ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ Ι ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ   ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ Ι Ιανουάριος 2014

3. Πρακτικές μιας τάξης την ώρα των Μαθηματικών

Η ανάπτυξη της αυτονομίας σκέψης των μαθητών, αποτελεί την κύρια επιδίωξη στις τρέχουσες μεταρρυθμιστικές προσπάθειες της μαθηματικής εκπαίδευσης. Οι μαθητές θα πρέπει να μάθουν να στηρίζονται στις δικές τους δυνάμεις και να μην καταφεύγουν στο δάσκαλο ή το διδακτικό βιβλίο για να σιγουρευτούν αν ισχύουν όσα λένε ή κάνουν στο μάθημα των Μαθηματικών. Η έρευνα δείχνει ότι στις περισσότερες τάξεις οι πρακτικές που επικρατούν είναι δασκαλοκεντρικές και ως εκ τούτου τα περιθώρια για να αναπτύξουν οι μαθητές την αυτονομία της σκέψης τους είναι περιορισμένα. Με διάφορους τρόπους, ο δάσκαλος δε δίνει στους μαθητές ευκαιρίες για να πιστέψουν ότι και οι ίδιοι έχουν τη δυνατότητα να σκεφτούν κάτι δικό τους, που θα άξιζε να το μοιραστούν στην τάξη.

Σε αυτήν την πρακτική άσκηση θα παρατηρήσετε τις αλληλεπιδράσεις του δασκάλου με τους μαθητές του σε μία τάξη. Σκοπός σας είναι να διαπιστώσετε με ποιον τρόπο και σε ποιο βαθμό ο δάσκαλος μοιράζεται την ευθύνη της μάθησης με τους μαθητές του. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής σας στη συγκεκριμένη τάξη, κρατήστε σημειώσεις σχετικά με: τις φάσεις του μαθήματος (τι έγινε στην αρχή του μαθήματος, τι ακολούθησε και πώς τελείωσε η διδακτική ώρα), το είδος των ερωτήσεων που έκανε ο δάσκαλος στους μαθητές, τον τρόπο με τον οποίο αξιολογούσε τις απαντήσεις τους, το χρόνο που μίλησε ο δάσκαλος σε σχέση με το χρόνο που μίλησαν οι μαθητές, τη διευθέτηση των θρανίων στην τάξη, και το κατά πόσον οι μαθητές δούλεψαν χωρισμένοι σε ομάδες ή ατομικά.

Με βάση τα στοιχεία που συγκεντρώσατε προσπαθείστε να απαντήσετε στα εξής ερωτήματα, χωρίς να αφήσετε τις προσδοκίες σας να σας επηρεάσουν: Πώς θα χαρακτηρίζατε με δικά σας λόγια τους ρόλους των μαθητών και του δασκάλου στο μάθημα που παρακολουθήσατε; Σε ποιο βαθμό υπήρχε συμμετρία ανάμεσα στους ρόλους του δασκάλου και των μαθητών του; Το μάθημα που παρακολουθήσατε, μήπως σας θύμισε τον τρόπο που γινόταν το μάθημα των Μαθηματικών την εποχή που είσαστε μαθητές του δημοτικού; Και αν ναι, τι σημαίνει αυτή η ομοιότητα; Σε ποια σημεία του μαθήματος δόθηκαν ευκαιρίες στους μαθητές να εκφράσουν πρωτότυπες δικές τους σκέψεις; Δώστε δύο παραδείγματα.

4. Αν η σκέψη του δασκάλου κυριάρχησε στο μάθημα κάποιες στιγμές, περιγράψτε ποιο ήταν το σκεπτικό που ήθελε να περάσει στους μαθητές σε μία απ’ αυτές τις στιγμές. Στη συγκεκριμένη περίπτωση που αναφέρεστε, θα μπορούσατε να προτείνετε ένα διαφορετικό τρόπο προσέγγισης που θα έδινε προτεραιότητα στη σκέψη των μαθητών; Για ποιους λόγους πιστεύετε ότι ο δάσκαλος προσπάθησε να κατευθύνει τους μαθητές του στη δική του σκέψη; Θα λέγατε ότι η μελέτη σας επιβεβαιώνει τα ευρήματα της έρευνας σχετικά με την ευρεία διάδοση των δασκαλοκεντρικών πρακτικών διδασκαλίας των Μαθηματικών;