Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Διεύθυνσης & Δημόσιας Διοίκησης Ηλεκτρονικό Εμπόριο (E-Commerce) Part2 4/3/2017 dr.pp

ΕΙΣΑΓΩΓΗ INTERNET:Ένα σύνολο από εκατομμύρια ηλεκτρονικούς υπολογιστές που εξυπηρετεί εκατομμύρια χρήστες σ’όλο τον κόσμο ΤΡΟΠΟΙ ΣΥΝΔΕΣΗΣ: Σύνδεση για μικρές αποστάσεις: Χρήση καλωδίων για υπολογιστές που βρίσκονται στον ίδιο χώρο. Σύνδεση για μεγάλες αποστάσεις: Με ποικίλλους τρόπους σύνδεσης (π.χ. κοινές τηλεφωνικές γραμμές). ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ: Eυέλικτο: Συνδέει υπολογιστές που διαφέρουν μεταξύ τους(λειτουργικό σύστημα, πρωτόκολλο δικτύωσης). Αποκεντρωμένο και αυτοδιαχειριζόμενο: Δεν υπάρχει ένας κεντρικός οργανισμός που να το διευθύνει.

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΓΕΝΙΚΑ ΟΡΙΣΜΟΣ: Με την έννοια ηλεκτρονικό εμπόριο(e-commerce) εννοούμε την χρήση υπολογιστών τηλεπικοινωνιακών συστημάτων και τεχνολογιών για τη διεκπεραίωση μιας πλήρους εμπορικής συναλλαγής. ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ: Την παρουσίαση των εμπορευμάτων. Την προσέλκυση των πελατών(marketing, διαφήμιση). Την αλληλεπίδραση με τον πελάτη(κατάλογοι εμπορευμάτων, πωλήσεις). Την πραγματοποίηση παραγγελιών-πωλήσεων. Την υποστήριξη των πελατών. Την επικοινωνία με τους προμηθευτές.

ΒΑΣΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ Επιχείρηση με επιχείρηση (Business to business) Επιχείρηση με κράτος (Business to goverment) Επιχείρηση με καταναλωτή (Business to consumer) Καταναλωτή με καταναλωτή (Consumer to consumer)

ΚΥΡΙΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ Χρήστης: Το πρόσωπο που επιδιώκει να αποκτήσει μια υπηρεσία ή ένα προϊόν με την χρήση τεχνολογιών. ΠΥΔ: Παροχέας υπηρεσιών διαδικτύου(Internet service provider).Οντότητα που προσφέρει το υλικό(hardware) ή και το λογισμικό(software) της υπηρεσίας. ΠΦΜ: Παροχέας φυσικού μέσου επικοινωνίας (carrier provider).Αυτή η οντότητα παρέχει όλη την τεχνολογική υποδομή για τη μετάδοση δεδομένων. ΠΤΥ: Παροχέας τελικής υπηρεσίας. Παρέχει πρωτόκολλο στον χρήστη για την αναζήτηση μιας υπηρεσίας.

ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΤΟ: Έμπιστες τρίτες οντότητες. Σε αυτές καταφεύγουν οι εμπλεκόμενοι μιας συναλλαγής για την επίλυση διάφορων προβλημάτων και την επικύρωση των στοιχείων της συναλλαγής, εκδίδοντας ψηφιακά πιστοποιητικά προς όφελος των εμπλεκόμενων. Λοιποί ενδιάμεσοι: Σε αυτήν την οντότητα, πραγματοποιούνται συναλλαγές κάθε είδους είτε με τη μορφή ψηφιακού χρήματος, είτε με τη μορφή πιστωτικών καρτών.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ Πλεονεκτήματα Επιτρέπει την δημιουργία νέων υπηρεσιών και προϊόντων και την γρήγορη διανομή τους. Επιδρά θετικά στον τρόπο παραγγελιών, στον τρόπο πώλησης, στο κόστος των προϊόντων και στο marketing. Συμπέρασμα:Επιδρά θετικά στις οικονομικές συναλλαγές. Μειονεκτήματα Δεν υπάρχει εμπιστευτικότητα και ασφάλεια όσον αφορά το περιεχόμενο κάποιων πληροφοριών. Δεν υπάρχει ακεραιότητα, ώστε να προφυλάσσεται το υποκείμενο των πληροφοριών που διακινούνται. Συνεπώς:Το ηλεκτρονικό εμπόριο ελλοχεύει κινδύνους για τον ανυποψίαστο χρήστη.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Με την συγκατάθεση του χρήστη. Χωρίς την συγκατάθεση του χρήστη με την βοήθεια των προγραμμάτων cookies. Δημιουργία ενός αρχείου και πάλι εν αγνοία του χρήστη, μέσω των ηλεκτρονικών διευθύνσεων(ιστοσελίδων) που επισκέπτεται.

ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΗ Προσοχή από την πλευρά των χρηστών σε σχέση με τα προσωπικά δεδομένα που οι ίδιοι γνωστοποιούν στο διαδίκτυο. Ιδιωτικότητα και ανωνυμία στις διακινούμενες πληροφορίες που οι χρήστες διακινούν. Χρήση ψευδωνύμων όπου είναι νομικά δυνατόν. Στην περίπτωση που ο σκοπός για τον οποίο συλλέγονται οι ηλεκτρονικές ταχυδρομικές διευθύνσεις δεν είναι γνωστός, ο χρήστης δεν θα πρέπει να δίνει την δική του διεύθυνση. Προσοχή σε όλα τα download προγράμματα. Απόρριψη από πλευράς χρηστών εγκατάστασης των αρχείων cookies, τα οποία μπορεί να αποδειχθούν πολύ επικίνδυνα. Ενημέρωση σχετικά με εξελίξεις και προόδους σε θέματα προστασίας προσωπικών δεδομένων.

ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΑΡΟΧΕΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ Χρήση λογισμικών και υλικών, τα οποία θα εξασφαλίζουν ασφάλεια και ποιότητα στις διακινούμενες πληροφορίες. Απόκτηση ενός ή περισσοτέρων ψηφιακών πιστοποιητικών και εγκατάστασή τους στους εξυπηρετητές που εξυπηρετούν. Απόρριψη ψηφιακών πιστοποιητικών από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έρευνα επικινδυνότητας του πληροφοριακού συστήματος και καταγραφή της πολιτικής της ασφάλειας του οργανισμού. Σύνταξη κώδικα δεοντολογίας για την προστασία προσωπικών δεδομένων του χρήστη. Σχετικοί νόμοι που οφείλουν να ανακοινώνουν οι σχετικοί οργανισμοί μέσω ιστοσελίδων. Οι υπηρεσίες δεν θα πρέπει να παροτρύνουν με δόλιο τρόπο π.χ διαφημιστικά δώρα τους χρήστες να συμπληρώσουν περιττά προσωπικά στοιχεία.

ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΑΡΟΧΕΙΣ ΤΕΛΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Οι παροχείς υπηρεσιών οφείλουν να εξασφαλίζουν την συμφωνία του χρήστη σχετικά με την συναλλαγή που πρόκειται να εκτελεσθεί. Η συναλλαγή θα πρέπει να είναι σύντομη, περιεκτική, σαφής και να μην υπάρχει δυνατότητα εκτέλεσής της χωρίς την ρητή αποδοχή της από τον χρήστη. Δυνατότητα στον χρήστη να αποσυρθεί σε οποιοδήποτε στάδιο της συναλλαγής καθώς και να προμηθεύεται την συμφωνία, να την διαβάζει και αν συμφωνεί να την υποβάλλει στον παροχέα τελικών υπηρεσιών. Ρητή συγκατάθεση του χρήστη για την εγγραφή του στις ηλεκτρονικές ταχυδρομικές λίστες που διατηρούνται από τους παροχείς τελικών υπηρεσιών με σκοπό την προώθηση των προϊόντων του. Σαφής και ευκολόχρηστη διαδικασία διαγραφής του χρήστη-opt out από μια ταχυδρομική λίστα.

ΝΟΜΙΚΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ: Οδηγία 2000/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. ΣΚΟΠΟΣ: Ενίσχυση νομικής ασφάλειας του ηλεκτρονικού εμπορίου και αύξηση της εμπιστοσύνης των χρηστών του διαδικτύου. ΣΤΟΧΟΣ: Να μπορεί να εφαρμοστεί σε όλη την ευρωπαϊκή κλίμακα, σε όλα τα κράτη μέλη. ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ: Σε όλους τους φορείς υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΣΗΜΕΙΑ ΟΔΗΓΙΑΣ Οι φορείς υπόκεινται στη νομοθεσία του κράτους – μέλους στο οποίο είναι εγκατεστημένοι και δραστηριοποιούνται. Οι υπηρεσίες προσφέρουν άμεση, εύκολη και συνεχή πρόσβαση σε βασικά στοιχεία που τις ταυτοποιούν και τις χαρακτηρίζουν. Οι φορείς παροχής υπηρεσιών υποδομής ή πρόσβασης δεν είναι υπεύθυνοι για τις διαβιβαζόμενες πληροφορίες εφόσον δεν αποτελούν αφετηρία της μετάδοσης και εφόσον δεν επιλέγουν τον παραλήπτη. Προβλέπονται μηχανισμοί εξώδικης επίλυσης και με τα κατάλληλα ηλεκτρονικά μέσα για τυχόν διενέξεις. Μέριμνα εξουσίας και έρευνας για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας της οδηγίας και αρμόδιος επικοινωνίας για τη συνεργασία κρατών – μελών.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ Έκθεση Επιτροπής 21ης Νοεμβρίου 2003: Αξιολόγησε το βαθμό εφαρμογής της προαναφερόμενης οδηγίας σε εθνικό επίπεδο για όλα τα κράτη μέλη: Επιτυχής μεταφορά της οδηγίας και ανοδική πορεία ηλεκτρονικού εμπορίου σε όλα κράτη – μέλη εκτός από τις Κάτω Χώρες. Μείωση των δικαστικών διαδικασιών Μείωση της νομικής αβεβαιότητας των εμπλεκομένων του ηλεκτρονικού εμπορίου.

SPAMMING, ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΗ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ Αποτελεί μειονέκτημα της διάδοσης του ηλεκτρονικού εμπορίου και ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα για τις επιχειρήσεις και τους χρήστες του διαδικτύου. Είναι: H μαζική αποστολή ανεπιθύμητων ηλεκτρονικών μηνυμάτων σε μεγάλο αριθμό χρηστών χωρίς εκείνοι να το επιθυμούν. Περιεχόμενο μηνυμάτων: Εμπορικό, ενημερωτικό ή διαφημιστικό. Spammers: Ομάδα χρηστών οι οποίοι κατέχουν άριστα την τεχνολογία και χρησιμοποιούν πολύ ανεπτυγμένο και σύγχρονο λογισμικό για την υλοποίηση των στόχων τους. Τα προσωπικά στοιχεία τους αποκρύπτονται και έτσι δεν εντοπίζονται. Το 90% του spam προέρχεται από ομάδες spammers ενώ το 10% από μικρότερες επιχειρήσεις.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ SPAMMING ΑΠΡΟΚΛΗΤΟ: Δεν υπάρχει σχέση μεταξύ παραλήπτη και αποστολέα. ΕΜΠΟΡΙΚΟ: Ο σκοπός του είναι μέσω της προβολής και διαφήμισης προϊόντων η προσέλκυση πελατών και η αύξηση των πωλήσεων. ΜΑΖΙΚΟ: Μαζική αποστολή μεγάλων ποσοτήτων του ίδιου μηνύματος σε μεγάλο πλήθος παραληπτών. Αποτελεί μία δυσάρεστη και ενοχλητική κατάσταση για τους χρήστες του διαδικτύου. Πολλές φορές προβάλλονται κακής ποιότητας προϊόντα και υπηρεσίες, ενώ μεταφέρονται μαζί με τα μηνύματα ιοί. Το δίκτυο επιβαρύνεται γιατί καταλαμβάνει τεράστιους αποθηκευτικούς χώρους.

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΑΠΌ ΤΟΥΣ ΧΡΗΣΤΕΣ Να μην δημοσιεύει την προσωπική του ηλεκτρονική διεύθυνση Να μην αποκαλύπτει προσωπικά δεδομένα ή στοιχεία επικοινωνίας σε μη αξιόπιστους οργανισμούς. Να αποφεύγει να απαντάει στα μηνύματα των spammers. Να αναφέρει τα μηνύματα που λαμβάνει σε υπηρεσίες που έχουν δημιουργηθεί για τον σκοπό αυτό και οι οποίες συντηρούν λίστες αναφοράς των spammers για τον περιορισμό του φαινομένου. Να ελέγχει το σύστημα του για το αν είναι ασφαλές και σωστά διαμορφωμένο και στη συνέχεια να τοποθετεί λογισμικό προστασίας από τους ιούς antivirus.

ΑΠΟΨΕΙΣ ΠΟΥ ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΝ ΣΗΜΕΡΑ Το φαινόμενο spam δεν πρόκειται να λάβει τέλος. Αντιθέτως, τα τελευταία χρόνια τείνει να λάβει διαστάσεις επιδημίας. Η προσπάθεια αντιμετώπισής του είναι σπατάλη χρόνου, πόρων και ίσως και απώλεια χρήσιμων μηνυμάτων. Το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για την αντιμετώπιση του spam ανήκει στους χρήστες. Η αντιμετώπιση του spam αποτελεί και ευθύνη των διαχειριστών στους mail servers.

ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΟ SPAM Νόμος: To 2002 το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο ενέκρινε την Οδηγία περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων των Ευρωπαίων κατοίκων. Νόμος υπ’αριθμόν 2251-Βασικά στοιχεία της οδηγίας: Μετάδοση των μηνυμάτων με κάθε είδους ηλεκτρονικού μέσου επικοινωνίας, εφόσον βέβαια συναινεί ο καταναλωτής. Μετάδοση διαφημιστικού μηνύματος προς τον καταναλωτή, χρησιμοποιώντας τα προσωπικά του στοιχεία εφόσον ο ίδιος εγκρίνει την μεταβίβαση. Ο προμηθευτής οφείλει να διακόψει κάθε μορφή διαφήμισης και να διαγράψει τα προσωπικά στοιχεία του καταναλωτή εφόσον το επιθυμεί ο ίδιος.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ-ΕΠΙΛΟΓΟΣ Νευραλγικό σημείο: Το θέμα προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Οι τεχνολογίες ασφάλειας των πληροφοριών και προστασίας της ιδιωτικότητας συντελούν στην επίτευξη των στόχων του ηλεκτρονικού εμπορίου. Τα μέτρα πρόληψης και προστασίας της ιδιωτικότητας οφείλουν να εφαρμοστούν σε κάθε οντότητα και επίπεδο των ηλεκτρονικών συναλλαγών από τον χρήστη, τον παροχέα υπηρεσιών διαδικτύου, τον παροχέα τελικών υπηρεσιών μέχρι και τους λοιπούς εμπλεκόμενους της εμπορικής συναλλαγής.