Μ ΕΛΕΤΗ Σ ΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑΣ – Β ΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ Τ ΟΥ Ε ΡΓΟΣΤΑΣΙΟΥ Ε ΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ Ι ΠΤΑΜΕΝΗΣ Τ ΕΦΡΑΣ Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ) / Ινστιτούτο Τεχνολογίας και Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΙΤΕΣΚ) Κοζάνη, 22 Ιανουαρίου 2005 Ε. Τσικαρδάνη Χημικός Μηχανικός MSc. Δ. Παπανικολάου Χημικός Μηχανικός

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) Μελέτη Σκοπιμότητας – Βιωσιμότητας του Εργοστασίου Επεξεργασίας Ιπτάμενης Τέφρας Εκπονήθηκε από:  Το Κέντρο Τεχνολογίας και Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων  ΙΝΤΕΛΕΚ Μελετητική Α.Ε. Στα πλαίσια του προγράμματος RIS+ στη Δυτική Μακεδονία Κατ’ εντολή της ΑΝ.ΚΟ. Α.Ε. Σεπτέμβριος 1998

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΑΛΕΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΙΠΤΑΜΕΝΗΣ ΤΕΦΡΑΣ Βρίσκεται στον περίβολο του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας και κατασκευάστηκε από τη ΔΕΗ για τις ανάγκες του φράγματος Πλατανόβρυσης. Την μελέτη και κατασκευή του ανέλαβε η κοινοπραξία AEGEK-HIDROGRANJA-ASI RCC. Η κατασκευή του διήρκεσε περίπου 2 χρόνια (1993 – 1995)

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) ΛΟΓΟΙ ΠΟΥ ΟΔΗΓΗΣΑΝ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟΥ  Η ανάγκη για συμπληρωματική άλεση της τέφρας ( Υπόλοιπο σε κόσκινο 45 μm μέχρι 20-30%)  Η ανάγκη για μείωση των τιμών του ελεύθερου οξειδίου του ασβεστίου, του οποίου η ενυδάτωση προκαλεί διόγκωση και σημαντικές ανεπιθύμητες θερμοκρασιακές αυξήσεις ( Ελεύθερο ασβέστιο να μην υπερβαίνει το 3% στο τελικό προϊόν)  Η άρση της ανομοιογένειας που χαρακτηρίζει τις Ελληνικές Ιπτάμενες τέφρες  Η μείωση του ποσοστού θειικών, (τα οποία δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν το 1%)

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) Η ύπαρξη πλήρους εξοπλισμένου εργαστηρίου διασφαλίζει τη διενέργεια ποιοτικού ελέγχου τόσο της ακατέργαστης, όσο και της παραγόμενης επεξεργασμένης και τυποποιημένης Ιπτάμενης Τέφρας, ώστε να είναι δυνατή η παραγωγή προϊόντος με τις επιθυμητές κάθε φορά ιδιότητες ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΕΦΡΑΣ

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΥΛΟΥ - Ονομαστική δυναμικότητα μύλου: 23 t/h ή ~500 t/24ωρο Διάμετρος: 2.6 m Μήκος : 12 m - Η άλεση της τέφρας επιτυγχάνεται με αλεστικά σώματα – σφαιρίδια διατομής 40 & 30 mm και συνολικού βάρους 42 τόνων - Η κίνηση του μύλου γίνεται από κινητήρα ισχύος 720 KW - Εντός του μύλου αναπτύσσεται υψηλή θερμοκρασία (110 – 130 ο C) που επιτυγχάνεται με καύση υγραερίου (μίγμα προπανίου-βουτανίου), καθώς και από την εξώθερμη αντίδραση υδρόλυσης του οξειδίου του ασβεστίου

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΧΡΗΣΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΗΣ Ι.Τ. - ΦΡΑΓΜΑ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ Το φράγμα της Πλατανόβρυσης που βρίσκεται επί του ποταμού Νέστου, ύψους 100 m, κατασκευάστηκε με την τεχνική του κυλινδρούμενου σκυροδέματος (RRC) Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε ιπτάμενη τέφρα στο σκυρόδεμα σε ποσοστό 81,2%, ενώ η συνολική ποσότητα της ΙΤ που χρησιμοποιήθηκε είναι περίπου τόνοι Η κατασκευή του φράγματος διήρκεσε 18 μήνες (Οκτ – Μάρ. 1997)

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) Κατηγορία έργου Κόστος σε τιμές 1997 (€) Εκτιμώμενη διάρκεια ζωής (Έτη) Αγοραία Αξία 1998 λόγω απαξίωσης (€) Α. ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ Ηλεκτρομηχανολογικός εξοπλισμός Εγκαταστάσεις - σωληνώσεις Υποσταθμός Η/Ρ Εργαστήριο (εξοπλισμός) Δεξαμενές LPG Σύνολο: Β. ΚΤΙΡΙΑ Κτίρια Εργαστήριο (Κτιριακά) Σύνολο: Γ. ΟΙΚΟΠΕΔΟ44.314Απεριόριστη ΣΥΝΟΛΟ: ΑΞΙΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) ΑΞΙΑ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ (1ο ΕΤΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ)

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) ΑΞΙΑ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ (2ο ΕΤΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ)

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) ΚΟΣΤΗ ΠΟΥ ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΥΠΟΨΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ  Κόστος ακατέργαστης τέφρας  Κόστος των υπόλοιπων 1ων υλών (νερό, ηλεκτρική ενέργεια, υγραέριο)  Κόστος εργατικών  Κόστος ενσάκκισης  Κόστος συντήρησης  Κόστος προώθησης πωλήσεων και R&D  Κόστος αποσβέσεων, τόκων και φόρων

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ  Θα συσταθεί Ανώνυμη Εταιρεία η οποία θα λειτουργήσει το Εργοστάσιο Επεξεργασίας της Ι.Τ., στην οποία θα συμμετέχει η ΔΕΗ  Τον 1ο χρόνο λειτουργίας το εργοστάσιο θα λειτουργήσει στο 65% της δυναμικότητάς του και από τον 2ο χρόνο και έπειτα στο 100%  Το 1/3 της παραγόμενης Ιπτάμενης Τέφρας θα ενσακκίζεται, ενώ το υπόλοιπο θα διατίθεται χύδην

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) Δείκτες χρηματοοικονομικής αξιολόγησης  Καθαρή Παρούσα Αξία (N.P.V.) (€)  Εσωτερικός Συντελεστής Απόδοσης (I.R.R.)  Περίοδος Επανάκτησης Κεφαλαίου (P.B.P) Σενάρια Οικονομικής Αξιολόγησης  Βασικό Σενάριο: τιμή πώλησης Ι.Τ. 1 6,14 €/tn ή 5.500δρχ/tn  Σενάριο Ευαισθησίας 1: τιμή πώλησης Ι.Τ. 17,60€/tn ή δρχ/tn  Σενάριο Ευαισθησίας 2: τιμή πώλησης Ι.Τ 14,67€/tn. ή δρχ/tn ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ – ΣΕΝΑΡΙΑ ΠΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΝΤΑΙ

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ (ΓΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟ ΠΡΟΒΛΕΨΗΣ 10 ΕΤΗ) Βασικό σενάριο (16,14 €/tn) Σενάριο Ευαισθησίας 1 (17,60 €/tn) Σενάριο Ευαισθησίας 2 (14,67 €/tn) Καθαρή Παρούσα Αξία (N.P.V.) € Εσωτερικός Συντελεστής Απόδοσης (I.R.R.) 11,7 %15,4 %7,7 % Περίοδος Επανάκτησης Κεφαλαίου (P.B.P.) 6,2 έτη5,5 έτη7,1 έτη

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ  Η ελάχιστη τιμή της επεξεργασμένης Ιπτάμενης Τέφρας που καθιστά την επένδυση βιώσιμη είναι 16,14 €/tn (~ το 20% της τιμής του τσιμέντου)  Η επένδυση παρουσιάζει ευαισθησία στην τιμή της επεξεργασμένης τέφρας  Το Νεκρό Σημείο της επένδυσης είναι πολύ χαμηλό, γεγονός που προσδίδει στην επιχείρηση ένα περιθώριο ασφάλειας στην λειτουργία του (57% για το 1ο έτος λειτουργίας, 37,6% για το 2ο και 7,4% για το 10ο)

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΣΗΜΕΡΙΝΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Με δεδομένο ότι:  από το 1997 (έτος εκπόνησης της μελέτης) έως και σήμερα •Η αύξηση του σκέλους των εσόδων είναι περίπου ίση με την αύξηση του σκέλους των εξόδων •Υπάρχει μείωση των χρηματοοικονομικών εξόδων (λόγω της μείωσης του επιτοκίου από 10% σε 6%)  Το Νεκρό Σημείο της επένδυσης είναι πολύ χαμηλό Προκύπτει ότι: Η τιμή των 16,14€/tn είναι και στις μέρες μας μια τιμή που καθιστά την λειτουργία της επιχείρησης βιώσιμη

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟΥ – ΝΕΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Δ.Σ. Διευθυντής Εργοστασίου (1) ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ (4) Λογιστήριο (2) Προμήθειες – Προσωπικό (1) Γραμματεία (1) ΤΜΗΜΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ (17) Μονάδα Άλεσης & Σιλό ομογενοποίησης (4) Μονάδα Ενσάκκισης Αποθήκης - Φόρτωσης (9) Γραμματεία (4) ΤΜΗΜΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ (5) Δειγματοληψία (4) Ανάλυση (1) ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ R&D (3) Τεχνική Υποστήριξη Πωλήσεων/marketing (1) R&D (2) Σύνολο προσωπικού: 30 άτομα

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) ΕΥΡΥΤΕΡΕΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ Ι.Τ.  Δημιουργία θέσεων εργασίας και ευκαιριών απασχόλησης  Ενίσχυση της Περιφερειακής Οικονομίας  Θετική επίπτωση στα Δημόσια Οικονομικά  Μείωση του κόστους των κατασκευών  Ώθηση στην ανάπτυξη της Έρευνας και Τεχνολογίας  Εξοικονόμηση Ενέργειας  Θετικές επιπτώσεις στην προστασία του Περιβάλλοντος

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΜΕΛΕΤΗΣ  Η Ιπτάμενη Τέφρα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πλήθος εφαρμογές, (οδοποιϊα, κατασκευή προϊόντων σκυροδέματος, γεωργία, για την παραγωγή κεραμικών υλικών κ.α.)  Η χρήση της Ιπτάμενης Τέφρας θα πρέπει να ακολουθεί τους εκάστοτε κανονισμούς χρήσης.  Η αποδοχή των χρήσεων της τέφρας από τους κύριους συντελεστές του κατασκευαστικού τομέα είναι αναγκαία (Κρατικές υπηρεσίες, Τσιμεντοβιομηχανία, Κατασκευαστικές Εταιρείες Πανεπιστήμια, Τεχνικοί κ.α.)  Η σύνταξη προδιαγραφών για την χρήση της Ιπτάμενης Τέφρας αποτελεί κρίσιμη παράμετρο για την λειτουργία της Επιχείρησης

Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΕΣΚ) Ευχαριστώ για την προσοχή σας Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ) / Ινστιτούτο Τεχνολογίας και Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (ΙΤΕΣΚ)