ΗΧΟΣ ΚΑΙ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ Ήχος: καθετί που γίνεται αντιληπτό από την ακοή μας, καθετί που ακούμε Ακουστική Επικοινωνία: κατανόηση της συμπεριφοράς του ήχου, του ακροατή και του περιβάλλοντος, ως ενιαίο σύστημα σχέσεων και όχι ως μεμονωμένες οντότητες. Κλασσικό επικοινωνιακό μοντέλο : Πομπός – Μήνυμα - Δέκτης
ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΗΧΗΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ Ραδιοφωνικοί ήχοι: αποτελούν την πρώτη ύλη του ραδιοφώνου, δηλαδή τα σημεία που χρησιμοποιούν οι ραδιοφωνικοί κώδικες για να μεταβιβάσουν μηνύματα Φωνή: Το σύνολο των διαμορφούμενων ήχων και θορύβων που παράγονται από την φωνητική συσκευή του ανθρώπου Λέξεις: Σημεία που δεν έχουν ομοιότητα με αυτό που αναπαριστούν. Ο ακροατής πρέπει να εικονοποιήσει στο μυαλό του και να φανταστεί το αντικείμενο που αναπαριστούν Μουσική: α) αντικείμενο αισθητικής απόλαυσης β) είτε από μόνη της είτε σε συνδυασμό με τις λέξεις επιτελεί βοηθητική λειτουργία σημασιοδοτώντας κάτι έξω από αυτή
ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΗΧΗΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ Μουσική: Εξαιρετικά κατάλληλη για το ραδιόφωνο γιατί όντας ελεύθερη από κάθε σημασιοδότηση, μας επιτρέπει να ακούμε και δίχως να καταβάλουμε σκληρές προσπάθειες, να φανταζόμαστε σε τι αναφέρεται και να την ταυτίζουμε, εάν το επιθυμούμε, με τις δικές μας σκέψεις και διαθέσεις. Αναλύεται παραδοσιακά μέσω του τρόπου με τον οποίο συγκροτείται και όχι στο τι σηματοδοτεί κοινωνικά. Το σημαινόμενο είναι δυνατό να γίνει αντιληπτό μόνο μέσα στο πλαίσιο το οποίο εντάσσεται (π.χ. τι σημαίνει το άκουσμα ενός κλασσικού μουσικού θέματος στην αρχή και την λήξη μιας ραδιοφωνικής εκπομπής με λαϊκή μουσική;).
ΨΗΦΙΑΚΟ (DAB) – ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ Μετάδοση Συμπιεσμένου ψηφιακού ήχου DAB – DIGITAL AUDIO BROADCASTING 1. Υψηλή ποιότητα σήματος 2. Βελτιωμένη ποιότητα ήχου 3. Οικονομικότερη αξιοποίηση των διαθέσιμων ραδιοσυχνοτήτων 4. Εμπλουτισμός με βασικές λειτουργίες πολυμέσσων ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ Άρρηκτα συνδεδεμένο με τις δυνατότητες και τους περιορισμούς του Διαδικτύου 1.Αδυναμία Δ/Ρ να εγγυηθεί ένα ελάχιστο ακεραιότητας, προβλεψιμότητας & ταχύτητας κατά την επικοινωνία 2. Δομική ακαταλληλότητα για εκπομπές ήχου και κινούμενης εικόνας
ΨΗΦΙΑΚΟ (DAB) - ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ Διαμεσολάβηση ηλεκτρονικού υπολογιστή > Συνάρθρωση συμβατικών με αναδυόμενα νέα μέσα Αποτελέσματα Οπτικοποίηση του ήχου Αλλαγές στην αισθητική του μέσου Εξάλειψη της φθαρτότητας του ήχου Αλλαγή στον ρόλο του παραγωγού Αλλαγή στον ρόλο του ακροατή
Οπτικοποίηση του ήχου Δυνατότητα παρέμβασης στον ήχο: μείωση ηχητικών αυξομειώσεων, «κρυστάλλινες», ψηφιακές φωνές, ψηφιακό μειξάρισμα κ.τ.λ. Αποτέλεσμα: ψηφιακό σήμα απελευθερωμένο από τις ενοχλήσεις, τους θορύβους, περισσότερο ευκρινές αλλά παράλληλα πιο λεπτό, πιο φτωχό (Danaway, 2001) «Η παλέτα μας μετατρέπεται από ακουστική σε οπτική. Είναι εύκολο να ξεχάσουμε να ακούμε, διότι ξεγελιόμαστε από αυτό που βλέπουμε» - Kirten Maagard – βετεράνος εκφωνητής σε ραδιοφωνικό σταθμό της Δανίας (Dunaway, 2001).
Αλλαγές στην αισθητική του μέσου DAB - Δ/Ρ Συνδυασμός ήχου και εικόνας
Εξάλειψη φθαρτότητας του ήχου α )Δυνατότητα δημιουργίας βάσεων δεδομένων ραδιοφωνικών μεταδόσεων β)Δυνατότητα δημιουργίας βάσεων δεδομένων μουσικής Χαμηλότερης ποιότητας ήχος (mp3 σε διαδικτυακά και συμβατικά ραδιόφωνα) Ευκολότερη δυνατότητα ελέγχου των ραδιοφωνικών μεταδόσεων ( playlist) – εμπορευματοποίηση
ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΟΝ ΡΟΛΟ ΤΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ Περιθωριοποίηση του ρόλου του παραγωγού
ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΟΝ ΡΟΛΟ ΤΟΥ ΑΚΡΟΑΤΗ 1. Δημιουργία ενός πλουραλιστικού και συμμετοχικού επικοινωνιακού συστήματος, στο οποίο η δυνατότητα λήψης και εκπομπής νοήματος διανέμεται σε μεγάλο αριθμό κοινωνικών ομάδων. 2. Ακροατής - Καταναλωτής
Βιβλιογραφία Γαζή, Α. (2003), «Το ραδιόφωνο και η αισθητική του: Από τα τρανζίστορ στους σύγχρονους υπολογιστές», στο Παναγιωτοπούλου Ρ. (επιμ.), Η Ψηφιακή Πρόκληση, ΜΜΕ & Δημοκρατία», εκδ. Τυπωθήτω – Δαρδανός, Αθήνα Dunaway, K.D. (2000) Digital radio production, New Media & Society, Vol2(1) Frith.S. (1988), Music for pleasure, Routledge, N.Y. Hargreaves, D. - North, A.. (1997), The social Psychology of Music, New York, Oxford University Press. Κρισέλ, Α. (1991) Η γλώσσα του ραδιοφώνου, Αθήνα, Επικοινωνία και Κουλτούρα Κλώντζας, Μ. (2001) Νέες ραδιοφωνικές τεχνολογίες: Αναγέννηση και αναπαραγωγή στο Μπαρμπούτης, Χ. – Κλώντζας, Μ.(2001) επιμ. Το φράγμα του ήχου. Η Δυναμική του ραδιοφώνου στην Ελλάδα, Αθήνα, εκδ. Παπαζήσης Spinnelli, M.(1996) Radio lessons for the Internet, Postmodern Culture, τ.6, αρ.2, January,