ασφαλεια στο διαδικτυο ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013-14 Τετράμηνο α’ Β’ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΟΛΙΝΔΡΟΥ

ΟΜΑΔΕΣ Ομάδα Α΄: Μπαϊράμης Αθανάσιος Κοροβέσης Ιωάννης – Νικόλαος Μουχταρόπουλος Ηλίας Ομάδα Β΄: Κατσιούλα Μαρία Καστανίτης Ευάγγελος Γκιοκχιλάι Εντουάρντ

Ομάδα Γ΄: Μακρή Ευαγγελία Αβραάμ Αικατερίνη Κουτσιάδη Ελευθερία Επόπτης Καθηγητής : Γεωργίου Γεωργία ΠΕ20

ΥΠΟΘΕΜΑΤΑ Προσωπικά δεδομένα Κυβερνοεκφοβισμός (Cyber – Bullying) Ερωτηματολόγιο

ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

ΙΣΤΟΡΙΑ 1η Ο Γιώργος διασκεδάζει πολύ ανεβάζοντας φωτογραφίες από τα πάρτι στο Facebook. Κάποιες είναι πολύ αστείες, όπως αυτή που μεθυσμένος βγάζει τα ρούχα του χορεύοντας πάνω στο μπαρ. Δεν είχε φανταστεί βέβαια ότι την φωτογραφία αυτή θα την έβλεπε ο φίλος του πατέρα του... Μήπως δεν έπρεπε να ανεβάσει όλες εκείνες τις φωτογραφίες; Και μήπως δεν έπρεπε το προφίλ του στο Facebook να είναι ανοικτό σε όλους;

Τι είναι τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα (ή αλλιώς προσωπικά δεδομένα); Προσωπικά δεδομένα είναι κάθε πληροφορία που αναφέρεται και περιγράφει ένα άτομο, όπως: Στοιχεία αναγνώρισης (ονοματεπώνυμο, ηλικία, επάγγελμα, οικογενειακή κατάσταση κλπ.). Φυσικά χαρακτηριστικά. Εκπαίδευση. Εργασία (προϋπηρεσία , εργασιακή συμπεριφορά κλπ.).

Οικονομική κατάσταση (έσοδα, περιουσιακά στοιχεία, οικονομική συμπεριφορά). Ενδιαφέροντα, δραστηριότητες, συνήθειες. Το άτομο (φυσικό πρόσωπο) στο οποίο αναφέρονται τα δεδομένα ονομάζεται υποκείμενο των δεδομένων.

Τι σημαίνει “επεξεργασία προσωπικών δεδομένων” και πότε επιτρέπεται η επεξεργασία τους ; Είναι κάθε επεξεργασία που πραγματοποιείται σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα όπως: Συλλογή, καταχώριση, οργάνωση, διατήρηση. Αποθήκευση, τροποποίηση, εξαγωγή, χρήση, διαβίβαση, διάδοση, συσχέτιση. Συνδυασμός, διασύνδεση, δέσμευση, διαγραφή, καταστροφή. Η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων επιτρέπεται μόνο όταν το άτομο έχει δώσει τη συγκατάθεσή του.

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ Το διαδίκτυο μορφώνει και ψυχαγωγεί. Ωστόσο, μπορεί να δημιουργηθούν και προβλήματα αν υπάρξει ασυδοσία στον τρόπο που χρησιμοποιείται. Για αυτό: Μην δίνεις σε κανέναν, ακόμα και στον καλύτερό σου φίλο, τον κωδικό πρόσβασής σου στο διαδίκτυο. Τα μόνα άτομα που θα πρέπει να τον γνωρίζουν είναι οι γονείς σου. Μην απαντάς σε ηλεκτρονικά μηνύματα που σε κάνουν να αισθανθείς «άβολα». Σε περίπτωση που λάβεις ένα τέτοιο μήνυμα, μην διστάσεις να το πεις στους γονείς σου ή σε κάποιο άλλο πρόσωπο που εμπιστεύεσαι.

Αν αισθανθείς άβολα την ώρα που συνομιλείς μέσω chat room διέκοψε αμέσως τη συνομιλία. Απόφυγε να στείλεις τη φωτογραφία σου και τα προσωπικά σου στοιχεία μέσω διαδικτύου σε κάποιον άγνωστο. Σκέψου πολύ καλά πριν αποφασίσεις να συναντηθείς με κάποιο άτομο που γνώρισες στο διαδίκτυο. Ζήτησε την άποψη των γονιών σου σχετικά με αυτό το θέμα.

Σκέψου λίγο πριν «ανεβάσεις»: Πριν δημοσιοποιήσεις μια φωτογραφία, ένα βίντεο ή απλά τις απόψεις σου στο προφίλ σου, σκέψου την εντύπωση που θα προκαλέσεις. Πρόσεξε τι «ανεβάζεις» για τους άλλους: Πριν ανεβάσεις οποιαδήποτε πληροφορία που μπορεί να περιλαμβάνει δεδομένα και άλλων ατόμων (π.χ. φωτογραφίες φίλων σου κλπ.), φρόντισε να έχεις ενημερώσει τα άτομα αυτά και να σου έχουν πει ότι συμφωνούν.

ΤΡΟΠΟΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΠO ΤΗΝ ΥΠΟΚΛΟΠΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (PHISHING) Αρχικά, βασική θεωρείται η προστασία των προσωπικών δεδομένων και στοιχείων, όπως είναι ο κωδικός pin, οι αριθμοί λογαριασμών, το email κλπ. Προστασία του υπολογιστή και θωράκισή του με προγράμματα προστασίας όπως είναι τα firewalls και τα antiphising software. Προσεκτική και συνετή χρήση του διαδικτύου. Θα πρέπει δηλαδή να μην αγνοούμε τις παράξενες συμπεριφορές του υπολογιστή μας, να μην απαντάμε σε ύποπτα μηνύματα που ζητούν προσωπικά μας στοιχεία, αποφυγή της χρήσης υπολογιστών σε δημόσιους χώρους, ασφαλής διαχείριση των μυστικών κωδικών, διαγραφή των προσωρινών αρχείων και ενημέρωση του υπολογιστή με τις τελευταίες εκδόσεις των προγραμμάτων προστασίας.

Cyber – bullying κυβερνοεκφοβισμοσ

ΙΣΤΟΡΙΑ 2η Ο Αντώνης είναι «τρελός» για την Ελένη. Δεν μπορεί να αντέξει το γεγονός ότι τον χώρισε. Για να την εκδικηθεί δημιουργεί ανοικτό πλαστό προφίλ στο όνομα της και δημοσιεύει αποκαλυπτικές φωτογραφίες της. Η Ελένη ενημερώνεται από φίλους της μια βδομάδα αργότερα και απευθύνεται στην Ασφάλεια. Το προφίλ τελικά διαγράφεται, αλλά το κακό για την Ελένη έχει ήδη γίνει...

Τι σημαίνει ο όρος Cyber-Bullying;

ΜΟΡΦΕΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ Επαναλαμβανόμενη αποστολή ηλεκτρονικών ή τηλεφωνικών μηνυμάτων. Παρέμβαση και παρενόχληση οποιασδήποτε διαδικτυακής δραστηριότητας του ατόμου. Δημιουργία ψεύτικων διαδικτυακών προφίλ. Είσοδος σε προσωπικούς διαδικτυακούς λογαριασμούς του ατόμου. Αποστολή φωτογραφιών του ατόμου ή άλλου είδους μαγνητοσκοπημένου υλικού.

Αποστολή προσωπικών πληροφοριών του ατόμου σε πολλαπλούς παραλήπτες. Αποστολή απειλητικών μηνυμάτων σε άλλα άτομα υποκρινόμενοι το άτομο που εκφοβίζεται. Υποκίνηση τρίτων για διαδικτυακή παρακολούθηση και παρενόχληση του ατόμου.

ΑΙΤΙΑ Συχνά οι νέοι οδηγούνται στον Διαδικτυακό Εκφοβισμό εξαιτίας της βίωσης έντονων συναισθημάτων όπως θυμός, απόγνωση ή και για εκδίκηση, που μπορεί να προέρχεται τόσο από τις προβληματικές σχέσεις που υπάρχουν στο οικογενειακό περιβάλλον όσο και εξαιτίας μιας ευρύτερης κοινωνικής δυσ-λειτουργικότητας που παρουσιάζει το άτομο. Σε μερικές περιπτώσεις ο Διαδικτυακός Εκφοβισμός αποτελεί μορφή ψυχαγωγίας στοχεύοντας στην εκδήλωση ποικίλων αντιδράσεων και στην ικανοποίηση αναγκών που σχετίζονται με την επιβολή εξουσίας και ελέγχου.

ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΖΟΥΝ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ Δεν υπάρχουν κάποια «συμπτώματα» μοναδικά για την περίπτωση εκφοβισμού από το Διαδίκτυο. Ο ρόλος του γονιού δεν είναι να παρακολουθεί ως «ντεντέκτιβ» τη συμπεριφορά του παιδιού του αλλά να είναι διαθέσιμος για τα προβλήματα του. Ο γονιός μπορεί να μην έχει το επίπεδο τεχνολογικής επάρκειας και δεξιότητας του παιδιού του. Αρκεί όμως να μπορεί να αντιληφθεί ότι υπάρχει ένα πρόβλημα με επίπτωση στα συναισθήματα του (άγχος, θλίψη, φόβος) και να το πλησιάσει ώστε να μάθει τι συμβαίνει. Μην υποτιμάτε το πρόβλημα σκεφτόμενοι ότι είναι κάτι περιορισμένο σε έναν «ψεύτικο κόσμο» – αυτός ο κόσμος είναι ένα μέρος της πραγματικότητας της νέας γενιάς και ό, τι συμβαίνει εκεί έχει άμεσες συνέπειες στην αυτοεκτίμηση των παιδιών.

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ Η επικοινωνία με το παιδί είναι το κλειδί. Είναι σημαντικό οι γονείς να ακούσουν προσεκτικά τι λέει το παιδί για τις on line εμπειρίες του και να εξοικειωθούν και οι ίδιοι με το διαδίκτυο, καθώς αποτελεί αναπόσπαστο πλέον κομμάτι της ζωής μας, αλλά και να επισκεφτούν τις ιστοσελίδες που το παιδί τους επισκέπτεται. Η εμπιστοσύνη του παιδιού σας και η κατανόηση που θα λάβει από εσάς είναι η εγγύηση ότι θα σας πλησιάσει για οτιδήποτε το απασχολεί και το επιβαρύνει συναισθηματικά. Είναι πολύ σημαντικό να έχουν ενημερωθεί τα παιδιά εκ των προτέρων ότι εάν δεχτούν απειλητικά ή προσβλητικά μηνύματα να τα αποθηκεύσουν και όχι να τα διαγράψουν, να κρατήσουν δηλαδή όλα τα αποδεικτικά στοιχεία. Επιπλέον μπορούν οι γονείς να μάθουν στα παιδιά ότι πρέπει ακόμα και να εκτυπώσουν τα απειλητικά μηνύματα που ενδεχομένως λάβουν και βεβαίως να τους τα δείξουν.

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ Εάν το παιδί σας αρχίσει να δέχεται απειλητικά ή προσβλητικά μηνύματα ή φωτογραφίες που έχουν στόχο να το γελοιοποιήσουν ή να το κάνουν να νιώσει άσχημα με τον εαυτό του τότε εσείς ως γονείς πρέπει να προβείτε στις παρακάτω ενέργειες: Σε περιπτώσεις που ένας «διαδικτυακός φίλος» του παιδιού στέλνει μηνύματα προσβλητικά ή με βρισιές μπορεί εύκολα να «αποκλειστεί» από το e-mail του. Συχνά επίσης, ενδέχεται ο θύτης να είναι κάποιος γνωστός του θύματος. Σε αυτή την περίπτωση είναι σημαντικό να ενημερωθούν οι γονείς του παιδιού για την συμπεριφορά του ή ακόμα και το σχολείο του εάν πηγαίνουν τα παιδιά στο ίδιο σχολείο. Με βασικό σκοπό να νιώσει μεγαλύτερη ασφάλεια το θύμα και να ελεγχθεί και να περιοριστεί ο θύτης.

Σε περιπτώσεις όπου τα μηνύματα επιμένουν και προέρχονται από άγνωστο αποστολέα, οι γονείς μπορούν να ζητήσουν βοήθεια από τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος και να πάρουν πληροφορίες για την Ασφαλή Πλοήγηση στο Διαδίκτυο. Εάν το θύμα συνεχίζει να εμφανίζεται αγχωμένο, αποσυρμένο, φοβισμένο είναι σημαντικό οι γονείς να ζητήσουν βοήθεια από ψυχολόγο ειδικό σε τέτοιου είδους θέματα.

ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΘΥΜΑΤΟΣ Αγνόηση ενοχλητικών μηνυμάτων. Σε περίπτωση απειλών συνιστάται αναφορά των μηνυμάτων και λήψη προληπτικών μέτρων. Προειδοποίηση του αποστολέα. Αποκλεισμός του αποστολέα που στέλνει απειλητικά ή ενοχλητικά μηνύματα. Αναφορά του περιστατικού στην Αστυνομία είτε σε κάποια αρμόδια υπηρεσία Δίωξης Ηλεκτρονικού εγκλήματος.

Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς ώστε το διαδίκτυο να είναι πιο ασφαλές και εκπαιδευτικό για τα παιδιά; Αρχικά οι γονείς θα πρέπει να θέσουν ένα χρονικό πλαίσιο μέσα στο οποίο τα παιδιά τους θα μπορούν να ασχολούνται με το διαδίκτυο. Επίσης θα πρέπει απαραιτήτως να διδάξουν στα παιδιά τους πως δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να φανερώνουν σε αγνώστους συνομιλητές μέσω του διαδικτύου τα προσωπικά τους στοιχεία (αριθμό τηλεφώνου, διεύθυνση, αριθμό κάρτας) . Καλό είναι οι γονείς να μπορούν να έχουν πρόσβαση με λογισμικά και υπηρεσίες στον υπολογιστή του παιδιού ασκώντας τακτικά «γονικό έλεγχο» και αποτρέποντας τα από την χρήση ακατάλληλων ιστοσελίδων. Τα παιδιά κρίνεται σωστό να δημιουργήσουν προσωπικό λογαριασμό στο διαδίκτυο μόνο εφόσον είναι αρκετά ώριμα για να τον χειρίζονται. Σκόπιμο κρίνεται επίσης ο ηλεκτρονικός υπολογιστής με πρόσβαση στο διαδίκτυο να βρίσκεται εκτός του υπνοδωματίου και σε ένα χώρο όπου θα μπορούν να έχουν οπτική επαφή και να ασκούν έλεγχο οι γονείς.

Παραρτημα ι ερωτηματολογιο 133 ΕΡΩΤΗΘΕΝΤΕΣ (ΜΑΘΗΤΕΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΙ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΟΛΙΝΔΡΟΥ)

1. ΦΥΛΟ

2. ΗΛΙΚΙΑ

3. Κάθε πόσο χρησιμοποιείς το internet;

4. Χρησιμοποιείς ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης (π. χ 4. Χρησιμοποιείς ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης (π.χ. facebook, msn, twitter) ;

5. Σε έχει παρενοχλήσει ποτέ κάποιος μέσω διαδικτύου;

6. Εάν ναι, το είπες σε κάποιον;

7. Εάν ναι, σε ποιον;

8. Μιλάς με αγνώστους στο διαδίκτυο;

9. Έχεις δεχτεί ποτέ να συναντήσεις κάποιον που γνώρισες μέσω διαδικτύου;

10. Εάν ναι, πήρες κάποιον μαζί σου για ασφάλεια;

11. Δημοσιεύεις προσωπικά σου στοιχεία στο διαδίκτυο;

12. Έχεις δώσει ποτέ προσωπικά σου στοιχεία (π. χ 12. Έχεις δώσει ποτέ προσωπικά σου στοιχεία (π.χ. τη διεύθυνσή σου, το κινητό σου) σε κάποιον που γνώρισες στο διαδίκτυο;

13. Εάν όχι μήπως έχεις ρυθμίσει τον λογαριασμό σου έτσι ώστε να τον βλέπουν μόνο οι φίλοι σου;

14. Εάν ναι, είσαι σίγουρος πως τα προσωπικά σου δεδομένα είναι απολύτως ασφαλή;

15. Έχεις ενημερωθεί από κάπου για τους κινδύνους που υπάρχουν στο διαδίκτυο;

16. Εάν ναι, από πού;

ΒΙΝΤΕΟ ΤΟΥ SAFER INTERNET Safer Internet Day 2009 Βάλε τέλος στην παρενόχληση!.mp4

ΠΗΓΕΣ http://www.dpa.gr/portal/page?_pageid=33,15048&_dad=portal&_schema=PORTAL http://www.safer-internet.gr/ http://www.astynomia.gr/index.php?option=ozo_content&perform=view&id=1763&Itemid=378 http://internet-safety.sch.gr/