 Πρότυπα Μαθησιακών Τεχνολογιών  Διδάσκων: Χρήστος Κατσάνος

 Μαθησιακές Τεχνολογίες (Learning Technologies) Το σύνολο των τεχνολογιών που εφαρμόζονται για την εξυπηρέτηση της διαδικασίας της μάθησης και της διδασκαλίας  Μαθησιακό Αντικείμενο (Learning Object, LO) Οιαδήποτε πηγή, ψηφιακή ή μη πηγή που μπορεί να (επανά)χρησιμοποιηθεί για μάθηση, εκπαίδευση, κατάρτιση. Π.χ. Εκπαιδευτικές σημειώσεις, Τεστ, Εργασίες, Άρθρα, Ολόκληρα προγράμματα eLearning

 Προσβασιμότητα (Accessibility) Μπορεί ο μαθητής να έχει πρόσβαση στο κατάλληλο μαθησιακό περιεχόμενο την κατάλληλη στιγμή;  Επαναχρησιμοποίηση (Reusability) Μπορούμε να επαναχρησιμοποιήσουμε τους μαθησιακούς πόρους;  Διαλειτουργικότητα (Interoperability) Μπορεί ένα εκπ. λογισμικό να συνεργαστεί με άλλα παρόμοια λογισμικά;

 Κάποιοι π.χ. IMS, ARIADNE: Καταγράφουν απαιτήσεις και τις ανάγκες των χρηστών Τις περιγράφουν με τη μορφή προδιαγραφών  Κάποιοι π.χ. ADL, ALIC: Αναπτύσσουν προϊόντα & εφαρμογές που υλοποιούν τις προδιαγραφές Έτσι, τις αξιολογούν σε πραγματικές συνθήκες  Κάποιοι π.χ. ΙΕΕΕ, ISO Μετατρέπουν τις προδιαγραφές που έχουν δοκιμαστεί και αξιολογηθεί θετικά σε πρότυπα

 Πως μπορεί να κατηγοριοποιηθεί το περιεχόμενο έτσι ώστε να είναι εύκολα προσβάσιμο με διάφορα κριτήρια; (π.χ. Θεματική Περιοχή, Παιδαγωγική Προσέγγιση)  Πως μπορεί να γίνει η σύνθεση/διαχωρισμός του περιεχομένου;  Πως μπορεί να ενσωματωθεί σε διαφορετικές τεχνολογίες μάθησης;

 Πως παρακολουθούμε την πορεία του μαθητή;  Πως εξατομικεύουμε την πορεία ενός μαθητή με βάση τις προσωπικές του ανάγκες;  Πως προστατεύουμε τα πνευματικά δικαιώματα του διακινούμενου περιεχομένου;

 Μεταδεδομένα (Metadata) Πώς μπορεί να περιγραφεί σημασιολογικά το περιεχόμενο για να είναι εύκολα προσβάσιμο με διάφορα κριτήρια;  Συστήματα Πακετοποίησης και Διαχείρισης Περιεχομένου (Content Packaging and Management Systems) Πως μπορεί να γίνει η σύνθεση/διαχωρισμός του περιεχομένου; Πως μπορεί να ενσωματωθεί σε διαφορετικές τεχνολογίες μάθησης;  Διαλειτουργικότητα Ερωτήσεων και Τεστ (Question and Test Interoperability) Ποια θα είναι η διαδικασία αποτίμησης και ελέγχου σε διαφορετικές τεχνολογίες μάθησης;

 Συστήματα Διαχείρισης Προφίλ (Profiling Systems) Πως περιγράφουμε πληροφορίες για έναν μαθητή, την επίδοση και την πρόοδο του; Πως ανταλλάσουμε τέτοια δεδομένα;  Διαχείριση Ψηφιακών Δικαιωμάτων (Digital Rights Management) Πως προστατεύομε τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας των παροχέων περιεχομένου.  Επιχειρησιακά Συστήματα (Enterprise Systems) Πως επικοινωνούν τα Συστήματα Μαθησιακών Τεχνολοιγών με άλλα Επιχειρησιακά Συστήματά;

Για Αντικείμενα Μάθησης

 Δεδομένα που περιγράφουν άλλα δεδομένα  Κατασκευάζονται για να διευκολύνουν την αναζήτηση και πρόσβαση σε πόρους  Βιβλιοθήκη: ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ Θεματική Περιοχή Τίτλος Σύντομη Περιγραφή Συγγραφέας Εκδότης

 «Ο πύργος της Πίζας»  «Διακοπές 2007!!»  «Συνέδριο ABC 2010»  «Ιταλία με την Κατερίνα, »  Ίδια φωτογραφία, διαφορετική ΛΕΖΑΝΤΑ

 Τυπικές περιγραφές των όρων που χρησιμοποιούνται για το σημασιολογικό σχολιασμό Μαθησιακών Αντικειμένων (Learning Objects)  Στόχος η εύκολη ανεύρεση Μαθησιακών Αντικειμένων και από μαθητές αλλά και από καθηγητές.  Τι μεταδεδομένα θα θέλατε για ένα: Βιβλίο; Εκπαιδευτικό Λογισμικό;

 DC: Dublin Core  IEEE/LOM: Institute of Electrical and Electronic Engineers/Learning Object Metadata  ADL/SCORM: Advanced Distributed Learning/Sharable Content Object Reference Model  IMS: Instructional Management System  ARIADNE: Alliance of Remote Instructional Authoring & Distribution Network for Europe

 Αποτελείται από 15 στοιχεία-πεδία  Ομαδοποιημένα εννοιολογικά σε 3 κατηγορίες Περιεχόμενο (Τίτλος, Θέμα, κλπ) Πνευματική Ιδιοκτησία (Δημιουργός, Εκδότης κλπ) Στιγμιότυπο (Ημερομηνία, Τύπος κλπ)  Προαιρετικά πεδία

Όνομα μεταδεδομένου (Element Name) Περιγραφικός ορισμός Title Το όνομα που δίνεται στην πηγή πληροφοριών. (Ο τίτλος είναι το όνομα με το οποίο η πηγή είναι επίσημα γνωστή.) Creator Η οντότητα η οποία ευθύνεται αρχικά για τη δημιουργία του περιεχομένου της πηγής. Subject Το θέμα του περιεχομένου της πηγής. (Εκφράζεται κυρίως με λέξεις – κλειδιά ή κώδικες ταξινόμησης κλάσεων.) Description Μια έκθεση του περιεχομένου της πηγής. (Μπορεί να εκφραστεί με μια σύντομη επισκόπηση, με έναν πίνακα περιεχομένων, κ.λπ.) PublisherΗ οντότητα η οποία είναι υπεύθυνη για τη διαθεσιμότητα της πηγής. ContributorΗ οντότητα που είναι υπεύθυνη να συνεισφέρει στο περιεχόμενο της πηγής.

Όνομα μεταδεδομένου (Element Name) Περιγραφικός ορισμός DateΗ ημερομηνία ενός γεγονότος στον κύκλο ζωής της πηγής. TypeΗ φύση ή το είδος του περιεχομένου της πηγής. FormatΗ φυσική ή ψηφιακή υλοποίηση / τυποποίηση της πηγής. Identifier Μια σαφής αναφορά στην πηγή μέσα ένα συγκεκριμένο πλαίσιο. (URL, URI, DOI, κ.λπ...) Source Μια αναφορά στην πηγή από την οποία προέρχεται / απορρέει η παρούσα πηγή. LanguageΗ γλώσσα του πνευματικού περιεχομένου της πηγής. RelationΜια αναφορά σε μια άλλη σχετική πηγή. CoverageΗ επέκταση ή ο σκοπός του περιεχομένου της πηγής. RightsΠληροφορίες για τα δικαιώματα που σχετίζονται με οποιαδήποτε χρήση της πηγής. (Δικαιώματα Πνευματικής Ιδιοκτησίας)

 Πιο σύνθετο πρότυπο μεταδεδομένων  Μεταδεδομένα χωρισμένα σε 9 κατηγορίες: ○ Γενικά στοιχεία ○ Στοιχεία κύκλου ζωής ○ Στοιχεία μετα-μεταδεδομένων ○ Τεχνικά στοιχεία ○ Εκπαιδευτικά στοιχεία ○ Στοιχεία δικαιωμάτων ○ Στοιχεία σχέσεων ○ Στοιχεία σχολίων ○ Στοιχεία ταξινόμησης  Υποχρεωτικά και Προαιρετικά Στοιχεία

 αναγνωριστικό στοιχείο (identifier)  τίτλος (title)  είσοδος καταλόγου (catalog entry)  γλώσσα (language)  περιγραφή (description) λέξη-κλειδί (keyword) κάλυψη (coverage) δομή (structure) επίπεδο συγκέντρωσης (aggregation level)

 έκδοση (version)  κατάσταση (status)  συνεισφορά (contribute)

 αναγνωριστικό στοιχείο (identifier)  είσοδος καταλόγου (catalog entry)  συνεισφορά (contribute)  σχήμα μετα-δεδομένων (metadata scheme)  γλώσσα (language)

 μορφή (format)  μέγεθος (size)  θέση (location)  προϋποθέσεις (requirement)  σχόλια εγκατάστασης (installation remarks)  άλλες προϋποθέσεις πλατφόρμας (other platform requirements)  διάρκεια (duration)

 τύπος αλληλεπίδρασης (interactivity type)  τύπος εκπαιδευτικής πηγής (learning resource type)  επίπεδο αλληλεπίδρασης (interactivity level)  σημασιολογική πυκνότητα (semantic density)  επιδιωκόμενος ρόλος (intended end user role)  περιβάλλον (context) τυπικό ηλικιακό εύρος (typical age range) δυσκολία (difficulty) τυπικός χρόνος μάθησης (typical learning time) περιγραφή (description) γλώσσα (language)

 κόστος (cost)  δικαιώματα χρήσης και άλλες απαιτήσεις (copyright and other restrictions)  περιγραφή (description)

 τύπος (kind)  πηγή (resource)

 συντάκτης (person)  ημερομηνία (date)  περιγραφή (description)

 σκοπός (purpose)  μονοπάτι ταξονομίας (taxon path)  περιγραφή (description)  λέξη-κλειδί (keyword)

(Content Packaging)

 Ορίζει τη δομή του περιεχομένου και ένα σύνολο κανόνων έτσι ώστε να είναι δυνατή η ανταλλαγή μαθησιακού υλικού μεταξύ ΣΜΤ  Το IMS Content Packaging αποτελεί την πιο κατάλληλη προδιαγραφή για τη δόμηση μαθησιακού περιεχομένου.  Το περιεχόμενο αποτελείται από ένα σύνολο φυσικών αρχείων, μαζί με κατάλληλη περιγραφή της δομής αυτών των πόρων, ώστε να είναι δυνατή η παρουσίασή τους.

 Ενσωματώνει σε ένα αρχείο ένα ολόκληρο course και τα σχετιζόμενα με αυτό μεταδεδομένα

 Αυτή τη στιγμή είναι ιδιαίτερα δημοφιλες  Σκοπός είναι να συνενώσει διάφορες προδιαγραφές και πρότυπα Τρέχουσα έκδοση Scorm 2004  Τρία ξεχωριστά βιβλία (με αλληλεπικαλύψεις): 1. Content Aggregation Model (CAM) => Μαθησιακή Διαδικασία 2. Run-Time Environmnet(RTE) => Προδιαγραφές LMS 3. Sequencing and Navigation => Σειρά Εμφάνισης Εκπ. Περιεχομένου  Τρία επίπεδα, βασισμένα στα IEEE LOM στοιχεία ○ Raw media (όπως Components, Fragments) ○ Content (όπως Lessons, Modules, Units) ○ Course

 Εν γένει, το SCORM καθορίζει πώς ένας χρήστης µπορεί να δηµιουργήσει ένα µάθηµα συναθροίζοντας αντικείµενα περιεχοµένου ποιος είναι ο τύπος αυτών των αντικειµένων και πώς χρησιµοποιούνται και αλληλεπιδρούν σε ένα σύστηµα διαχείρισης µάθησης και, τέλος, τι είδους δεδοµένα ανταλλάσσουν αντικείµενα περιεχοµένου σε ένα τέτοιο σύστηµα.  Τα περισσότερα λογισμικά πακέτα που «πακετάρουν» υλικό (Content Package editors) μπορούν να το εξάγουν σε SCORM Π.χ. Authorware της Macromedia

 ARIADNE  ADL SCORM metadata generator  Reggie  ImseVimse  LOM Συντάκτης  EM 2  XML συντάκτες

 Μπορούμε να περιγράψουμε με μεγάλη λεπτομέρεια το εκπαιδευτικό υλικό  Μερικά ανοικτά θέματα τα εκπαιδευτικά μετα-δεδομένα είναι "παιδαγωγικά ουδέτερα" (pedagogically neutral) κόστος περιγραφής – αυτοματοποίηση περιγραφής Πολλά πρότυπα. Ποιο θα υιοθετήσουμε? ○ Διαφαίνεται επικράτηση, αποδοχή του SCORM

 the Association for the Advancement of Computing in Education aace.org  International Forum of Educational Technology & Society ifets.ieee.org  European Commission E&T portal

 _bestv1p3pd.html περιγράφει το πρότυπο των μεταδεδομένων _bestv1p3pd.html  γενική θεώρηση του θέματος της προτυποποίησης των μαθησιακών τεχνολογιών  Σελίδα του παρατηρητηρίου των μαθησιακών τεχνολογιών  Η σελίδα της επιτροπής για τα πρότυπα μαθησιακών τεχνολογιών της ΙΕΕΕ  Στη σελίδα αυτή υπάρχει μια παρουσίαση για τα πρότυπα μαθησιακών τεχνολογιών.

 Σελίδα με ελεύθερα διαθέσιμο εκπαιδευτικό υλικό  Εύχρηστο, scorm compliant, εργαλείο κατασκευής offline μαθησιακού υλικού  το σχετικό ιστολόγιο με νέα για το πρόγραμμα, συζητήσεις κλπ

 Greenberg J. (ed.), Metadata and Organizing Educational Resources on the Internet, Haworth Press,  Bacsich P., Heath A., Lefrere P., Miller P. & Riley, K, "The Standards Fora for Online Education", D-Lib Magazine 5(12),  Bourda Y. & Hilier M., "What Metadata and XML can do for Learning Objects", WebNet Journal, 2(1), 2000.

1. Φτιάξτε μια περιγραφή μεταδεδομένων για ένα μάθημα ή για το περιεχόμενο του προγράμματος επιμόρφωσης. 2. Διερευνήστε τα πρότυπα μεταδεδομένων για τα LCMS και το elearning γενικότερα και συγκρίνετέ τα με τα πρότυπα μεταδεδομένων του σημασιολογικού ιστού.