Υποπλοκές

ορισμός Μια δευτερεύουσα σεκάνς δράσης που συνήθως περιέχει (εκτός του πρωταγωνιστή ή του ανταγωνιστή)χαρακτήρες μικρότερου ενδιαφέροντος. Το subplot μπορεί να σχετίζεται με την κεντρική πλοκή με σχέση παραλληλίας ή αντίθεσης και μπορεί να είναι περισσότερο ή λιγότερο συνδεδεμένο με αυτό. Oxford Dictionary of Literary Terms

DIRECTION - DIMENSIONALITY Στον κινηματογράφο ανάγκη είναι η ισορροπία ανάμεσα στη direction και στη dimension διάσταση του σεναρίου. Η ιστορία που προωθεί το μύθο λέγεται plot line και ορίζεται ως Α story. Οι ιστορίες που αναπτύσσουν τους χαρακτήρες, τις σχέσεις και το θέμα είναι τα sub plots. L.Seger “the art of Adaptation”

Λειτουργία υποπλοκών Η βασικότερη λειτουργία μιας υποπλοκής είναι να προσθέσει την έννοια της “κατεύθυνσης” στο σενάριο. Ο πρωταγωνιστής κατά τη διάρκεια της ιστορίας είναι απασχολημένος με τη δράση. Οι υποπλοκές του δίνουν τη δυνατότητα να μυρίσει τα λουλούδια, να ερωτευτεί, να απολαύσει ένα χόμπι, να αποκτήσει μια καινούργια δεξιότητα. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι υποϊστορίες διασταυρώνονται με την κεντρική ιστορία και προωθούν τη δράση, συχνά αλλάζοντας την κατεύθυνση της βασικής πλοκής. L. Seger, Making a good script great.

Λειτουργία υποπλοκών ΙΙ Οι υποπλοκές χρησιμοποιούνται για να προβάλλουν διαστάσεις του κεντρικού χαρακτήρα που είναι αδύνατο να προβληθούν μέσα από τη βασική ιστορία. Μια υποϊστορία της σχέσης του κεντρικού χαρακτήρα με τη γυναίκα του ή τους γονείς του ή με κάποιο φίλο του μας βοηθάει να αποκτήσουμε μια περισσότερο πολυδιάστατη εικόνα του. Κεχαγιάς, Το σενάριο

Λειτουργία υποπλοκών ΙΙΙ Ένα subplot μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντιθετικά σε σχέση με την κυρίαρχη ιδέα (controlling idea) της βασικής πλοκής και με τρόπο αυτό να εμπλουτίσει το φιλμ με μια αίσθηση ειρωνείας. Παράδειγμα : αν δεχτούμε ότι γράφουμε μια ερωτική ιστορία με κυρίαρχη ιδέα πως “η αγάπη θριαμβεύει όταν οι ερωτευμένοι θυσιάζονται ο ένας για τον άλλο”. Αν δημιουργήσουμε ένα subplot δύο άλλων χαρακτήρων που ο έρωτάς τους τελειώνει δραματικά επειδή προδίδουν ο ένας τον άλλο από συναισθηματική απληστία τότε έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε μια διαλεκτική σχέση ανάμεσα στις δύο ιδέες και η κυρίαρχη ιδέα μπορεί να γίνει περισσότερη ξεκάθαρη παίρνοντας την εξής μορφή: “η αγάπη λειτουργεί με δύο τρόπους : την κατακτούμε όταν παραδίδουμε την ελευθερία μας στον άλλο αλλά την καταστρέφουμε με την κτητικότητα”. R.Mc Kee, Story.

Λειτουργία υποπλοκών ΙV Πολλές φορές η λειτουργία της υποπλοκής μπορεί να μην λειτουργεί αντιθετικά αλλά εμπλουτίζει την κεντρική ιδέα με διάφορες παραλλαγές του θέματος. Με τον τρόπο αυτό ισχυροποιείται το θέμα. Για παράδειγμα όλες οι ξεχωριστές ερωτικές ιστορίας στο Όνειρο Καλοκαιρινής Νυκτός έχουν ευτυχές τέλος- κάποιες όμως με γλυκύτητα, άλλες με τρόπο γκροτέσκο και άλλες αφήνοντας μια πικρή γεύση. R. McKee, Story

Λειτουργία Υποπλοκών V Το subplot μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο ισχυροποίησης του Ανταγωνιστή(των δυνάμεων του Ανταγωνιστή). Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι Ερωτικές Ιστορίες που υπάρχουν μέσα στις Murder Mystery ιστορίες. Κατεξοχήν παραδείγματα η ταινία the Verdict, Sea of Love, Black Widow. Οι υποϊστορίες σε αυτές τις αφηγήσεις προσθέτουν διάσταση στον κεντρικό χαρακτήρα, δημιουργούν κωμική ή ρομαντική αποφόρτιση από την ένταση ή τη βία της κεντρικής ιστορίας αλλά ο βασικός τους στόχος είναι να κάνουν δυσκολότερη τη ζωή του Πρωταγωνιστή.

Αριθμός υποπλοκών Οι περισσότερες ταινίες έχουν τουλάχιστον ένα ή δύο υποπλοκές. Κάποια έχουν πέντε ή και έξι. Αν ένα φιλμ δεν έχει καμία υποπλοκή υπάρχει ο κίνδυνος να δίνει την εικόνα ενός εξαιρετικά γραμμικού κειμένου. Αν έχει πολλά, μπορεί να λειτουργήσουν επιβαρυντικά στην κύρια αφήγηση. Ο μάξιμουμ αριθμός υποπλοκών που μπορεί να έχει μια ταινία είναι τέσσερα.

Δομή των υποπλοκών Όπως μια γραμμή πλοκής έχει μια αρχή, μια μέση κι ένα τέλος, έτσι δομείται και μια υποϊστορία. Μια καλή υποϊστορία έχει καθαρή εγκατάσταση, σημεία ανατροπής, ανάπτυξη και στο τέλος, έξοδο. Συνήθως ένα καλογραμμένο subplot δεν υπερβαίνει τις πέντε σκηνές (μάξιμουμ εφτά) στο κύριο σώμα της αφήγησης.

Προβλήματα Υποπλοκών Το κοινό αντιλαμβάνεται την αρχή της αισθητικής ενότητας. Γνωρίζει ότι κάθε ένα από τα στοιχεία της ιστορίας βρίσκεται εκεί εξαιτίας της σχέσης που διέπει όλα τα στοιχεία μιας αφήγησης. Αυτή η σχέση, δομική ή θεματική, αρθρώνει τα διαφορετικά στοιχεία του έργου και δημιουργεί το όλον του καλλιτεχνικού έργου. Εάν το κοινό δεν μπορέσει να εντοπίσει αυτή τη σχέση, είναι φυσικό και επόμενα να απομακρυνθεί από την ιστορία. Και, πολύ συχνά, αυτό είναι αποτέλεσμα των κακογραμμένων, ασύντακτων υποπλοκών ενός σεναρίου.

Προβλήματα υποπλοκών Ι Το πιο συνηθισμένο πρόβλημα είναι η απουσία δομής στις υποπλοκές. Υπάρχουν μέσα στην αφήγηση χωρίς συγκεκριμένη φόρμα (χωρίς αρχή, μέση, τέλος) και αποπροσανατολίζουν το κοινό με αποτέλεσμα οι θεατές να μην γνωρίζουν τι ανήκει στην κεντρική ιστορία και τι στη δευτερεύουσα και, κατά συνέπεια, να μην μπορούν να παρακολουθήσουν την ιστορία.

Προβλήματα Υποπλοκών ΙΙ Μια άλλη περίπτωση είναι να έχουμε δημιουργήσει ένα subplot που να μην διασταυρώνεται με την κεντρική δράση. Μπορεί να είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον αλλά μοιάζει μετέωρη και ασύνδετη με αυτά που συμβαίνουν στην ιστορία.

Προβλήματα Υποπλοκών ΙΙΙ Σε ορισμένες ταινίες οι υποϊστορίες δημιουργούν προβλήματα εξαιτίας της θέσης τους. Αντί να διατρέχουν το μήκος όλης της αφήγησης, μερικές φορές αναπτύσσονται πριν την κεντρική αφήγηση. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η βασική γραμμή αφήγησης να ξεκινάει πολύ αργότερα κι ενώ το κοινό έχει πειστεί ότι η βασική γραμμή αφήγησης είναι η υποϊστορία. Άλλες φορές οι υποϊστορίες εισάγονται αργά και τελειώνουν νωρίς – αποτέλεσμα είναι να διαταραχθεί η αφήγηση της κεντρικής ιστορίας.

Άσκηση 5 Η κεντρική γραμμή πλοκής της ιστορίας είναι ένας ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΣ που κυνηγάει ένα ΜΑΝΙΑΚΟ ΔΟΛΟΦΟΝΟ. Η υποπλοκή είναι η σχέση του ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΥ με τη ΓΥΝΑΙΚΑ του, η οποία πεθαίνει από καρκίνο σε ένα νοσοκομείο. The First Deadly Sin