Slide 1 A Free sample background from © 2003 By Default! TO Δ΄ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΜΑΚΡΟ-ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ ΑΡΧΕΓΟΝΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ

Slide 2 A Free sample background from © 2003 By Default! Ας θυμηθούμε τα 4 φιλολογικά είδη εξιστόρησης της δραστηριότητας του Ιστορικού Ιησού α. Το πρώτο φιλολογικό είδος είναι οι συλλογές λογίων του Ιησού. β. Το δεύτερο φιλολογικό είδος είναι οι συλλογές θαυμάτων του Ιησού. γ. Το τρίτο φιλολογικό είδος είναι οι Αποκαλύψεις. δ. Ευαγγέλια. Το τέταρτο φιλολογικό είδος, σε αντίθεση με τα προηγούμενα, αποτελεί αποκλειστικό προϊόν του χριστιανικού κόσμου.

Slide 3 A Free sample background from © 2003 By Default! ΜΑΚΡΟΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΙΩΑΝΝΕΙΑΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ  H μακρο-ερμηνεία της Ιωάννειας γραμματείας αποτελεί το νέο στάδιο συνεπούς ενασχόλησης με τα κορυφαία θεολογικά έργα της αρχέγονης χριστιανικής κοινότητας.  Διακρίνεται τόσο από την κλασική επιστημονική ερμηνεία, όσο και με την παραδοσιακή (δηλ.«δογματική») πατερική εξηγητική.

Slide 4 A Free sample background from © 2003 By Default! Κατακτήσεις της εποχής της μικρο-ερμηνείας α) Οι πραγματικοί δημιουργοί της Κ.Δ. δεν είναι ούτε ο Παύλος, ούτε ο Ιωάννης, ούτε ο Λουκάς, αλλά οι μεταγενέστεροι θεολόγοι της Εκκλησίας (β) Η πολυμορφία των επί μέρους συστατικών της ιωάννειας γραμματείας οδήγησε στην αποδοχή ενός κανόνα εντός του κανόνα (γ) η δυναμική της αρχέγονης προφορικής παράδοσης καθιστά αναγκαίο, να ερμηνεύεται η ιωάννεια γραμματεία με βάση και τα αρχαία εξω- κανονικά κείμενα (Πηγή των Λογίων, Κατά Θωμάν Ευαγγέλιο, Ευαγγέλιο Πέτρου κ.ά).

Slide 5 A Free sample background from © 2003 By Default! Μακροερμηνεία: Μια «αλλαγή παραδείγματος» Στο παρελθόν η ερμηνεία του Δ΄Ευαγγελίου έμελλε να ακολουθήσει μια από τις εξής κατευθύνσεις: (α) να είναι ιστορική (μεγάλη πλειοψηφία των ερμηνευτών) (β) να είναι δυναμική συντηρητική (Stylianopoulos) (γ) να παραμείνει μη/ημι-κριτική, θεμελιοκρατική ή κανονικο-κριτική (Childs), (δ) να παραμείνει δογματική/ομολογιακή (Τρεμπέλας, Παναγόπουλος).

Slide 6 A Free sample background from © 2003 By Default! Μακροερμηνεία: Μια «αλλαγή παραδείγματος» 2 Στην μακρο-ερμηνεία: α) Δεν παραθεωρείται ο ιστορικός χαρακτήρας της Κ.Δ., αναγνωρίζονται όμως τα πεπερασμένα όρια της ιστορικής κριτικής β) Επιλέγεται ένας συνδυασμός ιστορικής και θεματικής προσέγγισης της θεολογίας του Ιω γ) Αναγνώριση των αρχέγονων ημι- ή & εξω- κανονικών παραδόσεων (ιδίως Q και κατά Θωμάν) θεωρούνται άκρως απαραίτητα. δ) Αναγνώριση της τεράστιας συμβολής των κοινωνικών επιστημών, που αναδεικνύουν την εσχατολογική όσο και τη λειτουργική διάσταση των απαρχών του χριστιανισμού.

Slide 7 A Free sample background from © 2003 By Default! Η Κ.Δ. από τη σκοπιά του τίτλου της, και οι έννοιες της νέας ηθικής, της νέας λατρείας και της νέας αφήγησης  Ο όρος «διαθήκη» (Ιερ. 31,31-34).  Η πρωτοτυπία και η ριζοσπαστικότητα του χριστιανικού κινήματος.  τρεις μορφές έκφρασης κάθε θρησκείας: 1. η ηθική 2. η λατρεία 3. η αφήγηση

Slide 8 A Free sample background from © 2003 By Default!  Μία νέα ηθική «γραμμένη όχι με μελάνι, αλλά το Πνεύμα του ζωντανού Θεού, όχι σε λίθινες πλάκες αλλά σε πλάκες των καρδιών των ανθρώπων» (Β΄ Κορ 3,3).  Μία νέα λατρεία: «τούτο το ποτήριον η καινή διαθήκη εστιν εν τω αίματί μου...εις την εμήν ανάμνησιν» (Α΄ Κορ 11,23-25).  Μια νέα αφήγηση (ή «μύθος», με την ουδέτερη έννοια της βασικής αφήγησης ενός δεδομένου θρησκευτικού συστήματος). Από την πρώτη κιόλας στιγμή που διαμορφώθηκε με διακριτό τρόπο το χριστιανικό κίνημα επήλθαν εκτεταμένες αλλαγές και στις τρεις αυτές μορφές έκφρασής του, συγκριτικά με την μητέρα θρησκεία.

Slide 9 A Free sample background from © 2003 By Default! Η γλωσσολογική προσέγγιση των απαρχών του Χριστιανισμού Είναι πολύ διαφωτιστικό να εξετάσει κανείς τον «διδάσκαλο της δικαιοσύνης» των Εσσαίων. Δύο είναι οι βασικές διαφορές μεταξύ των Εσσαίων και των Χριστιανών: Α. Μεταξύ των Εσσαίων οι αφηγήσεις της Παλαιάς Διαθήκης διηγούνταν εκ νέου. Οι χριστιανοί δεν θέλησαν να ανακυκλώσουν παλαιές αφηγήσεις, αλλά να δημιουργήσουν μια νέα ιστορία. Β. Οι Εσσαίοι διάβαζαν και παρήγαγαν αποκαλυπτικά κείμενα, τα οποία όμως απέδιδαν στις μεγάλες μορφές της Παλαιάς Διαθήκης. Οι νέες ιδέες προσφέρονταν ως παλαιές αποκαλύψεις.

Slide 10 A Free sample background from © 2003 By Default! Τα φιλολογικά πρότυπα των κειμένων της Καινής Διαθήκης 4 είναι τα φιλολογικά πρότυπα των κειμένων του της Κ.Δ.  Τα ευαγγέλια  Οι Επιστολές  Ιωάννης: Η σύνθεση των δύο παραδόσεων  Πράξεις - Αποκάλυψη

Slide 11 A Free sample background from © 2003 By Default! Συμπερασματικά  Οι φιλολογικές μορφές της Καινής Διαθήκης αποκαλύπτουν εναργέστατα τον χαρακτήρα των ομάδων που τις παρήγαγαν: ήταν ευσεβείς και αφοσιωμένες ομάδες προερχόμενες από τον ιουδαϊσμό, που είχαν όμως σκοπό να διεισδύσουν στον εξω-ιουδαϊκό κόσμο, μεταφέροντας το μήνυμα του διδασκάλου τους.  Γι’ αυτό και δανείστηκαν τις φιλολογικές μορφές του κατά ένα πρωτότυπο και ανεξάρτητο τρόπο.  Δεν είναι τυχαίο το γεγονός, ότι το κεντρικό σημείο όλων ανεξαιρέτως των κειμένων τους ήταν ένα και μοναδικό πρόσωπο: ο Ιησούς ο από Ναζαρέτ.  Ανέπτυξαν έντονη ιεραποστολική δραστηριότητα σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, χρησιμοποιώντας τα διαθέσιμα την εποχή εκείνη μέσα επικοινωνίας.

Slide 12 A Free sample background from © 2003 By Default!  Επειδή, λοιπόν, τα δύο βασικά φιλολογικά είδη (επιστολές και ευαγγέλια/βίοι) δεν υπήρχαν στην Π.Δ., η φιλολογική τους παραγωγή ήταν αδύνατο να αποτελέσει συμπλήρωμα του ήδη υπάρχοντος κανόνα της Π.Δ.  Οι πρώτοι χριστιανοί ήταν πεπεισμένοι, ότι η Π.Δ, αν και αναγνωρίζονταν ως η Αγία Γραφή τους, δεν ήταν δεσμευτική γι’ αυτούς σε όλες της τις λεπτομέρειες. Από τα πρώτα κιόλας χρόνια οι εξ εθνών χριστιανοί δεν ήταν υποχρεωμένοι να ακολουθούν όλες τις πατροπαράδοτες λατρευτικές συνήθειες.  Έτσι η αρχαία χριστιανική κοινότητα εμφανίστηκε στο προσκήνιο ως ένα δυναμικό και επαναστατικό κίνημα εντός του ιουδαϊσμού.