Η πτώση του Βυζαντίου
Ανασύσταση βυζαντινής αυτοκρατορίας επί Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου 1261
Η σταδιακή υποχώρηση των συνόρων Ήδη ένα αιώνα πριν την άλωση της Πόλης το 1453 οι Οθωμανοί Τούρκοι είχαν καταλάβει τη Μικρά Ασία. Μέχρι το 1450 είχαν καταλάβει και τη Θράκη (εκτός από μια πολύ μικρή περιοχή γύρω από την Πόλη), τη Μακεδονία, τη Θεσσαλία, μέρος της Ηπείρου και της Στερεάς.
Το Βυζάντιο γύρω στα 1400 (λίγα χρόνια πριν από την Άλωση) Τραπεζούντα Το Βυζάντιο γύρω στα 1400 (λίγα χρόνια πριν από την Άλωση)
Το τέλος Σε σημαντικό βαθμό εξαιτίας του Σχίσματος των Εκκλησιών, καμιά ουσιαστική βοήθεια δεν έφτασε από τα χριστιανικά κράτη της Δύσης, όταν οι Οθωμανοί έγιναν θανάσιμη απειλή και ο αυτοκράτορας της Πόλης αναζήτησε βοήθεια. Προτελευταία πόλη που θα πέσει στα χέρια των Τούρκων η Κων/πολη (1453) και τελευταία η Τραπεζούντα (1461).
Οι συνέπειες της πτώσης του Βυζαντίου Τεράστιο πλήγμα για την εθνική περηφάνια. Γι’ αυτό επινοούνται θρύλοι για τον μαρμαρωμένο βασιλιά που θα «ξυπνήσει» πάλι και θα ελευθερώσει τους υπηκόους του. Οι λόγιοι (μορφωμένοι) καταφεύγουν στη Δύση και εκεί ενισχύουν τη στροφή προς τη μελέτη της αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Κλείνουν για τους Δυτικοευρωπαίους οι εμπορικοί δρόμοι προς την Ανατολή. Έτσι οι δυτικοί θαλασσοπόροι θα αναζητήσουν άλλους δρόμους προς τα κερδοφόρα προϊόντα, με αποτέλεσμα τις λεγόμενες Μεγάλες (γεωγραφικές) Ανακαλύψεις (Αμερική, γύρος του κόσμου….) Η Ρωσία διεκδικεί τη συνέχεια του Βυζαντίου, καθώς όταν ολοκληρώνεται η οθωμανική κατάκτηση, είναι πια το μόνο ελεύθερο ορθόδοξο κράτος.
Η προσφορά του Βυζαντίου Εκχριστιανισμός των λαών των Βαλκανίων και της Ρωσίας (ορθόδοξοι χριστιανοί) Ανάπτυξη επιστημών (αστρονομία, μαθηματικά) Ανάπτυξη σημαντικής, ιδιαίτερης τέχνης (ζωγραφική, αρχιτεκτονική, μουσική…) Πολιτισμική επιρροή σε ορθόδοξους λαούς (τέχνη, αλφάβητο…) αλλά και σε Άραβες (αρχιτεκτονική) Διάσωση του ευρωπαϊκού πολιτισμού, χάρη στη μη κατάκτηση της ανατολικής Ευρώπης από τους Άραβες (την εποχή της ακμής του χαλιφάτου). Πρότυπο νομοθεσίας για Δυτική Ευρώπη (λόγω ρωμαϊκής νομικής παράδοσης).