Αντανάκλαση Συναισθήματος Περίληψη Άκης Γιοβαζολιάς Επίκ. Καθηγητής Συμβουλευτικής Ψυχολογίας Τμήμα Ψυχολογίας Σχολή Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστήμιο Κρήτης

Αντανάκλαση Συναισθήματος Σημασία της Ενσυναίσθησης (Η προσεκτική και ορθή παρακολούθηση του ατόμου με σκοπό την κατανόηση των απόψεών του και του συναισθηματικού του κόσμου) Ορισμός : «Η δεξιότητα κατά την οποία ο σύμβουλος προσέχει επιλεκτικά και αντανακλά στον συμβ/νο συναισθηματικές καταστάσεις που έχει παρατηρήσει...Η απομάκρυνση των γνωστικών στοιχείων από την επικοινωνία και η απάντηση και ενίσχυση μόνο των υποκειμενικών συναισθηματικών στοιχείων που υποβόσκουν» → Έμφαση στο εκφραζόμενο συναίσθημα, όχι σε θέματα περιεχομένου

Στάδια Αντανάκλασης Συναισθήματος Τα συναισθήματα πρέπει να αναγνωρίζονται και να χαρακτηρίζονται Χρησιμοποίηση φράσεων: «Ακούγεται ότι», «Φαίνεστε να αισθάνεστε...», «Μοιάζει σαν να νιώθετε...», «Διαισθάνομαι ότι...» Παράφραση περιεχομένου συναισθήματος (π.χ. «Φαίνεστε να αισθάνεστε...όταν...») Η Α.Σ. είναι πιο χρήσιμη όταν τα άμεσα συναισθήματα που εμφανίζονται κατά την συνέντευξη αναγνωρίζονται και υποβάλλονται σε επεξεργασία.

(παρατήρηση λεκτικής – μη λεκτικής επικοινωνίας) Ιδιαίτερη προσοχή στα μεικτά ή στα αμφίρροπα συναισθήματα (παρατήρηση λεκτικής – μη λεκτικής επικοινωνίας) (π.χ. «Τα λόγια σου λένε ότι είσαι πολύ σίγουρη για τον εαυτό σου αλλά το σώμα σου φαίνεται να δίνει ένα διαφορετικό μήνυμα»)

Περίληψη → «Η ανακεφαλαίωση, σύμπτυξη και αποκρυστάλλωση της ουσίας των όσων λέχθηκαν από τον συμβουλευόμενο... Η προσεκτική παρακολούθηση και επιλεκτική επανάληψη – με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ακρίβεια – των αποφασισιτικών διαστάσεων των δηλώσεων και της συμπεριφοράς του συμβουλευόμενου...» *Έμφαση στα λεκτικά και στα μη-λεκτικά μηνύματα της επικοινωνίας

Στόχοι: Να βοηθήσουμε το άτομο να ενώσει (συγκεντρώσει) όλες τις σκέψεις του Να ελέγξουμε την ορθότητα ή μη της αντίληψής μας για τα όσα λέχθηκαν Να δείξουμε στον συμβουλευόμενο ότι έχουμε ακούσει και παρακολουθήσει όλη την ιστορία/αφήγησή του

Περίληψη περιεχομένου ↔ Παράφραση Περίληψη συναισθήματος ↔ Αντανάκλαση συναισθήματος * Διαφορά: Η Περίληψη καλύπτει μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, περιλαμβάνει μεγαλύτερη κλίμακα συναισθημάτων - θεμάτων που έχει εκφράσει ο συμβουλευόμενο (σε μια συνεδρία ή σε μια σειρά συνεδριών).

Κατά την Περίληψη: Χρησιμοποιήστε παραφράσεις, αντανακλάσεις συναισθήματος για να δείξετε στον συμβουλευόμενο ότι τον παρακολουθείτε και τον καταλαβαίνετε Σημειώστε τα σταθερά και συνεπή πρότυπα που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της συνέντευξης (-εων). Προσέξτε ασυνέπειες, πολώσεις συναισθημάτων και γεγονότων Προσέξτε τα βασικά ζητήματα έτσι ώστε να μπορείτε αργότερα να τα επαναλάβετε στον συμβουλευόμενο Αποφύγετε επικριτικά σχόλια – δηλώσεις προς τον συμβουλευόμενο Παραμείνετε ανιχνευτικοί: ο συμβουλευόμενος χρειάζεται να νιώσει ελεύθερος να προσθέσει ή να διορθώσει κάτι σε αυτά που έχουν λεχθεί Τοποθετείτε τα σχόλιά σας σε κατάλληλα χρονικά σημεία της συνεδρίας (μην διακόπτετε τον συνομιλητή σας)

Χρησιμότητα Περίληψης: Ξεκίνημα της συνεδρίας («Είπατε ότι θέλατε να με δείτε για το θέμα...», «Στην τελευταία μας συνάντηση μιλήσαμε για...») Αποσαφήνιση της πορείας μιας συνεδρίας, ιδιαίτερα όταν είναι αρκετά περίπλοκη («Μπορούμε να σταματήσουμε για ένα λεπτό για να δούμε πού βρισκόμαστε σε αυτό το σημείο...») Εξασφάλιση της ομαλής ροής και μετάβαση από ένα θέμα σε ένα άλλο («Μέχρι τώρα λέγατε...τώρα..») Σύνοψη αυτών που συνέβησαν καθόλη τη διάρκεια της συνεδρίας («Σήμερα μιλήσαμε για...») Συγκέντρωση στοιχείων από διάφορες συνεντεύξεις («Την προηγούμενη βδομάδα λέγατε...και σήμερα λέτε...»)