Εκπαίδευση –εργασία -γιορτές στην αρχαία Αθήνα

Ο σκοπός της εκπαίδευσης   Η λέξη εκπαίδευση σήμαινε διάπλαση του χαρακτήρα, αρμονική ανάπτυξη του σώματος, του πνεύματος και της φαντασίας. Ανάπτυξη του καλού γούστου, της ευπρέπειας (ευγένειας, κοσμιότητας) και δημιουργία σωστών πολιτών.

Τα κορίτσια Οι γυναίκες περνούσαν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους κλεισμένες στο σπίτι. Η κύρια απασχόλησή τους ήταν η φροντίδα του νοικοκυριού και η ανατροφή των παιδιών. Δεν μορφώνονταν. Οι γνώσεις τους περιορίζονταν σε όσα μάθαιναν από τη μητέρα τους.

Τα αγόρια Η εκπαίδευση στην αρχαία Αθήνα ήταν υπόθεση ιδιωτική. Δεν υπήρχαν νόμοι του κράτους που να τη ρυθμίζουν. Οι δάσκαλοι πληρώνονταν από τους γονείς των μαθητών και ο πατέρας αποφάσιζε αν θα στείλει τον γιο του στο σχολείο ή όχι (δεν ήταν υποχρεωμένος). Όμως, η συνήθεια της μόρφωσης ήταν τόσο ισχυρή, ώστε ακόμα και οι πιο φτωχοί γονείς, φρόντιζαν να στείλουν τα παιδιά τους στους δασκάλους, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν αγράμματοι.

Το αγόρι στην ηλικία των επτά ετών πήγαινε στο σχολείο Το αγόρι στην ηλικία των επτά ετών πήγαινε στο σχολείο. Το συνόδευε πάντα ένας δούλος, ο παιδαγωγός. Στο σύνηθες σύστημα της πρωτοβάθμιας -θα μπορούσαμε να πούμε- εκπαίδευσης στην Αθήνα την ευθύνη είχαν οι γραμματιστές, οι κιθαριστές και οι παιδοτρίβες.

Οι γραμματιστές δίδασκαν γραφή, ανάγνωση και στοιχεία αριθμητικής Οι γραμματιστές δίδασκαν γραφή, ανάγνωση και στοιχεία αριθμητικής. Δίδασκαν τους μαθητές τους να διαβάζουν και να αποστηθίζουν τους μεγάλους ποιητές -Όμηρο Ησίοδο κ.α. Οι κιθαριστές με τη σειρά τους δίδασκαν τα αγόρια πώς να παίζουν την επτάχορδη λύρα και να τραγουδούν τα έργα των λυρικών ποιητών. Οι παιδοτρίβες φρόντιζαν για τη φυσική τους ανάπτυξη με τρόπο επιστημονικό. Τους δίδασκαν την πάλη, το παγκράτιο, την πυγμαχία, το τρέξιμο, τη ρίψη του δίσκου, το άλμα και ποικίλες άλλες ασκήσεις στην παλαίστρα. 

Ανώτερα σχολεία δεν υπήρχαν Ανώτερα σχολεία δεν υπήρχαν. Η Αθήνα όμως είχε γίνει το πνευματικό κέντρο όλου του ελληνισμού. «Ελλάδος παίδευσις» ονομάζει την πόλη ο Θουκυδίδης. Μια ανώτερη βαθμίδα μόρφωσης αποτελούσε η διδασκαλία των σοφιστών. Ήταν οι δάσκαλοι της ρητορικής τέχνης. Έπαιρναν υψηλή αμοιβή και τη διδασκαλία τους μπορούσαν να παρακολουθήσουν μόνο οι πλούσιοι Αθηναίοι.

Η εργασία Γεωργία: οι μικροκαλλιεργητές αποτελούσαν το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Οι Αθηναίοι καλλιεργούσαν τη γη με τη βοήθεια των δούλων. Ιδιαίτερη φροντίδα έδειχναν για τα προϊόντα που εξάγονταν, όπως το κρασί και το λάδι. Κτηνοτροφία: είναι περιορισμένη.

Βιοτεχνία: Σημειώνεται μεγάλη ανάπτυξη, επειδή εισάγονται πρώτες ύλες από περιοχές της αθηναϊκής ηγεμονίας και οι εξαγωγές είναι αυξημένες. Οι τεχνίτες είναι πολυάριθμοι και ζουν κυρίως μέσα στην πόλη. Τα εργαστήριά τους είναι μικρά και ανοικτά προς τον δρόμο, ώστε να μπορούν οι πελάτες τους να παρακολουθούν την εργασία τους. Ανάλογα με το είδος που εμπορεύονται είναι συγκεντρωμένα σε συγκεκριμένες περιοχές. Π.χ. οι αγγειοπλάστες έχουν τα εργαστήριά τους στην περιοχή του Κεραμεικού.

Εμπόριο: έχει σημειώσει ραγδαία αύξηση Εμπόριο: έχει σημειώσει ραγδαία αύξηση. Η Αθήνα εισάγει τρόφιμα (κυρίως σιτάρι) και πρώτες ύλες (ακατέργαστα δέρματα, ξυλεία, μέταλλα). Εξάγει υφάσματα, όπλα, κατεργασμένα δέρματα, αγγεία, έπιπλα σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Ο Πειραιάς είναι το μεγαλύτερο εμπορικό λιμάνι. Η εμπορική δραστηριότητα της Αθήνας έχει απλωθεί και στη Δύση, περιοχή που μέχρι τότε μονοπωλούσε η Κόρινθος. Οι μέτοικοι που ασχολούνται με το εμπόριο αποκτούν πλούτο, ισχύ και επιρροή στην Αθήνα.

Τεχνίτες κατασκευάζουν εργαλεία

Στην Αθήνα πέρα από αυτές τις επαγγελματικές ομάδες, ζουν αρκετοί καλλιτέχνες, διανοούμενοι και πολιτικοί. Πρωτότυπα και θαυμαστά καλλιτεχνικά δημιουργήματα στολίζουν την πόλη. Καινοτόμες και ενδιαφέρουσες φιλοσοφικές θεωρίες ανατρέπουν τα ως τότε δεδομένα. Ριζοσπαστικές πολιτικές κινήσεις οδηγούν τη δημοκρατία στο απόγειό της. Όλα αυτά υλοποιούν το χρυσό αιώνα της Αθήνας.

Οι μεγάλες γιορτές της Αθήνας Οι Αθηναίοι γιόρταζαν με λαμπρότητα πολλές δημόσιες γιορτές. Τους έδιναν την ευκαιρία να αναπαυθούν , να ξεφύγουν από την καθημερινότητα και να επιδείξουν τον πλούτο και το μεγαλείο της πόλης τους. Οι κυριότερες γιορτές ήταν οι εξής:

Παναθήναια: γίνονταν τον μήνα Ιούνιο, κάθε τέσσερα χρόνια προς τιμή της Αθηνάς. Διαρκούσαν τέσσερις ημέρες. Γίνονταν μουσικοί και αθλητικοί αγώνες καθώς και λαμπαδηδρομίες που κορυφώνονταν με τη λαμπρή πομπή για τη μεταφορά του πέπλου της θεάς, απλωμένου στο ιστίο ενός πλοίου με ρόδες. Η πομπή αυτή έχει απεικονιστεί στη ζωφόρο του Παρθενώνα. Στο τέλος, γίνονταν θυσίες και διανομή κρέατος στον αθηναϊκό λαό.

Μεγάλα ή εν άστει Διονύσια: γίνονταν κάθε χρόνο, τέλη Μαρτίου, προς τιμή του Διονύσου. Διαρκούσαν επτά ημέρες. Τις τρεις τελευταίες το κοινό παρακολουθούσε παραστάσεις νέων δραμάτων. Ανθεστήρια: γιορτή αφιερωμένη επίσης στον Διόνυσο. Οι Αθηναίοι δοκίμαζαν τότε το νέο κρασί. Υπήρχαν πάλι παραστάσεις δραμάτων.

Ελευσίνια: γιορτή αφιερωμένη στη Δήμητρα και την κόρη της Περσεφόνη Ελευσίνια: γιορτή αφιερωμένη στη Δήμητρα και την κόρη της Περσεφόνη. Γιορτάζονταν στις αρχές Οκτωβρίου. Πομπή με προσκυνητές ξεκινούσε από την Αθήνα και κατέληγε στο ιερό της Δήμητρας στην Ελευσίνα. Εκεί τελούνταν τα Ελευσίνια μυστήρια.