ΤΟ ΣΙΤΑΡΙ 4o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΠΑΡΤΗΣ «ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ» ΤΑΞΗ: A’ TMHMA: 1o

Το σιτάρι ή στάρι ή σίτος είναι ένα φυτό που καλλιεργείται σε όλο τον κόσμο. Είναι το δεύτερο παγκοσμίως σε συγκομιδή δημητριακό, μετά τον αραβόσιτο, με τρίτο το ρύζι. Ο καρπός του σίτου είναι μια βασική τροφή, που χρησιμοποιείται στην παρασκευή αλευριού, ζωοτροφών και ως πρώτη ύλη στην παρασκευή αλκοολούχων ποτών και καυσίμων. Ο φλοιός του μπορεί να αποσπαστεί από τον καρπό και να αλεστεί, δίνοντας το λεγόμενο πίτουρο. Ο σίτος καλλιεργείται επίσης για τη βοσκή των ζώων, καθώς και για το άχυρο, τον κορμό του φυτού, που χρησιμοποιείται ως ζωοτροφή ή υλικό κατασκευών. Το σιτάρι, όπως και τα άλλα δημητριακά, η βρώμη, η σίκαλη, το κριθάρι, περιέχουν μία πρωτεΐνη, τη γλουτένη, στην οποία πολλοί άνθρωποι είναι δυσανεκτικοί (αλλεργικοί κατά κάποιο τρόπο), εκδηλώνοντας τη λεγόμενη κοιλιοκάκη, ένα είδος εντεροπάθειας.

1. Στοιχεία για την παραγωγή του διατροφικού προϊόντος(καλλιέργεια, συγκομιδή για φυτικό τρόφιμο, εκτροφή για ζωικό) Η βλάστηση αρχίζει όταν οι σπόροι απορροφήσουν μικρά ποσά υγρασίας, τουλάχιστον το 35-45% του ξηρού βάρους τους. Το φώς δεν επηρεάζει τη βλάστηση. Η βλαστική ικανότητα του σπόρου μειώνεται αν αυτός εκτεθεί σε υψηλή θερμοκρασία και υγρασία. Ο στεγνός σπόρος μπορεί να ανεχθεί υψηλές θερμοκρασίες. Η ηλικία του σπόρου μειώνει επίσης τη βλαστική του ικανότητα αλλά σε μικρότερο βαθμό. Κάτω από ιδανικές συνθήκες αποθήκευσης μπορεί να διατηρήσει τη βλαστική του ικανότητα σε ικανοποιητικό βαθμό για δέκα χρόνια. Κατά τη σπορά χρησιμοποιούνται συνήθως σπόροι της προηγούμενης σοδειάς.

2. Στοιχεία για την κατανάλωση του διατροφικού προϊόντος(τρόπος κατανάλωσης, συνταγή παραγωγής, συντήρηση) Σήμερα, τα σιτηρά εξακολουθούν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια γεωργία και τα προϊόντα τους αποτελούν τη βάση της διατροφής του πληθυσμού του πλανήτη μας. Πλήθος προϊόντων διατροφής έχουν ως βάση κάποιο σιτηρό όπως διάφορα δημητριακά, το αλεύρι κ.α. Και δεν είναι μόνο εκείνα τα φαγητά και εν γένει σκευάσματα όπως ο άρτος, το ρύζι, τα ζυμαρικά ή πολλά άλλα προϊόντα που είναι γνωστά στο ευρύ κοινό ότι προέρχονται από τα φυτά αυτά, αλλά και πλήθος άλλων προϊόντων όπως η μπύρα, το ουίσκι και άλλα έχουν ως πρώτη ύλη κάποιο σιτηρό.

Η μεγάλη σημασία των σιτηρών παγκόσμια οφείλεται στο ότι σε εκστατικές συνθήκες καλλιέργειας παράγουν περισσότερο από όλες τις άλλες κατηγορίες φυτών, παρουσιάζουν μεγάλη προσαρμοστικότητα σε διαφορετικές συνθήκες περιβάλλοντος, αποτελούν την κυριότερη πηγή τροφίμων, αποθηκεύονται εύκολα γιατί περιέχουν μικρό ποσοστό υγρασίας, δεν απαιτούν μεγάλο χώρο αποθήκευσης γιατί είναι υψηλής συμπύκνωσης.

3. Στοιχεία για τον χρόνο κατανάλωσης του διατροφικού προϊόντος (Χειμώνα κλπ, εορτές) Το σιτάρι σπέρνεται στην Ελλάδα το φθινόπωρο. Για τις πιο ορεινές περιοχές κατάλληλος μήνας σποράς θεωρείται ο Οκτώβριος, ενώ για τις υπόλοιπες ο Νοέμβριος Ο καθορισμός του καταλληλότερου χρόνου σποράς επηρεάζεται από τις κλιματολογικές συνθήκες κατά το χειμώνα, από τον τύπο του εδάφους και από την ποικιλία.

Ο σπόρος δεν βλαστάνει αμέσως μόλις ωριμάσει, αλλά περνάει πρώτα από μια περίοδο λήθαργου, κατά την οποία υφίσταται ορισμένες μεταβολές. Η θερμοκρασία και η υγρασία του εδάφους καθορίζουν την έναρξη του φυτρώματος. Για το σιτάρι η ελάχιστη θερμοκρασία φυτρώματος είναι 4ºC, η άριστη 20-25ºC και η μέγιστη 35-37ºC. Σε ευνοϊκές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας εδάφους η κολεοπτίλη εμφανίζεται 4-5 ημέρες μετά τη σπορά.

4. Στοιχεία για το λόγο κατανάλωσης του διατροφικού προϊόντος (λόγοι υγείας, θρησκείας, εθίμων ) Από τότε που άρχισε να καλλιεργείται το σιτάρι, υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρξουν πολλά έθιμα που το αφορούν. Ένα από τα έθιμα που συνεχίζουν να υπάρχουν και σήμερα είναι η "βαρβάρα". Γίνεται κάθε χρόνο για την ημέρα της γιορτής της αγίας Βαρβάρας στις 4 Δεκεμβρίου.

Το έθιμο είναι η παρασκευή ενός γλυκού θα μπορούσε να το πει κανείς που η βάση του είναι το σιτάρι. Ήδη από τις προηγούμενες μέρες το σιτάρι τσακιζόταν στο χαβάνι απλωνόταν να στεγνώσει στη συνέχεια έβγαζαν τα χνούδια ώστε να μείνει καθαρό και κάτασπρο, ακολουθούσε το βράσιμο για ώρες πάνω στη φωτιά της ξυλόσομπας. Μέσα στην κατσαρόλα όπου έβραζε το σιτάρι έβαζαν επίσης ξερά κουκιά, φασόλια άσπρα, σύκα, σταφίδες. Αφού έβραζαν όλα μαζί στη συνέχεια την άφηναν να κρυώσει και γινόταν σαν χυλός. Την ημέρα της γιορτής έκοβαν κομμάτια τα έβαζαν σε ένα μπολ και βάζοντας ζεστό νερό, ζάχαρη και κανέλα ήταν έτοιμο το γλυκό . Πρωί πρωί ανήμερα της γιορτής έπρεπε η νοικοκυρά του σπιτιού να στείλει "βαρβάρα" στην πεθερά της, στη μάνα της και τα παιδιά να πάνε στη νονά τους.

5. Εσείς το καταναλώνετε; Γιατί; (θετικοί ή αρνητικοί λόγοι κατανάλωσης) Οι Έλληνες είμαστε λαός που καταναλώνει πολύ σιτάρι και όταν λέμε σιτάρι δεν εννοούμε φυσικά μόνο το ψωμί. Υπάρχει σχεδόν παντού, στα ζυμαρικά, στα γλυκά, σε αρτοποιήματα και σε πολλά καθημερινά είδη διατροφής. Όταν το σιτάρι αναμειχθεί με διάφορα άλλα υλικά γίνεται όχι μόνο γευστικό αλλά και θρεπτικό. Τα ζυμαρικά γίνονται σήμερα πρωτίστως από αλεύρι σκληρού σίτου που ζυμώνεται με νερό για να σχηματίσει μια πάστα. Αυτό το σιτάρι έχει πορτοκαλί απόχρωση στον πυρήνα και κίτρινο ενδοσπέρμιο, γι’ αυτό και το χρώμα των ζυμαρικών είναι συνήθως κιτρινωπό. Το σκληρό σιτάρι έχει επίσης την υψηλότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και γλουτένη.

6. Στοιχεία βιβλιογραφίας - Πηγές http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%B9%CF%84%CE%AC%CF%81%CE%B9 http://www.rotise.gr/erotisi/kalliergeia-sitarioy-odigies.html#ixzz2JHreEOh0 http://www.nikoskalaitzoglou.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=90&Itemid=54 http://www.aboutpasta.gr/ingredients.html

ΜΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΚΟΡΤΖΗ ΜΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΚΟΡΤΖΗ