2010 παγκόσμιο έτος Βιοποικιλότητας Β. Παναγιωτίδου Δρ. Βιολογίας

Τι είναι η βιοποικιλότητα Υπάρχει μεγάλη ποικιλομορφία ζωντανών οργανισμών, που την ονομάζουμε βιοποικιλότητα

ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΣΤΑ ΕΙΔΗ Σε όλη τη γη ζουν τουλάχιστον 5-30 εκατομμύρια διαφορετικά είδη. Από όλα τα υπάρχοντα είδη έχουν ταξινομηθεί μόνο τα 1,7 εκατομμύρια είδη.

Βιοποικιλότητα στα άτομα ενός είδους - γενετική ποικιλότητα Βιοποικιλότητα στα άτομα ενός είδους - γενετική ποικιλότητα

Κάθε άτομο ενός είδους είναι διαφορετικό

Βιοποικιλότητα στα οικοσυστήματα τάϊγκα

ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΣΤΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

Στα τροπικά δάση η Βιοποικιλότητα είναι πολύ μεγάλη, αφού εκεί ζουν τα μισά από τα υπάρχοντα είδη.

Μεγάλη ποικιλία οικοτόπων στην Ελλάδα Μεγάλη ποικιλία οικοτόπων στην Ελλάδα 1.Θαλάσσιοι οικότοποι 2Λιμνοθάλασσες 3 Ύφαλοι 4Παραλιακά έλη 5Αλμυρές στέπες 6Χαλικώδεις και αμμώδεις ακτές, αμμοθίνες 7Βραχώδεις ακτές 8Ρέοντα ύδατα 9Στάσιμα ύδατα 10Τέλματα και έλη 11Παραποτάμια δάση 12Φρύγανα 13Μακί 14Ξηρά λιβάδια 15Υγρολίβαδα 16Αλπικοί και υπαλπικοί λιβαδικοί σχηματισμοί 17Φυλλοβόλα δάση 18Μεσογειακά δάση κωνοφόρων 19Ορεινά δάση κωνοφόρων 20Υπαλπικά δάση κωνοφόρων 21Σκληρόφυλλοι δενδρώνες 22Σάρες 23Εσωτερικοί βραχώδεις σχηματισμοί 24Εσωτερικά σπήλαια 25Ηφαιστειακά πεδία.

Βιοποικιλότητα στην Ελλάδα Περίπου 5000 φυτικά είδη (20% ενδημικά) Περίπου 900 σπάνια (απειλούμενα) φυτικά είδη 30.000-50.000 ζωικά είδη 15.000 γνωστά ζωικά είδη (25% ενδημικά)

Πώς δημιουργείται η βιοποικιλότητα

ΣΧΕΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΖΩΝΤΑΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΦΥΣΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ Οι οργανισμοί που είναι περισσότερο προσαρμοσμένοι στο περιβάλλον που ζουν, επιβιώνουν και αναπαράγονται περισσότερο από τους λιγότερο προσαρμοσμένους. Σε διαφορετικές περιοχές, με διαφορετικές συνθήκες περιβάλλοντος, επιλέγονται και επιβιώνουν διαφορετικοί οργανισμοί (δηλ. οργανισμοί με διαφορετικό γενετικό υλικό). Δαρβίνος 1809-1882

Πού οφείλεται η μεγάλη ποικιλομορφία των οργανισμών; Πού οφείλεται η μεγάλη ποικιλομορφία των οργανισμών; στη γενετική ποικιλότητα των οργανισμών στην επίδραση του περιβάλλοντος στους οργανισμούς

Οι οργανισμοί προσαρμόζονται στο περιβάλλον που ζουν, ανάλογα με τις πληροφορίες που διαθέτουν στο γενετικό υλικό τους. Το γενετικό υλικό καθορίζει τη μορφή και τη λειτουργία των οργανισμών και επομένως τη δυνατότητα προσαρμογής σε συγκεκριμένο περιβάλλον.

Διαφορετικές περιοχές- Διαφορετικό περιβάλλον- Διαφορετικοί ζωντανοί οργανισμοί

παραδείγματα φυτό Μορφολογία φύλλου προσαρμογή ελιά Στενό, σκληρό Σε ξηρασία πεύκο Λεπτό πλατάνι Μεγάλο μαλακό Σε υγρασία

Οι οργανισμοί επηρεάζονται από παράγοντες του περιβάλλοντος ΝΕΡΟ Αν σε μια περιοχή με πλατάνια και πεύκα στερέψει το νερό! Τι πρόκειται να συμβεί στους παραπάνω οργανισμούς;

Μετανάστευση φυτών ως προσαρμογή σε μελλοντικές κλιματικές μεταβολές Μετανάστευση φυτών ως προσαρμογή σε μελλοντικές κλιματικές μεταβολές Για να επιβιώσουν στην αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, Τα φυτικά είδη μπορεί να μεταναστεύσουν προς τους πόλους ή σε μεγαλύτερο υψόμετρο Θα ευνοηθεί η εξάπλωση των φυτών που θα διαθέτουν μηχανισμούς προσαρμογής στο νέο περιβάλλον Αν δεν διαθέτουν μηχανισμούς προσαρμογής κινδυνεύουν να εξαφανιστούν.

Μετανάστευση πτηνών ως προσαρμογή στις κλιματικές μεταβολές Μετανάστευση πτηνών ως προσαρμογή στις κλιματικές μεταβολές

Γιατί πρέπει να προστατεύουμε τη βιοποικιλότητα Οικοκεντρική θεώρηση: Κάθε οργανισμός έχει τη δική του αξία

2. Ανθρωποκεντρική θεώρηση Η βιοποικιλότητα έχει αξία επειδή χρησιμεύει: Στην παραγωγή τροφής Στην παραγωγή ενέργειας Στην παραγωγή κατασκευαστικών υλικών Στην Υγεία Στην αναψυχή Στο σχηματισμό εδαφών Στη ρύθμιση του κλίματος, κύκλου νερού κ.α. Στην ανάπτυξη Πολιτισμικής ποικιλότητας

Από τι κινδυνεύει η βιοποικιλότητα Από Ανθρώπινες δραστηριότητες που συνεπάγονται: Υποβάθμιση υγροτοπικών, δασικών και άλλων οικοσυστημάτων Υποβάθμιση εδάφους Φαινόμενο ευτροφισμού Όξινη βροχή Κλιματική αλλαγή

Σε ποια μέρη της γης κινδυνεύει η βιοποικιλότητα; Σε ποια μέρη της γης κινδυνεύει η βιοποικιλότητα;

Κάθε ώρα εξαφανίζονται τρία είδη οργανισμών Κάθε ώρα εξαφανίζονται τρία είδη οργανισμών Κάθε χρόνο εξαφανίζονται περίπου 26 χιλιάδες ζωντανοί οργανισμοί Σήμερα αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της εξαφάνισης 34.000 φυτικά και 5.200 ζωϊκά είδη 1 στα 8 είδη πουλιών ¼ του συνόλου των θηλαστικών 1/3 του συνόλου των αμφιβίων Μετά τη μεγάλη εξαφάνιση των δεινοσαύρων, πριν 65 εκ. χρόνια, σήμερα είναι ορατός ο κίνδυνος μιας νέας μεγάλης εξαφάνισης

Τα 10 περισσότερο απειλούμενα ζωικά είδη (WWF 2010) Τίγρη Πολική αρκούδα Φώκια του ειρηνικού Μαγγελάνος πιγκουίνος Δερματοχελώνα Γορίλας του βουνού Γαλαζόπτερος τόνος Πεταλούδα μονάρχης Ρινόκερος της Ιάβας Γιγάντια Πάντα

Τα περισσότερο απειλούμενα ζωικά είδη στην Ελλάδα Θαλάσσια χελώνα Μεσογειακή φώκια Δελφίνια Καφέ Αρκούδα Λύκος Βίδρα Κρητικός αίγαγρος Αγριόγιδο Πολλά είδη πουλιών (βασιλαετός, μαυρόγυπας)

Επιπλέον προστατευόμενα είδη Οχιά της Μήλου Λαγγόνα Λεπτομύτα

Τι να κάνουμε για την προστασία της βιοποικιλότητας Θεσμοθέτηση προστατευόμενων περιοχών (NATURA 2000) Αποκατάσταση βιοκοινοτήτων σε οικολογικά υποβαθμισμένες περιοχές Αειφορική διαχείριση οικοσυστημάτων Προστασία απειλουμένων ειδών Τράπεζες γενετικού υλικού (σπόρων) Περιβαλλοντική εκπαίδευση

Επιπλέον στην Ελλάδα χρειάζεται να γίνουν: Επιπλέον στην Ελλάδα χρειάζεται να γίνουν: Ερευνητικά προγράμματα για: Ολοκληρωμένη παρακολούθηση ειδών και βιοτόπων Εθνικό κατάλογο απειλουμένων ειδών Απογραφή ξενικών ειδών και μελέτη των επιπτώσεών τους στα φυσικά οικοσυστήματα

Στην Ελλάδα 700 ζωικά και 900 φυτικά είδη είναι Νομοθετικά προστατευμένα

10 εθνικοί δρυμοί

11 προστατευμένοι υδροβιότοποι

2 θαλάσσια πάρκα

Το 1992 στο Ρίο στο πλαίσιο των οδηγιών για την αειφόρο ανάπτυξη, υπογράφτηκε η πρώτη Διεθνής σύμβαση για την προστασία της βιοποικιλότητας. Το 2002 στη Διεθνή διάσκεψη για το περιβάλλον και τη φτώχια, που έγινε στο Γιοχάνεσμπουργκ, τέθηκε ο στόχος για σημαντική μείωση του ρυθμού απώλειας της βιοποικιλότητας, έως το 2010. Το 2006 στη Διεθνή σύνοδο για τη βιοποικιλότητα που έγινε στη Βραζιλία, διαπιστώθηκε ότι: «Οι άμεσες αιτίες απώλειας βιοποικιλότητας -αλλαγή των ενδιαιτημάτων, υπερεκμετάλλευση, η εισαγωγή ξένων ειδών, ο ευτροφισμός και η κλιματική αλλαγή- δεν δείχνουν σημεία υποχώρησης»

ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών κήρυξε το 2010 Έτος Βιοποικιλότητας, προειδοποιώντας ότι η συνεχιζόμενη εξαφάνιση βιολογικών ειδών, επηρεάζει ανεπανόρθωτα την ευημερία των ανθρώπων σε όλον τον κόσμο. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών ελπίζει πως αυτή τη χρονιά οι κυβερνήσεις του κόσμου θα δεσμευτούν για τη μείωση του ρυθμού εξαφάνισης ειδών.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας