ΑΡΧΕΣ ΑΝΤΙΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Χ. ΚΟΤΖΑΜΠΟΥΓΙΔΗΣ ΣΠΛΗΝΕΚΤΟΜΗ

ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΣΠΛΗΝΑ Ο σπλήνας ανήκει στο δικτυοενδοθηλιακό σύστημα και προέρχεται εμβρυολογικά από το νωτιαίο μεσεντέριο. Αναδύεται με μία σειρά επαρμάτων, μεταναστεύει στην ενήλικη εντόπιση του στο ΑΡ υποχόνδριο και προσφύεται στο στόμαχο με το γαστροσπληνικό σύνδεσμο και στο νεφρό με το σπληνονεφρικό σύνδεσμο. Όταν τα επάρματα αποτύχουν να συνενωθούν σε μία ενιαία μάζα, μπορεί να αναπτυχθούν επικουρικοί σπλήνες σε ποσοστό 20% των ατόμων

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΣΠΛΗΝΑ ΣΤΗΝ ΑΜΥΝΑ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ Διατήρηση του ποιοτικού ελέγχου των ερυθρών αιμοσφαιρίων και απομάκρυνση των γηρασμένων και ελαττωματικών ερυθρών από την κυκλοφορία Απομάκρυνση των επικαλυμμένων με αντισώματα βακτηριδίων και των επικαλυμμένων με αντισώματα αιμοσφαιρίων από την κυκλοφορία Σύνθεση αντισωμάτων στο λευκό πολφό

Αίτια διαταραγμένης σπληνικής λειτουργίας (λειτουργική ασπληνία) Αιμοσφαιρινοπάθειες (ιδίως δρεπανοκυτταρική νόσος) Αιμολυση Συγγενής ασπληνία (σπάνια) Κολλαγονοσική αγγειακή νόσος (σπάνια) Ετερόλογη μεταμόσχευση μυελού οστών

Αίτια θεραπευτικής σπληνεκτομής Αιμολυτική αναιμία Θρομβοπενία Κακοήθης νόσος (π.χ. λευχαιμία εκ τριχωτών κυττάρων) Υπερσπληνισμός Τραύμα σπληνός Τραυματισμός του σπλήνα κατά τη διάρκεια χειρουργείου κοιλιάς

Σήψη μετά σπληνεκτομή Κεραυνοβόλος, ταχέως επιφέρουσα το θάνατο επιπλοκή της βακτηριαιμίας από μικροοργανισμούς με κάψα (κυρίως πνευμονιόκοκκος, αιμόφιλος ινφλουένζας, μηνιγγιτιδόκοκκος) Συχνότητα στους ενήλικες 1/450 ασθενείς-έτη Το 50% των περιστατικών συμβαίνουν στην πρώτη διετία από την σπληνεκτομή, έχουν όμως περιγραφεί περιστατικά και 20 χρόνια μετά

Σηψη μετά σπληνεκτομή Κλινική εικόνα Πυρετός Συμπτώματα από το αναπνευστικό Υπόταση – ταχυκαρδία Διαταραχές επιπέδου συνείδησης Λευκοκυττάρωση με αρ στροφή, θρομβοπενία, ΔΕΠ Καταπληξία - πολυοργανική ανεπάρκεια

Σήψη μετά σπληνεκτομή Θεραπεία Vancomycin 1 gr/12h + ceftriaxone 2 gr/24h Σε υποψία μηνιγγίτιδας ceftriaxone 2gr /12h Σε ασθενείς με υπερευαισθησία σε β-λακταμικά αντιβιοτικά vancomycin 1gr/12h + levofloxacin 750 mg

Προφύλαξη Αποφυγή της σπληνεκτομής όταν είναι εφικτό Εμβολιασμός Χημειοπροφύλαξη

Εμβολιασμός Να γίνεται τουλάχιστον 14 μέρες πριν τη σπληνεκτομή. Όταν αυτό δεν είναι εφικτό,να γίνεται μετά τη 14η μετεγχειρητική μέρα Σε ασθενείς που είναι σε πρόγραμμα χημειοθεραπείας ή ακτινοθεραπείας, ο εμβολιασμός να γίνεται 3 μήνες μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας

Εμβολιασμός Συνιστάται εμβολιασμός κατά του Πνευμονιόκοκκου με 23-δύναμο ( PPV-23 ). Σε ασθενείς που έχουν νοσήσει παρά την ανοσοποίηση συνιστάται εμβολιασμός με 7-δύναμο ( PCPV-7). Επανάληψη κάθε 5 έτη Εμβόλιο κατά του μηνιγγιτιδόκοκκου. Επανάληψη κάθε 4 έτη Εμβόλιο κατά του h.influenza type b Εμβόλιο κατά της εποχιακής γρίπης ετησίως

Χημειοπροφύλαξη Αμοξυκιλλίνη 250mg/12h σε παιδιά μέχρι την ηλικία των 18 ετών Η σήψη μετά σπληνεκτομή είναι λιγότερο συχνή σε ενήλικες, και λαμβάνοντας υπόψη την δημιουργία ανθεκτικών στελεχών και των παρενεργειών των αντιβιοτικών, δεν συνιστάται χημειοπροφύλαξη στους ενήλικες Χημειοπροφύλαξη εφ’ όρου ζωής στους επιβιώσαντες από επεισόδιο σήψης μετά σπληνεκτομή Δε συνίσταται χημειοπροφύλαξη για οδοντιατρικές εργασίες