ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΜΠΑΝΑΡΑΚΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ μαΝΟΛΗΣ ΚΑΡΤΣΩΝΑΚΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΜΠΑΝΑΡΑΚΗΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011 Εισαγωγή Η μετανάστευση είναι απαραίτητη διαδικασία για τον κύκλο της ζωής. Η Ελλάδα γενικότερα και η Κρήτη ειδικότερα, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, ανέκαθεν ήταν μεταναστευτικός κόμβος πολλών διαφορετικών οργανισμών. Αυτός ήταν ο λόγος που μας ώθησε να ασχοληθούμε με το παρόν θέμα. Στην Κρήτη υπάρχει το ΜΦΙΚ (Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης), καθώς και παράρτημα του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών). Έτσι μας δόθηκε η ευκαιρία να επισκεφτούμε τα παραπάνω ιδρύματα και να πάρουμε συνέντευξη από σημαντικούς ερευνητές. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011 ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011 Αριστοτέλης Ο πρώτος που μελέτησε την μετανάστευση ήταν ο Αριστοτέλης. Αριστοτέλης ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011 ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011 ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΝΔΙΚΟ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ Εισαγωγή Εισβολή στη Μεσόγειο. Λεσσεψιανή μετανάστευση. Επιπτώσεις της εισβολής ξένων ειδών στα Ελληνικά νερά. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011 ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΝΔΙΚΟ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ Προσαρμογή Είδη που προσαρμόστηκαν. Παράγοντες της προσαρμογής. Αύξηση θερμοκρασία κατά 1 ° C. Ομοιότητα επιπέδων αλατότητας. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011 ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΝΔΙΚΟ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ Επηρεάζεται η Ελλάδα Οι άμεσες επιπτώσεις της λεσσεψιανής μετανάστευσης. Η ίδρυση των ελληνικών πληθυσμών. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Ευνοούνται όσοι οργανισμοί ζουν στην άμμο ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΝΔΙΚΟ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ Ευνοούνται όσοι οργανισμοί ζουν στην άμμο Τα σαλάχια, το διαβολόψαρο, τα χέλια. Πάνω από το 50% των ψαριών εισέβαλε στη Μεσόγειο από το Σουέζ. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Το σαλάχι (Himantura uarnak) ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΝΔΙΚΟ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ Το σαλάχι (Himantura uarnak) Είχε ευνοηθεί από τις εργασίες διάνοιξης της διώρυγας και πέρασε το 1955. Έκτοτε το βρίσκουμε σε όλη τη λεκάνη της νοτιοανατολικής Μεσογείου, καθώς έχει προσαρμοστεί κατάλληλα στις συνθήκες. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Το χέλι (Muraenosox cinereus) ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΝΔΙΚΟ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ Το χέλι (Muraenosox cinereus) Ευνοήθηκε από τις εργασίες της διώρυγας το 1980 και πέρασε στη Μεσόγειο το 1982. Μέχρι στιγμής, πάντως, δεν έχει καταφέρει να εγκατασταθεί. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Ο τοξικός λαγοκέφαλος (Lagocephalus sceleratus) ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΝΔΙΚΟ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ Ο τοξικός λαγοκέφαλος (Lagocephalus sceleratus) Πέρασε το Σουέζ το 2003 και κατάφερε να εγκατασταθεί στη χώρα μας με μεγάλη επιτυχία. Η αγαπημένη του περιοχή είναι το νοτιοανατολικό Αιγαίο. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Το διαβολόψαρο (Glaugostegus halavi) ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΝΔΙΚΟ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ Το διαβολόψαρο (Glaugostegus halavi) Εισέβαλε στη Μεσόγειο το 2007, εκμεταλλευόμενο τις εργασίες που έγιναν τότε στη διώρυγα. Το είδος εντοπίστηκε στην Τυνησία. Οι επιστήμονες παρακολουθούν στενά αν θα μπορέσει τελικά να προσαρμοστεί στη Μεσόγειο. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011 Κόκκινος Τόνος Αποτελεί το μεγαλύτερο είδος τόνου που υπάρχει, φτάνοντας σε συνολικό μήκος 3m και βάρος μέχρι 500 κιλά. Οφείλει το όνομα του στο σκούρο κόκκινο ‘κρέας' του και είναι επίσης γνωστός σαν Blue Fin Tuna (BFT) λόγω του σκούρου μεταλλικού μπλε ραχιαίου πτερυγίου του. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Ψαρεύεται από τα πανάρχαια χρόνια. Κόκκινος Τόνος Ψαρεύεται από τα πανάρχαια χρόνια. Μετά το 1970, όμως, λόγω της εξαιρετικά αυξανόμενης ζήτησης του είδους στην παγκόσμια αγορά και ειδικά στην Ιαπωνική, άρχισαν οργανωμένες προσπάθειες για την εκμετάλλευση του σε ελεγχόμενο περιβάλλον. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011 Κόκκινος Τόνος Μετανάστευση Η έντονη μεταναστευτική του δραστηριότητα, του δίνει μια περιοχή εξάπλωσης που εκτείνεται από τα υποτροπικά και εύκρατα ύδατα του βόρειου Ατλαντικού και Ειρηνικού, στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα. Στον Δυτ. Ατλαντικό η ακτίνα εξάπλωσης του εκτείνεται από το Labrador του Καναδά μέχρι τη Βραζιλία. Στον Αν. Ατλαντικό από τα νησιά Lofoten έξω από τη Νορβηγία, στις Κανάριους νήσους και νοτιότερα μέχρι τις ακτές της Δυτ. Αφρικής. Στην ‘'περιοχή‘' αυτή συμπεριλαμβάνεται η Μεσόγειος και το βόρειο μέρος της Μαύρης Θάλασσας. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011 Κόκκινος Τόνος Στον Δυτ. Ειρηνικό έχει βρεθεί ότι μπορεί να ταξιδεύσει βόρεια, μέχρι και τον Κόλπο της Αλάσκα. Γενικά βρίσκονται σε νερά της Β. Καλιφόρνια. Στο Δυτ. Ειρηνικό ανάλογα με την εποχή, συναντούμε συγκεντρώσεις γύρω από την Ιαπωνία και τις Φιλιππίνες. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Κόκκινος ρυγχωτός κάνθαρος των φοινίκων Κατάγεται από την τροπική Ασία αλλά έχει εξαπλωθεί στην Αφρική και την Ευρώπη. Στη Μεσόγειο έφτασε τη δεκαετία του ΄80. Η αιτία μεταφοράς του οφείλεται κυρίως σε παράνομη εισαγωγή φοινικοειδών από χώρες με ανεπαρκή ή καθόλου έλεγχο. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Κόκκινος ρυγχωτός κάνθαρος των φοινίκων Έχει συνήθως χρώμα κόκκινο της σκουριάς και μήκος 2-5 εκατοστά. Ο κύκλος ζωής του διαρκεί 7-10 εβδομάδες. Γεννά περίπου 200 αυγά. Το αυγό εκκολάπτεται και βγαίνει μια άσπρη κάμπια. Η κάμπια τρέφεται με τους ιστούς των φοινικοειδών δέντρων. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Κόκκινος ρυγχωτός κάνθαρος των φοινίκων ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Κόκκινος ρυγχωτός κάνθαρος των φοινίκων Στην Κρήτη το πρόβλημα είναι μεγάλο στο είδος Φοίνικας του Θεόφραστους που υπάρχει και στο Βάϊ. Στην Ελλάδα, λόγω κλιματικών συνθηκών αναπαράγονται 3 γενεές το χρόνο. Από κάθε κατεστραμμένο δέντρο εμφανίζονται 100-2000 σκαθάρια. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Κόκκινος ρυγχωτός κάνθαρος των φοινίκων Στην Ελλάδα, επιστήμονες ανέπτυξαν σύστημα έγκαιρου εντοπισμού του σκαθαριού, όταν βρίσκεται στον κορμό. Βασίζεται στην καταγραφή ήχων που παράγονται από τα σκαθάρια, καθώς τρέφονται και κινούνται στο δέντρο. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Το γεράκι της Ελεονόρας (Μαυροπετρίτης) ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Λίγα στοιχεία… Το γεράκι της Ελεονόρας είναι ένα μεσαίου μεγέθους γεράκι όπου ανήκει στο υποείδος Hypotriorchis. Πήρε το όνομά του από τη πριγκίπισσα της Σαρδηνίας Ελεονόρα (όπου πρώτη επέβαλε την προστασία των γερακιών τον 14ο αιώνα). ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Το γεράκι της Ελεονόρας Αναπαραγωγή Αναπαράγεται σε νησιά της Μεσογείου. Όπως και…: στις Κανάριες Νήσους, στην Ισπανία, στην Ιταλία, στην Κροατία, το Μαρόκο, και την Αλγερία. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Το γεράκι της Ελεονόρας Το ταξίδι Είναι μεταναστευτικό πουλί που διανύει τεράστιες αποστάσεις. Διαχειμάζει στη Μαδαγασκάρη. Η συνολική απόσταση που διανύει φτάνει μέχρι και 9000 χλμ. για ένα ταξίδι μονής κατεύθυνσης. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΜΑΙΟΣ 2011 To ταξίδι
Το γεράκι της Ελεονόρας Τροφή Τρέφεται κυρίως με μεγάλα έντομα Όπως…: λιβελλούλες, που τις αιχμαλωτίζει στον αέρα, τις μεταφέρει από τα νύχια του στο ράμφος του και τις καταναλώνει κατά τη διάρκεια της πτήσης. Κατά την περίοδο της αναπαραγωγής τρέφεται με μικρού και μεσαίου μεγέθους (Βάρους 10 -30 γρ.) μεταναστευτικά πουλιά, που κυνηγά στον αέρα κοντά στους παραθαλάσσιους γκρεμούς. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Το μεταναστευτικό φυτό «κλέφτης» Περιγραφή Εμφανίζεται: τον Αύγουστο. Είναι σπόροι των φυτών της οικογένειας των Σύνθετων (Compositae ή Asteracae) Φύλλα: 5-25 εκ. Κεφάλια λουλουδιών: κίτρινα προς πορτοκαλί και είναι ανοιχτά τη μέρα και κλειστά τη νύχτα. Είναι 2-5 εκ. στη διάμετρο και αποτελούνται από ακτίνες. Ωριμάζουν και γίνονται σφαιρικά με λεπτές τρίχες, οι οποίες επιτρέπουν στον αέρα να τις διασπείρει σε μεγάλες αποστάσεις. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Το μεταναστευτικό φυτό «κλέφτης» Διασπορά 1) Όταν το φυτό τελειώσει το άνθισμά του,το κεφάλι των λουλουδιών στεγνώνει για 1 έως 2 ημέρες. 2) Τα κίτρινα πέταλα και τα ξηρά φύλλα πέφτουν και τη θέση τους παίρνει μια πλήρης σφαίρα από σπόρους αλεξιπττωτιστές. 3) Οι σπόροι διαθέτουν μια τριχοειδή κεφαλή και με τον αέρα διασπείρονται σε μεγάλη έκταση εξασφαλίζοντας τον πολλαπλασιασμό του είδους. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Το μεταναστευτικό φυτό «κλέφτης» Διασπορά 4) Με τα τριχίδια της κεφαλής τους αγκιστρώνονται στα εδάφη που πέφτουν και περιμένουν τις πρώτες βροχές για να φυτρώσουν. Με αυτόν τον τρόπο μεταναστεύουν. Μαρί, Μαριάκι ή Κοπροράδικο – Κρήτη. Είδη «κλέφτη» ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
Οι πόροι του πλανήτη πρέπει να ισοκατανέμονται. Ο Άνθρωπος Πρωτοεμφανίστηκε στην Αφρική και από εκεί μετανάστευσε σε ολόκληρο τον πλανήτη. Η μετακίνησή του ανθρώπου ξεκίνησε πριν 170.000 χρόνια. Δεν σταμάτησε ποτέ. Η μετανάστευση του ανθρώπινου είδους πρέπει να είναι αποδεκτή, όπως είναι αποδεκτή η μετανάστευση κάθε οργανισμού πάνω στη γη. Οι πόροι του πλανήτη πρέπει να ισοκατανέμονται. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011 Ευχαριστούμε !!! Οι μαθητές: Σοφία Βελεντάκη Μαρία Δολαψάκη Κατερίνα Καραντάνα Μιχάλης Λιανδρογιαννάκης Ιωάννα Καρτσωνάκη Ειρήνη Παρασκευή Κουτσαϊδη Ελευθερία Βαμβακά Νίκος Καρουζάκης ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΜΑΙΟΣ 2011