ΤΟ ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΕΠΑΛ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ ΡΑΤΣΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ Ε Κ Δ Η Λ Ω Σ Η Γ Ι Α Τ Η Ν Π Α Γ Κ Ο Σ Μ Ι Α Η Μ Ε Ρ Α Κ Α Τ Α Τ Ο Υ Ρ Α Τ Σ Ι Σ Μ Ο Υ

Ρ Α Τ Σ Ι Σ Μ Ο Σ

Παγκόσμια ημέρα κατά του ρατσισμού Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του ρατσισμού και Εξάλειψης των Φυλετικών Διακρίσεων εορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου. Καθιερώθηκε το 1966 από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών σε ανάμνηση ενός τραγικού συμβάντος, που συγκλόνισε την παγκόσμια κοινή γνώμη. Στις 21 Μαρτίου του 1960 η αστυνομία της ρατσιστικής Νοτίου Αφρικής πυροβόλησε εν ψυχρώ κατά μιας διαδήλωσης φοιτητών στην πόλη Σάρπβιλ, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 70 άνθρωποι. Οι νεαροί διαδηλωτές διαμαρτύρονταν ειρηνικά κατά των νόμων του Απαρτχάιντ, που είχε επιβάλλει το καθεστώς της λευκής μειοψηφίας στη χώρα, εφαρμόζοντας τη θεωρία της ανισότητας ανάμεσα στις φυλές. Ο ΟΗΕ μάς καλεί αυτή τη μέρα να ενώσουμε τις φωνές μας για τα θύματα του ρατσισμού, των φυλετικών διακρίσεων, της ξενοφοβίας και της μισαλλοδοξίας.

Η εκτέλεση των φοιτητών στην πόλη Σάρπβιλ.

Ο ορισμός του ρατσισμού Σήμερα, η λέξη ρατσισμός χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις πράξεις μιας ομάδας ανθρώπων εναντίον μίας άλλης ομάδας. Έτσι, οι ρατσιστές υποστηρίζουν την διαφορετικότητα των φυλών. Επίσης, οι φυλετικοί ρατσιστές θεωρούν μία συγκεκριμένη ομοιογενή ομάδα ανθρώπων ως ανώτερη, π.χ. θεωρούν τους «λευκούς» ανθρώπους ανώτερους από τους «μαύρους». Ο ρατσισμός θεωρείται παραβίαση του θεμελιώδους δικαιώματος του ανθρώπου στην ισότητα στους τομείς της εργασίας, της πολιτικής, της οικονομίας και άλλων παραγόντων της καθημερινότητας.

Συγκεκριμένα πρόκειται για τη συνειδητή πίστη στην εγγενή υπεροχή μιας φυλής έναντι κάποιας άλλης.Από τη θεωρία αυτή τα άτομα που υιοθετούν το συγκεκριμένο δόγμα πιστεύουν ότι έχουν καθήκον να περιφρουρήσουν την αμιγή σύσταση και την καθαρότητα της ομάδας τους όπως επίσης και τον κυριαρχικό τους ρόλο απέναντι στις υπόλοιπες φυλετικές, εθνικές και κοινωνικές ομάδες που θεωρούνται υποδεέστερες.Επομένως μια ομάδα (κοινωνική , φυλετική , θρησκευτική) αναγάγετε ως υπέρτερη των άλλων με βάση ορισμένα χαρακτηριστικά γνωρίσματα εθνικά , πολιτιστικά , θρησκευτικά κ.τ.λ. Ωστόσο το πιο συνηθισμένο είδος ρατσισμού που έχει αποδώσει την αρχική σημασία στη λέξη είναι ο φυλετικός ρατσισμός (από την αγγλική λέξη race=φυλή ή και την ιταλική razza=ράτσα με πιθανή προέλευση από το αραβικό ras=προέλευση, αρχή).

Οι μορφές και τα είδη του ρατσισμού ποικίλουν: Φυλετικός : με κριτήριο διάκρισης των ατόμων στο χρώμα του δέρματος (λευκοί , μαύροι , ερυθρόδερμοι , κιτρινόχρωμοι ) είτε με βάση διαχωρισμού τη φυλετική καταγωγή (ξανθοί, Άρια φυλή-Εβραίοι).

Εθνικός: διαφοροποίηση των ανθρώπων με γνώμονα την εθνική τους καταγωγή.

Θρησκευτικός : η διάκριση των ατόμων εστιάζεται στις θρησκευτικές πεποιθήσεις τους . Μουσουλμάνοι Χριστιανοί Ορθόδοξοι Καθολικοί Προτεστάντες

Πολιτισμικός : Οι λαοί διαιρούνται με κριτήριο το πολιτισμικό τους επίπεδο (πολιτιστική ανωτερότητα του δυτικού κόσμου σε σχέση με τον υπανάπτυκτο Τρίτο κόσμο.

Κοινωνικοοικονομικός : με κριτήριο την κοινωνική και οικονομική κατάσταση των ατόμων(πλούσιοι-φτωχοί)

Το μορφωτικό τους επίπεδο (μορφωμένοι - αμόρφωτοι) Το μορφωτικό τους επίπεδο (μορφωμένοι - αμόρφωτοι)

Το φύλο (γυναίκες – άντρες)

Το επάγγελμα (πνευματικοί άνθρωποι-χειρονάκτες) Το επάγγελμα (πνευματικοί άνθρωποι-χειρονάκτες)

Τη σωματική ή νοητική ικανότητα (αρτιμελείς-άνθρωποι με ειδικές ανάγκες)

Τη σεξουαλική συμπεριφορά (φορείς του AIDS, Τοξικομανείς , ομοφυλόφιλοι)

Πολιτικός : διάκριση των ατόμων με κριτήριο την πολιτική τους ιδεολογία και την κομματική τους ένταξη (δημοκράτες , συντηρητικοί , φιλοβασιλικοί)

Αιτίες εκδήλωσης του ρατσιστικού φαινομένου: Έλλειψη ανθρωπιστικής παιδείας Η άγνοια , η ημιμάθεια και οι προκαταλήψεις Η χειραγώγηση Σύμπλεγμα μειονεξίας και κατωτερότητας Ανασφάλεια και έντονο συναίσθημα φόβου Η ξενοφοβία Οι επεκτατικές βλέψεις Η εξαχρείωση των δημοκρατικών ιδεωδών Η μετάθεση και η προβολή των κοινωνικών προβλημάτων στις μειονότητες

Συνέπειες των ρατσιστικών αντιλήψεων: Κυριαρχούν δογματικές απόψεις , στερεότυπα , αδιαλλαξία , και διαταράσσεται η ομαλή κοινωνική συνύπαρξη. Καλλιεργείται κλίμα ανασφάλειας , άγχους , αβεβαιότητας και ιδεολογικής σύγχυσης. Τα θύματα της ρατσιστικής ιδεολογίας υποβάλλονται σε ψυχολογική εξουθένωση , υποβιβάζεται η προσωπικότητα τους , αποκτούν χαμηλή αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση με αποτέλεσμα να ωθούνται στον κοινωνικό αποκλεισμό.

Παραβιάζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα γιατί ενθαρρύνεται η κοινωνική αδικία , η εργασιακή εκμετάλλευση , η μισαλλοδοξία και η αναλγησία. Επικρατούν φαινόμενα βίας , παραβατικών συμπεριφορών και η αναλγησία. Υπονομεύονται ο αρχές της δημοκρατίας , του διαλόγου , της αλληλεγγύης και της συλλογικότητας. Ιστορικά ο ρατσισμός υπήρξε αιτία μαζικής εξόντωσης , γενοκτονιών και καταπίεσης.

Τρόποι αντιμετώπισης: Οφείλουμε να είμαστε σε θέση εγρήγορσης και απέναντι σε απόλυτες νοοτροπίες και να αντιμετωπίζουμε με κριτική οξυδέρκεια τις προκατειλημμένες θεωρίες. Είναι απαραίτητη η συνδρομή της ανθρωπιστικής παιδείας(σχολείο) για να θεμελιωθούν στη συνείδηση των νέων οι αξίες των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Η πολυπολιτισμική αγωγή μέσα από την εκπαιδευτική διαδικασία θα ωθήσει τους νέους στην αποδοχή και τον σεβασμό της διαφορετικότητας. Τα ΜΜΕ και οι πνευματικοί άνθρωποι πρέπει να προάγουν αντιρατσιστικά πρότυπα.

Οι πολίτες οφείλουν να ενεργοποιούνται και να δρουν με πνεύμα συλλογικής συμπόνιας για την καταπολέμηση ρατσιστικών φαινομένων. Η πολιτεία απαιτείται να περιφρουρεί με οργανωμένο και συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο τα δικαιώματα των μειονοτήτων και να ενισχύει την αξιοπρεπή διαβίωση όλων των ανθρώπων. Η εθελοντική δράση όλων των πολιτών προς τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα ρατσιστικών συμπεριφορών. Οι διεθνείς οργανισμοί του ΟΗΕ , του Συμβουλίου της Ευρώπης , της Διεθνούς Αμνηστίας και της UNESCO , οφείλουν με τη δράση τους να προασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και να επιβάλουν σοβαρές κυρώσεις όταν παρατηρούνται φαινόμενα καταπάτησης τους.

Πριν από το 1855 καμιά πολιτεία στην Αμερική δεν επέτρεπε τη συμμετοχή μαύρων στο σώμα των ενόρκων. Ενώ πολυάριθμες δυτικέ ς πολιτείες απαγόρευαν ή περιόριζαν με δριμύτητα την είσοδο των μαύρων. Τα δημόσια μεταφορικά μέσα, οι εκκλησίες, τα νοσοκομεία, τα θέατρα και οι φυλακές είχαν χωριστές θέσεις γι' αυτούς .Το 1896 με τους ρατσιστικούς νόμους του "Τζιμ Κροου", τα σχολεία και οι άλλες υπηρεσίες του Νότου λειτουργούσαν θεωρητικά στη βάση του "χωριστά αλλά ίσοι". Αυτό σήμαινε ελλείψεις σε πόρους για τους μαύρους, ενώ τα χρήματα πήγαιναν στις περιοχές των λευκών.

     Όμως, ο ρατσιστικός διαχωρισμός δεν ενεργούσε εξίσου πάνω σε όλους τους λευκούς. Υποχρηματοδοτούμενες υπηρεσίες και υπερκορεσμένα σχολεία ήταν κομμάτι της ζωής και των φτωχών λευκών.Οι διαχωρισμοί αυτοί περιόρισαν και τη δυνατότητα των λευκών εργατών να αντιστέκονται. Όσοι απαιτούσαν αυξήσεις στους μισθούς, ή καλύτερες συνθήκες εργασίας απειλούνταν με αντικατάσταση από μαύρη φτηνότερη εργασία.

    Ενώ το1955 ένας νόμος που είχε εφαρμοστεί στις Νότιες πολιτείες για τα λεωφορεία έφερνε τους Αφρικανούς μετανάστες σε δύσκολη θέση. Στα λεωφορεία, οι τέσσερις πρώτες σειρές ήταν για τους λευκούς και το πίσω μέρος για τους μαύρους που αποτελούσαν το σύνολο των επιβατών των λεωφορείων της πόλης. Οι μαύροι μπορούσαν να καθίσουν και στις μεσαίες σειρές, ώσπου να τις ζητήσει κάποιος λευκός. Σ' αυτήν την περίπτωση, έπρεπε αμέσως να σηκωθούν και να μείνουν όρθιοι αν δεν υπήρχαν πίσω θέσεις, ή, αν το λεωφορείο ήταν γεμάτο, έπρεπε να κατέβουν. Ακόμη και το ανέβασμα στο λεωφορείο δεν ήταν εύκολη υπόθεση για τους μαύρους. Ανέβαιναν από μπροστά, πλήρωναν το εισιτήριο και μετά έπρεπε να κατέβουν για να μην περάσουν ανάμεσα στους λευκούς που κάθονταν στο μπροστινό μέρος και ανέβαιναν από πίσω. Ο νόμος αυτός καταργήθηκε το 1958 ύστερα από μποϋκοτάζ που διήρκησε 381 ημέρες. 

Η υπέρβαση του ρατσισμού προϋποθέτει ανεκτικότητα και ανθρωπιά, που είναι έργο της παιδείας. Ενώ εξίσου σημαντικός κρίνεται και ο πολιτισμικός πλουραλισμός στο πλαίσιο πολιτισμικών κοινωνιών. Απαιτείται κοινή προσπάθεια για απαλλαγή από το σκοταδισμό των προκαταλήψεων. Ο ιστορικός Μόμσεν χαρακτήρισε την προκατάληψη σαν «τρομερή επιδημία χολέρας». Ο ρατσισμός έχει θεσμικό υπόβαθρο και αφορά στο σύνολο των διακρίσεων που υφίσταται στη δουλεία, στη στέγαση, στην εκπαίδευση, στην περίθαλψη κ.λπ. Υπόκειται, με άλλα λόγια, ένα καθορισμένο πλέγμα κοινωνικών ανισοτήτων και σύστοιχης καταπίεσης, κατά τη διεργασία περιθωριοποίησης κοινωνικών ομάδων, δηλαδή κατά τη δυσχερή πρόσβασή τους στην αγορά εργασία και συναφώς στα δημόσια αγαθά που η αντίληψη των σημερινών κοινωνιών προγράφει στην αξιοπρέπεια του πολίτη.

Καθήκον μας αποτελεί η κινητοποίηση με στόχο την καταπολέμηση ρατσιστικών αντιλήψεων, συμπεριφορών και πρακτικών σε όλη την υφήλιο.

Την εργασία επιμελήθηκαν οι μαθητές: Παπανικολάου Γεώργιος Καραγεωργίου Κυριακή Αλεξιάδου Αναστασία Υπεύθυνοι: Η υποδιευθύντρια κ. Γερασοπούλου Άννα και η καθηγήτρια κ. Παπαδοπούλου Ελένη