Ενότητα 1 Το σχολείο ως κοινωνικό σύστημα ΣΧΠ 102 Το σχολικό περιβάλλον και η διαμόρφωση του στο Δημοτικό Σχολείο Ενότητα 1 Το σχολείο ως κοινωνικό σύστημα

Η θεωρία των κοινωνικών συστημάτων Από τις πιο σημαντικές θεωρίες στην εκπαίδευση. Πρόσφατη, «γεννήθηκε» κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκ.Πολέμου Συμπεριφορά = (Ρόλος) Χ (Προσωπικότητα ) Ανάλυση συστατικών μερών Σύνθεση – Αλληλεπιδράσεις μερών

Κοινωνικά συστήματα Η θεωρία έκανε την εμφάνιση της μέσα από την επιθυμία για αλλαγή. Για να γίνει η επιθυμητή αλλαγή, πρέπει να ληφθούν υπόψη τέσσερα στοιχεία (σύστημα) :

Κοινωνικά συστήματα Σύστημα : σκόπιμη επιλογή ανθρώπων, αντικειμένων και διεργασιών ώστε να λειτουργήσουν μέσα σε συγκεκριμένο περιβάλλον με σκοπό να δημιουργήσουν επιθυμητά αποτελέσματα. Περιορισμοί συστημάτων (όχι στη ποσότητα/ποιότητα που θέλουμε τότε .......) Βασικά χαρακτηριστικά συστημάτων: Ανατροφοδότηση Ισορροπία Προσαρμογή

Υλικά για παρασκευή ...... Αγγουράκια + Ντομάτες + Ελιές + Φέτα + Μαρούλι + Κρεμμυδάκι + Ελαιόλαδο , αλάτι και λεμόνι =

1. Ανατροφοδότηση Δυστυχώς τα πράγματα δεν εξελίσσονται πάντα όπως θέλουμε στους διάφορους οργανισμούς – συστήματα. Είδος πληροφόρησης για το πως προχωρά ο οργανισμός. Διορθωτικές αλλαγές στη προκαθορισμένη διαδικασία και εισροές. Είναι μια διαδικασία κατά την οποία οι δραστηριότητες μεταβάλλονται ανάλογα με τα αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί αλλά και ανάλογα με το τι χρειάζεται να γίνει για να επιτευχθούν οι επιθυμητοί στόχοι. Σχολεία : Διαγωνίσματα, εργασίες, εξετάσεις, ερωτηματολόγια για διακρίβωση συνθηκών στα σχολεία, έρευνες.

Ισορροπία Τι είναι ; Κατάσταση ηρεμίας μεταξύ αντίθετων δυνάμεων. Στατική ισορροπία : Περιβάλλον διατηρείται σταθερό για μια χρονική περίοδο. Δυναμική ισορροπία : Αλλαγή και ικανότητα του συστήματος να διατηρεί την εσωτερική του αρμονία παρά τις αλλαγές στο εξωτερικό περιβάλλον. Αν χαλάσει η ισορροπία (λόγω εσωτερικών / εξωτερικών αλλαγών) τότε το σύστημα πρέπει να επανέλθει στη κατάσταση αυτή αλλιώς απειλείται η ύπαρξη και η συνοχή του. Παράδειγμα στα σχολεία μας ; Εισβολή, τεχνολογία, δημογραφικές αλλαγές ...

Προσαρμογή – άτομα συστήματος Είναι η διαδικασία μέσω της οποίας το σύστημα κατορθώνει να επιδέχεται και να αφομοιώνει τις αλλαγές που συντελούνται για να μην οδηγηθεί στην εξαφάνιση. ΑΤΟΜΑ Για να λειτουργήσει ένα σύστημα θα πρέπει οι προσδοκίες των ατόμων να είναι συναφείς με τους στόχους του συστήματος. (παράδειγμα : εκπαιδευτικοί-στόχοι). Πως λειτουργούν τα άτομα; Κανόνες – κανονισμοί – ομάδες με βάση ανάγκες και ενδιαφέροντα (αυθόρμητες ομάδες).

Αρμονική λειτουργία συστήματος Δομή, άτομα, περιβάλλον και η άτυπη οργάνωση να συνυπάρχουν αρμονικά. Επιπλέον: Συνειδητή προσπάθεια για μείωση συγκρούσεων μεταξύ οργανισμού και ατόμων. Μείωση συγκρούσεων μεταξύ ρόλων που απαιτούνται από το σύστημα και της προσωπικότητας των ατόμων που καλύπτουν τους ρόλους αυτούς. Μείωση συγκρούσεων μεταξύ προσδοκιών οργανισμού και αναγκών μελών του.

Βασικές παραδοχές για τα κοινωνικά συστήματα Τα κοινωνικά συστήματα αποτελούνται από άλλα μικρότερα διαπλεκόμενα υποσυστήματα. Το κάθε σύστημα εξυπηρετεί συγκεκριμένους σκοπούς. Δεν είναι μηχανιστικά. Είναι δομικά κατασκευάσματα. Είναι κανονιστικά. Είναι κυρωτικά Είναι ανοικτά συστήματα. Είναι εννοιολογικές κατασκευές και σχετιστικά κατασκευάσματα.

Δύο βασικά στοιχεία μοντέλου Κ.Σ Θυμάστε τι είπαμε στην αρχή για τη συμπεριφορά; ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ = ΡΟΛΟΣ Χ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ Νομοθετική διάσταση – θεσμικό, οργανωτικό και δομικό στοιχείο Ιδιογραφική διάσταση – προσωπικότητα, ανάγκες όσων είναι στο σύστημα. Βασικές σχέσεις σε ένα σύστημα:

Νομοθετική και ιδιογραφική διάσταση Νομοθετική και ιδιογραφική διάσταση Νομοθετική διάσταση: Διαχρονικές λειτουργίες – Σταθερότητα – θεσμοθέτηση. Ρόλοι και προσδοκίες σημαντικές για λειτουργία οργανισμού. Το θεσμικό στοιχείο εξηγά συμπεριφορά ατόμων σε σχέση με ρόλους . Ιδιογραφική διάσταση: Ανθρωποι δεν είναι απλοί εκτελεστές / ηθοποιοί ρόλων. Ξεχωριστές προσωπικότητες. Σύστημα πρέπει να εναρμονίσει στόχους με ανάγκες ατόμων  Μείωση συγκρούσεων και γρήγορη επίτευξη στόχων. Με τι είδους ανθρώπους καλύπτουμε θέσεις συστήματος; Τι συμβαίνει στο δικό μας σύστημα; Δάσκαλοι , διευθυντές , επιθεωρητές , υπουργοί ....

Το σχολείο ως κοινωνικό σύστημα

Παράγοντες εξωτερικού περιβάλλοντος όσον αφορά εκπαίδευση Εκπαιδευτικές οργανώσεις Γνώση και εφόδια εκπαιδευτικών Γονείς Φορολογούμενοι Συνδικαλιστικές οργανώσεις Νομοθεσία Εκκλησία Αλλοι κοινωνικοί οργανισμοί

Μηχανισμοί προστασίας από αβεβαιότητα περιβάλλοντος Περιβαλλοντική αβεβαιότητα: Ανικανότητα για ακριβείς προβλέψεις.

Εσωτερικοί μηχανισμοί προστασίας Προβλέψεις για το μέλλον Ελεγχος συνόρων συστήματος και τη συστηματική εξέταση του περιβάλλοντος Αναπροσαρμογή εσωτερικών διαδικασιών Δεσμοί με άλλους οργανισμούς Συμβίωση και συνεταιρισμοί

Δραστηριότητες

Εξωτερικοί μηχανισμοί προστασίας Εγκαθίδρυση δεσμών με άλλους παρεμφερείς ή συγγενείς οργανισμούς και υπηρεσίες. Συμβίωση και συνεταιρισμός. Συνειδητή προσπάθεια αλλαγής περιβάλλοντος μέσω δημιουργίας ομάδων επιρροής.