World Wide Web: Ο παγκόσμιος ιστός Πληροφοριών

Περιεχόμενα Εισαγωγή Ιστορική Αναδρομή Το Διαδίκτυο και το WWW Υπερκείμενο Εντοπισμός πληροφοριών στο WWW Search Engines Portals Unicode Java Plug-Ins

Εισαγωγή Ο ρυθμός συσσώρευσης μεγάλης ποσότητας πληροφοριών στο διαδίκτυο, δημιούργησε την αναγκαιότητα οργάνωσης ενός συστήματος, προκειμένου να είναι δυνατή η εύκολη πρόσβαση των ενδιαφερομένων στις αμέτρητες πηγές πληροφόρησης η οργάνωση και η διαχείριση ενός τεράστιου όγκου δεδομένων. Έτσι γεννήθηκε το WWW, το οποίο προσφέρει ένα φιλικό και εύχρηστο περιβάλλον στον χρήστη προκειμένου να διαχειριστεί την επιθυμητή πληροφορία στο διαδίκτυο. Το WWW χρησιμοποιεί τα πλέον δημοφιλή προγράμματα πλοήγησης στο διαδίκτυο όπως το Netscape και το Explorer.

Η ιστορία του WWW Το WWW ξεκίνησε το 1989 από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών, (CERN) στην Ελβετία. Βασικός του σκοπός ήταν να προσφέρει στους επιστήμονες ένα μέσο προκειμένου να ανταλλάσσουν στοιχεία επιστημονικά δεδομένα και μελέτες, μέσω του διαδικτύου. Η όλη προσπάθεια στηρίχτηκε στην υλοποίηση ενός μέσου που θα επιτρέπει την σύνδεση μεταξύ διαφορετικών εγγράφων. Το μέσο αυτό ονομάστηκε υπερκείμενο(Hyper text) Το 1994 κατασκευάστηκε το πρόγραμμα Mosaic, το οποίο έδινε την δυνατότητα στους χρήστες να προσπελαύνουν τις πληροφορίες που ήταν διαθέσιμες στο WWWμε γραφικό τρόπο. Στα επόμενα χρόνια το WWW έγινε το απόλυτο μέσο αναζήτησης πληροφοριών για εκατομμύρια χρήστες του διαδικτύου.

Το Διαδίκτυο και το WWW Η πλατιά χρήση του WWW δημιούργησε σύγχυση σε πολλούς χρήστες οι οποίοι ταύτισαν το WWW με το Internet. Στην πραγματικότητα όμως είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Το Ιnternet αποτελεί το φυσικό χώρο στον οποίο διασυνδέονται εκατομμύρια Η/Υ από όλο τον κόσμο, Το WWW αποτελεί το εργαλείο με το οποίο μπορούμε να οργανώσουμε και να διαχειριστούμε τον τεράστιο όγκο πληροφοριών που έχει συσσωρευτεί στο διαδίκτυο.

Υπερκείμενο Τα υπερκείμενα αποτελούν μια μέθοδο διασύνδεσης πληροφοριών χωρίς να υπόκεινται σε κάποια ιεραρχική δομή, ή να υπόκεινται σε προκαθορισμένα μενού επιλογών. Η διασύνδεση πληροφοριών πραγματοποιείται μέσω των υπερσυνδέσμων (hyperlinks). Τα hyperlinks συνδέουν λέξεις κλειδιά του κειμένου με άλλες πηγές, Τα υπερμέσα (hypermedia) αποτελούν υπερκείμενα που περιέχουν συνδέσμους, οι οποίοι μπορεί να είναι κείμενα, αρχεία ήχου, εικόνες κλπ.

Πως κατασκευάζουμε ένα υπερκείμενο; Για την περιγραφή ενός υπερκειμένου χρησιμοποιούμε μια ειδική γλώσσα την Hyper Text Markup Language (HTML). Η γλώσσα αυτή επιτρέπει στον συγγραφέα να διαμορφώσει ένα κείμενο το οποίο θα παρέχει συνδέσμους με άλλα έγγραφα και διάφορα αρχεία Τα υπερκείμενα που βρίσκονται στο WWW ονομάζονται ιστοσελίδες (web pages). Το σύνολο των ιστοσελίδων αποτελούν το site (δικτυακός τόπος). Τα προγράμματα τα οποία απεικονίζουν τις ιστοσελίδες, επιτρέποντας μας την ξενάγηση μας στο διαδίκτυο ονομάζονται πλοηγοί (Browsers), Π.χ Netscape & Internet Explorer

Browsers: Internet Explorer

Browsers: Netscape Comunicator

Πως μεταδίδονται οι πληροφορίες ενός υπερκειμένου στο διαδίκτυο; Η μετάδοση γίνεται σε πακέτα: Τα δεδομένα τεμαχίζονται σε μικρότερα τμήματα (πακέτα). Κάθε πακέτο ακολουθεί διαφορετικές διαδρομές προκειμένου να φτάσει στον προορισμό του. Τα πακέτα αφού φτάσουν στον προορισμό τους επανενώνονται. Η υπηρεσία WWW ακολουθεί την αρχιτεκτονική πελάτη -εξυπηρετητή (Client: Browser - Server: Ένας Η/Υ με ειδικό λογισμικό που επιτρέπει την ανάκτηση πληροφοριών από clients ). Η μεταφορά των πληροφοριών από τον Server γίνεται με βάση ένα ειδικό πρωτόκολλο επικοινωνίας: Hyper Text Transport Protocol (HTTP).

Εντοπισμός πληροφοριών στο WWW Για τον εντοπισμό των ιστοσελίδων χρησιμοποιείται το Uniform Resource Locator (URL). Το URL περιγράφει το πώς θα εντοπισθεί και θα ανακληθεί η ζητούμενη πληροφορία στο διαδίκτυο. Με βάση το ανωτέρω σύστημα κάθε πηγή πληροφορίας έχει ένα μοναδικό URL το οποίο αποτελείται από τρία μέρη: Πρωτόκολλο_επικοινωνίας ://διεύθυνση_Η/Υ εξυπηρετητή/[Κατάλογος/αρχείο] Π.χ http://www2.cs.ucy.ac.cy/~nicolast/courses/cs003/schedule.htm

Το site του μαθήματος

Πως αναζητούμε την πληροφορία στο WWW, αν δεν γνωρίζουμε το URL της; Πολλές φορές ο χρήστης που αναζητά πληροφορίες στο διαδίκτυο, αισθάνεται ότι βρίσκεται σε ένα λαβύρινθο αδυνατώντας να ‘φιλτράρει’ αυτό που πραγματικά τον ενδιαφέρει. Οι πληροφορίες που διακινούνται στο διαδίκτυο υπό μορφή εγγράφων, χαρακτηρίζονται: από την άναρχη δόμηση τους από την έλλειψη ευρετηρίων αναζήτησης και από τις συνεχείς μετατοπίσεις των σελίδων σε διαφορετικές διευθύνσεις κλπ. Όλα τα παραπάνω καθιστούν την αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο μια αρκετά δύσκολη υπόθεση.

Η λύση του προβλήματος (;) Προκειμένου ο χρήστης να διευκολυνθεί στην αναζήτηση των πληροφοριών που τον ενδιαφέρουν, δημιουργήθηκαν οι κατάλογοι πληροφοριών και οι μηχανές αναζήτησης.(Search Engines). Οι κατάλογοι πληροφοριών οργανώνουν την διάσπαρτη πληροφορία με βάση προεπιλεγμένες θεματικές κατηγορίες. Π.χ www.yahoo.com Οι μηχανές αναζήτησης δημιουργούν το δικό τους ευρετήριο μέσα από το οποίο ψάχνουν την πληροφορία που εμείς τους έχουμε ζητήσει. Π.χ www.altavista com Η αναζήτηση γίνεται με βάση τη χρήση λέξεων κλειδιών και με την βοήθεια λογικών τελεστών (AND-OR), αλλά και πρόσθετων κριτηρίων (χρονικά, γλωσσικά κλπ) Όμως Οι μηχανές αναζήτησης δεν ψάχνουν σε όλες τις ιστοσελίδες αλλά μόνο σε εκείνες που υπάρχουν στο ευρετήριο τους. Τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει αξιολόγηση της πληροφορίας Όλες οι μηχανές αναζήτησης δεν είναι ίδιες.

Η μηχανή αναζήτησης Google

Η μηχανή αναζήτησης alta vista

Yahoo

Π.χ metacrawel (www.go2net.com). Μεταμηχανές Αναζήτησης και Portals Την απάντηση σε αυτό το πρόβλημα την δίνουν οι μεταμηχανές αναζήτησης (meta-search-engines) οι οποίες συνδυάζουν τα αποτελέσματα περισσοτέρων της μιας μηχανής αναζήτησης Π.χ metacrawel (www.go2net.com). Η συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση των πληροφοριών στο WWW είχε σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση των portals τα οποία οργανώνουν την πληροφορία κατά θεματικές ενότητες, προσφέροντας ταυτόχρονα και μηχανές αναζήτησης. Προσφέρουν ένα εξαιρετικά μεγάλο ‘μπουκέτο’ πληροφοριών καλύπτοντας το σύνολο σχεδόν των αναγκών του ενδιαφερομένου. Παρέχουν την δυνατότητα μετεξέλιξης τους σε προσωπικά portals,όπου ο ενδιαφερόμενος επιλέγει αυτός την πληροφορία που θα προβάλλεται στον διαδικτυακό τόπο.

Η μεταμηχανή αναζήτησης Metacrawler.

Με ποιο τρόπο μπορούμε να ‘απομνημονεύσουμε’ μια σελίδα που μας ενδιαφέρει; Πολλές φορές κατά την διάρκεια των αναζητήσεων μας, βρίσκουμε ενδιαφέρουσες τοποθεσίες τις οποίες πιθανά, θα θέλαμε τις επισκεφτούμε στο άμεσο μέλλον. Έτσι λοιπόν δημιουργήθηκε η ανάγκη αποθήκευσης κάποιων διευθύνσεων προκειμένου να τις ανακαλούμε όποτε εμείς κρίνουμε. Κάθε Browser έχει την δυνατότητα να αποθηκεύει το URLπου θα του υποδεικνύει ο χρήστης Επίσης προσφέρουν την δυνατότητα εσωτερικής οργάνωσης των διευθύνσεων που αποθηκεύονται.

Τα bookmarks

‘Παρακολουθούνται’ οι κινήσεις μας στο Διαδίκτυο; Ποια ιστοσελίδα επισκεφτήκαμε; Πότε την επισκεφτήκαμε; Αυτές και άλλες πληροφορίες είναι αποθηκευμένες στον σκληρό μας δίσκο από τους εξυπηρετητές http. Οι πληροφορίες αυτές ονομάζονται cookies και αποθηκεύονται με την μορφή συμβολοσειρών σε ένα ειδικό αρχείο που χρησιμοποιεί ο browser. Η χρήση των cookies είχε σαν αφετηρία την εξυπηρέτηση των επισκεπτών στους διαδικτυακούς τόπους (διαμόρφωση εγγράφων, υπενθύμιση κωδικών προσπέλασης κλπ). Η κακόβουλη χρήση των cookies οδηγούν στην παραβίαση της ιδιωτικής ζωής ενός χρήστη του διαδικτύου, καθώς καταγράφουν με πλήρη λεπτομέρεια τις κινήσεις του.

Το πρότυπο Unicode Ως γνωστόν για την αναπαράσταση ενός χαρακτήρα στον Η/Υ χρησιμοποιείται ένα byte σύμφωνα με τον κώδικα ASCII. Για την αναπαράσταση των γλωσσών εκτός της Αγγλικής, χρησιμοποιούνται διαφορετικές μορφές του κώδικα ASCII. Για την Ελληνική γλώσσα χρησιμοποιείται το πρότυπο ISO-8859-7. Λόγω των διαφορετικών προτύπων πολλές φορές παρουσιάζονται προβλήματα και οι πλοηγοί δεν μπορούν να απεικονίσουν τις άλλες γλώσσες. Τα προβλήματα αυτά συνέβαλλαν στην δημιουργία ενός παγκόσμιου κώδικα, ο οποίος θα ενσωματώνει όλα τα αλφάβητα του κόσμου. Έτσι δημιουργήθηκε η κωδικοποίηση UNICODE η οποία χρησιμοποιεί 2 bytes ανά χαρακτήρα.

Λίγα λόγια για την γλώσσα Java; Η γλώσσα java δημιουργήθηκε από την εταιρία Sun. Η φιλοσοφία της στηρίζεται στην φράση ‘γράφω μια φορά, εκτελώ οπουδήποτε’ Το βασικό της πλεονέκτημα είναι, ότι ένα πρόγραμμα που γράφεται σε αυτήν την γλώσσα μπορεί να εκτελεστεί ως έχει σε οποιοδήποτε λειτουργικό σύστημα ή Η/Υ. Αυτό πραγματοποιείται με την βοήθεια κατάλληλου λογισμικού το οποίο ονομάζεται σύστημα χρόνου εκτέλεσης (run time system). Η Java επιτρέπει στους χρήστες του διαδικτύου να λαμβάνουν εκτός από έγγραφα και πλήθος διαφορετικών προγραμμάτων Π.χ παιχνίδια κλπ

Plug-Ins Είμαστε στο διαδίκτυο κάνοντας πλοήγηση. Σε μια από τις σελίδες βρίσκουμε το αγαπημένο μας τραγούδι το οποίο μπορούμε να το ακούσουμε από τα ηχεία του Η/Υ μας. Μπορούμε όμως; Για να ακούσουμε το τραγούδι χρειαζόμαστε την βοήθεια ενός ειδικού λογισμικού τα λεγόμενα plug-ins. Στην ουσία αποτελούν μονάδες λογισμικού ξένες προς τον πλοηγό, τις οποίες χρησιμοποιεί ο browser, προκειμένου να παρουσιάσει στον ενδιαφερόμενο Όταν λοιπόν ο πλοηγός βρίσκει μια πηγή πληροφοριών σε μορφή ακατανόητη για τον ίδιο τότε ζητάει από τον χρήστη να ‘κατεβάσει’ το κατάλληλο plug-in.

Το Plug-In Real Player 7