«δια χειρός…» Σχόλια περί της ορθοδόξου εικονογραφίας
Τι ΔΕΝ είναι η Ορθόδοξη Αγιογραφία Δεν είναι ζωγραφική. …με την έννοια ότι δεν μας ενδιαφέρει να αποδώσουμε πρόσωπα, πράγματα και καταστάσεις κατά την απόλυτη ιστορική τους ακρίβεια, αλλά να αναδείξουμε το πνευματικό τους περιεχόμενο, και την εκκλησιαστική τους διάσταση.
Τι ΔΕΝ είναι η Ορθόδοξη Αγιογραφία Δεν είναι ειδωλολατρία Τις εικόνες τις προσκυνούμε, ως πράξη τιμής προς το εικονιζόμενο πρόσωπο. Σε καμμιά περίπτωση δεν νοείται η εικόνα ως πνευματικώς αυθύπαρκτη, αλλά αποκτά νόημα και υπόσταση από την αγιότητα του εικονιζομένου κάθε προσώπου. Ειδικά για τον Κύριό μας, η προσκύνηση, εκτός από πράξη απόδοσης τιμής είναι και πράξη λατρείας.
Τι ΔΕΝ είναι η Ορθόδοξη Αγιογραφία Οι εικόνες δεν είναι έργα τέχνης...τουλάχιστο αυτή δεν είναι η βασική τους ιδιότητα. Πρωτίστως είναι λατρευτικά αντικείμενα. Παρόλα αυτά σε πολλές περιπτώσεις η τέχνη που ενσωματώνουν είναι μοναδική. Ακόμα όμως και μια κακότεχνη εικόνα, πνευματικώς, έχει την ίδια αξία με οποιαδήποτε άλλη.
Η θεολογική βάση της «βυζαντινής» εικόνας Μορφή η οπτική παρουσία της υπόστασης Τελικά αυτό και μόνο μας είναι εφικτό να εικονίσουμε Πρόσωπο (υποστασιάζει την φύση) Φύση-Ουσία Στην αλήθεια του Προσώπου επικεντρώνεται το εικαστικό ενδιαφέρον μας (All the money) Ο εικονισμός της (ειδικά της Θείας) είναι αδύνατος, της ανθρώπινης απλά αδιάφορος
Βασικά χαρακτηριστικά Βασικά χαρακτηριστικά η πνευματική έναντι της ιστορικής ακρίβειας το στιγμιότυπο έναντι του ιστορικού ρόλου
Βασικά χαρακτηριστικά Βασικά χαρακτηριστικά η αναφορά προς τον θεατή- αναφορά στο παρόν αποστασιοποίηση VS παροντοποίηση
Βασικά χαρακτηριστικά Βασικά χαρακτηριστικά η «πνευματική» προοπτική ως υπέρβαση της φυσικής – η εικόνα υπάρχει χάριν του θεατή, και διά αυτού
Βασικά χαρακτηριστικά Βασικά χαρακτηριστικά η «πνευματική» προοπτική ως υπέρβαση της φυσικής – σύναψη σχέσης κοινωνίας με τα εικονιζόμενα
Βασικά χαρακτηριστικά Βασικά χαρακτηριστικά η «πνευματική» προοπτική – κάθετη ανάπτυξη του θέματος, βίωση του πνευματικού «χώρου»
Βασικά χαρακτηριστικά Βασικά χαρακτηριστικά τέχνη συλλογική, όχι ατομική…. «διά χειρός..» (tapeinosis VS eccentricity)
Βασικά χαρακτηριστικά Βασικά χαρακτηριστικά απουσία δράματος & έκστασης – ήσυχες μορφές, χαρμολύπη & ήπια συναισθήματα