Ημερίδα Safeline ‘Ασφάλεια στο κινητό Ίντερνετ’ Divani Caravel 10 Μαϊου μμ ‘Οφέλη και κίνδυνοι από την χρήση του Ίντερνετ: η άποψη των παιδιών’ Ομιλία Ομιλία Ελένη Αλευρίτου Ελένη Αλευρίτου Γιατρός-Πρόεδρος ΕΚΠΟΙΖΩ Επιστημονική τεκμηρίωση Αντικειμενική πληροφόρηση Δυναμική παρέμβαση ΕΝΩΣΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΝΕΙ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ TΟΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ

‘Φαίνεται ότι η ελπίδα της ανθρωπότητας έγκειται στην παγκόσμια αποδοχή μιας φιλοσοφίας βασισμένης στον σεβασμό για την ζωή στην ευρύτερη δυνατή έννοια, που να συμπεριλαμβάνει το σεβασμό για τη φύση σε όλες τις μορφές της... οι κοινωνίες της αφθονίας... σε μεγάλο βαθμό κοινωνίες καταστροφής... ευνόησαν τη δημιουργία του ανθρώπου-καταναλωτή... αποξενωμένος... και ξένος... προς το οικοσύστημα... παραμένει μόνο φαινομενικά μέλος μιας προς το οικοσύστημα... παραμένει μόνο φαινομενικά μέλος μιας ελεύθερης κοινωνίας... καταπιέζεται από... τεχνητές επιθυμίες... κυρίαρχη τεχνολογία... η μόνη ελπίδα εξασθένησης της καταπιεστικής επιδράσεως... έγκειται στην αφύπνιση της συνειδήσεως των επιδράσεως... έγκειται στην αφύπνιση της συνειδήσεως των κοινών ανθρώπων. Όταν γίνει αυτό, το άτομο θα πάψει να δέχεται παθητικά τους κανόνες ενός παιχνιδιού στο οποίο δεν παίρνει μέρος και θα υπάρξει έτσι χώρος για μια ουσιαστική βελτίωση της γενικής και θα υπάρξει έτσι χώρος για μια ουσιαστική βελτίωση της γενικής του ευημερίας…’ του ευημερίας…’ Ξ. Ζολώτας Ξ. Ζολώτας Επιστημονική τεκμηρίωση..... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση...

Επιστημονική τεκμηρίωση..... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση... Ταυτότητα της έρευνας……  εκπονήθηκε τον Νοέμβριο του 2002 από την ΕΚΠΟΙΖΩ με την εθελοντική συμμετοχή ομάδας μαθητών από τα Εκπαιδευτήρια Καντά οι οποίοι επεξεργάστηκαν και παρουσίασαν οι ίδιοι τα αποτελέσματα.  Το ερωτηματολόγιο περιείχε 21 ερωτήσεις που αποσκοπούσαν στον προσδιορισμό: • Χρήσης-συχνότητας χρήσης-ηλικίας έναρξης χρήσης-χώρου χρήσης-αιτίων χρήσης • Ύπαρξης επιτήρησης-γνώσης γονέων • Ύπαρξης διαφημίσεων-προτροπών για αγορές • Ύπαρξης ενοχλήσεων • Απαίτησης παροχής προσωπικών στοιχείων και ανταπόκρισης παιδιών • Οφελών –κινδύνων από τα ίδια τα παιδιά

Ταυτότητα της έρευνας……   Απάντησαν 634 παιδιά 10 – 14 ετών (Ε’ και ΣΤ’ Δημοτικού, Α’, Β’ και Γ’ Γυμνασίου) από 35 σχολεία (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Καβάλα, Βόλος, Κέρκυρα, Βοιωτία, Λέσβος, Πρέβεζα). Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση...

Αντικειμενικά ευρήματα…. Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση...

Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση... Το 81% των παιδιών ετών χρησιμοποιεί πολύ συχνά το Δίκτυο στο σπίτι, το σχολείο ή το φροντιστήριο, ποσοστό πολλαπλάσιο της μέσης χρήσης στην χώρα

Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση... Αίτια χρήσης Ίντερνετ… Διαφοροποιούνται σχετικά αναλόγως ηλικίας. Για αγορές : 5 η Δημοτικού 4%, 6 η Δημοτικού 7%, Α΄ Γυμνασίου 6%, Β΄ Γυμνασίου 0%, Γ΄ Γυμνασίου 2%

Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση... Προτιμώμενες ιστοσελίδες…

Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση... 1 στα 3 παιδιά μαθαίνει μόνο του να πλοηγεί στο Δίκτυο…

Επιτήρηση… Ένα στα τρία παιδιά δεν επιτηρείται… Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση...

Η συλλογή προσωπικών δεδομένων των παιδιών αποτελεί κοινή πρακτική: • •ζητούνται απευθείας ηλεκτρονικές διευθύνσεις, ονόματα κλπ • •παρέχονται κίνητρα όπως συμμετοχή σε παιχνίδια, διαγωνισμούς κλπ • • τις πληροφορίες τις ζητά ο αγαπημένος ήρωας των παιδιών π.χ. καρτούν, ή παρουσιάζεται ακόμη και σαν δοκιμασία για το πόσο αγαπά το παιδί τον ήρωα. • •οι πληροφορίες συλλέγονται πιο κεκαλυμμένα, ανιχνεύοντας τη συμπεριφορά του παιδιού όταν είναι on line. Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση...

Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση... • Συχνότητα απαίτησης προσωπικών δεδομένων…

Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση... 20% των παιδιών έδωσαν όλα τους τα στοιχεία … Ε 20% - 31% Α΄ 7%-46% Β΄23%- 38% Β΄23%- 38% ΣΤ΄ 21%-36% Γ΄22%-38%

Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση... Ενοχλήσεις που δέχτηκαν… Το 83% των παιδιών θεωρεί την διαφήμιση ενόχληση…

Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση... Αγορές μέσω Ίντερνετ…

Άλλα ευρήματα… Αυτό που κυριαρχεί στο Δίκτυο, είναι η ενσωμάτωση της διαφήμισης στο περιεχόμενο με τη μορφή π.χ. ειδήσεων, κόμικς, παιχνιδιών κλπ. Χρήση πιστωτικής κάρτας των γονέων, κάποιες φορές χωρίς να το γνωρίζουν οι ίδιοι Δεν υπάρχει συστηματικός έλεγχος για την ηλικία των αγοραστών στο Δίκτυο Υπάρχουν sites στα οποία η σύνδεση είναι πολύ ακριβή και στα οποία τα παιδιά δηλώνουν ότι είναι άνω των 18 ετών και μπαίνουν χωρίς δυσκολία Διαφημίσεις για προϊόντα καπνού, αλκοόλ κλπ δηλώνουν μεν ότι ο χρήστης πρέπει να είναι άνω των 18 ετών, αλλά δεν υπάρχει κανενός είδους έλεγχος Τα τυχερά παιχνίδια δεν ελέγχονται στο Δίκτυο. Ένα παιδί μπορεί με χαρακτηριστική ευκολία να αποκτήσει τη συνήθεια αυτή, παίζοντας είτε ‘για πλάκα’ είτε με έπαθλα γλυκά κλπ. Έχουν καταγραφεί παραδείγματα παιδιών που έπαιξαν έχοντας ‘δανειστεί’ την πιστωτική κάρτα των γονέων τους. Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση...

Η άποψη των παιδιών για τα οφέλη και τους κινδύνους…. Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση...

Ερωτήσεις… 1. 1.Ποιοί νομίζεις ότι είναι οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν τα παιδιά κατά την χρήση του Internet; 2. 2.Ποια τα οφέλη από τη χρήση του Internet; 3. 3.Εάν ήσουν μέλος μιας επιτροπής που θα είχε σκοπό να κάνει όσο γίνεται λιγότερους του κινδύνους και περισσότερα τα οφέλη από τη χρήση της νέας τεχνολογίας, τι θα πρότεινες να γίνει; Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση...

Απαντήσεις για τους κινδύνους…   ‘Να δουν ακατάλληλες ιστοσελίδες… να γνωρίσουν άγνωστους ανθρώπους που μπορεί να είναι επικίνδυνοι… τυχερά παιχνίδια.. προβλήματα υγείας και απώλεια χρημάτων.’(6 η Δημοτικού)   ‘Η διαρροή προσωπικών δεδομένων είναι κάτι πολύ επικίνδυνο’ (Α΄Γυμνασίου)   ‘Εκμετάλλευση δηλαδή άσκοπες αγορές… Ιοί που μπορούν να καταστρέψουν έναν PC … η υπερβολική χρέωση απο Hackers…να παρασυρθούν από οργανώσεις,αιρέσεις,ναρκωτικά, εμπόριο λευκής σαρκός,… αποξένωση και η απομόνωση…ακατάλληλο περιεχόμενο σε κάποια sites…προβλήματα υγείας…Τα τυχερά παιχνίδια… οι σεξουαλικές παρενοχλήσεις σε ανήλικα και η έυκολη συνομιλία με επικίνδυνους ανθρώπους.’( Γ΄Γυμνασίου) Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση...

Απαντήσεις για τα οφέλη….   ‘Διασκέδαση, η ενημέρωση και οι φωτογραφίες που είναι άφθονες και η πρόσβαση που είναι εύκολη. Επίσης εύκολα μπορούμε να αγοράσουμε αντικείμενα και να γνωρίσουμε καινούριους ανθρώπους.’ (Ε΄ Δημοτικού)   ‘Άμεσες και χρήσιμες πληροφορίες είναι έτοιμες να μας ενημερώσουν ανά πάσα στιγμή, είτε αυτές είναι εγκυκλοπαιδικές, είτε για προσωπική διασκέδαση. Φωτογραφικό υλικό είναι πάντοτε στην διάθεσή μας. Ένα σπουδαίο επίτευγμα είναι επίσης η συνομιλία παγκοσμίως, όπως επίσης κι τα απέραντα μέσα διασκέδασης παιχνίδια, chat, αποτελέσματα αγώνων κ.τ.λ.’ ( Γ΄ Γυμνασίου) Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση...

Οι προτάσεις των παιδιών… • • ‘Στις χυδαίες φωτογραφίες δεν θα έπρεπε να έχουν πρόσβαση οι ανήλικοι και για να επιτευχθεί αυτό, θα ήταν σκόπιμο να υπάρχει με κάποιον τρόπο έλεγχος στο INTERNET. Πρέπει να δημιουργηθούν καινούρια 'sites' κατάλληλα και για παιδιά’ (Ε΄Δημοτικού) • • ‘Τα πιο πολλά παιδιά θα ήθελαν να βγουν oι ακατάλληλες σελίδες, να μην υπάρχουν τυχερά παιχνίδια, αλλά και να μπουν περισσότερα χρήσιμα πράγματα και ιστοσελίδες για ενημέρωση και διασκέδαση.’ (6 η Δημοτικού) • • ‘Τα πιο πολλά παιδιά θα ήθελαν να απαγορευτεί η πειρατεία και η ύπαρξη ακατάλληλων ιστοσελίδων.Θα ήθελαν να γίνεται χρήση της τεχνολογίας και όχι κατάχρηση. Να υπάρχει πρόσβαση μόνο σε ορισμένα sites και όχι σε όλα όσα υπάρχουν.Θα κατασκεύαζαν υπολογιστές που θα είχαν στο εσωτερικό τους ειδικά φίλτρα με αποτέλεσμα να μην υπάρχει κάποιο πρόβλημα όρασης με τα παιδιά τα οποία θα τους χρησιμοποιούσαν.’ (Α΄ Γυμνασίου) Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση...

Οι προτάσεις των παιδιών… • • ‘Οι περισσότεροι θα προτιμούσαν να μειωθεί η χρέωση στα chat και στις ιστοσελίδες… να απαγορευτεί η είσοδος ανηλίκων σε ακατάλληλα προγράμματα… πρέπει να μειωθούν οι διαφημίσεις και να αυξηθούν οι ιστοσελίδες με αθλητισμό, υγεία και περιβάλλον. Θα επέβαλαν την καταπολέμηση των ιών και των Hackers. Πιστεύουν πως πρέπει να διακοπεί η παρακολούθηση προσωπικών στοιχείων. Ακόμα οι γονείς θα πρέπει να μειώσουν τις ώρες ασχολίας των παιδιών τους με την τεχνολογία.’ ( Β΄ Γυμνασίου) Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση...

Οι προτάσεις των παιδιών… – – Μια σημαντική πρόταση που υπερισχύει είναι ο χωρισμός των ιστοσελίδων για ανήλικους και ενήλικους.Να μην έχουν το δικαίωμα να διαλέγουν τι θέλουν να δουν. – – Να απαγορευτεί η παρέμβαση ενοχλητικών ιστοσελίδων την ώρα που έχεις ήδη μπει σε ένα site. – – Πρέπει να μειωθεί η υπερβολική χρήση του Internet. – – Απαγόρευση των τυχερών παιχνιδιών και ζήτησης των προσωπικών στοιχείων έτσι ώστε να αποφύγουμε την παραβίαση της προσωπικής μας ζωής – – Κατάργηση διαφημίσεων. – – Χρειαζόμαστε ένα πρόγραμμα έτσι ώστε να προστατεύει τους υπολογιστές από ιούς – – Ακύρωση άσεμνου περιεχομένου, ( π.χ άσεμνες φωτογραφίες ) – – Μια σημαντική κίνηση που θα μπορούσε να γίνει είναι και η αύξηση ορίου ηλικίας στην χρήση του Internet. – (Γ΄ Γυμνασίου) – Θα πρέπει να δώσουμε μεγαλύτερη, περισσότερη σημασία στην ενημέρωση. (Γ΄ Γυμνασίου) Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση...

Επιστημονική τεκμηρίωση... Αντικειμενική πληροφόρηση... Δυναμική παρέμβαση... Οι δικές μας προτάσεις… Ας κάνουμε αυτό που θα έκαναν οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, αν ήταν υπεύθυνοι για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων και την μεγιστοποίηση των οφελών… Φαίνεται να γνωρίζουν πολύ καλά τι χρειάζονται, τι πρέπει να γίνει, και, δεν τους απασχολεί καθόλου το δικαίωμα της ‘ελευθερίας έκφρασης’ όσων επιδιώκουν να τους προσεγγίσουν!.... Η έρευνα δείχνει ότι το παιδί ‘θα πάψει να δέχεται παθητικά τους κανόνες ενός παιχνιδιού στο οποίο δεν παίρνει μέρος και θα υπάρξει έτσι χώρος για μια ουσιαστική βελτίωση της γενικής και θα υπάρξει έτσι χώρος για μια ουσιαστική βελτίωση της γενικής του ευημερίας…’ του ευημερίας…’