ΟΞΕΙΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ HD (I) ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗΣ ΟΣΜΩΤΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΥΠΟΤΑΣΙΚΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ (25-55%) ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ ΑΙΜΟΛΥΣΗ ΕΜΒΟΛΗ ΑΕΡΑ ΑΡΡΥΘΜΙΕΣ ΠΡΟΚΑΡΔΙΟΣ ΠΟΝΟΣ (2-5%) ΥΠΑΣΒΕΣΤΙΑΙΜΙΑ ΟΞΕΩΣΗ .ΚΡΑΜΠΕΣ .ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΙΜΙΑ .ΥΠΟΚΑΛΙΑΙΜΙΑ .ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ .ΣΠΑΣΜΟΙ .ΡΙΓΟΣ - ΠΥΡΕΤΟΣ .ΝΑΥΤΙΑ - ΕΜΕΤΟΙ .ΥΠΕΡΤΑΣΗ .ΚΕΦΑΛΟΠΟΝΟΣ
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗΣ ΟΣΜΩΤΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ (Ι) Παθογένεια : Ευθύνεται η διαφορά ΟΠ που δημιουργείται μετά την αφαίρεση της ουρίας από το αίμα, σε περιπτώσεις γρήγορης αφαίρεσής της Αντιμετώπιση : Μικρής διάρκειας, με χαμηλή ροή αίματος και διαλύματος στην έναρξη αιμοκάθαρσης κάθε νέου ασθενούς
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗΣ ΟΣΜΩΤΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ (ΙΙ) ΑΙΜΑ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΟΠ=290 ΟΠ=290 ΑΙΜΑ Η2Ο ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΟΠ=290 ΟΠ=270
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗΣ ΟΣΜΩΤΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ (ΙΙΙ) ΑΙΜΑ ΠΡΙΝ Η2Ο ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΟΠ=290 ΟΠ=270 ΑΙΜΑ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΜΕΤΑ ΟΠ=280 ΟΠ=280
ΥΠΟΤΑΣΙΚΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ (Συχνότητα - σημασία) 15-50% των συνεδριών αιμοκάθαρσης Συμβάλλουν σημαντικά στην αυξημένη θνησιμότητα των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών
ΥΠΟΤΑΣΙΚΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ (αιτίες Ι) Απότομη μείωση του σωματικού βάρους (γρήγορη αφυδάτωση) Ταχεία μείωση ΟΠ πλάσματος Βλάβη του αυτόνομου συμπαθητικού νευρικού συστήματος (διαβητικοί, ηλικιωμένοι) Καρδιακή ανεπάρκεια (III, IV σταδίου) Έμφραγμα μυοκαρδίου Επιπωματισμός
ΥΠΟΤΑΣΙΚΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ (αιτίες ΙΙ) Οξικά διαλύματα Λήψη αντιυπερτασικών φαρμάκων Αρρυθμίες Χαμηλή συγκέντρωση νατρίου διαλύματος Μείωση ασβεστίου ορού Υψηλό μαγνήσιο διαλύματος Μείωση λευκωμάτων ορού Οξέωση μεταβολική
ΥΠΟΤΑΣΙΚΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ (διάγνωση) Οι ασθενείς μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Ελαφρύς κεφαλόπονος Μυϊκές κράμπες Ναυτία Έμετοι Δύσπνοια Χάσμημα
ΥΠΟΤΑΣΙΚΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ (πρόληψη Ι) ΥΠΟΤΑΣΙΚΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ (πρόληψη Ι) Ακριβής προσδιορισμός «ξηρού βάρους» Ασθενείς με βλάβη του ΑΝΣ να μην φέρνουν πολύ βάρος και να μπαίνουν σε αιμοδιήθηση Ασθενείς με ΚΑ να κάνουν αιμοδιήθηση ή να μεταφέρονται σε ΣΦΠΚ Αποφυγή της υποθρεψίας (υπολευκωματιναιμίας) Αποφυγή τροφής κατά τη συνεδρία Προσοχή στο ρυθμό αφαίρεσης υγρών (σταδιακή και ομοιομερής στο 4ωρο)
ΥΠΟΤΑΣΙΚΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ (πρόληψη ΙΙ) ΥΠΟΤΑΣΙΚΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ (πρόληψη ΙΙ) Σε χαμηλά επίπεδα ασβεστίου να δίδεται αυτό πριν τη συνεδρία HD (έως και 1 amp/10 min αν χρειαστεί) Η μεταβολική οξέωση αντιμετωπίζεται με σόδες (προσοχή στο ρυθμό χορήγησής τους) Αύξηση νατρίου διαλύματος Διττανθρακικά αντί οξικών Βελτίωση καρδιακής παροχής Αύξηση ασβεστίου διαλύματος Μείωση θερμοκρασίας διαλύματος αιμοκάθαρσης Αποκατάσταση αναιμία (Epo)
ΥΠΟΤΑΣΙΚΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ (θεραπεία) Μείωση ρυθμού υπερδιήθησης Τοποθέτηση του ασθενούς σε θέση ανάρροπη (όχι καρδιακές μαλάξεις) και μέτρηση ΑΠ Μείωση ροής αίματος προς το φίλτρο Χορήγηση φυσιολογικού ορού (NaCI 0.9%) μέχρι να αυξηθεί η ΑΠ και ο ασθενής να αισθάνεται καλά Χορήγηση λευκωματίνης ή πλάσματος σε υποθρεψία Χορήγηση ασβεστίου κατά τη συνεδρία HD
ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ Αιτίες Αντιμετώπιση Ηπαρίνη Ουραιμικό περιβάλλον Αποσύνδεση ή ρήξη του κυκλώματος αίματος Ρήξη μεμβράνης φίλτρου Αντιμετώπιση Σε ρήξη φίλτρου ή γραμμής επιστροφή αίματος στον ασθενή και αντικατάσταση του τμήματος που έχει ρήξη Σε μεγάλη αιμορραγία (λ.χ. πεπτικού) διακοπή αιμοκάθαρσης και χορήγηση αίματος Μείωση δόσεως ηπαρίνης (όπου χρειάζεται) Χορήγηση πρωταμίνης
ΑΙΜΟΛΥΣΗ Ι Σπάνια, αλλά σοβαρή επιπλοκή Αιτίες Κλινική εικόνα Ωσμωτικός τραυματισμός ερυθρών(υπο-οσμωτικό υγρό αιμοκάθαρσης) Θερμικό τραύμα ερυθρών (Θ > 47 oC) Φορμαλδεϋδη, (διάλυμα αποστείρωσης μηχανημάτων) Χλωραμίνη, νιτρικά, χαλκός στο διάλυμα αιμοκάθαρσης Κλινική εικόνα Ναυτία, έμετοι, κεφαλαλγία, κοιλιακός πόνος, υπόταση, πόνος στο στήθος Διαγνωστικά σημεία Αίμα στη φλεβική γραμμή χρώματος σαν κρασί Μείωση αιματοκρίτη Χρώμα πλάσματος ροζ
ΑΙΜΟΛΥΣΗ ΙΙ Αντιμετώπιση Διακοπή αιμοκάθαρσης (δεν επιτρέπεται η επιστροφή του αίματος των γραμμών και του φίλτρου) Προσδιορισμός Hb, Hct και καλίου Αντιμετώπιση υπερκαλιαιμίας
ΕΜΒΟΛΗ ΑΕΡΑ (Ι) Αιτίες Κλινική εικόνα Είσοδος αέρα από χαλαρές συνδέσεις, από ορούς συνδεμένους με την φλεβική παγίδα κ.ά. Κλινική εικόνα Εξαρτάται από την ταχύτητα που μπήκε ο αέρας, την ποσότητά του και τη θέση του ασθενούς Δύσπνοια, βήχας, σφίξιμο στο στήθος Σημείωση : Ο αέρας τείνει να φθάσει στα υψηλότερα σημεία του σώματος
ΕΜΒΟΛΗ ΑΕΡΑ (ΙΙ) Θεραπεία Άμεση ενημέρωση και διακοπή αιμοκάθαρσης Το στήθος χαμηλά και τα πόδια υψηλότερα (Trendelemburg) Τοποθέτηση ασθενούς σε αριστερή πλάγια θέση Χορήγηση Ο2 100%, διασωλήνωση (αν χρειαστεί) Κορτικοειδή Αφαίρεση αέρα με βελόνα αν βρίσκεται στην κορυφή της καρδιάς (δεν επιτρέπονται καρδιακές μαλάξεις πριν την αφαίρεση του αέρα)
ΑΡΡΥΘΜΙΕΣ Ι Συχνότητα (5-75%) Αιτίες Είναι συνηθέστερες σε : Ηλεκτρολυτικές διαταραχές (κάλιο, ασβέστιο) Υποξαιμία Μείωση εξωκυττάριου όγκου υγρών Προβλήματα μυοκαρδίου Είναι συνηθέστερες σε : Ηλικιωμένους Με καρδιακή ανεπάρκεια ή δυσλειτουργία Στεφανιαία νόσο Υπερτροφία αριστεράς Όσοι παίρνουν δακτυλίτιδα
ΑΡΡΥΘΜΙΕΣ ΙΙ Αντιμετώπιση Χορήγηση υγρών (σε υποογκαιμία) Χορήγηση καλίου σε υποκαλιαιμία (?) Χορήγηση οξυγόνου Αντιαρρυθμικά
ΠΡΟΚΑΡΔΙΟΣ ΠΟΝΟΣ Αιτίες Στηθάγχη ή έμφραγμα Αιμόλυση Εμβολή αέρα Μυοσκελετικοί πόνοι
ΠΡΟΚΑΡΔΙΟΣ ΠΟΝΟΣ (στηθάγχη) Διάγνωση Ιστοριικό Φυσική εξέταση ΗΚΓ/μα Καρδιακά ένζυμα Αντιμετώπιση Χορήγηση οξυγόνου Μείωση ρυθμού υπερδιήθησης Μείωση ροής αίματος στο φίλτρο Μερικές φορές διακοπή συνεδρίας Χορήγηση νιτρωδών υπογλώσσια Χορήγηση μορφίνης (σπάνια)
ΠΡΟΚΑΡΔΙΟΣ ΠΟΝΟΣ Αντιμετώπιση Πρόληψη στηθαγχικού πόνου Βελτίωση αιματοκρίτη (σε στηθάγχη) Σε περικαρδίτιδα κορτικοειδή, τροποποίηση της χορήγησης ηπαρίνης, νοσηλεία ασθενούς Σε έμφραγμα βελτίωση αιμοδυναμικής κατάστασης ασθενούς και νοσηλεία του Πρόληψη στηθαγχικού πόνου Νιτρώδη ή/και β-αναστολείς πριν την συνεδρία (προσοχή στην υπόταση που προκαλούν)
ΥΠΑΣΒΕΣΤΙΑΙΜΙΑ Αίτια : ΟΝΑ, ΧΝΑ Πότε εκδηλώνεται : Συνήθως κατά τη διάρκεια της πρώτης αιμοκάθαρσης Παθογένεια : Η βελτίωση της μετ. οξέωσης Πρόληψη : Χορήγηση γλυκονικού ασβεστίου πριν και κατά την αιμοκάθαρση Θεραπεία : ΕΦ χορήγηση γλυκονικού ασβεστίου (10 ml/min) μέχρι να εξαφανισθούν οι σπασμοί
ΟΞΕΩΣΗ Προσοχή : Στην υπασβεστιαιμία Αίτια : ΟΝΑ ή ΧΝΑ Είδος : Μεταβολική Εκδηλώσεις : Βαθιές και αραιές αναπνοές, υπόταση, υπερκαλιαιμία, αρρυθμίες Θεραπεία : Σόδες (NaHCO3), αιμοκάθαρση Προσοχή : Στην υπασβεστιαιμία
ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΥ ΜΕ ΑΚΟΥΣΑΤΕ ΠΡΟΣΤΕΚΤΙΚΑ ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΥ ΜΕ ΑΚΟΥΣΑΤΕ ΠΡΟΣΤΕΚΤΙΚΑ
ΟΞΕΙΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ HD (II) ΚΡΑΜΠΕΣ (25-55%) ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΙΜΙΑ ΥΠΟΚΑΛΙΑΙΜΙΑ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ ΣΠΑΣΜΟΙ ΡΙΓΟΣ - ΠΥΡΕΤΟΣ (<1%) ΝΑΥΤΙΑ - ΕΜΕΤΟΙ (5-15%) ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΚΕΦΑΛΟΠΟΝΟΣ (5%)
ΚΡΑΜΠΕΣ (ΜΥΙΚΕΣ ΣΥΣΠΑΣΕΙΣ Ι) ΚΡΑΜΠΕΣ (ΜΥΙΚΕΣ ΣΥΣΠΑΣΕΙΣ Ι) Συχνότερες όταν υπάρχει υψηλός ρυθμός υπερδιήθησης Συνηθέστερες σε : Ηλικιωμένους Μη διαβητικούς Αγχώδεις Συνήθως Κάτω άκρα Σπανιότερα (κεφάλι, άνω άκρα, κοιλιά)
ΚΡΑΜΠΕΣ (ΜΥΙΚΕΣ ΣΥΣΠΑΣΕΙΣ ΙΙ) ΚΡΑΜΠΕΣ (ΜΥΙΚΕΣ ΣΥΣΠΑΣΕΙΣ ΙΙ) Μηχανισμοί Μείωση νατρίου χαμηλή Μείωση εξωκυττάριου όγκου υγρών Χαμηλή ΟΠ πλάσματος Αυξημένη σύνδεση Ο2 με την Hb λόγω μεταβολής του pH () και των επιπέδων του 2,3 DPG () Πρόληψη Μείωση βάρους που κερδίζεται στα μεσοδιαστήματα Πρόληψη υποτασικών αιμοκάθαρσης Υψηλό νάτριο διαλύματος Χορήγηση κινιδίνης Χορήγηση καρνιτίνης Χορήγηση βιτ. Ε, οξαζεπάμης, κά.
ΚΡΑΜΠΕΣ (ΜΥΙΚΕΣ ΣΥΣΠΑΣΕΙΣ ΙΙΙ) ΚΡΑΜΠΕΣ (ΜΥΙΚΕΣ ΣΥΣΠΑΣΕΙΣ ΙΙΙ) Αντιμετώπιση Μείωση ρυθμού υπερδιήθησης ή διακοπή της Τοποθέτηση ασθενούς σε θέση Trendelenburg Μείωση ροής αίματος στο φίλτρο Χορήγηση υπέρτονων διαλυμάτων ή μανιτόλης Αύξηση συγκέντρωσης νατρίου διαλύματος Χορήγηση θειϊκής κινιδίνης πριν τη συνεδρία (320 mg) ή νιφεδιπίνης Λύση μυικής σύσπασης με μηχανικό τρόπο (τοπικό μασάζ ή θερμά υγρά επιθέματα στο σκέλος)
ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΙΜΙΑ αιτίες θεραπεία Αυξημένη επανακυκλοφορία Δίαιτα Μεταβολική οξέωση Οξεία αιμόλυση (αύξηση θερμοκρασίας διαλύματος θεραπεία Αιμοκάθαρση Χορήγηση διττανθρακικών (σόδες) Χορήγηση ασβεστίου
ΥΠΟΚΑΛΙΑΙΜΙΑ Αιτίες Διαρροϊκές κενώσεις Συχνές (καθημερινές αιμοκαθάρσεις) Κλινική εικόνα Προς το τέλος της συνεδρίας HD, με εικόνα φλεβοκομβικής ταχυκαρδίας, ταχυαρρυθμίας, έκτακτων συστολών Συχνότερη σε άτομα που παίρνουν δακτυλίτιδα Θεραπεία Χορήγηση καλίου ενδοφλέβια
ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ Αίτια Διαπιστώνεται κατά την HD με υγρό χωρίς γλυκόζη (κυρίως σε διαβητικούς και αυτούς που παίρνουν β-αναστολείς) Κλινική εικόνα Εμφανίζεται με αύξηση της ΑΠ, υπνηλία, εφιδρώσεις, απώλεια αισθήσεων, ωχρότητα, κεφαλόπονος Θεραπεία Χορήγηση IV γλυκόζης (5-10 amp 10 ml 35%)
ΣΠΑΣΜΟΙ Αίτια Σύνδρομο ρήξης της οσμωτικής ισορροπίας Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο Υπερτασική κρίση Υπασβεστιαιμία Θεραπεία Αιτιολογική
ΡΙΓΟΣ - ΠΥΡΕΤΟΣ Αίτια Αντίδραση σε υλικό Αντίδραση στον τρόπο αποστείρωσης υλικού Μολυσμένο υλικό αιμοκάθαρσης Ενδοτοξιναιμία (νερό) Μολυσμένος καθετήρας, μόσχευμα ή shunt
ΝΑΥΤΙΑ - ΕΜΕΤΟΙ Αίτια Σύνδρομο διαταραχής της οσμωτικής ισορροπίας Υποτασικό επεισόδιο (συχνότερο όλων) Οξεία υπερασβεστιαιμία Υπερτασική κρίση Οξεία αιμόλυση Θεραπεία Αιτιολογική
ΥΠΕΡΤΑΣΗ Αίτια Απότομη αφαίρεση υγρών Οξεία υπερασβεστιαιμία Υπερνατριαιμία Φαινόμενο rebound με κλονιδίνη Θεραπεία Στην πρώτη περίπτωση χορήγηση N/S 0.9% Στη δεύτερη HD με χαμηλή περιεκτικότητα ασβεστίου Στην τέταρτη χορήγηση κλονιδίνης κατά την HD ή αντικατάσταση του φαρμάκου με άλλο
ΚΕΦΑΛΟΠΟΝΟΣ Αίτια Σύνδρομο διαταραχής της οσμωτικής ισορροπίας Αρτηριακή υπέρταση Οξεία υπερασβεστιαιμία Υπονατριαιμία Αφαίρεση καφεΐνης Αντίδραση στο υλικό της μεμβράνης (κυτταρίνη ή όχι) Υπογλυκαιμία Υπερμαγνησιαιμία Φάρμακα
ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΥ ΜΕ ΑΚΟΥΣΑΤΕ ΜΕ ΥΠΟΜΟΝΗ ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΥ ΜΕ ΑΚΟΥΣΑΤΕ ΜΕ ΥΠΟΜΟΝΗ