ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΣΕΡΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Ο ΚΛΑΔΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΗΤΗΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ - ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ COSMOTE – VODAFONE ΥΠΟ ΤΟΥ ΦΟΙΤΗΤΗ: ΜΠΡΑΚΑΤΣΟΥΛΑ ΧΡΗΣΤΟΥ   ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΜΠΟΓΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΕΡΡΕΣ 2010

ΒΑΣΙΚΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Η ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ VODAFONE ΚΑΙ COSMOTE ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ (ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ) ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤ’ ΕΠΕΚΤΑΣΗ Η ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΤΗΣ ΚΙΝΗΤΗΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑ 2004-2008 ΒΑΣΙΚΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΑΙ ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ Η χρησιμότητα της ανάλυσης των χρηματοοικονομικών δεικτών Η ανάλυση των χρηματοοικονομικών δεικτών μας παρέχει τη δυνατότητα να αξιολογήσουμε την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης καθώς και να συγκρίνουμε την αποδοτικότητά της σε σχέση με: Τη συνολική οικονομία Τον κλάδο στον οποίο δραστηριοποιείται η επιχείρηση Τους βασικότερους ανταγωνιστές του ίδιου του κλάδου Τον προηγούμενο βαθμό αποτελεσματικότητας της ίδιας της επιχείρησης

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΙΝΗΤΗΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑΣ ΚΑΙ Η ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 1947 - Γεννιέται η ιδέα του κινητού τηλεφώνου, όταν οι επιστήμονες των AT&T(Cingular) συνειδητοποιούν ότι ένας πομπός μικρής εμβέλειας μπορεί να μεταμορφωθεί σε πομπό μεγάλης εμβέλειας συνδέοντας πολλές <<κυψέλες>> ενός τοπικού δικτύου. 1973 - Ο Dr. Martin Cooper της Motorola κάνει το πρώτο τηλεφώνημα στον ανταγωνιστή του Joel Engel(AT&T Bell Labs) περπατώντας στους δρόμους της Νέας Υόρκης χρησιμοποιώντας το Motorola DynaTAC. 1979 - Αρχίζει η λειτουργία του πρώτου εμπορικού δικτύου κινητής τηλεφωνίας στο Τόκιο. 1990 - Έρχεται η δεύτερη γενιά κινητής τηλεφωνίας (2G) 2000 - Ξεκινά η λειτουργία των 3G δικτύων τα οποία επιτρέπουν στους συνδρομητές να μεταφέρουν τεράστιες ποσότητες data ασύρματα και να κάνουν βιντεοκλήσεις. Ωστόσο κανένας δεν κάνει το τελευταίο. Η ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 1992 Εμφάνιση της κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα με την χορήγηση άδειας λειτουργίας από το κράτος στις Panafon (νυν Vodafone), πολυμετοχική εταιρεία με επικεφαλής την αγγλική Vodafone, και στην ιταλική Telestet (νυν TIM). 1998 Η Cosmote, συμφερόντων ΟΤΕ, γίνεται o τρίτος παίκτης της αγοράς . 2002 Εμφανίζεται η Q, εταιρεία του ομίλου Φέσσα. 2006 Η Q εξαγοράζεται από την TIM. 2006 Λειτουργούν στη χώρα μας 13.551.000 συσκευές, που καλύπτουν το 120,5% του ελληνικού πληθυσμού.

Εξέλιξη συνόλου συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας Ο ΚΛΑΔΟΣ ΣΗΜΕΡΑ Στη χώρα μας δραστηριοποιούνται τρεις πάροχοι, η COSMOTE, η VODAFONE και η WIND. Οι συνδέσεις των τριών εταιρειών κινητής φθάνουν τα 16 εκατομμύρια όταν ο πληθυσμός της χώρας αγγίζει τα 11 εκατομμύρια κατοίκους. Σε ετήσια βάση οι δαπάνες κινητού στην Ελλάδα ξεπερνούν τα 3 δισ. ευρώ και ως ποσοστό του ΑΕΠ ανέρχονται σε 2,2%, αποτελώντας την 7η υψηλότερη επίδοση στον κόσμο. Η μεγάλη διείσδυση της κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των περιθωρίων ανάπτυξης της αγοράς. Παρατηρείται μείωση στα κέρδη των εταιρειών, η οποία αποδίδεται: στην αύξηση της φορολογίας, στα μειωμένα τέλη τερματισμού κλήσης, στις χαμηλότερες χρεώσεις περιαγωγής που επιβλήθηκαν από την Ε.Ε., στη μείωση της καταναλωτικής δαπάνης λόγω της κρίσης αλλά και στον έντονο ανταγωνισμό. Παρατηρείται μείωση στο μέσο μηνιαίο έσοδο ανά πελάτη (ARPU) ενώ ταυτόχρονα αυξάνεται ο μέσος χρόνος ομιλίας συνδρομητών {μικτό AMOU (σε λεπτά της ώρας)}, γεγονός που ευνοεί τους καταναλωτές. μέσο μηνιαίο έσοδο ανά πελάτη Εξέλιξη συνόλου συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας μέσος χρόνος ομιλίας συνδρομητών Πηγή: Εκτιμήσεις Αγοράς – ICAP – Εταιρείες του κλάδου

Η ταυτότητα των εταιρειών COSMOTE ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ: 1992 ΕΔΡΑ: Λ. Κηφισίας 44, 151 25 Μαρούσι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: www.cosmote.gr VODAFONE ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ: 1998 ΕΔΡΑ: Τζαβέλα 1-3, 152 31, Χαλάνδρι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: www.vodafone.gr

Ανάλυση και σύγκριση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων των δυο εταιρειών ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 ΠΩΛΗΣΕΙΣ 1470696 1517464 1630614 1735878 1843120 1669862 1809690 1772321 1670790 1505608 ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 ΚΑΘΑΡΟ ΚΕΡΔΟΣ 277853 315631 344706 339233 410718 297241 332097 268090 266790 216647 Κύκλος εργασιών COSMOTE VODAFONE

Δείκτης κυκλοφοριακής ρευστότητας (ROE) ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ καθαρά κέρδη μετά φόρων / ίδια κεφάλαια ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 31,5% 43,7% 38,6% 34,7% 35,5% ΚΑΘΑΡΟ ΚΕΡΔΟΣ 277853 315631 344706 339233 410718 ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 881625 721893 891477 977141 1155607 ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 22,1% 21,9% 16,5% 30% 25,9% ΚΑΘΑΡΟ ΚΕΡΔΟΣ 297241 332097 268090 266790 216647 ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1346344 1515168 1618913 888334 836437 ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 Κέρδη εις νέον 520205 340062 467681 562353 690138 Δείκτης κυκλοφοριακής ρευστότητας Κυκλοφορούν ενεργητικό/Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 0,67 0,81 1,02 1,23 0,80 1,15 1,59 2,20 0,66 0,8

Δείκτης κυκλοφοριακής ρευστότητας ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 0,67 0,81 1,02 1,23 0,80 ΚΥΚΛΟΦΟ ΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙ ΚΟ 409863 398799 781087 498224 895499 ΒΡΑΧΥΠΡ ΟΘΥΠΟΧΡ ΕΩΣΕΙΣ 610004 490465 758935 403591 1111253 ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 1,15 1,59 2,20 0,66 0,8 ΚΥΚΛΟΦΟ ΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙ ΚΟ 573906 709605 755405 380361 398421 ΒΡΑΧΥΠΡ ΟΘΥΠΟΧΡ ΕΩΣΕΙΣ 496833 445818 342637 575859 497549 ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 ΤΑΜΕΙΟ ΚΑΙ ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ 7155 343707 488529 10162 6243 Δείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας του ενεργητικού Πωλήσεις/Ενεργητικό ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 0,96 0,73 0,39 0,44 0,43 ΠΩΛΗΣΕΙΣ 1470696 1517464 1630614 1735878 1843120 ΕΝΕΡΓΗΤΙ ΚΟ 1527193 2071765 4185773 3926286 4295318 ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 0,86 0,88 0,87 1,06 0,99 ΠΩΛΗΣΕΙΣ 1669862 1009690 1772321 1670790 1505608 ΕΝΕΡΓΗΤΙ ΚΟ 1932291 2040524 2025786 1571211 1506163

Κυκλοφοριακή ταχύτητα των απαιτήσεων 2004 2005 2006 2007 2008 Πωλήσεις/Απαιτήσεις ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 365 / 8,8= 41 ημέρες 9,8 = 37 ημέρες 8,9 = 4,5 = 81 ημέρες 4,4 = 83 ημέρες 3= 121ημέρες 5,31= 69 ημέρες 6,18= 59 ημέρες 4,9= 74 ημέρες 4= 91 ημέρες Δείκτης βιωσιμότητας Ίδια κεφάλαια/Συνολικές υποχρεώσεις ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 136,5% 53,4% 27% 33,1% 36,8% ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 881625 721893 891477 977141 1155607 Συνολικές ΥΠΟΧΡΕΩ ΣΕΙΣ 645568 1349872 3294296 2949145 3139711 ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 229,7% 288,4 397,8 130% 124,8% ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1346344 1515168 1618913 888334 836437 Συνολικές ΥΠΟΧΡΕΩ ΣΕΙΣ 585948 525356 406873 682877 669726

Δείκτης δανειακής επιβάρυνσης Δάνεια/Ενεργητικό ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 22,7% 50,1% 70,9% 64,3% 46,7% ΔΑΝΕΙΑ 347226 1038579 2971177 2526613 2006632 ΕΝΕΡΓΗΤΙ ΚΟ 1527193 2071765 4185773 3926286 4295318 ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 16,7% 21,4% ΔΑΝΕΙΑ 263682 322551 ΕΝΕΡΓΗΤΙ ΚΟ 1932291 2040524 2025786 1571211 1506163 ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 ΣΥΜΜΕΤΟΧ ΕΣ ΣΕ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ 92794 707783 2285156 2137569 2068020 ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 ΤΑΜΕΙΟ ΚΑΙ ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ 7155 343707 488529 10162 6243 η COSMOTE εξαγοράζει τις GLOBUL(Βουλγαρία), COSMOFON(Σκόπια) και COSMOROM(Ρουμανία) εξαγορά της εταιρίας ΓΕΡΜΑΝΟΣ από την COSMOTE Μείωση της ρευστότητας λόγω της πτώσης των κερδών

Δείκτης οικονομικής μόχλευσης Ενεργητικό/ Ίδια κεφάλαια ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 1,732 2,869 4,695 4,018 3,716 ΕΝΕΡΓΗΤΙ ΚΟ 1527193 2071765 4185773 3926286 4295318 ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 881625 721893 891477 977141 1155607 ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 1,435 1,346 1,251 1,768 1,8 ΕΝΕΡΓΗΤΙ ΚΟ 1932291 2040524 2025786 1571211 1506163 ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1346344 1515168 1618913 888334 836437 Μερίδιο αγοράς Μέσο μηνιαίο έσοδο ανά πελάτη

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ – ΣΧΟΛΙΑ Ο κλάδος της κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα έχει μεγάλο ανταγωνισμό, πράγμα που ανάγκασε τις εταιρείες να μειώσουν τις τιμές τους αυξάνοντας ταυτόχρονα την ποιότητα των υπηρεσιών τους. Η COSMOTE, παρά τον ανταγωνισμό, κατάφερε διαχρονικά να αυξήσει τόσο τις πωλήσεις όσο και τα κέρδη της. Η VODAFONE είχε μείωση τόσο στις πωλήσεις όσο και στα κέρδη της. Η COSMOTE διατηρεί σταθερά τη μερίδα του λέοντος στον αριθμό των συνδρομητών. Ενώ αρχικά η ρευστότητα της VODAFONE είναι μεγαλύτερη, γνωρίζει πτώση πιθανόν ως απόρροια τις πτώσης των κερδών της. Η COSMOTE διαχρονικά δε χαρακτηρίζεται από μεγάλη ρευστότητα. Μια μεγάλη διαφορά των δυο εταιρειών είναι το γεγονός ότι η μεν COSMOTE αποτελεί τη μητρική εταιρεία πολλών άλλων εταιρειών στο εξωτερικό, ενώ η VODAFONE δεν είναι παρά ένα κομμάτι μιας μεγάλης πολυεθνικής εταιρείας η οποία όμως δεν έχει την βάση της στην Ελλάδα όπως η COSMOTE. Η VODAFONE στηρίζεται στα δικά της κεφάλαια και δανείζεται για να αυξήσει την ρευστότητα της. Η COSMOTE δανείζεται μεγάλα ποσά με σκοπό να τα επενδύσει για να επεκταθεί και σε άλλες χώρες. Το μέσο μηνιαίο έσοδο ανά συνδρομητή (ARPU) και των δυο εταιρειών μειώνεται, ενώ ταυτόχρονα αυξάνεται ο μέσος χρόνος ομιλίας συνδρομητή.