Γεωργική αναδιάρθρωση: Η περίπτωση των ενεργειακών φυτειών Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής & Αγρ. Περιβάλλοντος Εργαστήριο Γεωργίας & Εφαρμ. Φυσιολογίας Φυτών Γεωργική αναδιάρθρωση: Η περίπτωση των ενεργειακών φυτειών Νίκος Γ. Δαναλάτος Καθ. Γεωργίας και Οικολογίας Φυτών Καρδίτσα, 09−02−2008

Συμμετοχή των Α.Π.Ε. στην EU-25 Ο στόχος για το 2010: ΑΠΕ 12% δεν επιτεύχθηκε Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Biomass (bio-energy) production 97% ξύλο-πελλέτες 78 εκ. τιπ (200 εκ. τ.) Biomass (bio-energy) production Βιομάζα στην EU-25 (πηγή: EUR 21350, 2005) 3% Καλλιέργειες 2.4 εκ. tιπ Βιο-αιθανόλη βιοντίζελ 0,5 % ( 0,4 εκατ. t. ) 2,5 % ( 2 εκατ.t. ) Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Το άγνωστο καύσιμο Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Οικιακή Χρήση 180-250 € / τόνο Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Βιομηχανική Χρήση 120-180 € / τόνο Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Κάλυψη από ΑΠΕ = 5% Αιολική 750 MW (83% των ΑΠΕ ή 4,15% του συνόλου) Βιοκαύσιμα 0%των ΑΠΕ ή 0% της ενέργειας Βιομάζα για θερμ. 0%των ΑΠΕ ή 0% της ενέργειας Δε συμπεριλαμβάνονται τα θερμικά ηλιακά συστήματα (2,5 εκατ. τ.μ. εγκατεστημένων συλλεκτών) και η βιομάζα για θερμικές χρήσεις. Με βάση τα παραπάνω: Η Ελλάδα είναι ακόμα στο σημείο 0 από άποψη βιομάζας Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Closed Η πορεία προς τις ΑΠΕ είναι μονόδρομος Ανάπτυξη δυναμικών και δομών για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) θα αποτελέσουν τη βάση για παγκόσμια υποδομή τον 21ο αιώνα Προστασία περιβάλλοντος Ορυκτές πηγές μη ανανεώσιμες Κίνδυνος από εξάπλωση πυρην. ενέργειας Closed

στη Θεσσαλία Σιτάρι Έκταση (στρ) 778000 177000 82000 250000 1287000 Λάρισα Καρδίτσα Τρίκαλα Μαγνησία Σύνολο Σιτάρι Έκταση (στρ) 778000 177000 82000 250000 1287000 Απόδοση (kg/στρ) 417 276 173 321 359 Βαμβάκι 680000 570000 150000 120000 1520000 330 280 306 345 312 Υπόλοιπα ετήσια 183000 92000 236000 14000 525000 Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Στην Καρδίτσα Σιτάρι Έκταση (στρ) 177000 Απόδοση (kg/στρ) 276 Βαμβάκι 570000 280 Υπόλοιπα ετήσια 92000 Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Τυπικές δαπάνες και ισοζύγιο εισροών εκροών (farm budget) αγρού για σιτάρι και βαμβάκι στη Δυτική Θεσσαλική πεδιάδα. Μέσες μέγιστες εισροές έχουν ληφθεί υπόψη για μέγιστες αποδόσεις.   Σίτος Ξ Βαμβ. Α Υλικά Σπόρος 4,8 18,0 Λίπασμα 23,2 34,9 Φυτοφάρμακα 4,0 10,0 Καλ/κές φροντίδες Όργωμα 0,0 4,5 Κυλίνδ-καλ/της 3,0 Δισκοσβάρνα 2,0 Σπορά Λίπανση 0,8 Εφαρμ. αγροχημικών 1,5 Κόστος άρδευσης 30,0 Συγκομιδή-Μεταφορά 8,0 20,0 ΣΥΝΟΛΟ 50,3 128,7 FARM BUDGET Σίτος Ξ Βαμβάκι Α Απόδοση (kg/στρ) 350 Τιμή προϊόντος €/kg 0,27 0,35 Απόδοση (€/στρ) 94,5 123 Σύνολο Επιδοτήσεων 35 140 Σύνολο εισροών 1 129,5 263 Σύνολο εξόδων 1 50,3 128,7 Ακαθάρ κέρδος 1 79,2 134,3

Πρωταρχικό ερώτημα στη παραγωγή βιοκαυσίμου: Ενεργειακό ισοζύγιο ενεργειακών καλλιεργειών (National Geographic, Oct. 2007) 1 Πελλέτα αγριαγκινάρας Αιθανόλη από ζαχ/μο Ντίζελ από κράμβη Αιθανόλη από καλαμπόκι Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Χωρίς να ορίζουμε την οικονομική πίτα… 80 € / τόνο Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Μακροχρόνια αποτελέσματα έδειξαν: Στη Καρδίτσα 1300-1600 κιλά * 80 € / τόνο = 104-128 € / στρ αντί σιταριού >2500 κιλά * 80 € / τόνο = 200 € / στρ αντί του βαμβακιού (1−3 αρδεύσεις τον Μάιο) Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Παράδειγμα : Αντικατάσταση σκληρού σταριού με αγριαγκινάρα ΣΙΤΑΡΙ ΑΓΡΙΑΓΚΙΝΑΡΑ Απόδοση 95 € 120 € Επιδότηση 35 € 40 € Κόστος 50 € 25 € --------------------------- ---------------------- Κέρδος 80 € 135 € Pelletizer: 0,04 €/kg (*50000 t/έτος = 2000000!!) Τελ. τιμή = 0,12 € /kg => 0,24 € /κ.ι.π.θ. αντί για 0,82 € / κ.π.θ. Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Μεγαλύτερη απόδοση κεφαλαίου 3 Μεγαλύτερη απόδοση κεφαλαίου Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Εκροές / Εισροές Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Περισσότερα περιβαλλοντικά οφέλη 4 Περισσότερα περιβαλλοντικά οφέλη φαινόμενο θερμοκηπίου μηδενισμός διάβρωσης εξοικονόμηση νερού μείωση της νιτρορύπανσης μηδενισμός αγροχημικών αύξηση εδαφ. γονιμότητας σιφώνιο βαρέων μετάλλων Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Αγριαγκινάρα ..ὑπὸ δὲ ξύλα κάγκανα κεῖται, ὣς τοῦ καλὰ Ελληνικό φυτό (ξηροθερμικές συνθήκες) πολυετές ζιζάνιο (διάρκεια ζωής 8 – 12 χρόνια) κύκλος: Οκτώβριος - Ιούνιος εκμεταλλεύεται τις βροχές χειμώνα και άνοιξης άριστες θερμοκρασίες ανάπτυξης: 15-25οC αντοχή στο ψύχος:-10οC (ανάπτυξη 4 φύλλων). Τα υπέργειο μέρος του φυτού κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού ξηραίνεται (σ υ γ κ ο μ ι δ ή), ενώ το υπόγειο τμήμα του εισέρχεται σε λήθαργο. Με τις πρώτες φθινοπωρινές βροχές αρχίζει ένας νέος κύκλος με την έκπτυξη των νέων φύλλων από τις ρίζες – α ν α β λ ά σ τ η σ η ..ὑπὸ δὲ ξύλα κάγκανα κεῖται, ὣς τοῦ καλὰ ῥέεθρα πυρὶ φλέγετο, ζέε δ' ὕδωρ… Ιλιάς φ, 364 Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Αγριαγκινάρα [2] Φύλλα: μεγάλα, δερματώδη Ύψος: έως 3 μέτρα Αγριαγκινάρα [2] Φύλλα: μεγάλα, δερματώδη Ύψος: έως 3 μέτρα Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Αγριαγκινάρα [3] Ανθοταξία - Ταξικαρπία Αγριαγκινάρα [3] Ανθοταξία - Ταξικαρπία Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Μεγάλη θερμική αξία: (19-20 ΜJ/ kg) με το σπόρο Αγριαγκινάρα [4] Σπόρος 150-300 kg /στρ (37-75 kg λάδι / στρ) Μεγάλη θερμική αξία: (19-20 ΜJ/ kg) με το σπόρο Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Αγριαγκινάρα [5] Αξιοποίηση όλων των εδαφών Προστασία από διάβρωση Αγριαγκινάρα [5] Αξιοποίηση όλων των εδαφών Προστασία από διάβρωση Προστασία από νιτρορύπανση Αντικατάσταση λοφωδών εδαφών με μονοκαλλιέργεια σταριού Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Αγριαγκινάρα [6] Ριζικό σύστημα Πολύ βαθύ Αξιοποίηση νερού Αγριαγκινάρα [6] Ριζικό σύστημα Πολύ βαθύ Αξιοποίηση νερού Αξιοποίηση θρεπτικών Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

10−Νοεμβρίου−2006: Παραγωγή σε βιομηχανική βάση 26−Μαρτίου - 2007: Χρήση σε Δημόσιο χώρο Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Εργοστάσιο Αγγελούσης Α.Ε. Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Εγκατάσταση [1] 1. Προετοιμασία Εργασία από τρίτους (19 € / στρ) Εγκατάσταση [1] 1. Προετοιμασία Εργασία από τρίτους (19 € / στρ) Όργωμα (10 € / στρέμμα) Σβάρνισμα (2-3 φορές x 3 € / στρέμμα) Χρήση υπάρχοντος εξοπλισμού (8 €/στρ) Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Εγκατάσταση [2] 2. Σπορά Χρόνος σποράς: Φθινόπωρο (Σεπτέμβριος – Οκτώβριος) Άνοιξη (Απρίλιος) Αποστάσεις: 75 – 100 cm μεταξύ των γραμμών 35 – 50 cm επί της γραμμής Ποσότητα σπόρου: 160-180 g / στρέμμα Κόστος σπόρου: 50 € / kg δηλ. 1 € / στρέμμα Χρήση υπάρχοντος εξοπλισμού : Πνευματικός σπορέας ακριβείας Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Φροντίδες Δε χρειάζεται ζιζανιοκτονία (Ισχυρό ζιζάνιο - εισβολέας) Δε χρειάζεται καταπολέμηση εχθρών – ασθενειών Ελάχιστη λίπανση μετά την τέταρτη χρονιά (0-6 μονάδες Ν) Δε χρειάζεται άρδευση (1000-1600 kg ξ.ο./στρ) Με 2-3 αρδεύσεις τον Απρίλιο – Μάιο  2000 - >2500 kg / στρ Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Συγκομιδή Εποχή: Ιούλιος – Σεπτέμβριος (υγρασία 12-15%) 1ος Τρόπος Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Συγκομιδή Εποχή: Ιούλιος – Σεπτέμβριος (υγρασία 12-15%) 2ος Τρόπος Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Συγκομιδή Εποχή: Ιούλιος – Σεπτέμβριος (υγρασία 12-15%) 3ος Τρόπος Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Συνολικό κόστος 20 €/ τόνο Κοπής Δεματοποίησης Φόρτωσης Μεταφοράς Εκφόρτωσης 20 €/ τόνο Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα

Παραγωγή Η/Ρ από αγριαγκινάρα σε Εργοστάσιο 2ΜW Αντικατάσταση 3000 στρ σταριού και 2000 στρ βαμβακιού Σε περιοχή του Ν. Καρδίτσας.

Τυπικές δαπάνες και ισοζύγιο εισροών εκροών (farm budget) αγρού για σιτάρι και βαμβάκι στη Δυτική Θεσσαλική πεδιάδα. Μέσες μέγιστες εισροές έχουν ληφθεί υπόψη για μέγιστες αποδόσεις.   Σίτος Ξ Βαμβ. Α Υλικά Σπόρος 4,8 18,0 Λίπασμα 23,2 34,9 Φυτοφάρμακα 4,0 10,0 Καλ/κές φροντίδες Όργωμα 0,0 4,5 Κυλίνδ-καλ/της 3,0 Δισκοσβάρνα 2,0 Σπορά Λίπανση 0,8 Εφαρμ. αγροχημικών 1,5 Κόστος άρδευσης 30,0 Συγκομιδή-Μεταφορά 8,0 20,0 ΣΥΝΟΛΟ 50,3 128,7 FARM BUDGET Σίτος Ξ Βαμβάκι Α Απόδοση (kg/στρ) 350 Τιμή προϊόντος €/kg 0,27 0,35 Απόδοση (€/στρ) 94,5 123 Σύνολο Επιδοτήσεων 35 140 Σύνολο εισροών 1 129,5 263 Σύνολο εξόδων 1 50,3 128,7 Ακαθάρ κέρδος 1 79,2 134,3

Καλλιεργώντας παραδοσιακές καλλιέργειες… Σιτάρι (3000 στρέμματα): Κέρδος 132.000 Κόστος 150.900 Σπόρος 14.400 λιπάσματα 69.600 Φυτοφάρμακα 12.000 Πετρέλαιο 6.180 Εργασίες 24.720 Συγκομιδή 24.000 Άρδευση κλπ -- ---------------------------------------- Εκ των οποίων 102.180 € εκρέουν από τη μικρή κοινωνία Βαμβάκι (2000 στρέμματα): Κέρδος 98.600 Κόστος 257.400 Σπόρος 36.000 λιπάσματα 69.800 Φυτοφάρμακα 20.000 Πετρέλαιο 6.320 Εργασίες 25.280 Συγκομιδή 40.000 Άρδευση κλπ 60.000 ---------------------------------------- Εκ των οποίων 192.120 € εκρέουν από τη μικρή κοινωνία

Καλλιεργώντας το πολυετές «ζιζάνιο»… Εργοστάσιο: 2 ΜW (2.800.000 €) +1.000.000 για δίκτυο τηλεθέρμανσης 10.000 t αγκινάρα *1,4 GWh/t*78=1.092.000 € Τηλεθέρμανση 350 κατοικιών = 900.000 € Κόστος 420.000 Αποσβέσεις 150.000 Εργατικά 100.000 Άλλα λειτουργικά 50.000 Άλλα 20.000 Τηλεθέρμανση 100.000 ------------------------------------------- Εκ των οποίων 96.000 € είναι τόκοι Αγριαγκινάρα (5000 στρέμματα): Κόστος 172.500 Σπόρος 5.000 λιπάσματα 3.000 Φυτοφάρμακα 0 Πετρέλαιο 1000 Εργασίες 1500 Συγκομιδή 150.000 Άρδευση κλπ 10.000 ---------------------------------------- Εκ των οποίων 22.500 € εκρέουν από τη μικρή κοινωνία

13:1 0,6:1 Παραγωγή Η/Ρ από αγριαγκινάρα σε μονάδα 2 MW 3000 σιτάρι 1.549.500 Παραγωγή Η/Ρ από αγριαγκινάρα σε μονάδα 2 MW 13:1 324000 3000 σιτάρι 2000 βαμβάκι 230600 0,6:1 114000 96000 22500 294300

Αντικατάσταση 3. 000 στρ σταριού και 2 Αντικατάσταση 3.000 στρ σταριού και 2.000 βαμβακιού με αγριαγκινάρα για παραγωγή Η/Ρ 14 GWhe στον Παλαμά Καρδίτσας Η μείωση της παραγωγής σταριού και βαμβακιού κατά 1000 t είναι αμελητέα Αντικατάσταση 1250 ΤΙΠ που η χώρα εισάγει προς 500.000 € και ο Έλληνας φορολογούμενος αγοράζει προς 1.000.000 €. Μείωση εκπομπών CO2 - Υλοποίηση του 0,56% των υποχρεώσεων της χώρας προς Ευρωπαϊκά πρωτόκολλα. Διακοπή της διάβρωσης και ερημοποίησης επικλινών εδαφών. Εξοικονόμηση νερού άρδευσης κατά 800.000 t ή το 1% του άνω ρου Αχελώου. Διακοπή της ρύπανσης με τουλάχιστον 4.000 t Ν-χων λιπασμάτων (10ετία) και της ρύπανσης με άλλα αγροχημικά μεγάλων εκτάσεων εντός και εκτός μικρής κοινωνίας. Δημιουργία γόνιμων εδαφών για μελλοντική χρήση με καλή δομή αυξημένη οργ. Ουσία κατά >1,5% μετά μια 10ετία, μεγαλύτερη διηθητικότητα και γονιμότητα.

Ευχαριστώ Ελληνικό φτηνό «πετρέλαιο» από Ελληνικά χέρια στην Ελληνική γη με δυνατότητες εξαγωγής Ευχαριστώ Ν. Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα