2ο Δημοτικό Σχολείο Σιάτιστας Ενότητα 1 ΕΛΛΑΔΑ - Η ΧΩΡΑ ΜΑΣ Πρώτη γνωριμία με την Ελλάδα

Κάνε κλικ στα Γεωγραφικά διαμερίσματα

Η Θράκη είναι γεωγραφική και ιστορική περιοχή της Ελλάδας που αποτελεί ένα από τα γεωγραφικά διαμερίσματα της χώρας. Γεωγραφικά ορίζεται από τον ποταμό Νέστο στα δυτικά και τον ποταμό Έβρο στα ανατολικά, με το Θρακικό Πέλαγος στα νότια και την οροσειρά της Ροδόπης στα βόρεια. Μαζί με τα γεωγραφικά διαμέρισματα της Μακεδονίας, της Ηπείρου και ορισμένες φορές της Θεσσαλίας, αναφέρονται άτυπα ως μέρος της Βόρειας Ελλάδας.

Η Μακεδονία είναι ένα από τα γεωγραφικά διαμερίσματα της ηπειρωτικής Ελλάδας και αποτελεί το νότιο και μεγαλύτερο μέρος της ευρύτερης γεωγραφικής και ιστορικής περιοχής της Μακεδονίας. Βρίσκεται ανάμεσα στην οροσειρά της Πίνδου και τον ποταμό Νέστο. Σήμερα αποτελεί βόρειο γεωγραφικό και ιστορικό διαμέρισμα, τον δεύτερo μεγαλύτερο σε πληθυσμό και το μεγαλύτερο σε έκταση (25,9% της όλης έκτασης) της Ελληνικής επικράτειας. Εδώ επίσης βρίσκεται και η αυτοδιοικούμενη, μοναστική κοινότητα του Aγίου Όρους στην χερσόνησο του Άθω της Χαλκιδικής, με τα 20 μοναστήρια της, από τα σημαντικότερα κέντρα της Ορθοδοξίας παγκοσμίως καθώς και η πόλη της Θεσσαλονίκης, μητρόπoλη και κύρια πόλη της Μακεδονίας, κέντρο της Βόρειας Ελλάδας και "συμπρωτεύουσα" της Ελλάδας.

Η Ήπειρος είναι το γεωγραφικό διαμέρισμα της Ελλάδας που εκτείνεται στο βορειοδυτικό άκρο της χώρας. Πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη είναι τα Ιωάννινα. Η Ήπειρος κατοικήθηκε από τους παλαιολιθικούς χρόνους. Οι κάτοικοι εκείνης της εποχής κατασκεύασαν μεγάλoυς τύμβους για να θάψουν τους ηγέτες τους. Οι τύμβοι αυτοί είχαν παρόμοια χαρακτηριστικά με εκείνους που κατασκευάστηκαν αργότερα από τους Μυκηναίους. Στην Ήπειρο βρέθηκαν και πολλοί οικισμοί και ευρήματα της καθεαυτού Μυκηναϊκής εποχής. Τα πιο σημαντικά από αυτά βρέθηκαν στο Νεκρομαντείο του Αχέροντα ποταμού και στο Μαντείο της Δωδώνης (του Δωδωναίου Δία).

Διοικητική πρωτεύουσα της Θεσσαλίας είναι η Λάρισα. Η Θεσσαλία είναι γεωγραφικό διαμέρισμα της Ελλάδας. Με το όνομα Θεσσαλία στο παρελθόν θεωρούνταν εδάφη που περιελάμβαναν τη σημερινή Θεσσαλία, αλλά και τη Φθιώτιδα. Το έδαφος, ως προς τη διαμόρφωσή του, είναι 50% ορεινό-ημιορεινό και 50% πεδινό και στα όριά του περιλαμβάνεται η πεδιάδα της Θεσσαλίας, που διαρρέεται από τον ποταμό Πηνειό, το τρίτο μεγαλύτερο ποτάμι της χώρας. Στις ορεινές περιοχές περιλαμβάνονται ο Όλυμπος, το νότιο τμήμα της οροσειράς της Πίνδου, το βόρειο τμήμα των Αγράφων, η Όσσα, το Πήλιο και η Όθρυς. Ιδιαίτερης σημασίας στην περιφέρεια της Θεσσαλίας είναι η τεχνητή λίμνη του Ταυρωπού, η οποία δημιουργήθηκε ύστερα από απόφραξη της κοίτης του Ταυρωπού, παραπόταμου του Αχελώου. Διοικητική πρωτεύουσα της Θεσσαλίας είναι η Λάρισα.

Η Στερεά Ελλάδα είναι γεωγραφικό διαμέρισμα της Ελλάδας, το δεύτερο μεγαλύτερο σε έκταση. Παραδοσιακά η Στερεά Ελλάδα φέρεται και με την ονομασία Ρούμελη, ενώ συχνά αναφέρεται ως Κεντρική Ελλάδα, λόγω της θέσης της στον χάρτη της χώρας. Η Στερεά είναι μια από τις ορεινότερες περιοχές της Ελλάδας, ιδιαίτερα στο κεντρικό τμήμα της, όπου δεσπόζει η Νότια Πίνδος. Βρέχεται δυτικά από το Ιόνιο πέλαγος, ανατολικά από το Αιγαίο και νότια από τον Πατραϊκό, τον Κορινθιακό και το Σαρωνικό κόλπο. Μεγαλύτερες πόλεις της Στερεάς Ελλάδας, εκτός της Αθήνας, είναι η Χαλκίδα, η Λαμία και το Αγρίνιο.

Η Πελοπόννησος (γνωστή και ως Μωρέας ή Μωριάς) είναι η μεγαλύτερη χερσόνησος της Ελλάδας και ένα από τα εννέα γεωγραφικά της διαμερίσματα. Συνδέεται με τη Στερεά Ελλάδα μέσω μιας στενής λωρίδας γης, του Ισθμού της Κορίνθου, στον οποίο το 1893 κατασκευάστηκε η ομώνυμη διώρυγα. Επιπλέον, από το 2004 η γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου συνδέει την Πελοπόννησο με την Στερεά Ελλάδα. Σε αυτήν αναπτύχθηκε ο Μυκηναϊκός Πολιτισμός και κατοίκησαν και τα τρία κυριότερα ελληνικά φύλα (Αχαιοί, Ίωνες και Δωριείς), ενώ στην Πελοπόννησο βρίσκονταν ορισμένες από τις σπουδαιότερες ελληνικές πόλεις-κράτη, όπως η Σπάρτη, η Κόρινθος και το Άργος. Αποτέλεσε θέατρο των περισσότερων πολεμικών συγκρούσεων που έλαβαν χώρα στον ελληνικό χώρο με κορυφαία παραδείγματα τον Πελοποννησιακό Πόλεμο και την Ελληνική Επανάσταση. Μεγαλύτερη πόλη της Πελοποννήσου είναι η Πάτρα.

Τα Επτάνησα είναι νησιωτικό σύμπλεγμα της Ελλάδας στο Ιόνιο Πέλαγος. Ονομάζονται Επτάνησα από τον αριθμό των μεγαλύτερων νησιών του συμπλέγματος. α Επτάνησα βρίσκονται κατά μήκος και κοντά στην δυτική ακτή της ηπειρωτικής Ελλάδας και πιο συγκεκριμένα της Ηπείρου, Στερεάς Ελλάδας και Πελοποννήσου. Πάνω από χίλια χρόνια η ιστορία τον Επτανήσων είχαν μια διαφορετική πορεία σε σχέση με την ιστορία της Ελλάδος. Η τουρκοκρατία στα περισσότερα νησιά του Ιονίου είχε μόνο διάρκεια μερικών δεκαετιών ή μερικά χρόνια. Υπό την διαχείριση της Ενετικής Δημοκρατίας τα νησιά ανάπτυξαν ένα πλούσιο πολιτιστικό στοιχείο που περιγράφεται με την ορολογία Επτανησιακή σχολή. Άλλα στοιχεία αφορούν μια ξεχωριστή αρχιτεκτονική (και ναοδομία) την Επτανησιακή κουζίνα

Νησιά του Αιγαίου Πελάγους είναι το γεωγραφικό διαμέρισμα που καταλαμβάνει το βορειοανατολικό τμήμα της χώρας. Στο γεωγραφικό αυτό διαμέρισμα συμπεριλαμβάνονται το Σύμπλεγμα Κυκλάδες (Πάρος, Νάξος, Τήνος, Μήλος, Άνδρος, Σύρος, Κέα, Αμοργός, Ίος, Κύθνος, Μύκονος, Σαντορίνη, Σέριφος, Σϊφνος, Σϊκινος, Ανάφη, Αντίπαρος, Κίμωλος, Φολέγανδρος, Δονούσα, Κουφονήσια, Δήλος κ.α.), τα νησιά του Β.Α. Αιγαίου (Λέσβος, Χίος, Σάμος, Ικαρία, Ψαρά, Αντίψαρα, Άγιος Ευστράτιος, Λήμνος, Οινούσσες κ.α.) και τα Δωδεκάνησα (Ρόδος, Πάτμος, Κως, Λειψοί, Κάρπαθος, Κάλυμνος, Αστυπάλαια, Σύμη, Λέρος, Τήλος, Κάσος, Νϊσυρος, Καστελόριζο κ.α.).

Η Κρήτη είναι το μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας και το 5ο μεγαλύτερο στη Μεσόγειο. Πρωτεύουσα καθώς και μεγαλύτερη πόλη της είναι το Ηράκλειο. Το νησί είναι εξαιρετικά ορεινό και καθορίζεται από μια σειρά βουνών που το διασχίζει από τη δύση ως την ανατολή. Στην Κρήτη άκμασε, περίπου από το 3000 π.Χ.-1.400 π.Χ., ένας από τους πρώτους πολιτισμούς της Ευρώπης, ο Μινωικός.