ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1. ΑΝΑΓΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ και ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ 2. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΝ 3. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΑΛΛΑΓΕΣ ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ 4. Η ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ – Η ΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ 5. ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ 6. Ο ΚΛΑΔΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
7. ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ 8. ΕΝΑ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ 9. ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΝ 10. ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ 11. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΩΣ ΜΙΑ ΣΥΝΕΧΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ – ΔΙΑΡΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ 12. ΟΙ ΣΧΟΛΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΕΊΝΑΙ ΠΟΛΛΕΣ 13. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ: ΠΟΛΥ ΠΕΡΑΝ ΤΗΣ ΠΟΛΥΠΛΟΚΟΤΗΤΑΣ ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Οι σύγχρονες επιχειρήσεις είναι σύνθετες οντότητες. Οι αλλαγές στο επιχειρηματικό, κοινωνικό και οικονομικό πεδίο απαιτούν γνώση και εμπειρία. Η επιχειρηματική πραγματικότητα είναι ασαφής και μεταβαλλόμενη. Η στρατηγική διοίκηση επιχειρήσεων και αλλαγών είναι ένας συνολικός τρόπος αντιμετώπισης οργάνωσης και διοίκησης επιχειρήσεων με τελικό ζητούμενο τη μεγαλύτερη δυνατή αποτελεσματικότητα στις επιδιώξεις τους.
ΑΝΑΓΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ και ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Ι.ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η εποχή μας είναι εποχή μεγάλης αβεβαιότητας, αυξανόμενης πολυπλοκότητας και αλληλεξάρτησης. Η στρατηγική διοίκηση λαμβάνει υπόψιν τα ειδικότερα και γενικότερα προβλήματα της επιχείρησης σε συνδυασμό με τη γενικότερη οικονομική και κοινωνική κατάσταση του υπάρχοντος περιβάλλοντος. Τα στρατηγικά προγράμματα αποτελούν οργανικά μέρη μιας αντίληψης στρατηγικής διοίκησης που βασίζεται σε τεκμηριωμένες πολιτικές και περιλαμβάνει οράματα, σκοπούς, στόχους, μηχανισμούς ελέγχου κ.ά.
ΙΙ. Ο ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ Η οργάνωση και ο προγραμματισμός όλων των εκδηλώσεων της ανθρώπινης δημιουργίας έχει ανάγκη από ευρύτερη προετοιμασία και μελέτη. Κυβερνητική δραστηριότητα Πρόγραμμα σύγκλισης της ελληνικής οικονομίας με τις οικονομίες των άλλων ευρωπαϊκών χωρών Τουριστικός τομέας Ο στρατηγικός προγραμματισμός βοηθάει τις αλλαγές. Πολλές φορές τα στρατηγικά προγράμματα δεν είναι καλά προπαρασκευασμένα,ή παραβιάζονται.
ΙΙΙ. Η ΕΠΟΧΗ ΜΑΣ, ΕΠΟΧΗ ΜΕΓΑΛΗΣ ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑΣ, ΑΥΞΑΝΟΜΕΝΗΣ ΠΟΛΥΠΛΟΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΞΑΡΤΗΣΗΣ Η εποχή μας υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να βρίσκονται σε εγρήγορση, να προετοιμάζονται, να προβλέπουν και να ενεργούν άμεσα. Υπάρχει ανάγκη γνώσης βασισμένης σε επιστημονικές μεθόδους και τεχνικές Οι όροι «παγκοσμιοποίηση», «αστάθεια» χρησιμοποιούνται όλο και πιο συχνά. Αλληλεξάρτηση επιχειρηματικών, πολιτικών και κοινωνικών γεγονότων: Τρομοκρατικές ενέργειες 11ης Σεπτεμβρίου, πόλεμος στον Περσικό, χρεωκοπία τράπεζας Barings στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενοποίηση δύο Γερμανιών, διάλυση Γιουγκοσλαβίας
ΙV. Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ, ΤΑ ΣΦΑΙΡΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ, ΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ Ο όρος παγκοσμιοποίηση γίνεται αντιληπτός ως ο μετασχηματισμός του χώρου και του χρόνου, με βασικές αιτίες τις μεγάλες μεταβολές στις τηλεπικοινωνίες και στις μεταφορές σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Έγκαιρη αντίδραση στο παραπάνω φαινόμενο, πολύ πριν εκδηλωθεί και κατανοηθεί πλήρως (δεκαετίες ΄70,΄80) ήταν η εμφάνιση των σφαιρικών μοντέλων (global models)ως μιας διανοητικής διαδικασίας με εφαρμογές στη δημιουργία πλαισίων αναφοράς σε μεγάλα και πολύπλοκα προβλήματα. Τα τοπικά μοντέλα (local models) αναζητούν απαντήσεις σε ζητήματα ποιότητας και διαφάνειας στη λήψη αποφάσεων σε εθνικό και τοπικό επίπεδο.
Η έννοια του συστήματος, με προέλευση τις βιολογικές επιστήμες, είναι ιδιαίτερης σημασίας για την κατανόηση μεγάλων και πολύπλοκων προβλημάτων. Απόρροια της έννοιας του συστήματος είναι η συστημική (systemic) αντίληψη των πραγμάτων και των επιχειρηματικών και ανθρώπινων αλλαγών και κοινωνικών καταστάσεων, η οποία συντελεί στην κατανόηση των προβλημάτων, στην οργανωμένη, επιστημονική αντιμετώπισή τους και στη διαμόρφωση στρατηγικής και στρατηγικών προγραμμάτων. Η συστημική αντίληψη αποκτά ιδιαίτερη αξία γιατί επιτρέπει σε όσους είναι ενήμεροι να κινηθούν με ευχέρεια από το όλον στο μέρος και αντιστρόφως
V. ΟΙ ΟΚΤΩ ΟΠΤΙΚΕΣ ΓΩΝΙΕΣ Ή ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΚΑTA MORGAN H αλληγορία της μηχανής του οργανισμού του ανθρώπινου εγκεφάλου της κουλτούρας του πολιτικού συστήματος της φυσικής φυλακής της ροής και του μετασχηματισμού της κυριαρχίας
VΙ. Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ – Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ: Προγραμματισμός (planning) Οργάνωση (organizing) Στελέχωση (staffing) Διεύθυνση ή καθοδήγηση ( directing) Έλεγχος (controlling) Οι λειτουργίες στην πράξη δεν είναι ευδιάκριτες και δεν ακολουθούν η μία την άλλη. Υπάρχει εσωτερική διασύνδεση και αλληλεξάρτησή τους.
Τα τρία επίπεδα διοίκησης και προγραμματισμού της επιχείρησης
VΙΙ. ΣΧΟΛΕΣ ΣΚΕΨΗΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η επιχειρησιακή έρευνα (operational research) Η στρατηγική διοίκηση (strategic management) Η διοίκηση ολικής ποιότητας (total quality management) 4. Ο ανασχεδιασμός των επιχειρηματικών διαδικασιών (business process reengineering) Ειδικότερες μεθοδολογίες: μακροχρόνιος προγραμματισμός (long range planning), η διοίκηση με αντικειμενικούς στόχους (management by objectives), ο έγκαιρος προγραμματισμός (just in time management).
Πρακτικές του management στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον
Η θεωρία και οι εφαρμογές Η κουλτούρα και οι αλλαγές Οι επιχειρήσεις οι οποίες επιτυγχάνουν να συνοδεύουν τις εφαρμογές τους και με θεωρητικές επεξεργασίες είναι σε θέση να αναδεικνύουν αυτό το γεγονός σε στρατηγικό πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών τους. Η κουλτούρα και οι αλλαγές Κουλτούρα για πολλές επιχειρήσεις σημαίνει μια σειρά από μύθους, πιστεύω και πρακτικές που υιοθετούνται από την ηγεσία και το μεγαλύτερο μέρος των εργαζομένων. Η κουλτούρα διακρίνεται: στην επιχειρησιακή κουλτούρα στην κουλτούρα των στελεχών στην κουλτούρα των μηχανικών και των τεχνικών
Η επιχειρησιακή κουλτούρα Η επιχειρησιακή κουλτούρα* συνδέεται άμεσα με ενδεχόμενες αλλαγές στην επιχείρηση διότι: Οι αλλαγές εμπεριέχουν συγκινησιακά και ψυχολογικά στοιχεία Οι αλλαγές είναι δύσκολες Οι αλλαγές έχουν επιπτώσεις σε προσωπικό επίπεδο Η επιχειρησιακή κουλτούρα ισοδυναμεί με πρότυπα (patterns) πεποιθήσεων και συμπεριφορών, υποθέσεων και συνηθειών κατανεμημένων με ανισομερείς τρόπους μέσα στην επιχείρηση. *συνώνυμες έννοιες:εταιρική, οργανωσιακή κουλτούρα