ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Δρ Ειρήνη Χατζηλουκά-Μαυρή 24 Ιανουαρίου 2009

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Δομή παρουσίασης Eισαγωγή (ορισμοί, περικείμενο, έννοιες) Μία εναλλακτική προσέγγιση της έννοιας «δημιουργικότητα» Τρεις κινήσεις προς τη δημιουργικότητα Αντί επιλόγου…

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Εισαγωγή: Oρισμοί «Κάνοντας το απλό πολύπλοκο είναι κοινοτοπία, κάνοντας το πολύπλοκο απλό είναι δημιουργικότητα.» Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Εισαγωγή: Περικείμενο («context») κοινωνία εκπαίδευση άτομο δημιουργικότητα Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

Eυρωπαϊκό Έτος Δημιουργικότητας και Καινοτομίας Έτος 2009: Eυρωπαϊκό Έτος Δημιουργικότητας και Καινοτομίας Σκοπός: H προώθηση της δημιουργικότητας και της καινοτομίας, μέσω της δια βίου εκπαίδευσης. Κ. Ε. Α. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

(Ján Figel, Επίτροπος για την Εκπαίδευση και τον Πολιτισμό) «Τόσο η δημιουργικότητα όσο και η ικανότητα για καινοτομία αποτελούν θεμελιώδη γνωρίσματα του ανθρώπου, τα οποία είναι εγγενή σε όλους μας [...] [...] Οι πολίτες της Ευρώπης θα κατανοήσουν καλύτερα το γεγονός ότι με την προώθηση των ανθρώπινων ταλέντων και της ικανότητας των ανθρώπων να καινοτομούν, μπορούμε ενεργά να διαμορφώσουμε μια Ευρώπη προς το καλύτερο, να συμβάλουμε στην πλήρη ανάπτυξη τόσο του οικονομικού όσο και του κοινωνικού δυναμικού της.» (Ján Figel, Επίτροπος για την Εκπαίδευση και τον Πολιτισμό) Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Εισαγωγή: Έννοιες («ονομάτων επίσκεψις») δημιουργία ιδεών περισσότερο από ιδέες Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Μία εναλλακτική προσέγγιση της έννοιας: "Δημιουργικότητα..." όπως... (μεταφορικά) δεν είναι... / είναι... (αναλογικά) ως ποίηση / τέχνη... (συμβολικά) ως πρόβλημα (πρακτικά) ως σχήμα... (παραστατικά) ... Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση 1. Δημιουργικότητα όπως... Δημιουργικότητα Εκπαίδευση ένα παιχνίδι τέννις -μεταφορικά-

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση 2. Δημιουργικότητα όπως... Δημιουργικότητα Εκπαίδευση μία διακόσμηση -μεταφορικά-

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση 3. Δημιουργικότητα όπως... Δημιουργικότητα Εκπαίδευση μία διαφήμιση -μεταφορικά-

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Δημιουργικότητα = ? Δημιουργικότητα Εκπαίδευση -μεταφορικά-

Δημιουργικότητα δεν είναι... / είναι... Δημιουργικότητα Εκπαίδευση A FIGHT- Laurence S. Lowry Δημιουργικότητα Εκπαίδευση -αναλογικά-

Δημιουργικότητα δεν είναι... Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Δημιουργικότητα Εκπαίδευση κλωνοποίηση (cloning) αντιγραφή (cοpying) -αναλογικά-

Δημιουργικότητα είναι... Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Δημιουργικότητα Εκπαίδευση μορφοποίηση (morphing) -αναλογικά-

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Δημιουργικότητα =, = ? Δημιουργικότητα Εκπαίδευση -αναλογικά-

Δημιουργικότητα ως ποίηση / τέχνη... Δημιουργικότητα Εκπαίδευση ΙΘΑΚΗ (Κ.Καβάφης) Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη, να εύχεσαι να ‘ναι μακρύς ο δρόμος, γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις[...] Πάντα στον νου σου να ‘χεις την Ιθάκη. Το φθάσιμον εκεί είν΄ ο προορισμός σου. Αλλά μη βιάζεις το ταξίδι διόλου[...] Κι αν πτωχική την βρεις, η Ιθάκη δεν σε γέλασε. ΄Ετσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα, ήδη θα το κατάλαβες οι Ιθάκες τι σημαίνουν. Δημιουργικότητα Εκπαίδευση -συμβολικά-

Δημιουργικότητα ως πρόβλημα... Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Δημιουργικότητα Εκπαίδευση -πρακτικά-

Δημιουργικότητα ως σχήμα... Δημιουργικότητα Εκπαίδευση CREATIVITY Δημιουργικότητα Εκπαίδευση -παραστατικά-

Δημιουργικότητα ως σχήμα... Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Δημιουργικότητα Εκπαίδευση -παραστατικά-

«Κάνοντας το πολύπλοκο απλό...»: φαντασία καινοτομία ρίσκο (ευθύνη) πρόκληση πρωτοτυπία ανατροπή Δημιουργικότητα Εκπαίδευση (μετα)σχηματισμός ανα(δόμηση)

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Δημιουργικότητα: Mία διακριτή έννοια εναλλακτικά προσεγγίσιμη, εντός του εκπαιδευτικού πλαισίου ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Δημιουργικότητα / Εκπαίδευση Δημιουργικότητα - Εκπαίδευση Δημιουργικότητα και Εκπαίδευση Δημιουργικότητα στην Εκπαίδευση Εκπαίδευση στη Δημιουργικότητα Δημιουργικότητα πλην στην Εκπαίδευση Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση «Ορίζοντας απλά τη δημιουργικότητα εκπαίδευση» [...) Είναι μία γνωστική (και κοινωνική) δεξιότητα σύνδεσης και σύνθεσης δεδομένων και ζητουμένων. δημιουργικό δράμα δημιουργικό παιχνίδι δημιουργικό γράψιμο δημιουργική ιστορία δημιουργική εργασία δημιουργική άσκηση δημιουργική δραστηριότητα δημιουργική σκέψη δημιουργική ιδέα ............................. Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

"Δημιουργικό σχολείο" School fun! Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Πρόβλημα: όπως... (μεταφορικά) δεν είναι... / είναι... (αναλογικά) ως ποίηση / τέχνη... (συμβολικά) ως πρόβλημα (πρακτικά) ως σχήμα... (παραστατικά) ... Πρόβλημα: «Σχολικός Κώδικας Δημιουργικότητας» School fun! Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

Τρεις κινήσεις προς τη δημιουργικότητα (ή «Όραμα και Δράση») Απομυθοποίηση – Ξεκλείδωμα – Προώθηση

Aπομυθοποίηση της δημιουργικότητας Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Μύθος 1: Mόνο ορισμένα χαρισματικά άτομα είναι δημιουργικά. Mύθος 2: Mόνο τα ευφυή («έξυπνα») άτομα είναι δημιουργικά. Μύθος 3: Tα νεαρά σε ηλικία άτομα είναι περισσότερο δημιουργικά από τους μεγαλυτέρους τους. Μύθος 4: Η δημιουργικότητα είναι αποκλειστικό προνόμιο όσων χαρακτηρίζονται ως ριψοκίνδυνοι. Μύθος 5: H δημιουργικότητα είναι ασύμβατη με την οργάνωση (πειθαρχία). Μύθος 6: H δημιουργικότητα συνιστά μία απόλυτα ατομική υπόθεση. Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Μύθος 7: Δημιουργικός = Καλλιτέχνης (μουσικός, ζωγράφος, ηθοποιός...) Mύθος 8: Δημιουργικός = Περιθωριοποιημένος Μύθος 9: Το δημιουργικό άτομο αποδίδει περισσότερο, όταν τίθενται χρονοδιάγραμματα. Μύθος 10: To δημιουργικό άτομο αποδίδει περισσότερο, σε συνθήκες ανταγωνισμού. Μύθος 11: To δημιουργικό άτομο αποδίδει περισσότερο, όταν κρίνεται («αξιολογείται»). Μύθος 12: To δημιουργικό άτομο «δημιουργεί» συνεχώς. Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

Ξεκλείδωμα («ξεμπλοκάρισμα») της δημιουργικότητας Πώς "μπλοκάρουμε" τη δημιουργικότητα Eμπόδια: Αντιληπτικά Συναισθηματικά Πολιτισμικά "Φανταστικά" Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Εκφραστικά Διανοητικά Περιβαλλοντικά

Ξεκλείδωμα της δημιουργικότητας Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Aντιληπτικά Εμπόδια Από την τυποποίηση στην ποίηση Από την πολυπλοκότητα στην απλότητα Από την υποβάθμιση στην αναβάθμιση Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

Συναισθηματικά Εμπόδια Από την ανασφάλεια στην αυτοπεποίθηση Από την αμηχανία στην εξοικείωση Από την ενοχή στην αποενοχοποίηση του λάθους Από το άγχος στην έγνοια Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση "Φανταστικά" Εμπόδια Από την αδράνεια στη δράση Από το λογισμό στο όνειρο Από το βραχύχρονο στο μακρόχρονο Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Πολιτισμικά Εμπόδια Από το συντηρητισμό στην καινοτομία Από την προκατάληψη στην αποδοχή της διαφορετικότητας Από τους στερεότυπους ρόλους στους εναλλακτικούς ρόλους Από την απόρριψη στην επένδυση Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

Διανοητικά και Εκφραστικά Εμπόδια Από την απουσία δεδομένων στην ύπαρξη ζητουμένων Από την απομόνωση στην ενσυναίσθηση Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

Κοινωνικο-περιβαλλοντικά και Φυσικο-περιβαλλοντικά Εμπόδια Από την ανιαρή εργασία στη νοηματοφόρο εργασία Από την εξέταση των γνώσεων στην ανάπτυξη της πολλαπλής νοημοσύνης «Από το μονόδρομο σε δρόμους πολλαπλής κατεύθυνσης (είτε ως μαθητευόμενος είτε ως έμπειρος οδηγός)» Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

Προώθηση της δημιουργικότητας "Το σχολείο σκοτώνει τη δημιουργικότητα;" H ιστορία του κοριτσιού που ζωγράφιζε μία εικόνα του Θεού... (Robinson, 2008)

Για παιδιά όπως και το κορίτσι της ιστορίας του Robinson: Απομυθοποιήστε τη δημιουργικότητα. Ξεκλειδώστε τη δημιουργικότητα. (Βρέστε και) Προωθήστε τη δημιουργικότητα Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Διαχειριστείτε τις ευκαιρίες για δημιουργικότητα αποτελεσματικά!

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Παρατηρώντας τον κόσμο, υπό διαφορετικές οπτικές. Αναλύοντας πολυτροπικά πώς λειτουργεί ο κόσμος και γιατί, με βάση έννοιες που αποθηκεύονται στη μνήμη. ...ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ... Παράγοντας νέες ιδέες γύρω από τις έννοιες. Συγκεντρώνοντας ποικίλες εναλλακτικές ιδέες. Δημιουργικότητα Εκπαίδευση ...ΦΑΝΤΑΣΙΑ...

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Ενισχύοντας τις ιδέες, μέσα από προβλέψεις για συνέπειες από την εφαρμογή τους. Αξιολογώντας τις ιδέες, πριν και μετά από την εφαρμογή τους, με κριτικό (ανα)στοχασμό. ...ΑΝΑΠΤΥΞΗ... Εφαρμόζοντας τις ιδέες, με το μετασχηματισμό τους σε καινοτομίες. Συνυπάρχοντας με τις καινοτομίες... Δημιουργικότητα Εκπαίδευση ...ΔΡΑΣΗ...

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Προετοιμασία Φαντασία Δράση Ανάπτυξη Ανάλυση Παραγωγή Συγκομιδή Ενίσχυση Αξιολόγηση Εφαρμογή Συνύπαρξη Παρατήρηση Προετοιμασία Φαντασία Δράση Ανάπτυξη Ανάλυση Παραγωγή Συγκομιδή Ενίσχυση Αξιολόγηση Εφαρμογή Συνύπαρξη Παρατήρηση (Plsek, 1997) Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

Αναζητήστε τη δημιουργικότητα, πέρα από την παραδοσιακή εκπαίδευση. Αναζητήστε τη δημιουργικότητα, πέρα από την παραδοσιακή εκπαίδευση. Παραδοσιακή Εκπαίδευση - Σύγχρονη Εκπαίδευση Μνήμη - Ανάλυση - Δημιουργικότητα - Πράξη

Ανάλυση - Δημιουργικότητα - Πρακτική Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Θεωρία επιτυχημένης ευφυίας Αναλυτική Δημιουργική Πρακτική Δημιουργικότητα Εκπαίδευση (Sternberg, 2006)

Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Όραμα για μία επόμενη δράση, καλύτερη από την προηγούμενη. Δημιουργικότητα Εκπαίδευση

Αντί επιλόγου Η διδασκαλία έχει τη γραμματική της. Ας είναι αυτή η γραμματική, η γραμματική της φαντασίας, η γραμματική της δημιουργικότητας, έτσι ώστε κάθε παιδί που έρχεται στο σχολείο ως ερωτηματικό να αποχωρεί ως ερωτηματικό και όχι ως τελεία! Δημιουργικότητα Εκπαίδευση Ευχαριστώ για την προσοχή σας!

Eνδεικτική Βιβλιογραφία ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Δημόπουλος, Κ. (2007). Δημιουργική σκέψη και δημιουργικά άτομα: Επιπτώσεις για την πρακτική στη σχολική πράξη. Αθήνα: ΟΕΠΕΚ. Καϊλα, Μ. & Ξανθάκου, Γ. (2002). Το δημιουργικής επίλυσης πρόβλημα. Αθήνα: Ατραπός. Μαγνήσαλης, Κ. (2003). Δημιουργική σκέψη, Θεωρία, Τεχνική, Ασκήσεις, Τεστ, Παιχνίδια. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Μασσιάλας, Β. (χ.χ.). Η δημιουργικότητα στο σχολείο (διδασκαλία και μάθηση μέσω ανακάλυψης). Ξανθάκου, Γ. (1998). Η δημιουργική σκέψη στο σχολείο. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Παρασκευόπουλος, Ι. Ν. (2004). Δημιουργική σκέψη στο σχολείο και στην οικογένεια. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Παρασκευόπουλος, Ι. Ν. (χ.χ.). Καλλιεργώντας τη δημιουργική σκέψη στο σχολείο και την οικογένεια. Rondari, G. (1985). H Γραμματική της Φαντασίας. Αθήνα: Τεκμήριο. ΞΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Brand, J. (2006). The cognition of creativity. Commission of the European Communities (2008). Improving competences for the 21st Century: An Agenda for European Cooperation on Schools. Brussels. Davis, G. A. (1992).Creativity is forever (3rd ed.). Dubuque, ΙA: Kendall/Hunt. Davis, G. A. & Rimm, S. B.(1998). Education of the gifted and talented (4th ed). Englewood Cliffs, N. J.: Prentice Hall. De Bono, E. (1973). CoRΤ Thinking. Elmsford, NY: Pergamon. Fraser, A. (2007). Creativity and innovation in education: Moving beyond best practice. Gardner, H. (1993). Multiple intelligences. New York: Basic Books. Morris, W. (2006). Creativity, its place in education. Plsek, P. (1997). Creativity, innovation, and quality. Quality Press. Robinson, K. (2008). Do Schools kill creativity? Sternberg, R. J. (ed.). (1988). The nature of creativity. New York: Cambridge University Press. Sternberg, R.J. (2007). Teaching for successful intelligence. Wimmer, M. (2007). Creativity and innovation from the perspective of education.