Κινητών Μονάδων Ψυχικής Υγείας 4o Πανελλήνιο Συνέδριο Κινητών Μονάδων Ψυχικής Υγείας ΔΙΚΤΥΟ “ΑΡΓΩΣ” Η Ψυχική Υγεία στο μεταίχμιο της κρίσης: στρατηγικές αντιμετώπισης και βιώσιμες λύσεις Μενέλαος Θεοδωρουλάκης, Διδάκτορας Κοινωνικής Πολιτικής Πρόεδρος Συντονιστικής Επιτροπής Δικτύου «Αργώς» Μέλος Δ.Σ. ΠΕΨΑΕΕ
Η Κρίση του Συστήματος Ψ.Υ. Έλλειψη πόρων που το 2008 άγγιξε το 37%, το 2009 το 20%, το 2010 το 5% και η πρόβλεψη για το 2011 αγγίζει το 45% και το 2012 το 60%. Αθέτηση βασικών προβλέψεων του «Ψυχαργώς», μη ολοκλήρωση της τομεοποίησης και του Δικτύου Υπηρεσιών στην Κοινότητα, μη κλείσιμο των ψυχιατρίων, μη υλοποίηση νέων μονάδων Μη επικαιροποίηση ακόμα της εθνικής στρατηγικής για τη Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση Έλλειψη της αναγκαίας πολιτικής στήριξης. Μη κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού Διεύρυνση του ιδιωτικου κερδοσκοπικού τομέα Ανισότητες στην κάλυψη των αναγκών
Το πρόβλημα της υποχρηματοδότησης των ΝΠΙΔ στο χώρο της ψυχικής υγείας Το πρόβλημα της υποχρηματοδότησης των ΝΠΙΔ στο χώρο της ψυχικής υγείας
Τα αποτελέσματα της κρίσης Διαμορφώνει ένα περιβάλλον οπισθοδρόμησης και απώλειας πολλών κεκτημένων στη ψυχιατρική μεταρρύθμιση καταπατώντας βασικές αρχές της. Θέτει σε αμφισβήτηση το δικαίωμα των εξυπηρετούμενων για ισότιμη αντιμετώπιση και για ποιότητα ζωής. Αναιρεί την υποχρέωση του κοινωνικού κράτους για παροχή ποιοτικής φροντίδας καθώς και σημαντικές δεσμεύσεις προς την Ε.Ε. Θέτει ένα πολιτικό ζήτημα, αφού η ψυχιατρική μεταρρύθμιση πάνω από όλα είναι πολιτική πράξη δημοκρατίας και αλληλεγγύης. Επιστρέφει σταδιακά σε αντιλήψεις ασυλικών μοντέλων που προβάλλονται όλο και περισσότερο Εγκαταλείπει βασικούς στόχους όπως η κοινωνικοποίηση και αυτονόμηση των ασθενών, η επαγγελματική τους επανένταξη
Οι επιπτώσεις σε επίπεδο ΜΨΥ Μη καταβολή μισθών και μη κάλυψη βασικών αναγκών Αποχωρήσεις προσωπικού και περιορισμός του σε ποσοτικό αλλά και ποιοτικό επίπεδο Burn out του προσωπικού Αίσθημα ανασφάλειας και έλλειψη οράματος Απουσία θεραπευτικού περιβάλλοντος Απομάκρυνση από τους βασικούς στόχους και τις αρχές της κοινοτικής ψυχιατρικής Αδυναμία κάλυψης βασικών αναγκών των εξυπηρετούμενων Διακοπή σχεδόν όλων των κοινοτικών δράσεων Κίνδυνος ολικής διακοπής λειτουργίας
Οι επιπτώσεις σε επίπεδο εξυπηρετούμενων Καταπάτηση βασικών δικαιωμάτων Μη κάλυψη αναγκών Διακοπή του συνεχούς της φροντίδας Ρήξη των θεραπευτικών και συναισθηματικών δεσμών Ανασφάλεια και φόβος για επιστροφή στο άσυλο Ακύρωση πολλών θεραπευτικών και αποκαταστασιακών αποτελεσμάτων Έλλειψη του αναγκαίου θεραπευτικού, φιλόξενου και φιλικού περιβάλλοντος στις μονάδες Κατάρευση του πλάνου ζωής στο νέο κοινοτικό πλαίσιο Καταπάτηση της ελπίδας για μια καλύτερη ζωή
Τα ερωτήματα σήμερα Συνεχίζουμε πραγματικά την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση; Πώς συνεχίζουμε την ύπαρξη και λειτουργία των Μονάδων και με ποια χρηματοδότηση και πότε; Πότε και πώς θα καλυφθούν τα 22 εκατ. Ευρώ που ήδη χρωστάν τα ΝΠΙΔ; Πως θα προστατεύσουμε την υγεία και την ζωή των ασθενών υπό αυτές τις απαράδεκτες συνθήκες Ποιο μοντέλο ακουλουθούμε πλέον; Τι γίνεται με τους στόχους του Συμφώνου SPIDLA ή η απάντηση είναι δεδομένη: GAME OVER
Εναλλακτικά σενάρια και παρεμβάσεις Άμεση δημιουργία και λειτουργία 100 προστατευμένων διαμερισμάτων με χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ ως δορυφόροι των στεγαστικών δομών και των Κινητών Μονάδων = δημιουργία 300 νέων θέσεων στα οικοτροφεία για την έξοδο και των υπολοίπων χρόνιων ασθενών Επέκταση της λειτουργίας των Κέντρων Ημέρας με την ανάπτυξη υπηρεσιών μετά- νοσοκομειακής φροντίδας και κατ’ οίκον φροντίδας Εφαρμογή του θεσμού των ανάδοχων οικογενειών για τους πιο λειτουργικούς ασθενείς Ανάπτυξη υπηρεσιών και για τους κοινοτικούς ασθενείς, ξεπέρασμα της Αποασυλοποίησης
Εναλλακτικά σενάρια και παρεμβάσεις Κλείσιμο όλων των ψυχιατρείων Εφαρμογή εθνικού προγράμματος Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης των ανέργων και των οικογενειών σε κρίση μέσα από τις υπάρχουσες ΜΨΥ Άμεση ενεργοποίηση και υποστήριξη των Τομεακών Επιτροπών Ψυχικής Υγείας Πραγματική Υποστήριξη των ΜΨΥ από οργανωμένη και αποτελεσματική Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης Ολοκλήρωση της επικαιροποίησης του Ψυχαργώς και διαμόρφωση ειδικού πλάνου δράσης για τη συνέχιση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης με αξιοποίηση του ΕΣΠΑ Δημιουργία όλων των αναγκαίων μονάδων Πρόσληψη και εκπαίδευση νέου προσωπικού
Οι αναγκαίες παρεμβάσεις Η εξασφάλιση σταθερής και επαρκούς χρηματοδότησης της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και των ΝΠΙΔ Η αξιολόγηση όλων των φορέων και όλων των μονάδων και η πιστοποίηση τους. Διαμόρφωση κινήματος επαγγελματιών, οικογενειών, ψυχικά πασχόντων αλλά και κοινωνικών φορέων Η υλοποίηση όλων των προβλέψεων του Συμφώνου «Σπίντλα» και όλων των δεσμεύσεων της Ελληνικής Πολιτείας απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και στους Έλληνες Πολίτες. Εξαίρεση της Ψυχικής Υγείας από τις προβλέψεις του Μνημονίου
Πρέπει και μπορούμε να συνεχίσουμε και να πετύχουμε, γιατί ο αγώνας μας δεν είναι απλά αγώνας εξασφάλισης κάποιων χρημάτων ή για διάσωση κάποιων μονάδων… Είναι αγώνας για την ζωή και τα δικαιώματα των χιλιάδων εξυπηρετούμενων μας Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας