Η περίθαλψη (1914 – 1921)

“Δεν μας δέχθηκαν καλά. Στέλναν τα παιδιά και μας σβήναν την φωτιά, ουρώντας το μαγκάλι. Μας έλεγαν πρόσφυγγες, σφίγγες δηλαδή. Δε μας ήθελαν τέλος πάντων για πολλούς λόγους. Διότι οι άντρες είδαν πολιτισμένο κόσμο, οι κοπέλες πιο καλοντυμένες, οι οποίες ως επί το πλείστον ήξεραν οι περισσότερες γράμματα και αυτό πείραξε τις ντόπιες [...] Και από οικονομικής πλευράς ίσως, εργάτες φθηνοί ήμασταν, τώρα ό,τι γίνεται με τους Αλβανούς [...] . Ήρθε ένας γέρος και καθότανε λοιπόν έτσι και λέει, "εσείς δεν είστε Έλληνες". Τότες μας λέγανε τουρκόσποροι”.

Η περίθαλψη ήταν κυρίως έργο εθελοντών Επιτροπές από το Υπουργείο Εσωτερικών: διανομή τροφίμων, ιματισμού, παροχή στοιχειώδους οικονομικής βοήθειας Ιούνιος 1914: Ιδρύεται στη Θεσσαλονίκη ο Οργανισμός Άμεση περίθαλψη, εγκατάσταση των προσφύγων σε εγκαταλελειμμένα τουρκικά και βουλγαρικά χωριά Παρεχόταν συσσίτιο, προσωρινή στέγη και ιατρική περίθαλψη μέχρι οι πρόσφυγες να βρουν εργασία ή να αποκτήσουν γεωργικό κλήρο

1917 – 1921 → περισσότερο οργανωμένη βοήθεια 1916 -1917(Εθνικός Διχασμός): Κυβέρνηση Βενιζέλου – Θεσσαλονίκη → Ιδρύεται η Ανωτάτη Διεύθυνσις Περιθάλψεως Ιούλιος 1917 (επικράτηση Βενιζέλου): Ιδρύεται το Υπουργείο Περιθάλψεως → περίθαλψη και για τις οικογένειες των εφέδρων που βρίσκονταν στο μέτωπο και για τις οικογένειες των θυμάτων πολέμου 1917 – 1921 → περισσότερο οργανωμένη βοήθεια 450.000 πρόσφυγες δέχτηκαν περίθαλψη Το 1919, ο Ελευθέριος Βενιζέλος διόρισε τον Καζαντζάκη Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Περιθάλψεως, με αποστολή τον επαναπατρισμό Ελλήνων από την περιοχή του Καυκάσου. Oι εμπειρίες που αποκόμισε αξιοποιήθηκαν αργότερα στο μυθιστόρημα του «Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται»

Η μέριμνα για τους πρόσφυγες Διανομή χρηματικού βοηθήματος (ιερείς, δάσκαλοι, επιμελείς μαθητές → ιδιαίτερο βοήθημα) Διανομή συσσιτίου από το κράτος ή το Πατριωτικόν Ίδρυμα (σε συνοικίες πόλεων) Παροχή ιατρικής περίθαλψης. Χορήγηση φαρμάκων και νοσηλεία σε νοσοκομεία Στέγαση σε προσωρινά καταλύματα (σε σκηνές ή παραπήγματα) , επιταγμένα ή μισθωμένα κτίρια. Παροχή ενδυμάτων και κλινοσκεπασμάτων Βοήθεια για εύρεση εργασίας Δωρεάν μετακίνηση, ομαδική ή ατομική για εύρεση στέγης και εργασίας ή για επιστροφή σε περιοχές προηγούμενης εγκατάστασης