Η ψηφιοποίηση τεκμηρίων του Αρχείου Χειρογράφων και Φωτογραφιών Αθήνα 3 Απριλίου 2009 Γιώργος Αγαθός, Εκδόσεις Καστανιώτη Α.Ε.

Όγκος του υλικού Βάσει της προκήρυξης του έργου κληθήκαμε να σαρώσουμε ένα πολύ μεγάλο μέρος τεκμηρίων από το υπάρχον αρχείο του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας. Από το υφιστάμενο υλικό προχωρήσαμε στην ψηφιοποίηση: • σελίδων από τα δεμένα και λυτά χειρόγραφα. • χειρόγραφων δελτίων (έγχρωμων και ασπρόμαυρων). • φωτογραφιών (έγχρωμων και ασπρόμαυρων).

Προβλήματα Ενδεικτικές αναφορές: •Καθένα από τα δελτία δεν αποτελούσε και ένα μοναδικό τεκμήριο που να μπορούσε να σαρωθεί άμεσα. Μπορεί να περιελάμβανε συνδετήρα ή να ήταν απόκομμα εφημερίδας. •Η ονοματολογία των αρχείων, χάρη στην οποία προχωρήσαμε στην πρόσληψη επιπλέον προσωπικού με μοναδικό στόχο τον έλεγχο και τη σωστή αρίθμηση όλων των τεκμηρίων.

Συνθήκες εργασίας και ομάδες εργασίας Οι συνθήκες εργασίας εντός του χώρου του Κέντρου Λαογραφίας ήταν πολύ καλές. Μέσω της συνεχούς συνεργασίας των ερευνητών και των ατόμων που ανέλαβαν το έργο της σάρωσης, καταφέραμε να υλοποιήσουμε το έργο με επιτυχία και να λύσουμε τα όποια θέματα παρουσιάζονταν, τη στιγμή της εμφάνισής τους. Για την υλοποίηση αυτού του πολυσύνθετου έργου εργάστηκαν 15 άτομα, σε δύο καθημερινές βάρδιες, σε τέσσερις θέσεις εργασίας. Επίσης, υπήρχε ακόμη ένα άτομο το οποίο είχε αναλάβει το δύσκολο έργο του ελέγχου και της μετονομασίας των αρχείων, όπου αυτή ήταν απαραίτητη.

Ποσοτικά στοιχεία (1) Μέσω συγκεκριμένων μοντέλων πρόβλεψης είχαμε ανά πάσα στιγμή μία καθαρή εικόνα της σχέσης του χρόνου και του όγκου των σαρωμένων τεκμηρίων, η οποία τροφοδοτούνταν συνεχώς με τον καθημερινό ρυθμό σάρωσης αυτών. Τα ακριβή τελικά νούμερα δεν είναι γνωστά, αφού σταματήσαμε κάποια στιγμή την καταμέτρηση, όταν πλέον είχαμε ξεπεράσει κατά πολύ τους αριθμούς που θέσαμε στην τεχνική μας προσφορά. Βάσει αυτών είχαμε πετύχει να σαρώσουμε: • σελίδες χειρογράφων. • χειρόγραφα δελτία. • φωτογραφίες.

Ποσοτικά στοιχεία (2) Ο δειγματοληπτικός έλεγχος των σαρωμένων τεκμηρίων πραγματοποιήθηκε από τους ερευνητές του Κέντρου Λαογραφίας. Ενώ ήμασταν συνηθισμένοι μέχρι τότε στον έλεγχο ενός ικανού ποσοστού δείγματος, το οποίο ανέρχεται συνήθως στο 5% του συνολικού όγκου, οι ερευνητές του Κέντρου Λαογραφίας, προχώρησαν στον έλεγχο σχεδόν του συνόλου του ψηφιοποιημένου υλικού, κάτι που μας οδήγησε στην εκ νέου σάρωση περίπου του 2-3% του συνολικού όγκου των τεκμηρίων.

Ολοκλήρωση Το τελικό αποτέλεσμα του έργου παραδόθηκε στους υπευθύνους του Κέντρου Λαογραφίας σε 46 σκληρούς δίσκους των 500 GB έκαστος, ήτοι παραδώσαμε περίπου 22 TERRABYTE ψηφιοποιημένης πληροφορίας. Τα αρχεία αυτά, πέρα της αρχικής τους μορφής, μετατράπηκαν και σε εναλλακτικές μορφές αρχείων, μικρότερου όγκου και μεγέθους, κατάλληλες για πρόσβαση από τους ερευνητές χωρίς να απαιτείται πλέον η αναζήτηση και χρήση του αυθεντικού τεκμηρίου, καθώς και σε μία επιπλέον μορφή (αυτή της προεπισκόπησης) στην οποία προστέθηκε υδατογράφημα, κατάλληλη για ανάρτηση στο δικτυακό τόπο του Κέντρου Λαογραφίας.