ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ

Α) Δυνάμεις στο εσωτερικό της Γης (ενδογενείς) Α) Δυνάμεις στο εσωτερικό της Γης (ενδογενείς)         H επιφάνεια της Γης αλλάζει διαρκώς. Οι αλλαγές αυτές δε γίνονται εύκολα αντιληπτές από τον άνθρωπο, διότι συμβαίνουν πολύ αργά (συνήθως διαρκούν εκατομμύρια χρόνια). Κάποιες από τις αλλαγές οφείλονται σε ενδογενείς παράγοντες, δηλαδή σε δυνάμεις που ξεκινούν από το εσωτερικό της Γης. Η κίνηση των λιθοσφαιρικών πλακών, για παράδειγμα, ευθύνεται για τους σεισμούς, τις εκρήξεις των ηφαιστείων, τη γένεση και την καταστροφή βουνών και τη δημιουργία των ηπείρων και των ωκεανών. click

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΤΩΝ ΛΙΘΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΠΛΑΚΩΝ Όταν δύο πλάκες πλησιάζουν, η μία βυθίζεται και όταν φτάνει σε μεγάλο βάθος λιώνει και γίνεται μάγμα. Έτσι χάνονται τμήματα του φλοιού. Το διάπυρο μάγμα ανεβαίνει μέσα από τα ηφαίστεια ως λάβα και δημιουργούνται τα ηφαίστεια. Όταν απομακρύνονται το μάγμα αναβλύζει στο χάσμα που δημιουργείται ανάμεσά τους και πήζει δημιουργώντας νέα τμήματα φλοιού στο βυθό των ωκεανών. Μερικές φορές οι πλάκες κινούνται πλευρικά χωρίς να επηρεάζεται ιδιαιτέρως ο φλοιός. Πάντως όσος φλοιός χάνεται τόσος και δημιουργείται

ΣΕΙΣΜΟΣ Ο σεισμός είναι ένα φυσικό φαινόμενο που πάντα από την αρχαιότητα ώς σήμερα προκαλούσε στον άνθρωπο φόβο και ανασφάλεια. Οι περισσότεροι σεισμοί οφείλονται στις κινήσεις των λιθοσφαιρικών πλακών και κατά συνέπεια οι ζώνες έντονης σεισμικής δράσης ταυτίζονται ουσιαστικά με τις παρυφές των πλακών. Αποτέλεσμα της σχετικής κίνησης είναι η παραμόρφωση των πετρωμάτων . Για παράδειγμα, στο διπλανό σχήμα φαίνεται πως καθώς μια λιθοσφαιρική πλάκα εισέρχεται κάτω από την άλλη, «λυγίζει». Όταν ξεπεραστεί το όριο αντοχής των πετρωμάτων επέρχεται θραύση (δηλ. «σπάσιμο») και σχετική κίνηση των δύο τμημάτων κατά μία επιφάνεια μέχρι να ισορροπήσουν. Η επιφάνεια αυτή είναι το σεισμικό ρήγμα Αυτή τη χρονική στιγμή γεννιέται ένας σεισμός.

ΕΓΚΑΡΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΜΗΚΗ ΚΥΜΑΤΑ Η διάρρηξη των πετρωμάτων που σηματοδοτεί τη γέννεση ενός σεισμού συνοδεύεται από απότομη έκλυση ενέργειας . Η συσσωρευμένη δυναμική ενέργεια παραμόρφωσης των πετρωμάτων μετατρέπεται σε κινητική ενέργεια ταλάντωσης των υλικών της επιφάνειας του ρήγματος. Οι ταλαντώσεις αυτές μεταδίδονται στα γειτονικά τους σημεία κ.λ.π. Στη περίπτωση αυτή επέρχονται μεταβολές τόσο στον όγκο όσο και στο σχήμα των πετρωμάτων και έτσι παράγονται δύο είδη κυμάτων :τα επιμήκη και τα εγκάρσια. Η ταχύτητα διάδοσης των επιμήκων κυμάτων είναι μεγαλύτερη από αυτή των εγκαρσίων Για το λόγο αυτό τα επιμήκη φθάνουν πρώτα σ΄ένα σημείο της επιφάνειας της γης και είναι τα πρώτα που καταγράφονται από τους σεισμογράφους. Τα πλάτη των εγκαρσίων κυμάτων είναι μεγαλύτερα από τα πλάτη των άλλων κυμάτων και κατά συνέπεια αυτά είναι τα κύματα που προκαλούν τις μεγαλύτερες βλάβες στις κατασκευές.

Πώς γεννιούνται οι σεισμοί; Animation-Earthquake Guide Σεισμός είναι η δόνηση (το τράνταγμα) του εδάφους που οφείλεται στη θραύση πετρωμάτων. Είναι το στιγμιαίο αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας διεργασίας με την οποία συσσωρεύεται δυναμική ενέργεια σε ορισμένες περιοχές της λιθόσφαιρας, οι οποίες καταπονούνται από την πίεση που προκαλεί η μετακίνηση των λιθοσφαιρικών πλακών. Σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα οι σεισμοί προκαλούν μετακίνηση μεγάλων βράχων και ρωγμές στο έδαφος. Η επικινδυνότητα του σεισμού οφείλεται στο ότι καταστρέφει τα έργα των ανθρώπων και προκαλεί απώλειες ανθρώπινων ζωών. Σεισμοί όμως είναι πιθανόν να προηγούνται ή να συνοδεύουν τις εκρήξεις των ηφαιστείων. Υπάρχουν σεισμοί που δε γίνονται αισθητοί, ενώ άλλοι είναι τόσο ισχυροί, που προκαλούν σοβαρές αλλαγές στην επιφάνεια του εδάφους.

Πώς γεννιούνται οι σεισμοί; Η κίνηση των λιθοσφαιρικών πλακών γίνεται με τρεις τρόπους:  1) Μερικές αποκλίνουν, δηλαδή απομακρύνονται η μία από την άλλη.  2) Μερικές συγκλίνουν, δηλαδή πλησιάζουν η μία την άλλη. 3)  Άλλες ολισθαίνουν, δηλαδή γλιστρούν η μία δίπλα στην άλλη. Με τον τρόπο αυτό, όμως, τα πετρώματα που βρίσκονται στις παρυφές των λιθοσφαιρικών πλακών αρχίζουν να παραμορφώνονται. Αυτό γίνεται πολύ αργά, ωστόσο αρκεί για να συσσωρευτούν τεράστια ποσά δυναμικής ενέργειας. Από ένα όριο και μετά προκαλείται θραύση των πετρωμάτων και τα κομμάτια τους κινούνται για να ισορροπήσουν σε νέες θέσεις. Τη χρονική αυτή στιγμή γεννιέται ένας σεισμός. Η λιθόσφαιρα της Γης αποτελείται από επτά μεγάλες πλάκες: την Ευρασιατική, την Αφρικανική, την Ινδοαυστραλιανή, την πλάκα του Ειρηνικού Ωκεανού, τη Βορειοαμερικανική, τη Νοτιοαμερικανική και την Ανταρκτική πλάκα. Υπάρχουν όμως και αρκετές μικρότερες. Τα βέλη δείχνουν την κίνησή τους:

Μπορείς να εντοπίσεις τις πυκνοκατοικημένες περιοχές του πλανήτη που πλήττονται από σεισμούς;

ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΩΝ ΣΕΙΣΜΩΝ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ Επινοήθηκαν διάφορες κλίμακες ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΩΝ ΣΕΙΣΜΩΝ Επινοήθηκαν διάφορες κλίμακες Για να υπάρχει κάποιο μέτρο σύγκρισης των σεισμών δημιουργήθηκε μια ποσότητα που να τους χαρακτηρίζει: Μέγεθος Μ Το μέτρο της ενέργειας που εκλύεται από την εστία κατά τη διάρκεια της σεισμικής δόνησης Μια από τις κλίμακες είναι η Richter ΚΛΙΜΑΚΑ Richter ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ < 3.5 Δεν τον αισθανόμαστε, αλλά καταγράφεται από τα μηχανήματα 3.5-5.4 Συχνά των αισθανόμαστε, αλλά σπάνια προκαλεί καταστροφές < 6.0 Το πολύ ελάχιστες καταστροφές σε κτίρια. Προκαλεί μεγαλύτερες καταστροφές σε κτίρια που δεν κατασκευάσθηκαν από τσιμέντο σε χωριουδάκια. 6.1-6.9 Μπορεί να είναι καταστρεπτικός σε ακτίνα 100km, διασχίζοντας και κατοικημένες περιοχές. 7.0-7.9 Ισχυρός σεισμός. Προκαλεί σοβαρές καταστροφές σε μεγάλες περιοχές. 8 ή > Ισχυρότατος σεισμός. Μπορεί να προκαλέσει σοβαρές καταστροφές σε διευρυμένες περιοχές εκατοντάδων χιλιομέτρων.

ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΤΩΝ ΣΕΙΣΜΩΝ Σεισμογράφοι Την καταγραφή την ονομάζουμε: Σεισμογράφημα ή σεισμόγραμμα Σε όλη την ελληνική επικράτεια υπάρχουν μόνιμα εγκατεστημένοι σεισμογράφοι σε σεισμολογικούς σταθμούς για την καταγραφή των σεισμικών δονήσεων

ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΩΝ ΣΕΙΣΜΩΝ Οι σεισμοί που προκαλούν βλάβες έχουν τις περισσότερες φορές μέγεθος: Μεγαλύτερο από 5 βαθμούς της κλίμακας Richter Για μεγάλους σεισμούς μεγέθους 8,7 - 8,9 η ενέργεια που εκλύεται είναι περίπου 900 φορές μεγαλύτερη από αυτήν της βόμβας στη Χιροσίμα

ΣΕΙΣΜΟΙ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ Ο ελληνικός χώρος βρίσκεται στα όρια επαφής και σύγκλισης της Ευρασιατικής πλάκας με την Αφρικανική, γι’ αυτό και είναι χώρος μεγάλης σεισμικότητας

ΣΕΙΣΜΟΙ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ Βασικό τεκτονικό γνώρισμα του Ελληνικού χώρου είναι το Ελληνικό τόξο Το Ελληνικό τόξο αποτελεί το όριο επαφής της: Ευρασιατικής λιθοσφαιρικής πλάκας –τμήμα της οποίας είναι το Αιγαίο- Αφρικανικής πλάκας –τμήμα της οποίας είναι η λιθόσφαιρα της Ανατ. Μεσογείου Οι δύο πλάκες συγκλίνουν στην περιοχή αυτή με ταχύτητα 2,5 εκατοστά το χρόνο Συνέπεια η καταβύθιση της ωκεάνιας πλάκας της Ανατ. Μεσογείου, κάτω από την ηπειρωτική πλάκα του Αιγαίου.

Μπορείς να εξηγήσεις γιατί στην Ελλάδα σημειώνονται πολλοί σεισμοί; Μπορείς να εξηγήσεις γιατί στην Ελλάδα σημειώνονται πολλοί σεισμοί; Η Ελλάδα βρίσκεται πολύ κοντά στο όριο σύγκλισης των λιθοσφαιρικών πλακών της Ευρασίας και της Αφρικής. Η μετακίνηση αυτών των δύο πλακών οδηγεί στη σύγκρουσή τους σε ένα μέτωπο μεγαλύτερο των δύο χιλιάδων χιλιομέτρων κατά μήκος της νότιας Ευρώπης. Επειδή η απόσταση της Ελλάδας από το μέτωπο της σύγκρουσης είναι μικρή, η χώρα μας έχει σχεδόν καθημερινά σεισμούς, μικρού ή μεγάλου μεγέθους, ενώ στον τόπο μας δρουν και αρκετά ηφαίστεια.

Συζήτησε στην τάξη τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση σεισμού. Εάν βρίσκεσαι σε εξωτερικό χώρο 1.     Απομακρύνσου από τις προσόψεις των  κτιρίων, στύλους με ηλεκτροφόρα καλώδια ή άλλα επικίνδυνα σημεία (όσο αυτό είναι δυνατόν), καιπροφυλάξου κατάλληλα. 2.     Απομακρύνσου από την ακτή. Ύστερα από ισχυρό σεισμό μπορεί να δημιουργηθούν θαλάσσια κύματα (tsunamis). 3.     Μείωσε την ταχύτητα του αυτοκινήτου σου, εάν οδηγείς, και  στάθμευσε στο πιο κοντινό, ασφαλές σημείο, μακριά από προσόψεις κτιρίων, αερογέφυρες, ηλεκτροφόρα καλώδια κ.ά. Φρόντισε να μην  εμποδίζεις την κυκλοφορία. Εάν είσαι μέσα σε κτίριο 1.     Μείνε στο χώρο που βρίσκεσαι  και διατήρησε την ψυχραιμία σου. 2.     Σκύψε, καλύψου κάτω από ένα γερό έπιπλο (τραπέζι, γραφείο, θρανίο) και κράτησε με το χέρια σου το πόδι του,. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει κατάλληλο έπιπλο σκύψε στο μέσον του δωματίου μειώνοντας όσο γίνεται το ύψος σου και προστάτευσε με τα χέρια το κεφάλι και τον αυχένα σου. Απομακρύνσου από μεγάλες γυάλινες επιφάνειες (παράθυρα, φεγγίτες ή γυάλινα χωρίσματα)ή  έπιπλα και αντικείμενα που μπορεί να σε τραυματίσουν.

ΤΣΟΥΝΑΜΙΣ Η έκρηξη ενός υποθαλάσσιου ηφαιστείου μπορεί να προκαλέσει τεράστια παλιρροιακά κύματα που λέγονται τσουνάμις τα οποία όταν φτάσουν στις ακτές παρασύρουν ανθρώπους κτίρια κ.λ.π.

Δημιουργία τσουνάμι λόγω υποθαλάσσιου σεισμού Το τσουνάμι (tsunami ) είναι θαλάσσιο φαινόμενο, που δημιουργείται κατά την απότομη μετατόπιση μεγάλων ποσοτήτων νερού , σε ένα υδάτινο σχηματισμό, όπως ένας ωκεανός, μια θάλασσα, μια λίμνη ή ένα φιόρδ. Η αρχική απότομη μετατόπιση του νερού, που προκαλεί τη γένεση ενός τσουνάμι, μπορεί να είναι αποτέλεσμα σεισμού, κυρίως υποθαλάσσιου, που προκαλεί κατακόρυφη ανάταξη του βυθού, παραθαλάσσιας κατάρρευσης βουνοπλαγιάς ή ηφαιστείου, υποθαλάσσιας ηφαιστειακής έκρηξης ή κατολίσθησης, καθώς και πτώσης ικανού μεγέθους ουράνιου σώματος στη θάλασσα. Ενώ σε βαθιά νερά το τσουνάμι, λόγω των χαρακτηριστικών του εκεί, δεν θεωρείται σοβαρός κίνδυνος για τις πλέουσες κατασκευές, φτάνοντας στις ακτές έχει ιδιαίτερα καταστρεπτικές συνέπειες. Οπτικοποίηση με την οποία περιγράφονται τα στάδια της δημιουργίας ενός «τσουνάμι» και παρουσιάζονται τα καταστρεπτικά του αποτελέσματα. http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/9573

Πώς γεννιούνται τα βουνά και οι οροσειρές; Βραχώδη όρη Πως σχηματίζονται τα βουνά Άλπεις Ιμαλάϊα Άνδεις Για παράδειγμα, οι επιστήμονες πιστεύουν πως οι Άλπεις σχηματίστηκαν όταν η ευρασιατική πλάκα συγκρούστηκε με το βόρειο τμήμα της αφρικανικής πλάκας (αλπικός ορογενετικός κύκλος). Οι δυνάμεις είναι τόσο μεγάλες, που πιστεύουμε ότι οι περισσότερες οροσειρές ενδέχεται να σχηματίστηκαν όταν μεγάλα στρώματα πετρωμάτων συμπιέστηκαν ανάμεσα σε δύο συγκρουόμενες λιθοσφαιρικές πλάκες. Μπορείς να εντοπίσεις και άλλες μεγάλες οροσειρές που είναι πιθανόν να σχηματίστηκαν με τον ίδιο τρόπο; Όταν οι λιθοσφαιρικές πλάκες πλησιάζουν η μία την άλλη ή συγκρούονται μεταξύ τους, αναπτύσσονται τεράστιες δυνάμεις.

Πώς γεννιούνται οι μεγάλες νησιωτικές αλυσίδες; Β 4.3 Πώς γεννιούνται τα βουνά και οι οροσειρές; Νησιωτικό Τόξο Αιγαίου Κουρίλες Ιαπωνία Ινδονησία Νησιά Σολομώντα Μεγάλες νησιωτικές αλυσίδες (ή νησιωτικά τόξα) σχηματίζονται όταν συγκλίνουν δύο λιθοσφαιρικές πλάκες στα βάθη των ωκεανών. Τέτοια είναι τα Νησιά του Σολομώντα στον Ειρηνικό Ωκεανό και το νησιωτικό τόξο του Αιγαίου (Κως, Νίσυρος, Σαντορίνη, Μήλος, Μέθανα, Σουσάκι). Καθώς μία ωκεάνια πλάκα βυθίζεται κάτω από την άλλη, το μάγμα που βγαίνει ψύχεται, οικοδομώντας μια σειρά ηφαιστειακών νησιών που μοιάζουν με χάντρες. Μπορείς να εντοπίσεις και άλλες νησιωτικές αλυσίδες στον χάρτη; click 1 click 2

Θερμές κηλίδες (hotspots) Ισλανδία Άζόρες Αρχιπέλαγος Χαβάης Γκαλαμπάγκος Θερμές κηλίδες (hotspots) : Υπάρχουν και νησιά που έχουν ηφαιστειακή προέλευση, αλλά δημιουργούνται στο μέσο μιας λιθοσφαιρικής πλάκας και ονομάζονται «θερμές κηλίδες». Tέτοια ηφαιστειακά νησιά είναι το Αρχιπέλαγος της Χαβάης, που δημιουργήθηκε στο μέσο της λιθοσφαιρικής πλάκας του Ειρηνικού Ωκεανού. What is a Hotspot? Μπορείς να εντοπίσεις και άλλα νησιά αυτού του τύπου μέσα από τη σελίδα http://pubs.usgs.gov/gip/dynamic/hotspots.html;

Πώς γεννιούνται τα ηφαίστεια; click 1 click 2 Όταν δύο πλάκες απομακρύνονται η μία από την άλλη, δημιουργείται ένα άνοιγμα στον φλοιό της Γης από όπου βγαίνουν λιωμένα πετρώματα (μάγμα με τη μορφή λάβας) και αέρια από τα βαθύτερα στρώματα. Το μάγμα παγώνει και οικοδομεί μεγάλες οροσειρές ενεργών υποθαλάσσιων ηφαιστείων (μεσοωκεάνιες ράχες), δημιουργώντας έναν νέο ωκεάνιο φλοιό. Όταν δύο πλάκες συγκλίνουν η μία με την άλλη (π.χ. μια ωκεάνια πλάκα βυθίζεται κάτω από μια ηπειρωτική), τότε σχηματίζονται βουνά και ηφαίστεια, που δημιουργούν οροσειρές μορφής τόξου. Όταν τα ηφαίστεια βρίσκονται σε έξαρση, εκλύουν αέρια, στάχτη και λάβα. Τα ηφαίστεια είναι συγκεντρωμένα συνήθως σε συγκεκριμένες γεωγραφικές ζώνες κατά μήκος των ορίων των λιθοσφαιρικών πλακών. Στις κινήσεις των λιθοσφαιρικών πλακών οφείλεται και η δημιουργία των ηφαιστείων.

Τι παρατηρείς ως προς την κατανομή των ηφαιστείων; Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η διάταξη των ηφαιστείων του Ειρηνικού μοιάζει με δαχτυλίδι, το οποίο και ονόμασαν «δαχτυλίδι της φωτιάς». Δείξε το δακτυλίδι αυτό στο χάρτη. Τι παρατηρείς ως προς την κατανομή των ηφαιστείων; Εντόπισε στον χάρτη τη λιθοσφαιρική πλάκα του Ειρηνικού Ωκεανού. Λιθοσφαιρική πλάκα Ειρηνικού Τα ηφαίστεια αυτά βρίσκονται στα όρια της Ειρηνικής πλάκας (εκτός από το νότιο τμήμα της) κυρίως στα βορειοδυτικά της όπου συγκλίνει με την Ευρασιατική. Περιλαμβάνει ηφαίστεια από Ν. Ζηλανδία, νησιά Σολομώντα ,Ινδονησία, Φιλιππίνες, Ιαπωνία ,βορειοδυτική Β. Αμερική , Κ.Αμερική , δυτική Ν. Αμερική ,βορειοανατολική Ασιατική Ρωσία.

Δυνάμεις στην επιφάνεια της Γης (εξωγενείς) Διάβρωση: Η φθορά και η μείωση του πάχους ενός πετρώματος με την απομάκρυνσή του υλικού. Σπουδαίος παράγοντας διάβρωσης είναι το νερό (σταγόνες βροχής) και ο άνεμος (κυρίως σε περιοχές φτωχές σε βλάστηση) Αποσάθρωση: Η διαδικασία του θρυμματισμού ενός πετρώματος χωρίς την απομάκρυνσή του. Σπουδαίος παράγοντας αποσάθρωσης είναι η θερμοκρασία και οι απότομες μεταβολές της (μεγάλη αποσάθρωση έχουμε στις ερήμους) Απόθεση: Το κατακάθισμα σε μια περιοχή υλικών που προέρχονται από άλλη . Σπουδαίος παράγοντας απόθεσης είναι το νερό και ο άνεμος Ο άνεμος και το νερό με την πάροδο του χρόνου «τρώνε» υπομονετικά τις ανωμαλίες του εδάφους μεταφέροντας υλικά που αποσπούν από τα ψηλότερα σημεία στα χαμηλά. Διαβρωτική δύναμη έχουν και οι μεταβολές της θερμοκρασίας, εξαιτίας τους τα πετρώματα συστέλλονται και διαστέλλονται με αποτέλεσμα τον θρυμματισμό τους. Πολλές από τις αλλαγές που γίνονται στην επιφάνεια της Γης οφείλονται σε εξωγενείς παράγοντες, δηλαδή σε δυνάμεις που αναπτύσσονται επάνω στην επιφάνεια της Γης. Ο άνεμος, το νερό, οι διαφορές θερμοκρασίας αλλάζουν την επιφάνεια της Γης.

Στο κείμενο που ακολουθεί κύκλωσε με κόκκινο στυλό τις διεργασίες που δείχνουν την αποσάθρωση, με μπλε τις διεργασίες που δείχνουν την διάβρωση και με μαύρο τις διεργασίες που δείχνουν την απόθεση. «Ο άνεμος, το νερό και οι διαφορές θερμοκρασίας θρυμματίζουν βράχια, ξεγυμνώνουν και λειαίνουν επιφάνειες, ανοίγουν στοές, μεταφέρουν υλικά από το ένα μέρος στο άλλο και αφήνουν τα υλικά αυτά σε άλλους τόπους, δημιουργώντας νέα τοπία». «Ο άνεμος, το νερό και οι διαφορές θερμοκρασίας θρυμματίζουν βράχια, ξεγυμνώνουν και λειαίνουν επιφάνειες, ανοίγουν στοές, μεταφέρουν υλικά από το ένα μέρος στο άλλο και αφήνουν τα υλικά αυτά σε άλλους τόπους, δημιουργώντας νέα τοπία».

Με τα μάτια του γεωγράφου... Δέλτα ποταμού Δημιουργήθηκε από την απόθεση των υλικών που μεταφέρουν τα νερά του ποταμού Φαράγγι Δημιουργήθηκε με αποσάθρωση και διάβρωση των πετρωμάτων κυρίως από το ποτάμι Ακτή Η μορφή της οφείλεται στην αποσάθρωση και τη διάβρωση των πετρωμάτων από τον άνεμο και τα κύματα

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ Ανακεφαλαίωση Είναι δυνάµεις που δηµιουργούνται από ϕαινόµενα στο εσωτερικό της Γης και οι οποίες µεταβάλουν αργά αλλά διαρκώς την επιφάνεια της Γης. Η κίνηση των λιθοσφαιρικών πλακών δηµιουργεί τέτοιες δυνάµεις. Εξαιτίας αυτής της κίνησης δηµιουργούνται σεισµοί, εκρήξεις ηφαιστείων, γεννιούνται βουνά, καταποντίζονται ήπειροι και δηµιουργούνται ωκεανοί Οι σεισµοί είναι το απότοµο "ξέσπασµα" της ενέργειας που έχει αποθηκευτεί σε µορφή πίεσης, στα πετρώµατα δύο λιθοσφαιρικών πλακών που συνορεύουν. Η πίεση δηµιουργείται στις περιοχές που εφάπτονται οι δύο πλάκες, και οφείλεται στην διαφορετική ταχύτητα κίνησής τους. Οι σεισµοί, τα ηφαίστεια οι οροσειρές και οι νησιωτικές αλυσίδες οφείλονται στην κίνηση των λιθοσφαιρικών πλακών. Οι οροσειρές δημιουργούνται από την συµπίεση που επιφέρουν δύο συγκρουόµενες λιθοσφαιρικές πλάκες, στα πετρώµατα που βρίσκονται ανάµεσά τους. Η οροσειρά των ΄Αλπεων δηµιουργήθηκε από την σύγκρουση της ευρασιατικής πλάκας µε την αφρικανική πλάκα. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ Ανακεφαλαίωση Όταν γειτονικές λιθοσφαιρικές πλάκες αποµακρύνονται, δηµιουργείται ανάµεσά τους ένα ρήγµα στον ϕλοιό της Γης. Από το ρήγµα αυτό ελευθερώνεται µάγµα από τον µανδύα προς την επιϕάνεια. ΄Ετσι , κατά µήκος αυτού του ρήγµατος, εµφανίζεται ένα ή περισσότερα ηφαίστεια Εξωγενείς δυνάµεις είναι δυνάµεις που αναπτύσσονται από τον άνεµο, το νερό και τις διαφορές ϑερµοκρασίας. Αυτές οι δυνάµεις ϑρυµµατίζουν βράχια, ξεγυµνώνουν και λειαίνουν επιφάνειες ανοίγουν στοές και µεταφέρουν υλικά από ένα µέρος σε άλλο, µεταβάλλοντας µε αυτούς τους τρόπους την επιφάνεια της Γης ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ