KOIΝΩΝΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ Μάθημα 2 Γκέκα Μαρία Πανεπιστήμιο Kρήτης
ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ
Κατηγοριοποίηση ως γνωστική ενέργεια Συμπεριφορισμός: ενίσχυση Ψυχολογία της μορφής: εμφυτη δυνατότητα του ανθρώπου να κατηγοριοποιεί Piaget : οργανωμένη δομή νόησης του ανθρώπου από την πρώτη στιγμή του νηπίου και εξέλιξη της Allport και Bruner : διανοητική ενέργεια για απλοποίηση των μυρίων πληροφοριών του περιβάλλοντος
Στόχος της κατηγοριοποίησης σύμφωνα με τον Allport: α) να σχηματίζουμε μεγάλες ενότητες για την καθημερινή μας ζωή, β) να αφομοιώνουμε σε μια ενότητα, το μέγιστο δυνατό αριθμό πληροφοριών, γ) να αναγνωρίζουμε αμέσως που ανήκει κάποιο σχετικό ερέθισμα, δ) να αποκτήσει μία ομοιόμορφη οντότητα το περιεχόμενο της κατηγορίας, δηλαδή το γνωστικό και το συναισθηματικό στοιχείο, ε) οι κατηγορίες μπορεί να είναι λογικές και εξωλογικές
Κατηγοριοποίηση Η γνωστική ενέργεια που έχει ως σκοπό την απλούστευση των κοινωνικών φαινομένων, τη διάκριση των κοινωνικών φαινομένων σε κατηγορίες που αποτελούνται από διάφορα χαρακτηριστικά, σφάλλει ως προς την υπεραπλούστευση των φαινομένων, καθώς συγχέει τις μεταβλητές με τις κατηγορίες.
Προκατάληψη Η προκατάληψη μπορεί να οριστεί ως στάση που ενέχει μία αξιολογική διάσταση, συχνά αρνητική για πρόσωπα ή ομάδες εξαιτίας της κοινωνικής θέσης ή ένταξης τους.
Στερεότυπο Το στερεότυπο είναι ένας τρόπος σκέψης που σκιαγραφεί απλουστευμένες γενικές κατηγορίες βασιζόμενες σε πίστεις όπου σύμφωνα με αυτές χαρακτηρίζονται άτομα ή ομάδες.
Διαδικασίες γέννησής τους Κοινωνικοποίηση MME Εκπαιδευτική κοινωνικοποίηση: σχολικά βιβλία
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Ομοιομορφια Απλότητα Ισχύς Συναισθηματικός τόνος Περιεχόμενο
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ Οι προκαταλήψεις και τα στερεότυπα λειτουργούν σαν νόρμες της ομάδας Αίσθημα ανωτερότητας του εαυτού Εθνοκεντρισμός