ο Επιστημονικός Πολιτισμός την Εποχή “Μετά την Μετα-Νεοτερικότητα” Σπύρος Ευστ. Τζαμαρίας Σχολή Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο ο Επιστημονικός Πολιτισμός την 3η Χιλιετία την Εποχή “Μετά την Μετα-Νεοτερικότητα” Πολιτισμός – Επιστήμη – Επιστημονικός Πολιτισμός Νεοτερικότητα – Μετα-Νεοτερικότητα Παγκοσμιοποίηση – Τεχνολογία – Επιστήμη - Κοινωνία “Οδικός Χάρτης” της Επιστήμης στην Μετά-Μετα-Νεοτερικότητα Οι Μεγάλες Προσδοκίες
Κίνητρα για τον (εκ)πολιτισμό Πολιτισμός ≠ Βαρβαρότητα Πραγματεία περί πληθυσμού (1756) Traité sur la population (1756) Πολιτισμός ≠ Βαρβαρότητα Victor de Riqueti, marquis de Mirabeau Πολιτισμός (Αρχ. Ελληνική) : πολιτικά πράγματα, η διακυβέρνηση της πολιτείας Πολιτισμός (Νεα Ελληνική) : νεολογισμός του Αδαμάντιου Κοραή (1804), αποδόση του “civilisation”
κουλτούρα πολιτισμός βάρβαρη κουλτούρα; επιστημονική κουλτούρα; βάρβαρη κουλτούρα; επιστημονική κουλτούρα; είναι η συμβολική έκφραση των τρόπων που τα μέλη μιας κοινότητας αισθανόμαστε, με την ευρεία έννοια, το περιβάλλον μας είναι το σύνολο των αποθησαυρισμένων επιτευγμάτων μίας κοινότητας πολιτισμός βάρβαρος πολιτισμός; επιστημονικός πολιτισμός; είναι προϊόν υψηλής κουλτούρας, εμπεριέχει κουλτούρες, αλληλεπιδρά με κουλτούρες είναι ο πρακτικός (όχι μόνο υλικός-φυσικός) τρόπος που αντιλαμβανόμαστε το κοινωνικό ζην, από την εποχή που αρχίσαμε να ζούμε σε πόλεις για πληρέστερο ορισμό παραπέμπω στον Επιτάφιο του Περικλέους το σίγουρο είναι ότι, κουλτούρα και πολιτισμός είναι φαινόμενα της οργανωμένης ανθρώπινης δραστηριότητας
η έννοια του πολιτισμού (θεωρούμε ότι) περιέχει τουλάχιστον δύο επίπεδα Karl Marx πολιτισμός (υλικές) υποδομές (πνευματικό) εποικοδόμημα Max Weber Η Προτεσταντική Ηθική και το Πνεύμα του Καπιταλισμού: πως ο ασκητικός Προτεσταντισμός επηρέασε την ανάπτυξη του καπιταλισμού, της γραφειοκρατίας, της ορθολογικό-νομικό σύστημα της Δύσης. …Ο καπιταλισμός, ως ιστορικό-οικονομικό-πολιτικό φαινόμενο δεν ερμηνεύεται αποκλειστικά με υλιστικές σχέσεις κοινωνικής αλληλεπίδρασης, αλλά διαμορφώθηκε ως απορία θρησκευτικών ιδεωδών και ιδεών , Η ανάπτυξη του καπιταλισμού δεν ερμηνεύεται αποκλειστικά από τις σχέσεις παραγωγής, από την τεχνολογία και την πρόοδο στην ανθρώπινη γνώση.
Κουλτούρα Πολιτισμός …Η αράχνη υφαίνει όπως ο καλύτερος υφαντής και η μέλισσα ντροπιάζει πολλούς αρχιτέκτονες με το χτίσιμο του κελιού της. Ωστόσο, εκείνο που ξεχωρίζει τον χειρότερο αρχιτέκτονα από την καλλίστη των μελισσών είναι το ακόλουθο: ότι ο αρχιτέκτονας υψώνει την κατασκευή του στην φαντασία του πριν την χτίσει στην πραγματικότητα … (Carl Marx, Capital, Vol. I, Chap. 7) Κουλτούρα Πολιτισμός πνευματικός πολιτισμός υλικός πολιτισμός επιστήμη ; τεχνολογία επιστημονικός πολιτισμός ;
Επιστήμη και Τεχνολογία κανόνες και τεχνικές Επιστημονική ερμηνεία (περιγραφή) του Κόσμου Επιστημονική Θεωρία
Επιστημονική Θεωρία αυτοσυνεπής δομή (βάθος) εμβέλεια αναγωγής (πλάτος)
Δος μοι πα στω και τα γαν κινάσω Άρχιμήδης c. 287 BC – c. 212 BC) προσωπική εκδήλωση Επιστημονικής Κουλτούρας Μέθοδος προσέγγισης της αριθμητικής τιμής του π
ο Επιστημονικός Πολιτισμός ως Στάση Ζωής
H Επιστήμη (Φυσική) στις αρχές του 20ου αιώνα Δυναμική στερεού σώματος Lazare Carnot Kelvin Lord W. Thomson W. Gibbs J. P. Joule Θερμοδυναμική Everything, including the wave phenomena, seemed to fit quite well into a picture built on mechanical motion of the constituents of matter manifesting itself in various macroscopic phenomena. Some observers in the late 19th century actually expressed the view that, what remained for physicists to do was only to fill in minor gaps in this seemingly well-established body of knowledge Erik B. Karlsson, "The Nobel Prize: The First 100 Years", Agneta Wallin Levinovitz and Nils Ringertz, eds., Imperial College Press and World Scientific Publishing Co. Pte. Ltd., 2001 Δυναμική στερεού σώματος Ράδιο-κύματα Ηλεκτρομαγνητισμός
την αντίληψη της Σύγχρονης Φυσικής The Nobel Prize in Physics 1901-2000 …It must be regarded as a historical coincidence, probably never foreseen by Alfred Nobel himself, that the Nobel Prize institution happened to be created just in time to enable the prizes to cover many of the outstanding contributions that opened new areas of physics in this period… Erik B. Karlsson, "The Nobel Prize: The First 100 Years", The Nobel Prize in Physics 1904: Lord Rayleigh (John William Strutt) "for his investigations of the densities of the most important gases and for his discovery of argon in connection with these studies" The Nobel Prize in Physics 1901: Wilhelm Conrad Röntgen "in recognition of the extraordinary services he has rendered by the discovery of the remarkable rays subsequently named after him" η απαρχή του 20ου αιώνα σηματοδοτεί μία νέα εποχή επιστημονικής αντίληψης την αντίληψη της Σύγχρονης Φυσικής The Nobel Prize in Physics 1902: Hendrik Antoon Lorentz & Pieter Zeeman "in recognition of the extraordinary service they rendered by their researches into the influence of magnetism upon radiation phenomena" The Nobel Prize in Physics 1905: Philipp Eduard Anton von Lenard "for his work on cathode rays" The Nobel Prize in Physics 1906: Joseph John Thomson "in recognition of the great merits of his theoretical and experimental investigations on the conduction of electricity by gases" The Nobel Prize in Physics 1903: Antoine Henri Becquerel, Pierre Curie and Marie Curie "in recognition of the extraordinary services he has rendered by the discovery of spontaneous radioactivity” and “their joint researches on the radiation phenomena discovered by Professor Henri Becquerel” The Nobel Prize in Chemistry 1907: Albert Abraham Michelson "for his optical precision instruments and the spectroscopic and metrological investigations carried out with their aid" The Nobel Prize in Chemistry 1908: Ernest Rutherford "for his investigations into the disintegration of the elements, and the chemistry of radioactive substances"
Φυσικές Επιστήμες το 2009 το Αντικείμενο το Υποκείμενο αυτοπεποίθηση Nebula NGC 2392 —Eskimo
Πριν την Νεοτερικότητα Ludwig Boltzmann: the "father" of statistical thermodynamics Eugène Delacroix's Liberty Leading the People, Édouard Manet Le déjeuner sur l'herbe, 1863 Odilon Redon, Guardian Spirit of the Waters, 1878 Νεοτερικότητα "for their pioneering work in the discovery of a heavy elementary particle of a new kind" Pablo Picasso, Dora Maar au Chat, 1941 Max Ernst. The Elephant Celebes, 1921 ΜεταΝεοτερικότητα Katherine Nash Rain Pattern, No. 3,,1969
Μια φορά και ένα καιρό, στην ΜεταΝεοτερική Εποχή... Οι δέκα δυνάμεις που ισοπέδωσαν τον πλανήτη 9/11/1989 9/8/95 WWW & public Netscape Work Flow Software Uploading (Blogging, Wikipedia) Outsourcing (Y2K) Offshoring Supply-Chaining Insourcing Informing (Google, Yahoo, MSN Web search The Steroids (Digital, Mobile, Personal and Virtual) Παίζει η Επιστήμη ρόλο στις παγκόσμιες εξελίξεις της ΜεταΝεοτερικότητας ;
Μία σύγχρονη φωνή από το παρελθόν… “…Στις δημοκρατικές κοινωνίες, οι πλέον σημαντικοί οργανισμοί του ιδιωτικού τομέα έχουν οικονομικό χαρακτήρα. Αντίθετα από τις μυστικές οργανώσεις, έχουν την δυνατότητα να ασκούν «τρομοκρατία» χωρίς να παρανομούν, καθώς δεν απειλούν να σκοτώσουν τους εχθρούς τους παρά μόνο να τους καταδικάσουν σε ασιτία…” Bertrand Russel l (1938) Οι πλέον εμπορικές τεχνολογικές εφαρμογές της εποχής της ΜεταΝεοτερικότητας εδράζονται σε θεμελιώδη γνώση της πρώιμης και μέσης Νεοτερικότητας ! Τα τεχνολογικά εργαλεία (συμπεριλαμβανομένων και των οικονομικών) μεγιστοποίησης της παραγωγής πλούτου δεν επαρκούν να θρέψουν την ανθρωπότητα ούτε να εξασφαλίσουν την βιωσιμότητα του είδους μας.
Η Βιολογία (Βιοτεχνολογία) αγγίζει τα όρια της επιστημονικής ηθικής “…Δεν υπάρχει ελπίδα για τον κόσμο, παρά μόνα αν δαμάσει την εξουσία» και την θέσει στην υπηρεσία, όχι αυτής ή εκείνης της ομάδας τυράννων αλλά όλης της ανθρωπότητας… γιατί η επιστήμη επέβαλλε το αναπόφευκτο: είτε ότι όλοι πρέπει να ζήσουν ή ότι όλοι πρέπει να πεθάνουμε…” Bertrand Russel l (1938) Η ένοχη πυρηνική Φυσική Η «κοινωνιολογία» της ΜεταΝεοτερικότητας έχει αναγάγει σε κυρίαρχο στοιχείο του Επιστημονικού Πολιτισμού την πληροφορία και την δεξιότητα χρήσης ενώ έχει υποβιβάσει την αξία της κατάκτησης βασικής γνώσης και της παραγωγής καινοτομίας. Οι καταστροφικές συνέπειες λανθασμένων πολιτικών και η ηθική της οικονομίας της παγκόσμιας αγοράς εμπνέουν τον Επιστημονικό Πολιτισμό της ΜεταΝεοτερικότητας με καχυποψία και φόβο για τα αποτελέσματα χρήσης της νέας γνώσης Η Βιολογία (Βιοτεχνολογία) αγγίζει τα όρια της επιστημονικής ηθικής 2005: Το RHIC (BNL) θα καταστρέψει τον πλανήτη
Ίσως στο Σύμπαν να υπάρχουν κβαντικές mini μελανές οπές Νέα Φυσική το 2009 Ίσως στο Σύμπαν να υπάρχουν κβαντικές mini μελανές οπές LHC cannot destroy earth but will it foretell the fate of the Universe? - John Ellis
Κριτική στην Επιστήμη Paul Feyerabent: Πρόλογος στο «Against Method” η ανθρωπότητα δεν κινδυνεύει από την Επιστήμη η Επιστήμη κινδυνεύει από το τις μαύρες τρύπες του χρηματιστηρίου
Η διαθέσιμη γνώση και τεχνολογία, την εποχή της ΜεταΝεοτερικότητας, δεν αρκεί για να συντηρηθεί η «πολυέξοδη», «προηγμένη» ανθρωπότητα.
η Μετά την ΜεταΝεοτερικότητα Εποχή θα είναι (;) η εποχή της επιστροφής στο μέλλον της παγκόσμιας κοινωνιας Δύσκολα Προβλήματα σε Παγκόσμιο Περιβάλλον Κοινωνία: ποιότητα ζωής – βιωσιμότητα του πλανήτη – άμβλυνση αντιθέσεων – νέες κοινωνικές πολιτικές ... Επιστήμη και Τεχνολογία: Στροφή σε περιβάλλον – κλίμα – πηγές ενέργειας – νέα γνώση ... Εκπαίδευση: παραγωγή παραγωγών καινοτομίας Τέχνη: ;;; ;;;; Νεοτερικότητα: η ανακάλυψη του αντι-πρωτονίου CERN: ATLAS, 2006 Fermilab: E705, 1985 CERN: ALEPH, 1995
ο Συνεργατικός Πολιτισμός της Μετά-ΜεταΝεοτερικότητας ο Συνεργατικός Πολιτισμός της Μετά-ΜεταΝεοτερικότητας Ο Ανθρωπισμός της Μετα-ΜεταΝεοτερικότητας: «ηθική» της εθνικής ιδιαιτερότητας και το «προσωπικό» δικαίωμα στον παγκόσμιο πλούτο Εθνική Πειραματική Εγκατάσταση Διεθνής Πειραματική Υποδομή Κοινός Ερευνητικός Στόχος Κοινό Ερευνητικό Πρόγραμμα Ατομική Συμβολή Προσωπική Συμβολή Νέου τύπου προβλήματα οργάνωσης: Πως μοιράζεται το επίτευγμα ; Επιστημονικός Πολιτισμός του Επιστήμονα: Η επιστημονική δεοντολογία εδράζεται στην «ηθική» της αρχέγονης περιέργειας και στο «προσωπικό» δικαίωμα της επιστημονικής αναγνώρισης του ερευνητή
"for their discovery of cosmic microwave background radiation" Η Νέα Γνώση βασικό στοιχείο της Μετά-ΜεταΝεοτερικότητας Στροφή σε περιβάλλον – κλίμα – πηγές ενέργειας – νέα γνώση ... Robert W. Wilson The Nobel Prize in Physics 1978 Pyotr L. Kapitsa Arno Allan Penzias "for their discovery of cosmic microwave background radiation" "for his basic inventions and discoveries in the area of low-temperature physics" Diagrams showing the accelerating pace of miniaturization might give a false impression of simplicity – as if this development followed a law of nature. In actual fact, the ongoing IT-revolution depends on an intricate interplay between fundamental scientific progress and technical fine tuning. This is just what the Nobel Prize in Physics for the year 2007 is about. The Nobel Prize in Physics 2007: Albert Fert and Peter Grünberg "for the discovery of Giant Magnetoresistance" The Nobel Prize in Physics 2006 George F. Smoot John C. Mather "for their discovery of the blackbody form and anisotropy of the cosmic microwave background radiation"
- ΜεταΝεοτερικότητα - Θρίαμβος του καθιερωμένου Προτύπου (Higgs?) Οι Standard Ερωτήσεις της ΜεταΝεοτερικής Επιστήμης - ΜεταΝεοτερικότητα - Θρίαμβος του καθιερωμένου Προτύπου (Higgs?)
«Χρειαζόμαστε περισσότερη Φυσική για να καταλάβουμε τον Κόσμο» Η πρώτη εξομολόγηση της Μετα-ΜεταΝεοτερικότητας «Χρειαζόμαστε περισσότερη Φυσική για να καταλάβουμε τον Κόσμο»
Επιστημονική Πολιτική της Ευρωπαϊκής Μετά-ΜεταΝεοτερικότητας Επιστροφή στη Γνώση: “Αυτός που δεν θα εφαρμόσει νέες μεθόδους πρέπει να αναμένει νέες συμφορές, γιατί ο χρόνος είναι μεγάλος εφευρέτης.” , F. Bacon Έμφαση στην Βασική Έρευνα Έμφαση Σωματιδιακή και ΑστροΣωματιδακή Φυσική “Εάν θέλεις να απολαύσεις την ολότητα, θα πρέπει να αναζητήσεις το καθολικό στα ελάχιστα πράγματα” Johann Wolfgang von Goethe European Organisation for Nuclear Research, CERN; the European Fusion Development Agreement, EFDA; the European Molecular Biology Laboratory, EMBL; the European Space Agency, ESA; the European Southern Observatory, ESO, the European Synchrotron Radiation Facility, ESRF; the Institut Laue-Langevin, ILL, European Strategy Forum on Research Infrastructures (ESFRI ) Physics and Astronomy : Facility for Antiproton and Ion Research (FAIR), Facility for intense secondary beams of unstable isotopes (SPIRAL II), European deep-sea neutrino telescope (KM3NeT), Extremely Large Telescope (ELT) – for optical astronomy; Nanotechnologies: Pan-European Research Infrastructure for Nano-Structures (PRINS); Multidisciplinary facilities - Analysis of matter: European Spallation Source (ESS) – neutron source, European XFEL – for hard X rays, IRUVX FELs Network – from infrared to soft X rays, ESRF upgrade – synchrotron; Computing and Networking: High Performance Computer for Europe (HPCEUR); Environmental Sciences Marine vessel for coastal research – essentially Baltic Sea, Research Icebreaker Aurora Borealis, European Multidisciplinary Seafloor Observatory (EMSO), European infrastructure for research in and protection of biodiversity; Biological and Medical Sciences: Advanced infrastructure for brain and whole body imaging; Bio- informatics infrastructure for Europe, European network of advanced clinical research centres, European network of bio-banks and genomic resources, High security laboratories for emerging diseases and threats to public Health, Infrastructure for functional analysis of a whole mammalian genome, Model testing facilities for biomedical research; Social Sciences: and Humanities: European Research Observatory for the Humanities and Social Sciences (EROHS), European Social Survey (ESS); “Global projects”: ITER, International Space Station (ISS), International Linear Collider (ILC), Square Kilometer Array (SKA) – radio telescope –, International Fusion Materials Irradiation Facility (IFMIF)
Επιστημονική Πολιτική της Αμερικανικής Μετά-ΜεταΝεοτερικότητας
Επιστημονικός Πολιτισμός της Μετά-ΜεταΝεοτερικότητας Οι Παραγωγοί Έρευνα – Εκπαίδευση – Κοινωνία Επιστήμονας – Εκπαιδευτικός - Πολίτης Οι Καταναλωτές Κοινωνία των Πολιτών Οι Παράγοντες «Δυνάμεις» της Αγοράς – Συντεταγμένη Πολιτεία(?) Συμπέρασμα Όσο μεγάλη και εάν είναι η «πίτα», πάντα ο Άνθρωπος και το προσιτό Περιβάλλον του αντιστοιχούν σε λιγότερο από το 4%. Πιστεύω, ότι η Μετα-ΜεταΝεοτερικότητα θα πρέπει να βάλει χέρι και στην υπόλοιπη «πίτα».