ΕΘΝΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑ ΚΑΙ ΔΙΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΨΗΦΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΟΛΛΙΑΣ Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ ICT FORUM, Aθήνα 29 Οκτωβρίου 2007

29/10/2007 ICT FORUM 2 ΔΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ Εθνικό Πολιτιστικό Απόθεμα : Δημιουργία, Προσβασιμότητα, Προβολή, Διατήρηση Η Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Βιβλιοθήκη – Ο Ευρωπαϊκός στόχος και το δίκτυο EDLnet Η Διαλειτουργικότητα (Interoperability): βασικός συντελεστής του στόχου αυτού Τα έργα Michael/Michael Plus και ο Ελληνικός πολιτιστικός τομέας Συμπεράσματα - Προοπτικές

29/10/2007 ICT FORUM 3 1. ΕΘΝΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑ (1) Το Πολιτιστικό Απόθεμα είναι πηγή πλούτου από την οποία θα αντλεί περιεχόμενο η σύγχρονη Κοινωνία της Γνώσης Ταχεία παραγωγή ψηφιακού πολιτιστικού περιεχομένου με συμβολή ΥΠ.ΠΟ. και Ε.Π. ΚτΠ Φορείς του Δημοσίου και του Ιδιωτικού τομέα (μουσεία, αρχεία, βιβλιοθήκες, οργανισμοί) ψηφιοποιούν και αρχίζουν να προβάλλουν πολιτιστικό περιεχόμενο μέσω του διαδικτύου Ανάπτυξη:και bottom-up (ΚτΠ πρσκλ.65: πολλοί φορείς, διάσπαρτο περιεχόμενο) και top-down (πρσκλ 152: εστιασμένο περιεχόμενο, μεγάλοι φορείς - ΔΑΚ, ΤΑΠ, ΟΠΙ, Παιδεία-Πολιτισμός)

29/10/2007 ICT FORUM 4 1. ΕΘΝΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑ (2) Δημιουργείται συνεχώς Ελληνικό ψηφιακό πολιτιστικό απόθεμα. Αυτό δίνει στη χώρα μας τη δυνατότητα να συμμετέχει στις Ευρωπαϊκές εξελίξεις, παρά την καθυστέρησή της σε ευρυζωνικότητα και σε ηλεκτρονική πρόσβαση σε πολιτιστικό υλικό. Ηλεκτρονική πρόσβαση: Σύμφωνα με τη μελέτη Numeric (ΕC,2007) η Ελλάδα κατέχει μια από τις τρεις τελευταίες θέσεις - μηδαμινή πρόσβαση σε βιβλιοθήκες, μικρή σε μουσεία και σε αρχεία.

29/10/2007 ICT FORUM 5 2.ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΨΗΦΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ (1) Δημιουργία ενός – μοναδικού - πολυγλωσσικού σημείου πρόσβασης στο Ευρωπαϊκό πολιτιστικό απόθεμα Διαδικτυακή αναζήτηση του κατανεμημένου ψηφιακού περιεχομένου - Ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς Αρχική υλοποίηση (2008, 2 εκατ. τεκμήρια) με βάση την Ευρωπαϊκή Βιβλιοθήκη όπου συνεργάζονται ήδη οι περισσότερες Ευρωπαϊκές βιβλιοθήκες Επέκταση (2010, 6 εκατ. τεκμήρια) με κάλυψη και των μουσείων – αρχείων – οπτικοακουστικού τομέα Το εργαλείο για τη δημιουργία του μοναδικού αυτού σημείου πρόσβασης είναι το δίκτυο EDLnet (Ε-Content Plus, )

29/10/2007 ICT FORUM 6 2.ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΨΗΦΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ (2) Αποτελέσματα του EDLnet (2008):  Eνα πρωτότυπο σε πλήρη λειτουργία, με διαλειτουργική πολύγλωσση πρόσβαση (item level) σε συλλογές με 2 εκατ. ψηφ. αντικείμενα (items).  Ιδρυση Foundation της European Digital Library, από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ολλανδίας ως κύριο σημείο πρόσβασης στη EUDL Αλλες παράλληλες ενέργειες περιλαμβάνουν: Τα έργα Michael/Michael Plus (EC E-TEN), για ενιαία πρόσβαση σε συλλογές (collections) 14 Ευρωπαϊκών χωρών (και Ελλάδας) Το δίκτυο συνεργασίας των Ευρωπαϊκών κρατών Minerva-EC Την ομάδα Cultural Heritage Expert Group τηs Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για αμφίδρομη επικοινωνία μεταξύ Εθνικών προσπαθειών και της EUDL Την ομάδα EC Interoperability Group της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ανάπτυξη διαλειτουργικότητας στην ΕUDL

29/10/2007 ICT FORUM 7 2.ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΨΗΦΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ (3) Ελληνική Συμμετοχή στην Ψηφιακή Ευρωπαϊκή Βιβλιοθήκη (EUDL): Το EMΠ και το ΥΠ.ΠΟ. συμμετέχουν στα έργα Michael Plus και Minerva-EC To EMΠ συμμετέχει στο EDLnet και στο EC interoperability Group Τo EMΠ και το Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο συμμετέχουν στο EC Cultural Heritage Expert Group

29/10/2007 ICT FORUM 8 3. ΔΙΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ (1) Ιδιαίτερα σημαντική στη δημιουργία, αποθήκευση και διαχείριση περιεχομένου Επιτρέπει την αναζήτηση και ανάκτηση περιεχομένου από διαφορετικές ψηφιακές συλλογές, τόσο σε επίπεδο συλλογής όσο και αντικειμένων Βασική προσέγγιση: χρήση κοινών - προτύπων μορφών μεταδεδομένων και αντιστοίχιση διαφορετικών μορφών τους

29/10/2007 ICT FORUM 9 3. ΔΙΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ (2) Στο ανωτέρω πλαίσιο προβλέπεται η δημιουργία προφίλ εφαρμογών βασισμένων στο πρότυπο μεταδεδομένων Dublin Core, για κάθε ειδικό τομέα περιεχομένου ώστε να είναι δυνατή η αναζήτηση στον τομέα αυτό. Η δημιουργία αυτή θα είναι βασισμένη σε υπάρχοντα πρότυπα μεταδεδομένων, όπως το MARC για τις βιβλιοθήκες, το ΕΑD για τα αρχεία, το SPECTRUM/CIDOC για τα μουσεία, τα Scholarly Publications για ηλεκτρονικές εκτυπώσεις και άλλα βασισμένα σε ελεγχόμενα λεξιλόγια (controlled vocabularies).

29/10/2007 ICT FORUM ΔΙΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ (3) Σημασιολογική Διαλειτουργικότητα (Σ.Δ.) Ιδιαίτερα σημαντική μορφή διαλειτουργικότητας Αυτόματη κατανόηση της έννοιας της ανταλλασσόμενης πληροφορίας από μηχανές και αντίστοιχη επεξεργασία της πληροφορίας Το πρώτο βήμα για την επίτευξη Σ.Δ. είναι μια γλώσσα αναπαράστασης η οποία ανταλλάσσει την σημασιολογία των αντικειμένων. Με βάση τη γλώσσα αυτή, συμπερασματολογικά εργαλεία και οντολογίες (reasoning tools, ontology querying engines) θα παρέχουν εννοιολογική πρόσβαση στο πολιτιστικό περιεχόμενο

29/10/2007 ICT FORUM ΔΙΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ (4) Οι τεχνολογίες του Σημασιολογικού Ιστού (Σ.Ι., Semantic Web) επιτρέπουν την εννοιολογική αναπαράσταση και επεξεργασία περιεχομένου Η Σ.Δ. αφορά τόσο στη διαπροσωπεία του χρήστη, όσο και στην αυτόματη επεξεργασία του περιεχομένου. Η ανάπτυξη και χρήση των γλωσσών RDF, OWL, οντολογιών και πλαισίων όπως το CIDOC CRM αποτελούν τη βάση της Σ.Δ. Τα υπάρχοντα μεταδεδομένα και τα ελεγχόμενα λεξιλόγια πρέπει να μετατραπούν σε μορφή αναγνωρίσιμη από τη μηχανή (SKOS, RDF, OWL) Το ΕΜΠ συμμετέχει στον Διεθνή Οργανισμό W3C και ειδικότερα στο Multimedia Semantics XG/Incubator Group με ιδιαίτερο θέμα τη διαλειτουργικότητα

29/10/2007 ICT FORUM 12 Σημασιολογική Διαλειτουργικότητα

29/10/2007 ICT FORUM ΤO EΡΓΟ MICHAEL (1) Το έργο MICHAEL και MICHAELPlus ( ) χρηματοδοτείται μέσω του προγράμματος eTen. Συμμετέχουν, από Ελλάδα, το ΕΜΠ και το ΥΠ.ΠΟ. Στόχος του είναι η δημιουργία ενός πολυγλωσσικού ηλεκτρονικού καταλόγου της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης Για την επίτευξη αυτή, περισυλλέγει δεδομένα από εθνικούς καταλόγους, με χρήσης κοινής πλατφόρμας λογισμικού και κοινού μοντέλου μεταδεδομένων. Δημιουργεί πλατφόρμα αρχειοθέτησης - πολυγλωσσικής αναζήτησης σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, επιτρέποντας την πρόσβαση σε ψηφιακές πολιτιστικές συλλογές

29/10/2007 ICT FORUM ΤO EΡΓΟ MICHAEL (2) Η πλατφόρμα λογισμικού MICHAEL αποτελείται από δύο υποσυστήματα που συνεργάζονται για να παρέχουν διαχείριση δεδομένων και υπηρεσίες προβολής 1.Το υποσύστημα διαχείρισης επιτρέπει στους χρήστες να δημιουργούν, τροποποιούν, εισάγουν και διαχειρίζονται πολιτιστικό υλικό μέσω Web Browser 2. Το υποσύστημα προβολής παρέχει τη διεπαφή που επιτρέπει στους χρήστες την αναζήτηση στο πολιτιστικό περιεχόμενο μέσω Web Browser

29/10/2007 ICT FORUM ΤO EΡΓΟ MICHAEL (4) Τα υποσυστήματα είναι συμβατά με το διεθνές πρότυπο αναζήτησης-εξόρυξης μεταδεδομένων Open Archives Initiative Protocol for Metadata Harvesting (OAI-PMH) Τα μεταδεδομένα μπορούν να εξαχθούν στο πρότυπο Dublin Core και στο MICHAEL format Ως αποτέλεσμα προκύπτει διαλειτουργικότητα του συστήματος MICHAEL με υπάρχοντα και μελλοντικά συστήματα

29/10/2007 ICT FORUM 16 MICHAEL Πλατφόρμα: Υποσύστημα Διαχείρισης

29/10/2007 ICT FORUM 17 MICHAEL Πλατφόρμα: Υποσύστημα Προβολής

29/10/2007 ICT FORUM ΤO EΡΓΟ MICHAEL (4) Το ΕΜΠ, σε συνεργασία με το ΥΠ.ΠΟ., συνεργάζεται με ελληνικούς πολιτιστικούς φορείς για αντιστοίχιση των μεταδεδομένων τους με αυτά της πλατφόρμας Michael, εξασφαλίζοντας διαλειτουργικότητα των συστημάτων τους με το Michael. Η ιστοσελίδα καταχωρήθηκε για το ελληνικό στιγμιότυπο Μέσω της αρχικής σελίδας του ιστοχώρου του ΥΠ.ΠΟ ( παρέχεται σύνδεση με τις ιστοσελίδες του συστήματος Michael.

29/10/2007 ICT FORUM ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Δεδομένα : Ελληνικό Πολιτιστικό Απόθεμα – Εθνικός Ιστός Πολιτιστικής Γνώσης Ερευνητική Αριστεία (ΕΜΠ, ΙΤΕ, ΠΑ, ΟΠΑ, ΠΚ, ΙΕΛ) Σύνδεση με Συναφείς Πολιτικές (Παιδεία-Τουρισμός) Συμμετοχή στις Διεθνείς Εξελίξεις Ζητούμενα : Εμπλουτισμός – Διατήρηση του Πολιτιστικού Αποθέματος Ηλεκτρονική πρόσβαση - Διαλειτουργικότητα Ανάπτυξη νέων υπηρεσιών με βάση το Απόθεμα