Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΜΑΡΞΙΣΜΟΥ ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΚΑΙ ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΜΕΡΟΣ 1ο
ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΤΟ ΑΝΑΝΕΩΜΕΝΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΜΑΡΞ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΡΙΚΟ ΣΤΟ ΟΛΟ: ΑΠΟ ΤΟ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ ΣΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ή ΕΝΙΑΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Η επικαιροτητα του μαρξ
Η ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ Ο ΔΟΜΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Η ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗΣ Η ΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Η ΟΞΥΝΣΗ ΤΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ ΠΛΟΥΤΟΥ ΚΑΙ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΩΝ (PIKETTY) ΒΟΡΑΣ – ΝΟΤΟΣ ΗΠΑ – ΕΕ – ΚΙΝΑ – ΙΝΔΙΑ ΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Η ΚΡΙΣΗ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ Η ΚΡΙΣΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗΣ
Η ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ 2 Η ΚΡΙΣΗ ΚΙΝΗΤΡΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ο ΕΠΕΚΤΕΙΝΟΜΕΝΟΣ ΑΝΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Ο ΜΕΤΑΜΟΝΤΕΡΝΙΣΜΟΣ ΩΣ ΑΡΝΗΣΗ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΕΡΜΗΝΕΙΩΝ ΟΙ ΑΝΤΙΦΑΤΙΚΕΣ ΕΤΕΡΟΔΟΞΙΕΣ – Η ΣΥΓΧΥΣΗ
Η ΑΝΑΓΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ: ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΑΣΠΑΡΤΗ, ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΦΑΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ (ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΗ ΣΥΓΧΥΣΗ – KLEIN : THE SHOCK DOCTRINE) ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΩΝ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΩΝ ΤΙ ΜΕΝΕΙ ΣΤΑΘΕΡΟ ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ ΣΕ ΠΟΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΑΛΛΑΖΕΙ ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΑΛΛΑΓΗ (ΑΙΤΙΑ – ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ) ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ
ΜΑΡΞΙΣΜΟΣ Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟΝ ΜΑΡΞ ΟΙ ΜΑΡΞΙΑΝΕΣ ΙΔΕΕΣ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΠΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΜΙΑΣ ΑΝΤΙΦΑΤΙΚΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΟΙ ΜΑΡΞΙΑΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΥΝ ΕΝΑ ΚΥΚΛΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΗΣ ΑΠΑΞΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗΣ
ΠΩΣ ΝΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΟΥΜΕ ΤΟΝ ΜΑΡΞ; ΟΙ ΕΓΓΕΝΕΙΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΕΝΑ ΠΟΛΥΠΛΟΚΟ ΚΑΙ ΠΟΛΥΕΠΙΠΕΔΟ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΙΣΤΟΡΙΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΛΑΣΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΕΝΑ ΑΝΟΛΟΚΛΗΡΩΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟ ΗΜΙΤΕΛΕΣ ΤΟΥ “ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ” ΤΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΤΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ
ΠΩΣ ΝΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΟΥΜΕ ΤΟΝ ΜΑΡΞ 2 ΕΓΓΕΝΕΙΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ 2 ΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΩΣ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΤΩΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΑΝΑΛΥΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΤΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΤΟΥ ΜΑΡΞ: ΑΠΟ ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΑΙ ΣΤΑ GRUNDRISSE – ΤΟΜΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΕΙΕΣ
ΠΩΣ ΝΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΟΥΜΕ ΤΟΝ ΜΑΡΞ 3 Η ΠΟΛΛΑΠΛΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΜΑΡΞΙΣΜΩΝ Ο ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ “ΜΑΡΞΙΣΜΟΣ”: ΑΠΌ ΤΟΝ ΛΕΝΙΝ ΣΤΟΝ ΣΤΑΛΙΝ ΓΡΑΜΜΙΚΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΝΟΜΟΤΕΛΕΙΕΣ Η ΑΠΟΣΤΕΩΣΗ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ TROTSKY ΟΙ ΔΥΤΙΚΟΙ ΜΑΡΞΙΣΜΟΙ Η 2η ΔΙΕΘΝΗΣ – KARL KAUTSKY – E. BERNSTEIN ROSA LUXEMBURG ΑΥΣΤΡΟΜΑΡΞΙΣΜΟΣ (OTTO BAUER) ΓΚΡΑΜΣΙ Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ (HORKHEIMER – ADORNO – MARCUSE) Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ (ALTHUSSER)
ΕΠΙΜΕΙΞΙΕΣ ΝΕΟ-ΡΙΚΑΡΝΙΑΝΟΙ – Η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΟΥ SRAFFA ΜΑΡΞ ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΥΠΟΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (G. FRANK – SAMIR AMIN) ΜΑΡΞ ΚΑΙ KEYNES – Η ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΕΚΔΟΧΗ BARAN - SWEEZY
ΕΠΙΜΕΙΞΙΕΣ 2 ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΜΑΡΞΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΤΟΜΙΣΜΟΣ Ο ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΩΝ ΚΑΙ Ο ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ (RATIONAL CHOICE) G.A. CHOEN – ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΝΤΕΤΕΡΜΙΝΙΣΜΟΣ J. ROEMER – Η ΑΠΟΡΡΙΨΗ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ ΑΞΙΑΣ
ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Και μεθοδοσ
ΕΝ ΑΡΧΗ ΗΝ ΤΟ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ, Ι, ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο «Ο πλούτος των κοινωνιών όπου κυριαρχεί ο κεφαλαιοκρατικός τρόπος παραγωγής εμφανίζεται σαν ένας τεράστιος σωρός από εμπορεύματα» «και το ξεχωριστό εμπόρευμα σαν η στοιχειώδης μορφή του (πλούτου)».
ΤΟ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ ΩΣ ΑΦΕΤΗΡΙΑ ΤΟΥ “ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ” ΤΟ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ ΩΣ ΑΠΛΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΙΑΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ ΩΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΟ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ ΩΣ ΣΥΜΠΥΚΝΩΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ (ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟΝ)
ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ Ή ΑΓΑΘΟ: ΜΙΑ ΜΗ ΤΥΧΑΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗ ΙΣΤΟΡΙΚΑ- ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΕΝΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΚΑΤΑΜΕΡΙΣΜΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΗ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟ-ΠΟΙΗΜΕΝΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΜΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ-ΜΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ
ΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΣ ΤΟ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ ΩΣ ΑΞΙΑ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ ΩΣ ΑΞΙΑ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ ΤΟ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ ΩΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
Η ΑΞΙΑ ΧΡΗΣΗΣ «Το εμπόρευμα είναι πριν απ’ όλα ένα εξωτερικό αντικείμενο, ένα πράγμα που με τις ιδιότητές του ικανοποιεί οποιοδήποτε είδος ανθρώπινες ανάγκες. Η φύση αυτών των αναγκών, αν λ.χ., προέρχονται από το στομάχι ή από τη φαντασία δεν αλλάζει σε τίποτα την υπόθεση». (Ι, 49)
ΔΥΟ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ Ο ΜΑΡΞ ΑΝΑΦΕΡΕΙ ΑΜΕΣΩΣ ΜΕΤΑ ΌΤΙ Η ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΝΑΓΚΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΙΚΑΝΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΑΜΕΣΑ (ΜΕΣΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ) Ή ΕΜΜΕΣΑ (ΜΕΣΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ). Ο ΜΑΡΞ ΔΕΝ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΕΥΘΕΩΣ ΣΤΑ ΜΗ ΥΛΙΚΑ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ (ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ). ΑΥΤΌ ΔΕ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΌΤΙ ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΊΝΑΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ.
ΑΞΙΑ ΧΡΗΣΗΣ: ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΑ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ ΣΤΟ ΒΑΘΜΟ ΠΟΥ ΕΜΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΧΡΗΣΤΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΧΡΗΣΗΣ ΠΑΡΑΠΕΜΠΕΙ ΣΕ ΠΟΙΟΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΗ ΣΥΓΚΡΙΣΙΜΑ ΚΑΙ ΜΗ ΕΠΙΔΕΧΟΜΕΝΑ ΠΟΣΟΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΜΗ ΜΕΤΡΗΣΙΜΑ)
ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΑΞΙΑ ΧΡΗΣΗΣ = ΑΓΑΘΟ ΤΟ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ ΌΤΑΝ ΟΙ ΑΞΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ (ΤΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΑΓΑΘΑ) ΑΝΤΑΛΛΑΣΣΟΝΤΑΙ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ Η ΣΧΕΣΗ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΗ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ (Α ΠΟΣΟΤΗΤΑ Χ ΑΝΤΑΛΛΑΣΣΕΤΑΙ ΜΕ Β ΠΟΣΟΤΗΤΑ Υ) Η ΓΕΝΙΚΕΥΜΕΝΗ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ αΧ = βΨ=... = γΖ
ΧΡΗΜΑ ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΙΣΟΔΥΝΑΜΟ ΑΧ=ΒΨ=...=ΓΖ=αΜ (ΤΙΜΗ)
ΑΞΙΑ ΑΝ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΧΡΗΣΤΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ ΠΑΡΑΠΕΜΠΕΙ ΣΤΗΝ ΕΤΕΡΟΓΕΝΕΙΑ, ΠΩΣ ΕΠΙΤΥΓΧΑΝΕΤΑΙ Η ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ; ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΚΟΙΝΗ ΒΑΣΗ ΠΟΥ ΚΑΘΙΣΤΑ ΔΙΑΚΡΙΤΕΣ ΑΞΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΙΣΟΔΥΝΑΜΕΣ; ΚΟΙΝΗ ΒΑΣΗ: ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΑΞΙΑ 2 ΑΞΙΑ: Η ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΟΥ ΕΜΠΕΡΙΕΧΕΙ ΜΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΣ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΦΗΡΗΜΕΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Η ΑΞΙΑ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΛΛΑΓΗ – Η ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΩΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΤΗΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ «Μόνο μέσα στα πλαίσια της ανταλλαγής τους αποχτούν τα προϊόντα της εργασίας μια κοινωνικά όμοια αξιακή αντικειμενικότητα, που ξεχωρίζει από την υλικά διαφορετική αντικειμενικότητα χρήσης τους». Κ.Ι, 86).
ΑΞΙΑ 3 Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΠΟΛΛΑΠΛΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΩΝ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙ Ο ΜΑΡΞ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: ΠΑΡΑΓΩΓΗ – ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ – ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ -ΔΙΑΝΟΜΗ
ΑΠΟ ΤΟ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ ΣΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ο ΔΟΜΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΔΙΑΝΟΜΗ ΤΑ ΔΙΑΚΡΙΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΜΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΤΟ ΕΝΑ ΠΡΟΫΠΟΘΕΤΕΙ ΤΟ ΑΛΛΟ
ΑΠΟ ΤΟ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ ΣΤΟΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΑΤΑΜΕΡΙΣΜΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΚΑΤΑΜΕΡΙΣΜΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕΑΞΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ
Ο ΦΕΤΙΧΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΣ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ = ΣΥΓΚΑΛΥΨΗ – ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΟΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ “ΚΡΥΒΟΥΝ” ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ
φετιχισμοσ «… οι παραγωγοί έρχονται σε κοινωνική επαφή μόνο με την ανταλλαγή των προϊόντων της εργασίας τους …» (86) «… η ολοκληρωμένη μορφή – η χρηματική μορφή – του κόσμου των εμπορευμάτων, αντί ν’ αποκαλύψει, συγκάλυψε με ένα πέπλο … τον κοινωνικό χαρακτήρα των ατομικών εργασιών, επομένως και τις κοινωνικές σχέσεις των ατομικών παραγωγών». (89).
ΣΥΝΘΕΤΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ: ΠΑΡΟΥΣΑ ΣΤΗΝ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΧΩΡΟΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ – ΧΩΡΟΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΧΩΡΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ – ΧΩΡΟΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ Η ΤΑΞΙΚΗ ΠΑΛΗ ΠΑΡΟΥΣΑ ΣΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ – ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ