Συνήθη σφάλματα κατά την εκτίμηση κινδύνου Συνήθη σφάλματα κατά την εκτίμηση κινδύνου Ευρωπαϊκή εκστρατεία για την εκτίμηση κινδύνου
Πρόληψη – νομοθεσία Σύμφωνα με τη νομοθεσία, οι εργοδότες εντός της ΕΕ οφείλουν να προστατεύουν τους εργαζόμενούς τους από βλάβες στο χώρο εργασίας. Η οδηγία πλαίσιο 89/391 της ΕΕ: καθορίζει τις βασικές διατάξεις που πρέπει να τηρεί κάθε εργοδότης έχει μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο κάθε κράτους μέλους της ΕΕ Ορισμένα κράτη μέλη δεν περιορίζονται στην οδηγία πλαίσιο της ΕΕ και εφαρμόζουν αυστηρότερες διατάξεις (θα πρέπει να διευκρινίσετε ποια εθνική νομοθεσία ισχύει στην περίπτωσή σας).
Εκτίμηση κινδύνου Με την λήψη των κατάλληλων μέτρων, οι εργαζόμενοι μπορούν να παραμείνουν ασφαλείς. Το κλειδί είναι ένα: η εκτίμηση κινδύνου (ΕΚ) Οι εργοδότες υποχρεούνται από τον νόμο να διεξάγουν τακτικές ΕΚ στο χώρο εργασίας.
Τι είναι η εκτίμηση κινδύνου; Η ΕΚ είναι η διαδικασία αξιολόγησης των κινδύνων για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων που απορρέουν από υπαρκτούς κινδύνους στο χώρο εργασίας. Πρόκειται για συστηματική εξέταση όλων των πτυχών της εργασίας η οποία μελετά: τι θα μπορούσε να προκαλέσει τραυματισμό ή βλάβη κατά πόσον μπορούν να εξαλειφθούν οι υπαρκτοί κίνδυνοι και, εάν όχι, ποια μέτρα πρόληψης ή προστασίας πρέπει να θεσπιστούν για τον έλεγχο των πιθανών κινδύνων Η εκτίμηση κινδύνου αποτελεί τη βάση για την επιτυχημένη διαχείριση της ασφάλειας και της υγείας και το κλειδί για τη μείωση των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών.
Μια σταδιακή προσέγγιση Για τις περισσότερες επιχειρήσεις, μια απλή προσέγγιση της ΕΚ σε πέντε βήματα είναι αρκετή για: 1. Τον εντοπισμό των υπαρκτών κινδύνων και εκείνων που κινδυνεύουν 2. Την εκτίμηση και τον καθορισμό προτεραιοτήτων ως προς τους υπαρκτούς κινδύνους 3. Την λήψη αποφάσεων σχετικά με προληπτική δράση 4. Την ανάληψη δράσης 5. Τον έλεγχο και την παρακολούθηση της κατάστασης Υπενθύμιση: Υπαρκτός κίνδυνος είναι κάθε τι – υλικά εργασίας, εξοπλισμός, μέθοδοι ή πρακτικές εργασίας – που δύναται να προκαλέσει βλάβη . Πιθανός κίνδυνος είναι το μικρό ή μεγάλο ενδεχόμενο να υποστεί κάποιος σωματική ή άλλη βλάβη ως συνέπεια του υπαρκτού κινδύνου.
Συνηθέστερα σφάλματα Κατά την διεξαγωγή ΕΚ, όλες οι εταιρίες, ανεξαρτήτως τύπου, υποπίπτουν σε ορισμένα συνήθη σφάλματα. Ας παραθέσουμε εδώ ορισμένα από αυτά τα σφάλματα που προκύπτουν κατά τη διαδικασία ΕΚ, με τη σειρά κατά την οποία τείνουν να συμβαίνουν.
Σχεδιασμός της εκτίμησης κινδύνου Ορισμένα από τα συνηθέστερα σφάλματα είναι τα εξής: Ορισμός ατόμων που δεν διαθέτουν τα κατάλληλα προσόντα για τη διεξαγωγή της ΕΚ. Μη παροχή των πληροφοριών, της κατάρτισης, των πόρων, του χρόνου και της υποστήριξης που απαιτούνται στους εκτιμητές της επιχείρησης. Μη διασφάλιση επαρκούς συντονισμού μεταξύ εκτιμητών που προέρχονται από διαφορετικές επιχειρήσεις αλλά εργάζονται στον ίδιο χώρο εργασίας. Μη χρησιμοποίηση ομάδας ατόμων για την ΕΚ και μη ανάμειξη εργαζομένων που κατέχουν στην πράξη την υπό αξιολόγηση διαδικασία ή δραστηριότητα.
Ορισμένα από τα συνηθέστερα σφάλματα είναι τα εξής: Βήμα 1: Εντοπισμός των υπαρκτών κινδύνων και εκείνων που κινδυνεύουν (1) Ορισμένα από τα συνηθέστερα σφάλματα είναι τα εξής: Παράβλεψη ορισμένων κατηγοριών κινδύνων, όπως π.χ. οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες κινδύνου ή οι οργανωτικοί παράγοντες (ώρες εργασίας, φόρτος εργασίας κ.λπ.). Παραμέληση των μακροπρόθεσμων υπαρκτών κινδύνων όπως π.χ. οι κίνδυνοι που προκαλούνται από μακροχρόνια έκθεση σε επικίνδυνες ουσίες ή υψηλά επίπεδα θορύβου. Μελέτη των εγχειριδίων εργασίας χωρίς διαβούλευση με τους εργαζομένους: οι πρακτικές συνθήκες στο χώρο εργασίας μπορεί να είναι διαφορετικές και οι εργαζόμενοι γνωρίζουν τα προβλήματα Υπερβολική συμμόρφωση προς τον κατάλογο ελέγχου. Αναγνώριση μόνο εκείνων των υπαρκτών κινδύνων που καταγράφονται στον κατάλογο ελέγχου. Άγνοια για το πώς αλληλεπιδρούν οι εργαζόμενοι με τους υπαρκτούς κινδύνους κατά τη διάρκεια της εργασίας τους.
Κάποια άλλα συνηθέστερα σφάλματα είναι τα εξής: Βήμα 1: Εντοπισμός των υπαρκτών κινδύνων και εκείνων που κινδυνεύουν (2) Κάποια άλλα συνηθέστερα σφάλματα είναι τα εξής: Υποτίμηση ενός σημαντικού κινδύνου, διότι δεν θεωρείται ως τέτοιος. Παράβλεψη δευτερευουσών εργασιών, όπως η συντήρηση ή η καθαριότητα, που εκτελούνται στο χώρο εργασίας. Παράβλεψη της πιθανότητας να παρίστανται εργαζομένοι άλλων επιχειρήσεων ή τρίτα άτομα (υπεργολάβοι, επισκέπτες κ.λπ.) στο χώρο εργασίας. Απουσία συντονισμού μεταξύ εργοδοτών και υπεργολάβων, π.χ. έλλειψη αμοιβαίας ενημέρωσης για υπαρκτούς και πιθανούς κινδύνους.
Άλλα συνήθη σφάλματα είναι τα εξής: Βήμα 1: Εντοπισμός των υπαρκτών κινδύνων και εκείνων που κινδυνεύουν (3) Άλλα συνήθη σφάλματα είναι τα εξής: Παράβλεψη ομάδων ατόμων που διατρέχουν ιδιαίτερους κινδύνους όπως οι έγκυες, οι νέοι, τα άτομα με αναπηρίες κ.λπ. Παραμέληση του εξοπλισμού που χρησιμοποιείται σπάνια. Παράλειψη μελέτης αρχείων σχετικά με ατυχήματα ή προβλήματα υγείας των εργαζομένων.
Βήμα 2: Εκτίμηση και καθορισμός προτεραιοτήτων ως προς τους πιθανούς κινδύνους Ορισμένα από τα συνηθέστερα σφάλματα είναι τα εξής: Παράβλεψη ορισμένων συνεπειών των κινδύνων, π.χ. των μακροπρόθεσμων συνεπειών τους. Δημιουργία ψευδούς αισθήματος ασφάλειας: ο εντοπισμός ενός κινδύνου δεν σημαίνει ότι εξαλείφθηκε από το χώρο εργασίας ή ότι τέθηκε υπό έλεγχο. Έλλειψη καθορισμού προτεραιοτήτων, λαμβάνοντας υπ' όψιν την εκτίμηση. Η πρόληψη και η προστασία πρέπει να έχουν προτεραιότητα.
Βήμα 3: Λήψη αποφάσεων σχετικά με προληπτική δράση Ορισμένα από τα συνηθέστερα σφάλματα είναι τα εξής: Παράβλεψη των γενικών αρχών πρόληψης, όπως: Καταρχάς, η εκτίμηση κατά πόσο είναι δυνατόν να αποτραπούν ή να αποφευχθούν οι κίνδυνοι, και εφόσον αυτό δεν είναι δυνατό Η εξέταση του τρόπου περιορισμού ή ελέγχου του κινδύνου με ενέργειες όπως η αντιμετώπιση στην πηγή, η αντικατάσταση του επικίνδυνου με το ασφαλές ή το λιγότερο επικίνδυνο... Μετατόπιση του κινδύνου, π.χ. έλεγχος ενός κινδύνου με την δημιουργία νέων κινδύνων αλλού Μη ανάμειξη ή συμμετοχή των εργαζομένων στις αποφάσεις για προληπτική δράση.
Βήμα 4: Ανάληψη δράσης Ορισμένα από τα κοινά σφάλματα είναι τα εξής: Μη πρόταξη της εφαρμογής των μέτρων πρόληψης ως προτεραιότητα. Απουσία σχεδίου δράσης που καθορίζει, μεταξύ άλλων: Τα μέτρα που θα εφαρμοστούν Ποιος κάνει τι και πότε Πότε πρέπει να ολοκληρωθεί το σχέδιο Ανεπαρκής επίβλεψη της εφαρμογής των μέτρων πρόληψης. Μη διαβούλευση/συμμετοχή των εργαζομένων.
Βήμα 5: Έλεγχος και παρακολούθηση της κατάστασης Ορισμένα κοινά σφάλματα είναι τα εξής: Ασάφεια ως προς τις ρυθμίσεις που απαιτούνται για την ανασκόπηση και την αναθεώρηση της ΕΚ. Εφαρμογή μέτρων πρόληψης και ασφάλειας χωρίς να ληφθούν υπόψη τα συμπεράσματα της ΕΚ. Έλλειψη ελέγχου των ληφθέντων μέτρων όσον αφορά την διατήρηση της αποτελεσματικότητάς τους. Έλλειψη ενημέρωσης των εργαζομένων και/ή των εκπροσώπων τους για τα αποτελέσματα της ΕΚ και για τα μέτρα που εφαρμόζονται. Αντίληψη της ΕΚ ως μιας εφάπαξ υποχρέωσης και έλλειψη τακτικής αναθεώρησής της ώστε να παραμένει πάντα επίκαιρη.
Καταγραφή της εκτίμησης Στα συνηθέστερα σφάλματα περιλαμβάνονται τα εξής: Έλλειψη τεκμηρίωσης της ΕΚ. Απουσία επισκόπησης υπαρκτών και πιθανών κινδύνων, ατόμων που κινδυνεύουν, μέτρων πρόληψης που εφαρμόζονται, αναλυτικών στοιχείων σχετικά με τη λήψη μέτρων κ.λπ. Μη χρήση τεκμηρίωσης για την ενημέρωση των ενδιαφερομένων (εργαζόμενοι, διευθυντές) ή για την παρακολούθηση της εφαρμογής των μέτρων πρόληψης και προστασίας.
Πού να απευθυνθείτε Στον δικτυακό τόπο του Οργανισμού μπορείτε να βρείτε πολλές χρήσιμες πληροφορίες και οδηγίες: Μια ενότητα που περιλαμβάνει πληροφορίες για την ΕΚ, παραδείγματα καλής πρακτικής από όλη την Ευρώπη, εργαλεία και καταλόγους ελέγχου: http://osha.europa.eu/topics/riskassessment Πληροφορίες σχετικά με την εκστρατεία ΕΚ: http://hw.osha.europa.eu
http://hw.osha.europa.eu Οφέλη για εσένα προσωπικά. Οφέλη για τις επιχειρήσεις. Ευρωπαϊκή εκστρατεία για την εκτίμηση κινδύνου