ΣΤΟΧΟΣ : Ο μαθητής να μπορεί να ΤΡΙΦΑΣΙΚΟ ΕΝΑΛΛΑΣΣΟΜΕΝΟ ΡΕΥΜΑ ΣΤΟΧΟΣ : Ο μαθητής να μπορεί να σχεδιάζει στοιχειώδη τριφασική διπολική σύγχρονη γεννήτρια, με εσωτερικούς περιστρεφόμενους πόλους.
ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗΣ ΔΙΠΟΛΙΚΗ ΤΡΙΦΑΣΙΚΗ ΓΕΝΝΗΤΡΙΑ Λόγο της δυσκολίας να μεταφέρουμε το ρεύμα που παράγεται στα περιστρεφόμενα πλαίσια των αγωγών σε εναλλακτήρες με εξωτερικούς σταθερούς πόλους, έχουν κατασκευαστεί σύγχρονες τριφασικές γεννήτριες Ε.Ρ. με εσωτερικούς περιστρεφόμενους πόλους. Διπολική τριφασική σύγχρονη γεννήτρια (εναλλακτήρας) Ε.Ρ. με εσωτερικούς περιστρεφόμενους πόλους ονομάζεται η γεννήτρια που οι δύο πόλοι είναι εσωτερικοί, περιστρεφόμενοι με σταθερή γωνιακή ταχύτητα και διεγείρονται (δημιουργούν το μαγνητικό τους πεδίο) από συνεχές ρεύμα και τα πλαίσια των αγωγών είναι σταθερά στερεωμένα στο στάτορα της μηχανής. Οι τριφασικές σύγχρονες γεννήτριες (εναλλακτήρες) Ε.Ρ. έχουν στο επαγωγικό τους τύμπανο (στάτορα) τρία όμοια και ανεξάρτητα μεταξύ τους πλαίσια αγωγών (μονοφασικά τυλίγματα), τις τρεις φάσεις της γεννήτριας (εναλλακτήρα).
Το σχήμα δείχνει ένα απλό διπολικό τριφασικό εναλλακτήρα, ο οποίος έχει σε κάθε πολικό βήμα μια ομάδα τυλίγματος από την κάθε φάση.
Κατασκευή διπολικής τριφασικής γεννήτριας Στην περίπτωση διπολικού εναλλακτήρα η απόσταση, μεταξύ αρχής και τέλος της κάθε ΦΑΣΗΣ, είναι ίσο με το Πολικό Βήμα όπου Στην περίπτωση διπολικού εναλλακτήρα τα τυλίγματα των φάσεων απέχουν μεταξύ τους (αρχή του ενός τυλίγματος από αρχή του επόμενου τυλίγματος) με γεωμετρική γωνία θ, που είναι ίση με απόσταση 2/3 του πολικού βήματος. Στην περίπτωση διπολικού εναλλακτήρα οι ηλεκτρεγερτικές δυνάμεις που παράγονται, έχουν μεταξύ τους φασική απόκλιση θηλ. θηλ= p θ θηλ = 1 x 1200 =120 ηλεκτρικές μοίρες ή 1/3 της περιόδου T.
Οι τρεις φάσεις (φ1, φ2, φ3) συμβολίζονται με τα γράμματα R (Red) για την φ1, Y (Yellow) για την φ2, B (Blue) για την φ3. Η κάθε φάση έχει μια αρχή και ένα τέλος. Τις αρχές των τριών φάσεων τις συμβολίζουμε με τα γράμματα: U= (Αφ1) Αρχή κόκκινης φάσης φ1 (Red) V= (Αφ2) Αρχή κίτρινης φάσης φ2 (Yellow) W= (Αφ3) Αρχή μπλε φάσης φ3 (Blue) Τα τέλη των τριών φάσεων τις συμβολίζουμε με τα γράμματα: X= (Τφ1) Τέλος κόκκινης φάσης φ1 (Red) Y= (Τφ2) Τέλος κίτρινης φάσης φ2 (Yellow) Z= (Τφ3) Τέλος μπλε φάσης φ3 (Blue)
Τα έξι ελεύθερα άκρα των τριών φάσεων του τριφασικού εναλλακτήρα, σχήμα (α), συνδέονται στους έξι ακροδέκτες της μηχανής, όπως φαίνεται στο σχήμα (β). σχήμα (α) σχήμα (β)
Παραστατικά τα τυλίγματα μιας τριφασικής γεννήτριας Ε. Ρ Παραστατικά τα τυλίγματα μιας τριφασικής γεννήτριας Ε.Ρ. σχεδιάζονται όπως δείχνει το σχήμα (γ) σχήμα (γ)
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Να σχεδιάσετε στοιχειώδη τριφασική διπολική σύγχρονη γεννήτρια Ε.Ρ., με εσωτερικούς περιστρεφόμενους πόλους. Να σχεδιάσετε παραστατικά τα τυλίγματα μιας τριφασικής γεννήτριας Ε.Ρ.