Μιά εργασία απο τον Γιώργο Σωτηρόπουλο Η εξέλιξη του ανθρώπου Μιά εργασία απο τον Γιώργο Σωτηρόπουλο
Η ιστορία της καταγωγής και εξέλιξης του ανθρώπινου γένους είναι γραμμένη στα απολιθωμένα απομεινάρια, που συνεχώς ανακαλύπτονται από τους ερευνητές ανθρωπολόγους σε διάφορα μέρη της γης. Κάθε νέο απολίθωμα προσθέτει και μια νέα άγνωστη σελίδα μέχρι σήμερα ή συμπληρώνει τα κενά μιας άλλης σελίδας από την ιστορία της καταγωγής και εξέλιξης, που δεν είχε φωτιστεί πλήρως με τα μέχρι πρότινος ευρήματα. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα του κρανίου του Toumai, που έζησε πριν 6-7 εκατ. χρόνια πριν και θεωρείται ο πιο μακρινός πρόγονος του ανθρώπου ή Homo floresiensis, που έζησε στην Ινδονησία. Τα δύο ευρήματα βρέθηκαν πρόσφατα και εμπλούτισαν τις γνώσεις μας για την εξέλιξη του ανθρώπου.
Δρυοπίθηκος και Ραμαπίθηκος Η απάντηση για τον πρόγονο μας βρίσκεται στα απολιθώματα, που δυστυχώς είναι λίγα και γι αυτό υπάρχουν κάποια κενά στην γραμμή της εξέλιξης. Πάντως κοινή πεποίθηση όλων είναι ότι πρόκειται για τον Δρυοπίθηκο ή τον πίθηκος των δέντρων, που έζησε πριν 25 εκατ. χρόνια, πιθανότατα στην Αφρική κατά τη Μειόκαινο εποχή. Αλλά και οι πρόγονοι του Δρυοπιθήκου έζησαν στην Αφρική, γιατί βρέθηκαν απολιθώματα κοντά στο Κάιρο και έτσι ονομάστηκε Αιγυπτιοπίθηκος. Υπολογίζεται ότι ο τελευταίος έζησε πριν 28 εκατομμύρια χρόνια, και είχε μικρό εγκέφαλο, ουρά, χέρια και πόδια που δείχνουν ότι ζούσε στα δέντρα και περπατούσε με τα τέσσερα.
Οι Δρυοπίθηκοι παρουσιάζουν μια μεγάλη ποικιλία μεγέθους, έτσι βρίσκουμε Δρυοπίθηκους στο μέγεθος ενός μεγάλου χιμπατζή αλλά και σαν ένα μεγάλο γορίλα. Απολιθώματα τους υπάρχουν όχι μόνο στην Αφρική αλλά και στην Ευρώπη, Ασία. Η μετακίνηση των Δρυοπιθήκων δεν γινόταν σαν τη σημερινή μετακίνηση των εξελιγμένων ανθρωποειδών πιθήκων πχ αιώρηση στα κλαδιά, ημιόρθια και όρθια στα δύο πόδια, που εμφανίστηκε αργότερα.Οι σημερινοί χιμπαντζήδες, ουραγκοτάγκοι και γορίλες είναι πιθανόν απόγονοι εκείνης της ομάδας κατάρρινων πιθήκων από την οποία φαίνεται να έλκει την καταγωγή του και ο άνθρωπος.
Αυστραλοπίθηκοι ή προάνθρωποι Αυστραλοπίθηκος ο αφάριος (Australopithecus afarensis): Εμφανίστηκε πριν από 3,5 εκατομμύρια χρόνια και ο άνθρωπος (Homo) είναι απόγονος του. Ονομάστηκε έτσι γιατί τα πρώτα απολιθώματά τους ανακαλύφθηκαν στις νότιες περιοχές της Ανατολικής Αφρικής και Australis στα Λατινικά σημαίνει νότιος. Τα χαρακτηριστικά του μοιάζουν με εκείνα του ανθρώπου παρά με τους ανθρωποειδείς πιθήκους. Υπάρχει, δηλαδή, σαφής διαχωρισμός με τους τελευταίους. Δεν μπορούσαν να μιλήσουν ή να κατασκευάσουν αποτελεσματικά εργαλεία. Η λεκάνη τους μοιάζει πολύ με του ανθρώπου, η σπονδυλική τους στήλη και η κλίση των μηρών δείχνει ότι βάδιζαν όρθιοι
Άνθρωπος ο επιδέξιος (Homo habilis) Το πιο παλιό είδος ανθρώπου πάνω στη γη - ο Αδάμ - και η ηλικία του υπολογίζεται γύρω στα 2,6 εκατομμύρια χρόνια. Μια μορφή του ζούσε στις όχθες της λίμνης Τουρκάνα στη Β. Κένυα. Η Εύα πιστεύεται ότι προέρχεται από την Αφρική και η μελέτη του μιτοχονδριακού DNA δείχνει ότι έζησε στην Ανατολική Αφρική, πριν από 100.000 έως 200.000 χρόνια. Η αρχαιότερη Εύα ήταν Homo habilis και βρέθηκε το 1974 στο Olduvai της Τανζανίας. Οι αρχέγονοι Homo χαρακτηρίζονται για την αλματώδη αύξηση του εγκεφάλου τους (από 450 κ.εκ. κοντά στα 800 κ. εκ.) και τη δομή των δοντιών. Η νέα έρευνα της βιολογίας των προγόνων μας αποκαλύπτει πληθώρα νέων χαρακτηριστικών που τους καθιστούσαν περισσότερο ανθρωπόμορφους παρά πιθηκόμορφους, όπως ήταν οι αυστραλοπίθηκοι.Ένα άλλο αξιοσημείωτο μοναδικό χαρακτηριστικό του ανθρώπου είναι η παρατεταμένη παιδική ηλικία, με ταχύτατη ανάπτυξη του αναστήματος στο εφηβικό στάδιο· ακόμη και οι ανθρωποειδείς πίθηκοι περνούν από τη βρεφική στην ενήλικη ζωή· όχι όμως και ο άνθρωπος, καθώς ο ρυθμός αύξησης του σώματος ενός παιδιού είναι αργός σχετικά με το αντίστοιχο στάδιο των ανθρωποειδών πιθήκων. Το κέρδος από αυτήν τη διαφορά ρυθμού είναι η απαιτούμενη αφομοίωση των κανόνων του πολιτισμού. Η διαφορά δε στο μέγεθος του σώματος, υποστηρίζουν οι επιστήμονες, εδραιώνει καλύτερα και τη σχέση «μαθητή - δασκάλου». Άλλωστε οι άνθρωποι γίνονται άνθρωποι με την εντατική εκμάθηση του πολιτισμού και όχι μόνο μέσω των δεξιοτήτων επιβίωσης.
Άνθρωπος ο όρθιος (Homo erectus) Είναι η πιο εξελιγμένη μορφή ανθρώπου από τον Homo habilis και αυτό φαίνεται από τα σκελετικά του στοιχεία αλλά και από τον τρόπο ζωής του. Η πιο παλιά του ονομασία ήταν πιθηκάνθρωπος ο άλαλος και του είχε δοθεί γιατί τον είχαν φανταστεί - τον 19ο αιώνα - σαν τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στους ανθρώπους και τον πίθηκο. Αργότερα όμως ανακαλύφθηκαν όπως είδαμε κι άλλοι συνδετικοί κρίκοι. Έζησε πριν από 1.600.000 έως 400.000 χρόνια.Ο πρώτος Homo erectus ανακαλύφθηκε το 1891 στο χωριό Τρινίλ της Ιάβας. Αργότερα βρέθηκαν πολλά απολιθώματα αυτού του είδους. Από αυτά διάσημος είναι ο Συνάνθρωπος του Πεκίνου (Sinanthropus pekinensis) με χωρητικότητα εγκεφάλου 1000 cm3 και αρκετά προχωρημένες ικανότητες. Ο Συνάνθρωπος του Πεκίνου γνώριζε τη φωτιά, σκάλιζε την πέτρα και είχε μάλλον συνείδηση του εαυτού του.
Άνθρωπος της Χαϊδελβέργης (Homo heidelbergensis) Πολλοί παλαιοανθρωπολόγοι πιστεύουν ότι οι πρώτοι άνθρωποι μετανάστευσαν στην Ευρώπη πριν από 800.000 χρόνια, και ότι αυτοί οι πληθυσμοί δεν ήταν ο Άνθρωπος ο όρθιος (Homo erectus). Ολοένα και περισσότεροι επιστήμονες αναφέρονται σε αυτούς τους πρώτους μετανάστες στην Ευρώπη -- που προηγήθηκε χρονικώς και από τους Νεάντερταλ και από τον Sapiens ή Σοφό στην περιοχή μας -- ως ο Homo heidelbergensis ή Άνθρωπος της Χαϊδελβέργης. Το όνομα αυτού του είδους προέρχεται από ένα σαγόνι ηλικίας 500.000 ετών, που βρέθηκε χωριό Μάουερ κοντά στη Χαϊδελβέργη της Γερμανίας. Στο κρανίο του βρέθηκαν πολλά δόντια και ήταν ίδια με του σημερινού ανθρώπου. Από αυτό συνάγεται ότι μιλούσε ή ήταν ικανός να μιλήσει
Άνθρωπος του Νεάντερταλ (Homo neanderthalensis) Ο Άνθρωπος του Νεάντερταλ θεωρείται ο πρώτος μας ξάδελφος γιατί είναι το πρώτος είδος sapiens. Η μετάβαση γίνεται από τον Άνθρωπο τον όρθιο πριν 400.000 χρόνια, ενώ η εμφάνιση του Νεάντερταλ έγινε πριν 130.000 χρόνια και υπήρχε μέχρι 35.000 χρόνια πριν. Το όνομα του οφείλεται στην κοιλάδα του Neader όπου βρέθηκε ένα απολίθωμα του το 1856. Έχουν βέβαια βρεθεί κι άλλα παρόμοια απολιθώματα. Ο Άνθρωπος του Νεάντερταλ όμως δεν είναι ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στον Άνθρωπο τον όρθιο (Ηomo erectus) και στον Άνθρωπο το σοφό (Homo sapiens) γιατί τα χαρακτηριστικά του είναι ίδια με του σοφού και δεν αποκλείεται πολλά γονίδια του να υπάρχουν και στον Σύγχρονο άνθρωπο (Homo sapiens sapiens). Ζούσε με την οικογένεια του που ήταν συμπαγής και οργανωμένη.
Ο Άνθρωπος ο Σοφός (Homo sapiens sapiens) Ξεκίνησε σαν τροφοσυλλέκτης - κυνηγός, όμως περισσότερο εγκεφαλικός από τις προηγούμενες μορφές. Κυριάρχησε στη γη αφού επικράτησε του άμεσου ανταγωνιστή του, τον Άνθρωπο του Νεάντερταλ, στο θέμα της τροφής και του χώρου. Σχετικός είναι και ο νόμος του G. Gause ή του Grombie, ότι στο ίδιο οικοσύστημα δεν μπορούν να συνυπάρξουν δύο συγγενικά είδη, που πιάνουν την ίδια οικολογική φωλιά. Αναγκαστικά το ένα είδος, το πιο προσαρμοστικό, θα εξαφανίσει το άλλο χάρις στο μηχανισμό της φυσικής επιλογής. Αυτονομάστηκε Homo sapiens sapiens, γιατί επικράτησε του άλλου Homo sapiens, του neanderthalensis. Τίποτα δεν τον σταμάτησε στην προσπάθεια να κυριαρχήσει πάνω στη γη. Επινόησε τα πάντα προκειμένου να τιθασεύσει όλες τις δυνάμεις της Φύσης και να κατακτήσει όλους τους βιότοπους. Στην αρχή για να βρει τροφή και ζωτικό χώρο. Και μετά για να μάθει τι κρύβεται πίσω από τα φυσικά φαινόμενα, να τα ερμηνεύσει και να επεκτείνει την κυριαρχία του. Αγώνας που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Βιβλιογραφία Πληροφορίες-Φωτό http://www.physics4u.gr/articles/2005/originofhuman1.html Φωτο-George Bush www.google.com