Περίληψη Σκοπός της εργασίας ήταν, αφενός, ο σχεδιασμός, η κατασκευή και η στάθμιση ενός Μηχανήματος Ηλεκτροδερματικής Βιοανατροφοδότησης (ΜΗΔΒ) με χαμηλό κατασκευαστικό κόστος και, αφετέρου, εφόσον ο πρωταρχικός αυτός σκοπός είχε επιτυχή έκβαση, να κατασκευαστούν συνολικά 20 ΜΗΔΒ για τις ανάγκες του μαθήματος «Βιοανατροφοδότηση – 415» του Τμήματος Ψυχολογίας του Α.Π.Θ. Για την κατασκευή του ΜΗΔΒ αναπτύχθηκε ένα κύκλωμα, με τρεις τελεστικούς ενισχυτές, το οποίο χρησιμοποιεί τη μέθοδο της σταθερής τάσης. Διερευνήθηκε, αρχικά, η αξιοπιστία του ΜΗΔΒ ως ηλεκτρονικής συσκευής, λαμβάνοντας διαδοχικές μετρήσεις από έναν αντιστάτη μεταβλητής τιμής 1ΜΩ. Η σύγκριση αυτών των μετρήσεων κατέδειξε υψηλό δείκτη συνάφειας (r=0.998, p<0.01). Στη συνέχεια, με πιστοποιημένο όργανο (πολύμετρο SOAR-3210), διερευνήθηκε κατά πόσο λειτουργεί ικανοποιητικά και ως ψυχοφυσιολογική συσκευή. Συγκρίθηκαν τιμές της Ηλεκτροδερματικής Δραστηριότητας (ΗΔΔ) εκατό (100) ατόμων, οι οποίες καταγράφηκαν α) με δύο πανομοιότυπα ΜΗΔΒ και β) με το ίδιο πιστοποιημένο (βιομηχανικού τύπου SOAR-3210) πολύμετρο που χρησιμοποιήθηκε στις προηγούμενες συγκρίσεις. Η μεταξύ των δύο ΜΗΔΒ συνάφεια ήταν σημαντικά υψηλή (r=0.966, p<0.01), όπως, επίσης, και η συνάφεια των τιμών των δύο ΜΗΔΒ με το πολύμετρο (r=0.811, p<0.01). Τα ευρήματα καταδεικνύουν ότι το ΜΗΔΒ λειτούργησε ικανοποιητικά, τόσο ως ηλεκτρονική, όσο και ως ψυχοφυσιολογική συσκευή, εδραιώνοντας, με αυτόν τον τρόπο, τη χρησιμότητά του όχι μόνο ως εκπαιδευτικού, αλλά και ως θεραπευτικού εργαλείου στο χώρο της Βιοανατροφοδότησης και της Ψυχοφυσιολογίας. Συγκεκριμένα: 1) για την υλοποίηση του ηλεκτρονικού σχεδίου χρησιμοποιήθηκε το πρόγραμμα MicroSim Schematics, 2) για τη μετατροπή του σε μορφή πλακέτας (τυπωμένο κύκλωμα) χρησιμοποιήθηκε το πρόγραμμα MicroSim PCBoards και 3) για την προσομοίωση της λειτουργίας του κυκλώματος στον Η/Υ χρησιμοποιήθηκε το πρόγραμμα MicroSim Pspice. Για τη μέτρηση των βασικών παραμέτρων της ΗΔΑ (τονικό επίπεδο και φασικές αλλαγές), χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της σταθερής τάσης, αναπτύχθηκε ένα κύκλωμα (Σχήμα 1) με τρεις τελεστικούς ενισχυτές (National Semiconductors, 1995). Στη συγκεκριμένη εφαρμογή, η τιμή της σταθερής τάσης είναι 23,8mV και επιτυγχάνεται με μία δίοδο zener (National Semiconductors, 2002) και τον πρώτο τελεστικό ενισχυτή του κυκλώματος. Η κλίμακα του ΜΗΔΒ για την καταγραφή του τονικού επιπέδου είναι 0-850ΚΩ, ενώ για την καταγραφή των φασικών μεταβολών υπάρχει ένας λόγος ενίσχυσης x5. Η τροφοδοσία του κυκλώματος γίνεται από δύο μπαταρίες 9V, οι οποίες είναι συνδεδεμένες σε σειρά, με το κοινό τους σημείο γειωμένο, ώστε να έχουμε συμμετρική τάση (±9V). Οι λόγοι για τους οποίους επιλέχθηκε η χρήση συνεχούς ρεύματος αντί εναλλασσόμενου ρεύματος για την τροφοδοσία της συσκευής, σε βάρος μάλιστα του κόστους χρήσης της, είναι καθαρά λόγοι ασφάλειας. Το ρεύμα, που διαρρέει το δέρμα, εξαρτάται άμεσα από την τιμή της δερματικής αντίστασης και σε καμία περίπτωση δεν ξεπερνά τα μερικά μΑ. Επίσης, η χρήση μπαταριών ενισχύει την αυτονομία της συσκευής, η οποία και λόγω των διαστάσεών της, θα μπορούσε εύκολα να χρησιμοποιηθεί για εκπαιδευτικούς και ερευνητικούς σκοπούς.) Για την ακαριαία αλλαγή της μέτρησης από το ένα ΜΗΔΒ στο άλλο, κατασκευάστηκε ένας προσαρμογέας με μία είσοδο και δύο εξόδους. Η είσοδος του προσαρμογέα είναι η υποδοχή των ηλεκτροδίων, ενώ οι έξοδοι του προσαρμογέα αποτελούν την είσοδο των δύο ΜΗΔΒ. Η επιλογή της συσκευής γίνεται από ένα διακόπτη δύο θέσεων (on/off) στο επάνω μέρος του προσαρμογέα (Σχήμα 3). Η ακρίβεια και η πιστότητα των οργάνων ως ηλεκτρονικών συσκευών διερευνήθηκε με μία διαδικασία πιστοποίησης πριν από την έναρξη της στάθμισης, κατά την οποία χρησιμοποιήθηκαν δύο πανομοιότυπες συσκευές ΜΗΔΒ και το βιομηχανικό πολύμετρο (SOAR-3210). Η διαδικασία προέβλεπε σειρά μετρήσεων, οι οποίες έγιναν σε 40 διαδοχικές θέσεις ενός αντιστάτη μεταβλητής τιμής 1ΜΩ, και σύγκριση αυτών. Διερευνήθηκαν: 1. Ο βαθμός συνάφειας (Pearson Correlation Test) μεταξύ των τιμών των δύο ΜΗΔΒ και του πολυμέτρου (SOAR 3210) σε 40 διαδοχικές θέσεις του αντιστάτη μεταβλητής τιμής 1ΜΩ. 2. H μαθηματική συνάρτηση που αποκαλύπτει τη σχέση, η οποία συνδέει τις τιμές των δύο ΜΗΔΒ και του πολυμέτρου, εφαρμόζοντας δοκιμασία παλινδρόμησης (Regression Analysis). Η στατιστική ανάλυση των ευρημάτων κατέδειξε: 1. Υψηλή συνάφεια μεταξύ των καταγραφών των δύο ΜΗΔΒ και του πολυμέτρου (SOAR 3210) στις 40 διαδοχικές θέσεις του αντιστάτη μεταβλητής τιμής 1ΜΩ (r=0.998, p<0.01). 2. Σύμφωνα με τη δοκιμασία παλινδρόμησης που εφαρμόστηκε, ορίστηκε η παρακάτω πρωτοβάθμια μαθηματική συνάρτηση τύπου y=ax+b: τιμές μηχανήματος= (0.186 x τιμή πολυμέτρου) Συμπέρασμα Εξαιτίας της επιτυχημένης έκβασης της έρευνας αυτής, πιστεύουμε ότι μπορούμε να προχωρήσουμε στην κατασκευή 18 επιπλέον ΜΗΔΒ, τα οποία πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για εκπαιδευτικούς σκοπούς στο μάθημα «Βιοανατροφοδότηση - 415» του Τμήματος Ψυχολογίας του Α.Π.Θ. Βιβλιογραφία Boucsein, W. and Hoffmann, G. (1979). A direct comparison of the skin conductance and skin resistance methods. Psychophysiology, Vol. 16, No 1, pp Schwartz, S. M. & al (1995). Instrumentation and Computers: A Primer of Biofeedback Instrumentation. In Biofeedback. A Practitioner’s Guide (pp 45-88) The Guilford Press: New York, London. Venables, P. H., & Martin, I. (1967). Skin resistance and skin potential. In P. H. Venables and I. Martin (Eds.), Manual of psycho-physiological methods (pp ). Amsterdam: North-Holland. Venables, P. H., & Christie M. J. (1980). Electrodermal activity. In I. Martin & P. H. Venables (Eds.), Techniques in psychophysiology (pp. 3-67). New York: Wiley. Εισαγωγή Κύριος σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν: 1.ο σχεδιασμός 2.η κατασκευή και 3.η στάθμιση ενός Μηχανήματος Ηλεκτροδερματικής Βιοανατροφοδότησης (ΜΗΔΒ). •το διευρυμένο φάσμα των πρακτικών εφαρμογών της Ηλεκτροδερματικής Δραστηριότητας (ΗΔΔ). •το γεγονός ότι η ηλεκτροδερματική βιοανατροφοδότηση είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στο να αποτυπώνει, ακόμα, και τις πιο ανεπαίσθητες μεταβολές στην αγωγιμότητα του δέρματος, σε αντίθεση με την ηλεκτρομυογραφική και τη θερμογραφική βιοανατροφοδότηση. Οι τελευταίες, τείνουν να μην αντανακλούν τόσο άμεσα την επίδραση των νοητικών και συναισθηματικών γεγονότων στη συμπαθητική διέγερση (Schwartz, 1995). •η απουσία ενός ευρέως σταθμισμένου (Schwartz, 1995)και με χαμηλό αγοραστικό κόστος οργάνου. Τεχνικές πληροφορίες και χαρακτηριστικά «Σταθερή τάση» vs «σταθερό ρεύμα» Το ΜΗΔΒ σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε για να καταγράφει την εξωσωματική ηλεκτροδερματική δραστηριότητα (ΗΔΔ). Για την καταγραφή της εξωσωματικής ΗΔΔ υπάρχουν στο εμπόριο δύο βασικοί τύποι μηχανημάτων:  Ο ένας τύπος αποτελείται από ένα κύκλωμα που λειτουργεί σύμφωνα με τη μέθοδο της σταθερής τάσης και οδηγεί σε καταγραφές ηλεκτρικής αγωγιμότητας του δέρματος (Boucsein, 1979).  Ο άλλος τύπος αποτελείται από ένα κύκλωμα που λειτουργεί σύμφωνα με τη μέθοδο του σταθερού ρεύματος και οδηγεί σε καταγραφές ηλεκτρικής αντίστασης του δέρματος (Boucsein, 1979). Tο ΜΗΔΒ σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε σύμφωνα με τη μέθοδο της σταθερής τάσης, αλλά, σε αντίθεση με την κοινή ροπή,οδηγεί σε καταγραφές ηλεκτρικής αντίστασης του δέρματος. Επιλέχθηκε αυτή η εφαρμογή γιατί, αφενός, η μέθοδος της σταθερής τάσης είναι πιο ασφαλής και, αφετέρου, γιατί οι τιμές της ηλεκτρικής αντίστασης του δέρματος είναι ευθέως ανάλογες με το βαθμό χαλάρωσης που επιτυγχάνει το άτομο στα πλαίσια της θεραπευτικής τεχνικής της βιοανατροφοδότησης. Σχήμα 1: Το ηλεκτρονικό κύκλωμα του ΜΗΔΒ Σχήμα 2: Πρόσθια και οπίσθια άποψη του ΜΗΔΒ Σχήμα 3: Ο Προσαρμογέας που χρησιμοποιήθηκε για τα δύο ΜΗΔΒ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΣΤΑΘΜΙΣΗ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΔΕΡΜΑΤΙΚΗΣ ΒΙΟΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗΣ (MΗΔΒ) ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ Δ. Α. Χρηστίδης, Μ. Βεζερτζή, Ε. Κυριάκου, Α. Κομνίδης & Γ. Λαζαρίδης Τμήμα Ψυχολογίας – Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) Για τη σχεδίαση του κυκλώματος χρησιμοποιήθηκε η έκδοση αξιολόγησης (evaluation version) του σχεδιαστικού πακέτου MicroSim DesignLab, της εταιρείας MicroSim Corporation. Δευτερεύων σκοπός της παρούσας εργασίας, εφόσον ο κύριος στόχος είχε επιτυχή έκβαση, ήταν να κατασκευαστούν συνολικά 20 ΜΗΔΒ για τις ανάγκες του μαθήματος «Βιοανατροφοδότηση - 415» του Τμήματος Ψυχολογίας του Α.Π.Θ, το οποίο έχει ως αντικείμενο την εκπαίδευση των φοιτητών στη θεραπευτική τεχνική της βιοανατροφοδότησης. Αυτός ήταν και ο λόγος για τον οποίο επιδιώχθηκε το χαμηλό κατασκευαστικό κόστος του ΜΗΔΒ, καθώς η τιμή των μηχανημάτων της ηλεκτροδερματικής βιοανατροφοδότησης που κυκλοφορούν στο εμπόριο είναι απαγορευτική για τη χρήση τους ως εκπαιδευτικά βοηθήματα. Μέθοδος Συμμετέχοντες Μετρήθηκε η Ηλεκτροδερματική Αντίδραση ΗΔΑ εκατό (100) φοιτητών του Α.Π.Θ. (40% άνδρες, 60% γυναίκες), ηλικίας από 18 έως 35 ετών (Μ.Ο.=23.39, Τ.Α.=3.70). Υλικά Η ΗΔΑ εκατό (100) ατόμων μετρήθηκε με δύο πανομοιότυπα ΜΗΔΒ και ένα βιομηχανικού τύπου πολύμετρο (SOAR SOAR JAPAN Co.). Ο λόγος για τον οποίο χρησιμοποιήθηκαν δύο ΜΗΔΒ ήταν για να πιστοποιηθεί η σταθερότητά τους σε συνεχείς μετρήσεις ΗΔΑ, καθώς και η μεταξύ τους συνάφεια. Ο λόγος για τον οποίο χρησιμοποιήθηκε το εργοστασιακό πολύμετρο ως μέσο σύγκρισης και πιστοποίησης των συσκευών ΜΗΔΒ είναι το γεγονός ότι το πολύμετρο είναι, ήδη, πιστοποιημένο ως όργανο μέτρησης από το εργοστάσιο κατασκευής. Επομένως, θεωρήθηκε ως το πλέον αξιόπιστο και οικονομικό μέσο πιστοποίησης των ΜΗΔΒ ως ηλεκτρονικές συσκευές. Χρησιμοποιήθηκαν ηλεκτρόδια Αg/AgCl (διαμέτρου ενεργής περιοχής 1cm), τα οποία περιείχαν ένα ηλεκτρολυτικό διάλυμα 0.05Μ NaCl. Τα ηλεκτρόδια αυτά προτείνουν και οι Venables και Martin (1967) ως μέσο αντιμετώπισης του φαινομένου της πόλωσης στην περιοχή επαφής των ηλεκτροδίων με το δέρμα, το οποίο παρατηρείται, συνήθως, κατά την καταγραφή της ΗΔΔ με τη μέθοδο της σταθερής τάσης (Schwartz, 1995). Διαδικασία Η έρευνα διεξήχθη σε ένα ήσυχο δωμάτιο, στο οποίο επικρατούσαν σταθερές συνθήκες θερμοκρασίας. Οι συμμετέχοντες κάθονταν σε μία αναπαυτική πολυθρόνα. Με την προσέλευση των συμμετεχόντων στο χώρο διεξαγωγής του πειράματος, τους ζητήθηκε να πλύνουν τα χέρια τους με σκέτο νερό, χωρίς σαπούνι ή άλλα καθαριστικά (Venables και Christie, 1980). Ακολουθούσε μία περίοδος πέντε λεπτών, κατά την οποία οι συμμετέχοντες κάθονταν αναπαυτικά στην πολυθρόνα και συνδέονταν με τα ΜΗΔΒ. Τα ηλεκτρόδια τοποθετούνταν στη μεσαία φάλαγγα του δείκτη και του μέσου, με τη βοήθεια δύο αυτοκόλλητων δακτυλίων διπλής όψης. Οι ακροδέκτες τοποθετούνταν στις εισόδους του προσαρμογέα (Σχήμα 3), ο οποίος ήταν συνδεδεμένος με τα δύο ΜΗΔΒ και με το βιομηχανικό πολύμετρο (SOAR-3210). Μεσολαβούσε ένα μικρό χρονικό διάστημα (3-5 min) προσαρμογής. Παράλληλα, οι συμμετέχοντες ενημερώνονταν για τους σκοπούς της έρευνας. Πριν την έναρξη της καταγραφής της ΗΔΑ, δίνονταν στους συμμετέχοντες οι ακόλουθες οδηγίες: να αναπνέουν φυσιολογικά, να μη μιλάνε και να μην κινούνται (Schwartz, 1995). Η HΔΑ καταγραφόταν, αρχικά, από το πολύμετρο και λαμβανόταν ένα εύρος τιμών για χρονικό διάστημα 30 δευτερολέπτων. Έπειτα, καταχωρούνταν τα τονικά επίπεδα της ΗΔΑ από την 1η θέση των δύο ΜΗΔΒ. Από τη 2η θέση τους καταγραφόταν το εύρος των φασικών αλλαγών, επίσης, για διάρκεια 30 δευτερολέπτων. Επειδή, όμως, η 2η θέση παρουσιάζει ενισχυμένες τις τιμές της 1ης, σε όσους από τους συμμετέχοντες τα τονικά επίπεδα ήταν υψηλά, οι ενδείξεις των φασικών αντιδράσεών τους έτειναν να βγαίνουν έξω από την κλίμακα του οργάνου, όπως και ήταν αναμενόμενο. Για το σκοπό αυτό, είχαν προσαρμοστεί στα ΜΗΔΒ δύο ποτενσιόμετρα πέντε θέσεων (Σχήμα 2). Ο χειρισμός τους επέτρεπε την επαναφορά της βελόνας μέσα στην κλίμακα, προκειμένου να καταστεί δυνατή η καταγραφή της ΗΔΑ. Η προαναφερθείσα διαδικασία εφαρμοζόταν διαδοχικά στο δεξί και το αριστερό χέρι. Μετά την καταγραφή της ΗΔΑ, όλοι οι συμμετέχοντες συμπλήρωναν τα δημογραφικά τους στοιχεία σε σχετικό πρωτόκολλο. Αποτελέσματα Από τις μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν στο δείγμα των εκατό (100) ατόμων διερευνήθηκαν: 1) Ο βαθμός συνάφειας (Pearson Correlation Test) μεταξύ των τιμών των δύο ΜΗΔΒ. 2) Ο βαθμός συνάφειας (Pearson Correlation Test) μεταξύ των τιμών των δύο ΜΗΔΒ και του πολυμέτρου. Η διερεύνηση του βαθμού συσχέτισης Pearson μεταξύ των τιμών των δύο ΜΗΔΒ κατέδειξε υψηλή συνάφεια τόσο για το δεξί χέρι (r=0.966, p<0.01), όσο και για το αριστερό (r=0.944, p<0.01). O συντελεστής συσχέτισης Pearson κατέδειξε, επίσης, υψηλή συνάφεια μεταξύ των καταγραφών των ΜΗΔΒ και του πολυμέτρου. Για το ΜΗΔΒ1 και το πολύμετρο ο βαθμός συνάφειας είναι για το δεξί χέρι (r=0.811, p<0.01) και για το αριστερό χέρι (r=0.838, p<0.01). Για το ΜΗΔΒ2 και το πολύμετρο βρέθηκε βαθμός συνάφειας για το δεξί χέρι (r=0.824, p<0.01) και για το αριστερό χέρι (r=0.871, p<0.01). Συζήτηση Η έρευνα διήρκεσε δύο χρόνια, κατά τα οποία εμφανίστηκαν αρκετοί προβληματισμοί και θέματα προς επίλυση:  Χαρακτηριστικό είναι ότι το λογισμικό (software), που χρησιμοποιήθηκε για την προσομοίωση της λειτουργίας του κυκλώματος, επιβεβαίωνε την επιτυχή επιλογή των υλικών και της συνδεσμολογίας τους. Εντούτοις, μεσολάβησαν αρκετές διορθωτικές φάσεις μέχρι την τελική λειτουργία του ΜΗΔΒ. Επομένως, και στη δική μας εμπειρία φαίνεται να διαφοροποιούνται οι πραγματικές συνθήκες από τις ιδανικές συνθήκες της προσομοίωσης.  Κατά τον ίδιο τρόπο, στην προσπάθειά μας να προβούμε σε παράλληλες μετρήσεις μεταξύ των δύο ΜΗΔΒ και του πολυμέτρου, αντιληφθήκαμε ότι θα ήταν χρήσιμο να σχεδιάσουμε και να κατασκευάσουμε τον προσαρμογέα, ο οποίος μας επέτρεπε να ελαχιστοποιήσουμε, αφενός, την ισχύ των τρίτων μεταβλητών και, αφετέρου, το χρονικό διάστημα που μεσολαβούσε μεταξύ των μετρήσεων των δύο ΜΗΔΒ.  Μία πρόκληση που κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε ήταν η συμπίεση του κατασκευαστικού κόστους. Για την ικανοποίηση της απαίτησης αυτής, θεωρήθηκε αναγκαία η αγορά από το εμπόριο μόνο των πρώτων υλών (ηλεκτρονικά εξαρτήματα, κουτί, πλακέτα), έτσι, ώστε η όλη επεξεργασία της κατασκευής έγινε από την τεχνική ομάδα των ερευνητών (διαμόρφωση της πλακέτας με φωτογραφική μέθοδο, αποχάλκωση και τρύπημα της πλακέτας, κόλλημα των υλικών στην πλακέτα, διαμόρφωση του κουτιού και τοποθέτηση των υλικών σε αυτό). Το γεγονός ότι το κόστος κατασκευής δεν υπερέβη τα 18 € μάλλον δικαιολογεί την επιλογή αυτή.  Πρέπει να σημειωθεί, ακόμη, ότι η στάθμιση των ΜΗΔΒ διεξήχθη σε ένα δείγμα πληθυσμού με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά: σε φοιτητές του Α.Π.Θ., που ήταν όλοι λευκοί και μεταξύ χρόνων. Επειδή τα ΜΗΔΒ σταθμίστηκαν στο συγκεκριμένο πληθυσμό, αποδείχθηκαν ότι αποτελούν αξιόπιστο εργαλείο της καταγραφής της ΗΔΔ γι’ αυτόν. Περαιτέρω έρευνες στο γενικότερο πληθυσμό θα παρείχαν τη δυνατότητα γενίκευσης των αποτελεσμάτων.  Οι υψηλοί δείκτες στατιστικής σημαντικότητας που προκύπτουν από την επεξεργασία των ευρημάτων, αφενός, αποδεικνύουν την ικανοποιητική λειτουργία του ΜΗΔΒ ως ηλεκτρονικής συσκευής και, αφετέρου, το καθιστούν έγκυρο και αξιόπιστο ως εργαλείο ψυχοφυσιολογικών μετρήσεων και βιοανατροφοδότησης. Η διάταξη με τα δύο ποτενσιόμετρα χρησιμοποιήθηκε μόνο στις δύο πρώτες συσκευές και, εφόσον μετά την ολοκλήρωση της έρευνας τα παραπάνω όρια έχουν εντοπιστεί, τα επόμενα αντίτυπα του οργάνου θα είναι εφοδιασμένα με μία πιο απλή διάταξη, η οποία θα περιλαμβάνει μόνο ένα ποτενσιόμετρο. Η «ενεργός περιοχή» των μετρήσεων στην κλίμακα αυτή θα είναι 80ΚΩ, εφόσον η βελόνα βρίσκεται στο μέσο της περιοχής. Η κλίμακα του ΜΗΔΒ για την καταγραφή του τονικού επιπέδου θα είναι ΚΩ, ενώ για την καταγραφή των φασικών μεταβολών ο λόγος ενίσχυσης θα παραμείνει x5. Οι λόγοι που έστρεψαν το ενδιαφέρον των ερευνητών στο σχεδιασμό, την κατασκευή και τη στάθμιση ενός ΜΗΔΒ ήταν: • Για την απεικόνιση του φασικού επιπέδου της αντίστασης του δέρματος, ο δεύτερος τελεστικός ενισχυτής λειτουργεί ως μη αναστρέφων, με την εφαρμογή των ηλεκτροδίων (Ag/AgCl) στην ανάδραση. • Οι τονικές αντιδράσεις του δέρματος γίνονται αντιληπτές στην έξοδο του τρίτου τελεστικού ενισχυτή, ο οποίος έχει συνδεθεί ως διαφορικός ενισχυτής. Η μία είσοδος του διαφορικού ενισχυτή είναι η έξοδος του προηγούμενου τελεστικού ενισχυτή, η οποία αποτελεί το πλήρες σήμα της ΗΔΑ. Η δεύτερη είσοδος είναι μία συνεχής τάση που εξουδετερώνει, καθώς αφαιρείται, το βασικό επίπεδο της αντίστασης του δέρματος, έτσι, ώστε να ενισχυθεί μόνο η φασική αντίδραση του δέρματος. Η μικρομετρική ρύθμιση της τάσης αυτής επιτυγχάνεται μέσω των δύο ποτενσιομέτρων στην πρόσοψη του οργάνου, ώστε να πάρουμε ένα πλήρες φάσμα τιμών, οι οποίες θα είναι αντιπροσωπευτικές για το δείγμα. Με αυτόν τον τρόπο, οι αναμενόμενες μέγιστες και ελάχιστες τιμές εμφανίζονται στην «ενεργό περιοχή» των μετρήσεων του ενδείκτη (Schwartz, 1995). Η «ενεργός περιοχή» των μετρήσεων στην κλίμακα αυτήν είναι 85ΚΩ, εφόσον η βελόνα βρίσκεται στο μέσο της περιοχής. Το μέσο ένδειξης, που επιλέχθηκε, είναι ένα όργανο κινητού πηνίου, έναντι ενός ακριβέστερου ψηφιακού μέσου ένδειξης. Προτιμήθηκε, έτσι, η αναλογική μορφή πληροφορίας από την ψηφιακή, καθώς οι μεταβολές στις ενδείξεις γίνονται πιο εύκολα αντιληπτές ως μετακίνηση της βελόνας (παρά ως συνεχώς μεταβαλλόμενοι αριθμοί σε μία οθόνη υγρών κρυστάλλων (LCD)), ιδιαίτερα αφού το όργανο πρόκειται να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο βιοανατροφοδότησης. Με τη χρήση ενός διακόπτη το ΜΗΔΒ απεικονίζει είτε το τονικό επίπεδο της αντίστασης είτε την φασική αντίδραση του δέρματος. Το κύκλωμα προσαρμόστηκε σε πλαστικό κουτί διαστάσεων 21 x 6,5 x 18,5 cm.