Φιλία εστί μία ψυχή εν δύσι σώματιν ενοικουμένη . Φιλία εστί μία ψυχή εν δύσι σώματιν ενοικουμένη .

Φίλους κτίζε και μη χρήματα. Αίσωπος

Λουκιανού: Τόξαρις vs Μνήσιππος περί φιλίας: Ο Τόξαρις αφηγείται ένα περιστατικό περίθαλψης Σκύθη που είχε τραυματιστεί από βέλος στο μηρό και φιλοξενείτο από το φίλο του στο πάνω πάτωμα της οικίας του. Όταν ξαφνικά το σπίτι πήρε φωτιά ο Σκύθης ανέβηκε στο πάνω πάτωμα για να σώσει πρώτα το φίλο του χωρίς να δώσει προτεραιότητα στην γυναίκα του και τα δυο παιδιά του που μισοκαμένα μόλις που πρόφτασαν να βγουν πηδώντας μέσα από τη φωτιά. Όταν ρωτήθηκε γιατί δεν σκέφτηκε πρώτα την οικογένειά του εκείνος είπε: Παιδιά μπορώ να κάνω και πάλι εύκολα, εξάλλου είναι άγνωστο αν θα μου βγουν κι αυτά καλά. Πραγματικό φίλο όμως θα έκανα πολύ καιρό για να βρω.[

Ο Μνήσιππος διηγείται την ιστορία δύο φίλων τού Δεινία από την Έφεσο και του Αγαθοκλή*από τη Σάμο. Όταν ο Δεινίας κληρονόμησε μεγάλη περιουσία με την πάροδο του χρόνου απομάκρυνε το φίλο του γιατί περιτριγυρίστηκε από πολλούς κόλακες. Όταν όμως στο κόλπο μπήκε και η Χαρίκλεια γυναίκα χαριτωμένη, αλλά δαιμονισμένη και αμοραλίστρια* παγίδευσε με τον υποτιθέμενο σύζυγό της το Δεινία σε κάποιες τρυφερές στιγμές με αποτέλεσμα να επακολουθήσει συμπλοκή και ο Δεινίας να φονεύσει τον Δημώνακτα. Έτσι ο Δεινίας άφραγκος πλέον και εγκαταλειμμένος από όλους εξορίστηκε στην Γυάρο (εις Γύαρον νήσον των Κυκλάδων). Ο Αγαθοκλής μόνος απ΄όλους τους φίλους, τού συμπαραστάθηκε, παρουσιάστηκε στο δικαστήριο και δεν τον εγκατέλειψε στιγμή, αφού μοιράστηκε μαζί του την εξορία και τον φρόντισε για πολύ χρόνο ασθενούντα. Επιπλέον, όταν εκείνος πέθανε δεν θέλησε να επιστρέψει στην πατρίδα του, αλλά έμεινε εν τη νήσω αισχυνόμενος και τεθνεώτα να εγκαταλείψει (απολιπείν) τον φίλον. 

Λίγα λόγια για το συγγραφέα.. Ο Ξενοφών (περ. 430-355 π.Χ.), συγγραφέας με έργο πολύπλευρο (βλ. Ενότητα 5), αποτελεί –μαζί με τον Πλάτωνα και τον Αριστοφάνη– μία από τις σημαντικότερες πηγές που διαθέτουμε για τον βίο και τη διδασκαλία του Σωκράτη, αφού ο τελευταίος απέφυγε συνειδητά να ασχοληθεί με τη συγγραφή. Υπήρξε για μικρό χρονικό διάστημα μαθητής του και δέχτηκε επίδραση από τον μεγάλο φιλόσοφο. Στο έργο του Ἀπομνημονεύματα ο Ξενοφών καταγράφει αναμνήσεις όσων άκουσε από τον δάσκαλό του, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι ακόλουθες απόψεις του Σωκράτη για τη φιλία.

Τοῦτο μὲν πολλῶν ἀκούω, ὡς πάντων κτημάτων κράτιστόν ἐστι φίλος σαφὴς καὶ ἀγαθός, παντὸς δὲ μᾶλλον ἐπιμέλονται οἱ πολλοὶ ἢ φίλων κτήσεως. Καὶ γὰρ οἰκίας καὶ ἀγροὺς καὶ ἀνδράποδα καὶ βοσκήματα καὶ σκεύη ἐπιμελῶς κτῶνται, φίλον δέ, ὃ μέγιστον ἀγαθὸν εἶναί φασιν, οὐχ φροντίζουσι ὅπως κτήσωνται.

Καίτοι ποῖος ἵππος ἢ ποῖον ζεῦγος οὕτω χρήσιμον ὥσπερ ὁ χρηστὸς φίλος; Ποῖον δὲ ἀνδράποδον οὕτως εὔνουν καὶ παραμόνιμον; ῍Η ποῖον ἄλλο κτῆμα οὕτω πάγχρηστον;

Ὁ γὰρ ἀγαθὸς φίλος ἑαυτὸν τάττει πρὸς πᾶν τὸ ἐλλεῖπον τῷ φίλῳ καί συνεπισχύει,, ἄν τέ τινα εὖ ποιῆσαι δέῃ, συμβοηθεῖ, ἄν τέ τις φόβος ταράττῃ, καὶ εὖ μὲν πράττοντα πλεῖστα εὐφραίνει, σφαλλόμενον δὲ πλεῖστα ἐπανορθοῖ.

Ἀλλ’ ὅμως ἔνιοι δένδρα μὲν πειρῶνται θεραπεύειν τοῦ καρποῦ ἕνεκεν, τοῦ δὲ παμφορωτάτου κτήματος, ὃ καλεῖται φίλος, ἀργῶς καὶ ἀνειμένως οἱ πλεῖστοι ἐπιμέλονται.

Λίγες ακόμη απόψεις…  Ο Αριστοτέλης διακρίνει τρία είδη φιλίας: τη φυσική, όπως των γονέων προς τα τέκνα, την εταιρική, όπως του Ορέστη προς τον Πυλάδη και τη ξενική που διαμορφώνεται χωρίς φυσική προσέγγιση μέσω των γραμμάτων ή ποικίλλων άλλων ερεθισμάτων δηλ. την έντονη συμπάθεια που νιώθουμε για κάποιον μέσα από τα βιβλία, τις ραδιοφωνικές εκπομπές και τηλεοπτικές παρουσιάσεις..., όπως θα λέγαμε σήμερα.  «ενεργή και αμοιβαία ευμένεια» και διακρίνουν πολλά είδη ανάλογα με τους στόχους της: χρησιμότητα, ευχαρίστηση, αρετή. Μόνο η ενάρετη φιλία χαρακτηρίζεται «αληθινή» ή «τέλεια». «Αν όλοι οι πολίτες ασκούσαν τη φιλία μεταξύ τους, δεν θα είχαν ανάγκη τη δικαιοσύνη, και αν όμως θεωρούσαμε πως ήταν όλοι δίκαιοι, θα είχαν ανάγκη τη φιλία»

Διάσημοι φίλοι..

Διάσημοι φίλοι

Διάσημοι φίλοι…