ΑΝΕΡΓΙΑ ΑΣΠΑΙΤΕ ΕΠΠΑΙΚ 2010 – 2011 Για το μάθημα της Γ’ Λυκείου: Αρχές Οικονομικής Θεωρίας Οικονομολόγος: Δέσποινα Αναστασάκη
Ο πληθυσμός διακρίνεται σε οικονομικά ενεργό και σε οικονομικά μη ενεργό. Άτομα που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να εργαστούν αποτελούν τον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό.
Ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός αποτελεί το εργατικό δυναμικό της οικονομίας και περιλαμβάνει τα άτομα εκείνα τα οποία είναι ικανά προς εργασία και ταυτόχρονα θέλουν να εργαστούν.
Το εργατικό δυναμικό χωρίζεται σε δύο κατηγορίες: Α) Σε εκείνους οι οποίοι εργάζονται και ονομάζονται Απασχολούμενοι. Β) Σε εκείνους που θέλουν και μπορούν να εργάστούν αλλά δε βρίσκουν απασχόληση και είναι Άνεργοι.
Μέτρηση της Ανεργίας Το μέγεθος της ανεργίας μπορεί να μετρηθεί ως απόλυτο μέγεθος. Η ανεργία μετράται και ως ποσοστό επί τοις εκατό (%) του εργατικού δυναμικού.
Ανεργία στην Ελλάδα (%) πηγή: ΟΟΣΑ
Είδη ανεργίας Εποχιακή Ανεργία Ανεργία Τριβής Διαρθρωτική Ανεργία Ανεργία λόγω ανεπαρκούς ζήτησης (Κεϋνσιανή ανεργία)
(1) Εποχιακή Ανεργία Επιχειρήσεις με συστηματική μεταβολή στην παραγωγική τους δραστηριότητα, π.χ. αγροτικές, τουριστικές Επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο Είναι προσωρινή Μικρής σχετικά διάρκειας
(2) Ανεργία Τριβής Οφείλεται στην αδυναμία των εργατών να εντοπίζουν αμέσως τις επιχειρήσεις με τις κενές θέσεις και στην αδυναμία των επιχειρήσεων να εντοπίσουν τους άνεργους εργάτες. Οφείλεται στη γεωγραφική απόσταση μεταξύ της επιχείρησης και των ανέργων Γενικά, οφείλεται στην έλλειψη ενός αποτελεσματικού συστήματος πληροφοριών.
(3) Διαρθρωτική Ανεργία (3) Διαρθρωτική Ανεργία Δημιουργείται από τη δυσαναλογία προσφοράς και ζήτησης των διάφορων ειδικεύσεων Υπάρχει αναντιστοιχία ανάμεσα στα προσόντα και την ειδίκευση των ανέργων και σε αυτά που απαιτούνται για την κάλυψη κενών θέσεων Οφείλεται στις τεχνολογικές μεταβολές και στη διάρθρωση της ζήτησης Η μείωσή της απαιτεί επανεκπαίδευση των ανέργων
(4) Ανεργία Ανεπαρκούς Ζήτησης (4) Ανεργία Ανεπαρκούς Ζήτησης Προέρχεται από την πτώση της οικονομικής δραστηριότητας στις φάσεις καθόδου και ύφεσης του οικονομικού κύκλου Αδυναμία της συνολικής ζήτησης να απορροφήσει τη συνολική προσφορά εργατικού δυναμικού Έχει κυκλικό χαρακτήρα Η διάρκεια της εξαρτάται από τη διάρκεια του οικονομικού κύκλου.
Συνέπειες της ανεργίας Οικονομικές Απώλεια παραγωγικών δυνάμεων Απώλεια εισοδήματος για τον άνεργο Επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό (επιδόματα ανεργίας) Κοινωνικές
Τρόποι αντιμετώπισης Μέτρα αύξησης της συνολικής ζήτησης (κυκλική ανεργία) Δημοσιονομικά (αύξηση κρατικών δαπανών για δημόσια έργα, προώθηση μεγάλων επενδυτικών έργων) Νομισματικά (μείωση επιτοκίου για προώθηση επενδύσεων) Μέτρα επαγγελματικής κατάρτισης και επανεκπαίδευσης του εργατικού δυναμικού (διαρθρωτική ανεργία)
Εφαρμογή Σε μια οικονομία οι απασχολούμενοι είναι 80, οι άνεργοι είναι 20 και οι άεργοι είναι 10. Πόσο είναι το ποσοστό ανεργίας; α) 13,3% β) 25% γ) 20% δ) 23,5%