Σαράντος Καπιδάκης sarantos@ionio.gr Τμήμα Αρχειονομίας-Βιβλιοθηκονομίας Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Επικοινωνία Ανθρώπου - Υπολογιστή Σαράντος Καπιδάκης sarantos@ionio.gr

Επικοινωνία Ανθρώπου - Μηχανής Μηχανής (ΕΑΜ) ή Υπολογιστή (ΕΑΥ) Ο τομέας Επικοινωνία Ανθρώπου - Υπολογιστή ασχολείται με τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την αξιολόγηση διαδραστικών υπολογιστικών συστημάτων προορισμένων για ανθρώπινη χρήση και την μελέτη σημαντικών φαινομένων γύρω από αυτά.

Συστατικά Ο άνθρωπος Ο υπολογιστής Η κοινωνική διάσταση Η ανάπτυξη μεθόδων και εργαλείων Οι τεχνικές αξιολόγησης

Σχετικές Επιστημονικές Περιοχές Πληροφορική, Τεχνιτή νοημοσύνη Τεχνολογία, Εμπειρικός έλεγχος Εργονομία , Τέχνες Φιλοσοφία, Γλωσσολογία Κοινωνιολογία, Ανθρωπολογία Γνωσιακή, κοινωνική και οργανωσιακή Ψυχολογία Σχεδιασμός, Διοίκηση … κλπ

Περιλαμβανόμενοι τομείς Ανθρώπινη επεξεργασία πληροφοριών Προσαρμογή Ανθρώπου – Μηχανής Διεπαφή Χρήστη Ο τομέας Διεπαφή Χρήστη ασχολείται με τις γλώσσες και όργανα εισόδου των χρηστών, τις γλώσσες και όργανα ειξόδου των μηχανών, και τα πρωτόκολλα της διάδρασης μεταξύ τους. ...

Εργονομία Ασχολείται με το σχεδιασμό συσκευών και εργαλείων για ανθρώπινη χρήση Μελετά συσκευές εισόδου εξόδου Θέτει προϋποθέσεις ευχρηστίας λογισμικού

Στόχος της ΕΑΜ αυξημένη Χρηστικότητα: μικρό χρόνο εκμάθησης του συστήματος μικρό απαιτούμενο χρόνο χρήσης λίγα λάθη χρήστη μακρά συγκράτηση χαρακτηριστικών διεπαφής Υποκειμενική ικανοποίηση του χρήστη

Ερωτήματα Γιατί χρειαζόμαστε την ΕΑΥ; Σε ποιούς απευθύνεται η ΕΑΥ; Καλύτερο σχεδιασμό συστημάτων Συστήματα για περισσότερους χρήστες Σε ποιούς απευθύνεται η ΕΑΥ; Σχεδιαστές / αξιολογητές συστημάτων Γνώστες του πεδίου εφαρμογής Η ΕΑΥ και η αναζήτηση πληροφορίας Είναι στενά συνδεδεμένα

Δομή μαθήματος Θεωρητική θεμελίωση Συσκευές αλληλεπίδρασης Τεχνολογία αλληλεπίδρασης Σχεδίαση διαδραστικών συστημάτων Οδηγίες σχεδιασμού Ανάπτυξη διαδραστικών συστημάτων Αξιολόγηση διαδραστικών συστημάτων

Ιστορία της ΕΑΥ Ξεκινά με τη Γραφική υπολογιστών Οθόνες CRT, ποντίκια, PCs, ΛΣ, GUI, πολυμέσα Ανθρώπινοι παράγοντες (στο Β´ ΠΠ) Εργονομία (στο χώρο εργασίας) Βιομηχανική τεχνολογία (αύξηση παραγωγής) Γνωσιακή ψυχολογία (μελέτη αισθήσεων)

Η ΕΑΥ στη σύγχρονη εποχή Τα τελευταία 20 χρόνια Αυξήθηκε η υπολογιστική δύναμη, PCs Και συναντώνται σε πολλά μέρη Αυξήθηκαν οι χρήστες υπολογιστών Και έχουν μεγαλύτερη ανομοιογένεια Άρα: μεγαλύτερη ανάγκη για φιλικότητα Έμφαση στην ΕΑΥ

Παράδειγμα: Three Mile Island Αιτίες του πυρηνικού ατυχήματος Εσφαλμένη ένδειξη λυχνίας Για την κατάσταση μιας βαλβίδας Απόκρυψη σημαντικής ένδειξης από πινακίδα Κρεμασμένη σε διπλανό χειριστήριο! Περίπλοκο σύστημα 1500 συναγερμών Χωρίς χωριστό έλεγχο για καθένα.

Παραδείγματα ευχρηστίας Σε διεπαφές εφαρμογών λογισμικού Λάθος τοποθέτηση του DELETE δίπλα στο SAVE To βίντεο είναι απλούστερη συσκευή από το αυτοκίνητο, αλλά Μόνο 10% των χρηστών του βίντεο ξέρουν να το προγραμματίζουν και να κάνουν ρυθμίσεις Επειδή το αυτοκίνητο έχει άμεσα ανάδραση!

Εξέλιξη Διεπαφών Υπολογιστών Εισόδου διακόπτες, κάρτες, ταινίες, πληκτρολόγια εντολές, ποντίκι + GUI, φωνή, βίντεο Εξόδου χαρτί, γραμμή οθόνης, πλήρης οθόνη GUI Οι υπολογιστές γίνονται «μηχανές για όλους».

Μελλοντικές Διεπαφές Είσοδος (Τεχνολογικά ) Έξοδος … Φωνή: χροιά … εκπαίδευση, θόρυβο Βίντεο: αναγνώριση αλλαγών Έξοδος … Η μεθοδολογία βελτίωσης είναι πάνντα η ίδια, αλλά με άλλα μέσα.

Εξέλιξη Υπολογιστών Παράλληλη εξέλιξη σε Υλικό, συσκευές και περιφεριακά, ταχύτητα Λειτουργικά Συστήματα (πολλοί σύγχρονοι χρήστες, προστασία μεταξύ τους) Εφαρμογές (με οδηγούς συσκευών) Γραφικές Διεπαφές (GUI), πολυμέσα Εξειδικευμένα (dedicated) συστήματα

Εξέλιξη Επικοινωνίας - Πρότυπα Βαδίζουμε προς ένα ομοιογενή χώρο Σε υλικό π.χ. Δίκτυα εξαίρεση οι πατέντες Σε βιβλιοθήκες λογισμικού π.χ. widgets Σε διεπαφές λογισμικού Κοινές πρακτικές

Απλούστατο; Πόσο απλή μπορέι να γίνει τελικά η επικοινωνία; Η περιπλοκότητα της λειτουργικότητας δεν θα εξαλειφθεί Π.χ. Η περιπλοκότητα της περιγραφής των κριτηρίων μιας αναζήτησης Αλλά η περιπλοκότητα του χειρισμού της μπορεί να ελαττωθει - πολύ. Με έξυπνες και φιλικές διεπαφές