TAΞIΝΟΜΙΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΣΤΟΧΩΝ TAΞIΝΟΜΙΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΣΤΟΧΩΝ κατά τους Β. S. BLΟΟM, Μ. ΕΝGΕLHΑRΤ, Ε. FURSΤ,W. HILL, D. Κ. KRATHWOHL, Β. MASIA Αναστασία Α. Γεωργιάδου Σχολική Σύμβουλος ΠΕ04 Δρ. Χημείας στο πεδίο της διδακτικής
Κ ΑΤΑΤΑΞΗ Δ ΙΔΑΚΤΙΚΩΝ Σ ΤΟΧΩΝ §1) Γνωστικός τομέας §2) Συναισθηματικός τομέας §3) Ψυχοκινητικός τομέας
ΓΝΩΣΤΙKΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Νοητικές διαδικασίες δηλ.με ποιους τρόπους οι εκπαιδευ όμενοι σκέπτονται,δρουν ή αισθάνονται, αφού διδαχθούν ένα διδακτικό αντικείμενο. ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Τις στάσεις και αξίες του διαμορφώνουν οι εκπαιδευόμενοι, μετά τη διδασκαλία ενός αντικειμένου. ΨΥΧΟΚΙΝΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Τις κινητικές δεξιότητες που αποκτούν οι εκπαιδευόμενοι, από τη διδασκαλία ενός αντικειμένου.
ΓΝΩΣΗ Η συνηθέστερη μορφή μάθησης (ανάκληση γνώσης) όπου ζητείται από, τους εκπαιδευόμενους να ανακαλέσουν στη μνήμη τους και να διατυπώσουν ή να κάνουν χρήση πληροφοριών που συγκράτησαν από τη διδασκαλία ή μελέτησαν από διάφορες πηγές. Ουσιαστικά ελέγχεται η απομνημόνευση και η δυνατότητα άρτιας παρουσίασης.
ΓΝΩΣΗ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Ι) Γνώση ορολογίας: §Τι εννοούμε με τον όρο «εξουδετέρωση»; §Δώστε τον ορισμό της «αυτοκατάλυσης», κτλ. ΙΙ) Γνώση επί μέρους γεγονότων και στοιχείων: Ελέγχεται αν γνωρίζει ο εκπαιδευόμενος να περιγράφει φαινόμενα, παρατηρήσεις, πειράματα κ.ά. Π.χ. §Περιγράψτε το πείραμα της διάσπασης του ΗgΟ στα συστατικά του. §Τι παρατηρήσατε όταν ο καθηγητής σας έβαλε το προθερμασμένο ελατήριο από σίδηρο (Fe) σε περιβάλλον καθαρού οξυγόνου (Ο 2 );
ΓΝΩΣH ΜΕΣΩΝ ΚΑΙ MEΘΟΔΩΝ Ι) Γνώση συμβατικών τρόπων παρουσίασης: Εξετάζεται η γνώση και η σημασία συμβόλων. Π.χ. §Πώς συμβολίζουμε ένα χημικό φαινόμενο (αντίδραση); §Πώς αποδίδεται συμβολικά η ατομικότητα του στοιχείου; §Τι πληροφορίες σου δίνει ο ηλεκτρονικός τύπος; §Δώστε τις συντομογραφίες των εννοιών: μαζικός και ατομικός αριθμός. §"Εξηγήστε τις συντομογραφίες: g/mL, mol, gr-at. aq, s, g, kcal, gr-eq. ΙΙ) Γνώση τάσεων και ακολουθιών: Εξετάζεται αν ο εκπαιδευόμενος γνωρίζει τη λογική συνέχεια και την αλληλουχία φάσεων γεγονότων ή φαινόμενων. Π. χ. §Ποια σειρά προϊόντων παίρνουμε από την σταδιακή οξείδωση των διαφόρων τάξεων των κορεσμένων μονοσθενών αλκοολών; §Πώς από το νόμο των ογδόων του Newlands φτάσαμε στο σύγχρονο Π.Σ.;
ΓΝΩΣH ΜΕΣΩΝ ΚΑΙ MEΘΟΔΩΝ ΙΙI) Γνώση ταξινομήσεων και κατηγοριών: Ελέγχεται η γνώση ταξινομιών ή κατηγοριοποιήσεων που έγιναν από ειδικούς και περιέχονται σε βιβλία Π.χ. §Αναφέρετε τα στοιχεία της ομάδας τωv αλογόνων. §Σε ποια μορφή ύλης εντάσσεται η άλμη (αλατόνερο); §Πώς διακρίνονται οι οργανικές ενώσεις αναλόγως με τη μορφή της ανθρακικής τους αλυσίδας; ΙV) Γνώση κριτηρίων: Εξετάζεται η γνώση των κριτηρίων για ταξινομήσεις. Π.χ. §Ποιες ιδιότητες πρέπει να έχει μια χημική ένωση για να την εντάξουμε στα οξέα; Τι κοινά χαρακτηριστικά έχουν οι ενώσεις της αυτής ομόλογης σειράς; §Κάτω από ποιες συνθήκες οι αλκοόλες, αν υποστούν αφυδάτωση, δίνουν α) αλκίνιο β) αιθέρα (έλεγχος της γνώσης των συνθηκών). V) Γνώση μεθοδολογίας και τεχνικής: Εξετάζεται η θεωρητική γνώση της διαδικασίας εκτέλεσης πειραμάτων, που έχουν περιγραφεί στους εξεταζόμενους ή τα έχουν παρακολουθήσει ή, στην καλύτερη περίπτωση, τα έχουν πραγματοποιήσει οι ίδιοι. §Πώς προσδιορίζουμε την συγκέντρωση διαλύματος ενός οξέος σύμφωνα με την ογκομετρική μέθοδο; §Πώς μπορεί να παραχθεί οινόπνευμα από κρασί; §Ποιοτικός και ποσοτικός προσδιορισμός αζώτου σε οργανική ένωση.
ΓΝΩΣΗ ΑΦΗΡΗΜΕΝΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ ΚΑI ΓΕΝIΚΩΝ ΑΡΧΩΝ Ι) Γνώση νόμων και αρχών: Εξετάζεται η γνώση νόμων καθώς και αρχών βάσει των οποίων λαμβάνουν χώρα διάφορα φαινόμενα. Π. χ. §Ποιος είναι ο νόμος των σταθερών λόγων του Proust, ή ο νόμος της μεταβολής της τάσης των ατμών του Raoult, ή της αραιώσεως του Ostwa1t κτλ. §Ποια είναι η αρχή της αφθαρσίας της ύλης; II) Γνώση θεωριών: Αναφέρονται σε διάφορες θεωρίες βάσει των οποίων εξηγείται η χημική συμπεριφορά των ουσιών. Π.χ. §Ηλεκτρονική θεωρία του σθένους, Ατομική θεωρία του Bohr, Η θεωρία της §ηλεκτρολυτικής διάστασης του Arrhenius κτλ.
Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Ελέγχουμε κατά πόσον ο εκπαιδευόμενος κατάλαβε τις έννοιες που διδάχθηκε, προχωρώντας πέρα από την απλή συγκράτηση γνώσεων, αν είναι δηλ. σε θέση να διακρίνει ανάμεσα σε παρόμοια "αντικείμενα" το ζητούμενο και να οδηγηθεί σε περαιτέρω συμπεράσματα. Αξιολογείται έμμεσα από τα αποτελέσματά της όπως είναι προφανές αφoύ το ρήμα "καταλαβαίνω", ως μη ενεργητικό, δεν μπορεί να εισαγάγει ΣΤΟΧΟΥΣ.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - ΜΕΤΑΤΡΟΠ Η ή ΠΑΡΑΦΡΑΣΗ Εξετάζεται η ικανότητα του εξεταζομένου να μεταφέρει από μια μορφή σε άλλη μια γνωστή θεωρία ή αρχή ή νόμο δίχως να παραποιείται το νόημα, να αναπτύσσει ή να αποδίδει περιληπτικά ένα θέμα. Π.χ. §Τι ποιοτικές και ποσοτικές πληροφορίες εμπεριέχονται στους Μοριακούς Τύπους: Ο 2, ΝΗ 3, He. (Η Συμβολική Γλώσσα της Χημείας πώς μεταφράζεται στη φυσική γλώσσα). §Ποιες φυσικές καταστάσεις της ύλης αποδίδονται με τα παρακάτω μοντέλα: §(Αναμένεται αντιστοίχηση σε στερεό, υγρό, αέριο) Εδώ η εικόνα (μεταφορική οπτικοποίηση) μετατρέπεται σε φυσική γλώσσα. §Κατασκευάστε την καμπύλη της ταχύτητας της αντίδρασης βάσει των δεδομένων του Πίνακα Π (δίδεται ο πίνακας με τις τιμές συγκέντρωσης C 1, C 2,C 3, C 4, C 5, …Cn, ενός εκ των αντιδρώντων π.χ. του Α καθώς και οι αντίστοιχοι χρόνοι t l, t 2, t 3, t 4, t 5,...tn).
ΕΡ Μ Η Ν Ε Ι Α Ε Ρ Μ Η Ν Ε Ι Α Πρόκειται για μια πιο προχωρημένη και λεπτομερή μετατροπή. Κατ' αυτήν ελέγχεται η ικανότητα του εξεταζόμενου στην ανακατάταξη των στοιχείων, του περιεχομένου (μετατροπή) και στην εύρεση των σχέσεων μεταξύ των βασικών στοιχείων που τον οδηγούν σε συμπεράσματα. Π.χ. §Αναλύστε το φαινόμενο που εκφράζει η ακόλουθη εξίσωση Ν 2 + 3Η 2 →2ΝΗ 3 +22,8 kcal §Με τη βοήθεια της γραφικής παράστασης της μεταβολής της ταχύτητας αντίδρασης να προσδιοριστεί σε δεδομένη χρονική στιγμή η συγκέντρωση του προϊόντος Α της αντίδρασης (δίνεται η καμπύλη της αντίδρασης).
§Η αναλογία των κυριότερων στοιχείων στο στερεό φλοιό της Γης αποδίδεται με το κυκλικό διάγραμμα που παρατίθεται. Τι συμπεράσματα βγάζετε για την κατανομή των 88 στοιχείων που απαντούν στη φύση;
ΠΡΟΕΚΤΑΣΗ ή ΕΠΕΚΤΑΣΗ Εξετάζουμε την ικανότητα του εκπαιδευόμενου να προχωρεί σε συμπεράσματα με υψηλό βαθμό πιθανότητας - η βεβαιότητα σπανίζει στις προεκτάσεις- που υπόκεινται σε περιορισμούς και έχουν όρια ισχύος. Π.χ. §Ένα στοιχείο έχει 4 ηλεκτρονικές στιβάδες και 5 ηλεκτρόνια στην εξωτερική. Ποια η θέση του στον Περιοδικό Πίνακα και για ποιο πρόκειται; §Δικαιολογήστε την ενέργεια των οικοδόμων να πλένονται με ξίδι όταν χρησιμοποιούν ασβέστη. §Εξηγήστε τη σημασία των δεσμών υδρογόνου στο νερό, με την εμφάνιση των σημερινών μορφών ζωής; §Τι θα γινόταν αν το νερό δεν είχε την ιδιομορφία να παρουσιάζει τη μεγαλύτερη πυκνότητα στους 4 ο C;
Ε Φ Α Ρ Μ Ο Γ Η Το τρίτο επίπεδο στην ταξινομία στόχων του Bloom προϋποθέτει και γνώση και κατανόηση από μέρους του εκπαιδευομένου. Εδώ εξετάζεται η ικανότητα της χρησιμοποίησης της Γνώσης που δεν απομνημονεύθηκε απλώς, αλλά και κατανοήθηκε και είναι πλέον εργαλείο του μαθητή για επίλυση ζητουμένων καταστάσεων. Αν η επίλυση δεν απαιτεί σχετική γνώση που προέκυψε από τη διδασκαλία, αλλά δίνεται και από άτομα μη σχετικά με το αντικείμενο, τότε δεν πρόκειται για εφαρμογή αλλά οφείλεται στη νοητική ανάπτυξη και κριτική ικανότητα του εξεταζομένου.
ΑΜΕΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ (κατανόηση) Εδώ εντάσσονται οι ασκήσεις, όπου στον εκπαιδευόμενο δίδονται οι αριθμητικές τιμές με τις αντίστοιχες μονάδες ορισμένων μεγεθών που συνδέονται μεταξύ τους με κάποια ή κάποιες μαθηματικές σχέσεις, εκφράσεις χημικών νόμων, και ζητούνται οι τιμές ενός ή περισσότερων μεγεθών που είναι άγνωστες. Υποδειγματικές λύσεις ασκήσεων έχουν επιδειχθεί από τον διδάσκοντα κατά τις παραδόσεις, με χρήση τύπων. Π. χ. §Υπολογίστε το Μr. του Al 2 (SΟ 4 ) 3. Οι σχετικές ατομικές μάζες των στοιχείων είναι Αl=27, S=32, O=16. §Η διαλυτότητα του φωσφορικού αργύρου (Ag 3 PΟ 4 ) στο νερό είναι 6,5 g/L στους 20 ο C. Να υπολογισθεί η σταθερά γινομένου διαλυτότητας (Ksp) για το Ag 3 PO 4 στους 20 ο C.
Σ Υ Ν Θ Ε Τ Η Ε Φ Α Ρ Μ Ο Γ Η (3ο επίπεδο της ταξινομίας Bloom) Εδώ εντάσσονται τα προβλήματα. Ζητείται από τον εκπαιδευόμενο να συνδυάσει τα δεδομένα με νόμους και αρχές κατά την κρίση του, χωρίς να έχει αντιμετωπίσει κάτι ανάλογο στο παρελθόν μέσα στην τάξη, χωρίς να του δίνονται συνθήκες, μέσα ή υποδείξεις. Ο εξεταζόμενος οφείλει να αιτιολογεί την πορεία της σκέψης του στη διαδικασία που ακολουθεί. Π. χ. §Με επίδραση πυκνού και θερμού διαλύματος ΗΙ σ' έναν άκυκλο κορεσμένο αιθέρα παίρνουμε δυο αλκυλοϊωδίδια τα Α και Β που περιέχουν αντίστοιχα 89,4% και 64,1 % Ι 2. Κατά την επίδραση αλκοολικού διαλύματος NaOH στα Α και Β δεν προκύπτει υδρογονάνθρακας. Να βρεθεί ο Σ.Τ. του αιθέρα. §Στην ετικέτα συμπυκνωμένου ζαχαρούχου γάλακτος αναγράφονται μεταξύ άλλων και τα εξής: καθαρό περιεχόμενο 250 mL, πυκνότητα 1,6 g/mL ζάχαρη 40% κατά βάρος. Το περιεχόμενο του κουτιού αραιώνεται μέχρις όγκου ενός (1L) λίτρου. Η συνταγή ενός παγωτού απαιτεί 5 πέντε ποτήρια κοινού γάλατος και μισό κιλό ζάχαρη. Αν χρησιμοποιηθούν 5 ποτήρια από το αραιωμένο γάλα που έχουμε στη διάθεση μας πόσα γραμμάρια ζάχαρη πρέπει να προσθέσουμε; (θεωρήστε τον όγκο του ποτηριού ίσο με 250 mL).
Α Ν Α Λ Υ Σ Η Ελέγχεται η ικανότητα του ατόμου, το οποίο αφού έχει κατανοήσει το γνωστικό περιεχόμενο, μπορεί να διακρίνει καταστάσεις, προθέσεις και επιπτώσεις που δεν αναγράφονται, και συχνά τροποποιεί την αρχική αντίληψη. Είναι η ικανότητα διάκρισης που συχνά διατυπώνουμε ως μήνυμα του συγγραφέα ή του καλλιτέχνη.
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Η εύρεση των επί μέρους στοιχείων που είναι εμφανή ή υποβόσκουν και συνιστούν ένα σύνολο. Π.χ. §Να διακρίνετε διαφορές και ομοιότητες μεταξύ των δομών της προπανάλης και της προπανόνης. (Για να ανταποκριθεί ο εξεταζόμενος πρέπει να αναλύσει κάθε είδος στα επί μέρους στοιχεία του ώστε να τα ανακαλύψει. §Γράψε τους συντακτικούς τύπους των ενώσεων: 2,2- διμεθυλοπροπανόλη-1 τριαιθυλαμίνη, ισοπρόπυλο-ιωδίδιο, μεθυλοβουταδιένιο-1,3. §Ονομάστε τις παρακάτω οργανικές ενώσεις: CH 3 - CO-CH(CH 3 )-CH 3, CHI (CH 3 ) 2 NH, CH 3 -CH 2 -COO- C(CH 3 ) 3, CCl 3 COOH, CH 3 -C(CH 3 ) 2 -CH=O
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΣΕΩΝ Η εύρεση της σχέσης που υπάρχει μεταξύ των επί μέρους στοιχείων ενός συνόλου που έχουν εντοπισθεί στην προηγούμενη φάση ( ανάλυση στοιχείων ). Π.χ. §Τι ιδιότητες αναμένουμε από ένα υδροξυοξύ, (ή την Χ εξόζη ή την ένωση R-C C-H). (Περιμένουμε να διακρίνει ορισμένες χαρακτηριστικές ομάδες και πού υπάρχουν, είδη δεσμών, χωροθέτηση ατόμων κτλ. ώστε να αποδώσει αντίστοιχες ιδιότητες). §Να διακρίνεις διαφορές και ομοιότητες στη χημική συμπεριφορά της προπανάλης και της προπανόνης.
ΑΝΑΛΥΣΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ Πρόκειται για το ανώτερο επίπεδο της ανάλυσης, όπου επιδιώκεται η εύρεση της δομής και των αρχών που διέπουν την οργάνωση του θέματος, ή αναζητούνται προθέσεις και συνέπειες. Π.χ. §Στο σχολικό εργαστήριο χημείας ξεκόλησαν οι ετικέτες από τις φιάλες της αιθανόλης και της μεθανόλης. Ο καθηγητής ζητά τη βοήθειά σου για την ανίχνευση του περιεχομένου τους. Ποια από τα παρακάτω διατιθέμενα αντιδραστήρια θα του πρότεινες; αιθέρα C 2 H 5 O-C 2 H 5, ιώδιο Ι 2, μεταλλικό νάτριο Na, ακετόνη CH 3 COCH 3, ζωικό άνθρακα θειικό οξύ H 2 SΟ 4, καυστικό νάτριο NaOH, υδροχλωρικό οξύ HCl, υπερμαγγανικό κάλιο ΚΜηΟ 4. §Δίνεται η παρακάτω αμφίδρομη χημική αντίδραση (εστεροποίηση) §ποιοι οι λόγοι της χρήσης του H 2 SΟ 4 και της θέρμανσης του συστήματος;
Σ Υ Ν Θ Ε Σ Η Η αντίστροφη πορεία της διαδικασίας της ανάλυσης. Ελέγχεται η δημιουργική ικανότητα του εξεταζομένου να δομεί ενιαίο σύνολο, που δεν προϋπήρχε, συνδυάζοντας διάσπαρτα στοιχεία. Πρόκειται για παραγωγική διαδικασία.
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡOΣΩΠIKOY ΕΡΓΟΥ §Θέλουμε να διαχωρίσουμε τα παρακάτω συστήματα διασποράς στα συστατικά τους: 1) διάλυμα ΚΜnΟ 4, 2) θολό νερό από αυλάκι, 3) νερό που έπεσε μέσα λάδι. §Σχηματίστε τις κατάλληλες διατάξεις διαλέγοντας σκεύη και υλικά από την παρακάτω συλλογή: ψυκτήρας, θερμόμετρο, κωνικές φιάλες, ποτήρια ζέσης, διαχωριστική χοάνη, διηθητικό χαρτί, χωνί ασφαλείας, διαχωριστικά χωνιά, αποστακτικό κέρας, σφαιρικές φιάλες, ογκομετρικές φιάλες, κάψα πορσελάνης, χωνευτήρια, φελοί, στηρίγματα, τρίποδας, λύχνος, πλέγμα, λαβίδες, αναδευτήρας. (Αναμένεται από τον εξεταζόμενο να σχεδιάσει τις διατάξεις ή ακόμη και να συναρμολογήσει τις συσκευές αν αξιολογούμε εργαστηριακή τεχνική).
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ή ΣΕΙΡΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ §Διατίθενται οι ουσίες CaCO 3, C, H 2, Ni, νερό και ηλεκτρική ενέργεια. Να παρασκευάσετε C 2 H 6, γράφοντας αναλυτικά όλες τις προτεινόμενες διαδοχικές εξισώσεις και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες πραγματοποιούνται οι αντίστοιχες χημικές αντιδράσεις. §Παρασκευή ουσιών με βάση στοιχείων βιβλιογραφίας, η οποία πρέπει να αναζητηθεί σε άρθρα επιστημονικών περιοδικών ή συγγράμματα.
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΦΗΡΗΜΕΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ Προηγείται ανάλυση. Θεωρεί ο μαθητής ότι έχει παρασκευαστεί η ζητούμενη ένωση, οπότε προσπαθεί να ανακαλύψει τη σχέση μεταξύ γνωστών στοιχείων και των δομικών στοιχείων της ένωσης, ανακαλύπτει δηλαδή τη δομή της και προσπαθεί να την αναπαραγάγει με τον ευκολότερο τρόπο. Πχ. §Να συνθέσετε την ακόλουθη οργανική ένωση από το αλκυλ/διο CH 3 CH 2 CH 2 BrCH 3 CH 3 CCH 3 CHCH 3 Άλλη περίπτωση είναι η γενίκευση π.χ. §Από ορισμένα τυχαία μέλη μιας ομόλογης σειράς, που δεν αναφέρεται στο σχολικό εγχειρίδιο, να προσδιοριστεί ο γενικός Μοριακός Τύπος. CH 3 C CHCH 3 I
Α Ξ Ι Ο Λ Ο Γ Η Σ Η Το ανώτερο επίπεδο στην ταξινομία. Προσπαθούμε να ελέγξουμε την ικανότητα του μαθητή να κρίνει την αξία ή την ποιότητα ενεργειών, τεκμηριώνοντας την άποψη του με συγκεκριμένα κpιτήρια που του δίνονται ή θέτει μόνος του. Σ' αυτό αποσκοπούν οι ερωτήσεις κρίσης. Πρέπει, βέβαια, να στηρίζονται όσο είναι δυνατόν σε αντικειμενικά κpιτήpια και όχι σε εκτιμήσεις (γνώμες) που αποσκοπούν σε προσωπικά συμφέροντα. Η αξιολόγηση αποτελεί “πρελούδιο” για τις νέες γνώσεις.
ΚΡΙΣΕΙΣ ΜΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ §Εξετάζει συνέπεια, ακρίβεια και λογική, χωρίς να αποδίδεται συγκεκριμένη αξία. Π. χ. §Πώς κρίνεις τη χρήση φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων στην αγροτική παραγωγή του τόπου σου; §Πώς κρίνεις την χρήση των διαφόρων μορφών καυσίμων στην Ελλάδα σε σχέση με την αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων του τόπου.
ΚΡΙΣΕΙΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ Επιδιώκεται έλεγχος στη μεθοδολογία ως προς την ταχύτητα, την προσέγγιση (τρόπος: αριθμός βημάτων) επίλυσης προβλήματος και αντιπρόταση προς μια κατεύθυνση ορθολογικότερη και συντομότερη. Στη διδακτική διαδικασία το φαινόμενο εμφανίζεται καθημερινά στην προφορική αξιολόγηση, όταν κάποιος μαθητής προτείνει τον δικό του τρόπο λύσης, ως ορθότερο από αυτόν που παρουσίασε ο συμμαθητής του στον πίνακα. §Δίνεται το πρόβλημα με τους επόμενους δύο τρόπους λύσης. Ποιος κρίνεις ότι πρέπει να προτιμηθεί και γιατί; §Σε τι αποτελέσματα οδηγεί η χρήση φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων στην αγροτική παραγωγή του τόπου σας; (οφέλη και ζημίες)
ΣΥΝΟΨΗ ΤΩΝ ΔΙΔΑΚΊΊΚΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΤΟΥ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗΣ ΤΑΞΙΝΟΜΙΑΣ ΤΟΥ BLOOM
Σ Υ Ν Α Ι Σ Θ Η Μ Α Τ Ι Κ Ο Σ Τ Ο Μ Ε Α Σ § Η αξιολόγηση των στόχων του συναισθηματικού τομέα γίνεται πολύ αργότερα έξω από το σχολείο, όταν το κοινωνικό σύνολο διαπιστώνει τις αποκλίσεις από τους επιδιωκόμενους σκοπούς και αποδίδει ευθύνες για την κακή συμπεριφορά των μελών του σ' αυτό. §Τα μαθήματα της Hθικής, της Λογοτεχνίας, της Ιστορίας, της Φιλοσοφίας, της Μουσικής, των Kαλλιτεχνικών κτλ. στοχεύουν στο συναισθηματικό κόσμο στην ευαισθητοποίηση των εκπαιδευομένων
Η ΧΗΜΕΙΑ ΣΤΟΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ; §Ενθουσιάζει και συγκινεί τον μαθητή με τα επιτεύγματά της που συνέβαλαν στην ανάπτυξη της τεχνολογίας, στην ραγδαία πρόοδο της θεραπευτικής και της πρόληψης, στη προαγωγή της βιολογίας, στη βελτίωση της αγροτικής παραγωγής, στη διευκόλυνση των οικιακών ασχολιών κτλ. §Ο μαθητής δέχεται ερεθίσματα που του κεντρίζουν την περιέργεια, διεγείρουν την φαντασία, τη διάθεση για έρευνα μέσα από το πείραμα.
Π Ρ Ο Σ Λ Η Ψ Η §Η πρώτη βαθμίδα κατανομής διδακτικών στόχων στο συναισθηματικό τομέα, που αντιστοιχεί στη γνώση του γνωστικού τομέα είναι η πρόσληψη ή σύλληψη (perception ) Διακρίνεται στις Συνειδητοποίηση Δεκτικότητα Εκλεκτικότητα
Α N T Α Π O K P I Σ H ΄Η Α Ν Τ Ι Δ Ρ Α Σ Η §Εμπεριέχει την Πρόσληψη. Είναι η εκδήλωση από μέρους του μαθητή διάθεσης συμμετοχής στη διδακτική διαδικασία. Διακρίνεται στις Συγκατάθεση Επιθυμία για Aνταπόκριση Ικανοποίηση για την Aνταπόκριση.
Ε Κ Τ I Μ Η Σ Η Α Ξ I Ω Ν ΄Η Α Π Ο Τ I Μ Η Σ Η Οι στόχοι που εντάσσονται εδώ αποσκοπούν να καταστήσουν ικανό το μαθητή να ενστερνίζεται αξίες, να δημιουργεί τα ΠΙΣΤΕΥΩ του, όχι γιατί συμμορφώνεται στο "καλό" κατά την κοινή λογική, αλλά γιατί ο ίδιος κατέληξε σ' αυτές από τις προσωπικές του εμπειρίες. Διακρίνουμε 3 επίπεδα : §Αποδοχή μιας αξίας, §Προτίμηση μιας αξίας, §Δέσμευση σε μια αξία..
Α Ξ Ι Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Σ Χ Α Ρ Α Κ Τ Η Ρ Α Σ Το υψηλότερο επίπεδο της ταξινομίας. Το ενιαίο σύστημα αξιών που επιδιώκεται να δημιουργήσει ο εκπαιδευόμενος, στο μέλλον να αποτελέσει τον τρόπο συμπεριφοράς του, την προσωπική του φιλοσοφία, τον τρόπο ζωής του, τα ιδανικά του, την κοσμοθεωρία του. Σε περιπτώσεις που το σύνολο αξιών του απειλείται και δημιουργείται συναισθηματική ένταση επιδίωξη των στόχων αυτής της κατηγορίας είναι να καταστήσει τον εκπαιδευόμενο ικανό να αντιδρά στην κατεύθυνση της στήριξης των αξιών του
Ψ Υ Χ Ο Κ Ι Ν Η Τ Ι Κ Ο Σ Τ Ο Μ Ε Α Σ §Μεγαλύτερη σημασία δίνεται στη προσχολική και πρώτη Σχολική Αγωγή §Στη Β/θμια εκπαίδευσης του ελληνικού σχολείου η επίτευξη των διδακτικών στόχων του ψυχοκινητικού τομέα δεν αξιολογείται, πέραν των μαθημάτων που προϋποθέτουν καλλιέργεια σωματικών δεξιοτήτων. Όπως εξ ορισμού είναι η Φυσική Αγωγή, τα Καλλιτεχνικά, η Μουσική εκτέλεση, τα εργαστηριακά μαθήματα των σχολών τεχνικής και τεχνολογικής κατεύθυνσης.
Η ΧΗΜΕΙΑ ΣΤΟΝ ΨΥΧΟΚΙΝΗΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ; §Σε τμήματα των κύκλων σπουδών Χημείας, Χημικής Τεχνολογίας, τον Χημικό και Μεταλλουργικό τομέα των ΤΕΕ, το εργαστήριο Χημείας (αναλυτικής, βιομηχανικής, ηλεκτροχημείας, ποιοτικού ελέγχου υλικών) αποτελεί ανεξάρτητο μάθημα. §Eκεί ο διδάσκων καλείται να αξιολογήσει στόχους της ψυχοκινητικής περιοχής.
ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΕΠΙΠΕΔΩΝ §ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤIΚΕΣ ΚIΝΗΣΕΙΣ Νοούνται οι ασυνείδητες αντιδράσεις για την αντιμετώπιση απροόπτων φαινομένων. §ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ Εδώ εντάσσονται οι αλλαγές στη θέση των μελών του σώματος, όπως οι κινήσεις των δακτύλων, των χεριών, των ποδιών κτλ. §ΑΝΤΙΛΗΠΤΙΚΕΣ ΙΚΑΝ/ΤΕΣ Η ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ l κιναισθητική διάκριση l οπτική διάκριση l ακoυστικη διάκριση l απτική διάκριση l συγχρονισμένες κινητικές δεξιότητες : μάτι- χέρι
ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΕΠΙΠΕΔΩΝ §ΦΥΣΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ Εκτιμάται η αντοχή, η ευκινησία, η πλαστικότητα στις κινήσεις, η δύναμη §ΚΙΝΗΣΕIΣ ΕΠΙΔΕΞΙΟΤΗΤΑΣ Χαρακτηρίζονται από τον βαθμό προσαρμοστικότητας σε απλές και σύνθετες §ΚΙΝΗΤIΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ αν έχει την ικανότητα ο εκπαιδευόμενος να αποδώσει κινητικά μια αφηρημένη έννοια με ένα μoντέλo ή μια μηχανική αναλογία