάστασης (i)

ΙΝΑΑ- Ινστιτούτο Αναπτυξιακής Αποκατάστασης (ii)

Η αυτορρύθμιση πίσω από τον καθρέφτη

Τι χρειάζεται από τους εξωτερικούς παρατηρητές: Υπομονή Διάκριση Μη κατεπείγουσα παρέμβαση Να δοθεί χρόνος στην ομάδα (διαφορετικός χρόνος από των ενηλίκων) Να υπάρξει εμπιστοσύνη στην ομάδα Να μην κρίνεται η ομάδα με κριτήριο το ενήλικο σύστημα συμπεριφορών & τις αλλαγές των τυπικών ανθρώπων Αλλαγές γίνονται σε βάθος χρόνου (στα τελευταία λεπτά της ομάδας/ μεγάλο χρονικό διάστημα) Ο χρόνος «Για όλα υπάρχει χρόνος….» (T. Edison)

Αποτελέσματα στους μαθητές Ενθουσιασμός, χαρά, θετικά συναισθήματα Το γέλιο φέρνει κοντά τα παιδιά Μείωση & εξάλειψη μη κοινωνικών μορφών συμπεριφοράς Επιλογή δράσης ανάλογα με τις επιθυμίες, τις ανάγκες και τις σχέσεις με τα άλλα παιδιά Οι συνομήλικοι καθορίζουν τα όρια (και όχι το πρόσωπο εξουσίας) και τους κώδικες επικοινωνίας Σωματική επαφή χωρίς παραβίαση ορίων Αυτονομία στις αντιδράσεις Ελευθερία έκφρασης Δήλωση παρουσίας και τρόπου συσχέτισης χωρίς την παρέμβαση προσώπου εξουσίας Εξοικείωση και άρση προκαταλήψεων λόγω της συνύπαρξης

(23) Επίδραση του προγράμματος στους ενήλικες Ελευθερία Παιδικότητα Άμεση έκφραση επιθυμίας Γενίκευση των αρχών του προγράμματος στην προσωπική ζωή: Λιγότερο παρεμβατικοί Υπομονή Διάκριση Μαθαίνουν να δίνουν χρόνο στους άλλους και στον εαυτό τους

Ευχαριστώ πολύ!