Συνείδηση Τι είναι συνείδηση; Στις αρχές της ψυχολογίας η συνείδηση αντιπροσώπευε το «νου». Η επικράτηση του συμπεριφορισμού στην ψυχολογία οδήγησε στην αγνόηση της μελέτης της συνείδησης, αν και οι ίδιοι οι συμπεριφοριστές μελετούσαν πτυχές της. Σήμερα θεωρούμε ότι η συνείδηση εμπλέκεται σε δύο διεργασίες: Παρακολούθηση του περιβάλλοντός μας 2. Έλεγχος των γνωστικών διεργασιών

Παρακολούθηση περιβάλλοντος Το περιβάλλον μας (εσωτερικό και εξωτερικό) περιέχει πλήθος ερεθισμάτων που μπορούμε να αντιληφθούμε. Ωστόσο η δυνατότητα επεξεργασίας του αντιληπτικού μας συστήματος είναι περιορισμένη. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι δεν μπορούμε να επεξεργαστούμε όλα τα ερεθίσματα την ίδια στιγμή. Η συνείδηση (μέσω της εστίασης της προσοχής) επιλέγει τα ερεθίσματα που επεξεργαζόμαστε. Έτσι δεν έχουμε επίγνωση για τα υπόλοιπα ερεθίσματα. Μία αλλαγή στο περιβάλλον μπορεί να προκαλέσει τη συνείδησή μας να «ασχοληθεί» με καινούρια ερεθίσματα, των οποίων δεν είχαμε επίγνωση προηγουμένα.

Σε ένα γραπτό διαγώνισμα καλείστε να απαντήσετε κάποιες ερωτήσεις. Έλεγχος διεργασιών Η επίγνωση των ερεθισμάτων του περιβάλλοντος είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη δεύτερη λειτουργία της συνείδησης, τον έλεγχο και τον προγραμματισμό της συμπεριφοράς. Σε ένα γραπτό διαγώνισμα καλείστε να απαντήσετε κάποιες ερωτήσεις. Για να ανταποκριθείτε σε ένα τέτοιο έργο πρέπει να έχετε επίγνωση των στοιχείων της ερώτησης, και να σχεδιάσετε ένα πλάνο συμπεριφοράς που θα περιλαμβάνει τις σκέψεις που κάνετε πάνω στα ερωτήματα, καθώς και τη διατύπωση αυτών των σκέψεων στο γραπτό σας. Σημειώστε ότι δεν είναι όλες οι συμπεριφορές μας ελεγχόμενες από συνειδητές διεργασίες, ωστόσο και αυτές οι συμπεριφορές αποτελούν τμήμα της μελέτης της συνείδησης.

Προσυνειδητές αναμνήσεις Η περιορισμένη δυνατότητα του γνωστικού μας συστήματος για ταυτόχρονη επεξεργασία όλων των ερεθισμάτων, σημαίνει ότι κάποια ερεθίσματα βρίσκονται εκτός «συνειδητής επεξεργασίας». Ωστόσο έχουμε κάποια επίγνωση για αυτά τα ερεθίσματα έστω και σε μη συνειδητό επίπεδο (coctail party). Συνεπώς το γνωστικό μας σύστημα έχει πληροφορίες οι οποίες δεν είναι μία δεδομένη στιγμή συνειδητές, αλλά μπορούν να γίνουν. Η μνήμη μας για παράδειγμα περιέχει πολλές πληροφορίες τις οποίες μπορούμε να τις «φέρουμε» στο συνειδητό μας για επεξεργασία. Όλες οι μνήμες που έχουμε αλλά στις οποίες δεν έχουμε πρόσβαση τη δεδομένη στιγμή, ονομάζονται προσυνειδητές αναμνήσεις.

Ασυνείδητο Ο Φρόυντ υποστήριξε ότι κάποιες σκέψεις, συναισθήματα και ενορμήσεις, δεν είναι ποτέ αντικείμενο συνειδητής επίγνωσης του οργανισμού, ωστόσο μπορεί να έχουν επιδράσεις στη συμπεριφορά μας (παραδρομές, νευρώσεις, κλπ). Ο Helmholtz υποστήριξε ότι οι υπολογισμοί που κάνει το αντιληπτικό μας σύστημα για να βρει την απόσταση ή το χρώμα ενός αντικειμένου είναι ασυνείδητες. Σε μία μελέτη του Bargh και των συνεργατών του (1996) βρέθηκε ότι ο χρόνος που χρειάζονταν τα υποκείμενα να διασχίσουν μία απόσταση ήταν μεγαλύτερος εάν προηγουμένως είχαν ακούσει μία σειρά λέξεων που σχετιζόταν με ηλικιωμένους, από ότι μία σειρά ουδέτερων λέξεων.

Οι αυτόματες δεξιότητες γίνονται χωρίς να απαιτούν την προσοχή μας. Αυτοματισμός Μεγάλη εξάσκηση σε πολύπλοκες συμπεριφορές είναι δυνατόν να τις καταστήσει αυτόματες. Οι αυτόματες δεξιότητες γίνονται χωρίς να απαιτούν την προσοχή μας. Έτσι η συνείδησή μας μπορεί να παρακολουθεί άλλα ερεθίσματα του περιβάλλοντος. Κάποια αλλαγή στο περιβάλλον είναι δυνατόν να μας κάνει να στρέψουμε την προσοχή μας στην αυτόματη διεργασία. Στην εκτέλεση αυτών των δεξιοτήτων θεωρούμε ότι ο έλεγχός τους έχει «αποσυνδεθεί» από τη συνείδησή μας. Η αποσύνδεση είναι συνήθως λειτουργική, ωστόσο υπάρχουν περιπτώσεις ακραίας αποσύνδεσης (π.χ. στη σχιζοφρένεια).