Επαναληψη 31.5.2019
Άρθρο 38 Καταστατικού ΔΔΧ Το Δικαστήριο, που έργο του έχει να εκδικάζει, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, τις υποθέσεις που υποβάλλονται σ’ αυτό, θα εφαρμόζει: α. τις διεθνείς συμβάσεις, γενικές ή ειδικές, που θέτουν κανόνες οι οποίοι αναγνωρίζονται ρητά από τα αντίδικα κράτη, β. το διεθνές εθιμικό δίκαιο, ως απόδειξη γενικής πρακτικής που γίνεται δεκτή ως κανόνας δικαίου ˙ γ. τις γενικές αρχές του δικαίου που αναγνωρίζονται από τα πολιτισμένα έθνη, δ. με την επιφύλαξη όσων προβλέπουν οι διατάξεις του Άρθρου 59, τις δικαστικές αποφάσεις και τα διδάγματα των πιο αναγνωρισμένων δημοσιολόγων των διάφορων εθνών, ως βοηθητικά μέσα για τον καθορισμό των κανόνων δικαίου.
Συνθήκες Σύμβαση Βιέννης Δικαίου Συνθηκών (1969) Άρθρο 26: Εκάστη συνθήκη εν ισχύι, δεσμεύει τα εις αυτήν συμβαλλόμενα μέρη και δέον να τηρήται καλή τη πίστει. Άρθρο 34: Η συνθήκη δεν δημιουργεί υποχρεώσεις ή δικαιώματα διά τρίτον κράτος άνευ της συναινέσεώς του.
Ορισμός Διεθνούς Συνθήκης Σύμβαση Βιέννης 1969 για το Δίκαιο των Συνθηκών: Άρθρον 2 (1) Διά τους σκοπούς της παρούσης συμβάσεως: (α) Διά του όρου «συνθήκη» νοείται διεθνής συμφωνία, συνομολογουμένη μεταξύ κρατών, εις έγγραφον τύπον και διεπομένη υπό του Διεθνούς Δικαίου, ανεξαρτήτως εάν περιλαμβάνεται εις εν, δύο ή πλείονα έγγραφα και ανεξαρτήτως της ειδικής αυτής ονομασίας.
Στάδια συνομολόγησης συνθήκης Διαπραγμάτευση Υιοθέτηση κειμένου Υπογραφή (Άρθρο 18: Το Κράτος υποχρεούται όπως απόσχη εκ πράξεων, αίτινες θ’ απεστέρουν συνθήκην τινά του αντικειμένου και σκοπού ταύτης οσάκις: (α) υπέγραψε την συνθήκην […].) Επικύρωση ΠΡΟΣΟΧΗ: Η θέση σε ισχύ δεν αποτελεί στάδιο συνομολόγησης, βλ. άρθρο 24
Ερμηνεία Συνθηκών ποιός ερμηνεύει; υποκειμενική εργασία είναι αυθεντική όταν γίνεται από κοινού από όλους τους συμβαλλομένους Άρθρον 31 - Γενικός κανών ερμηνείας παρ. 1. Η συνθήκη δέον να ερμηνεύηται καλή τη πίστει, συμφώνως προς την συνήθη έννοιαν ήτις δίδεται εις τους όρους της συνθήκης, εν τω συνόλω αυτών και υπό το φως του αντικειμένου και του σκοπού της.
Μεθοδοι Ερμηνείας ‘συνήθης έννοια ήτις δίδεται εις τους όρους της συνθήκης’: γραμματική ερμηνεία ‘εν τω συνόλω αυτών’: συστηματική ερμηνεία ‘υπό το φως του αντικειμένου και του σκοπού της’: τελολογική ερμηνεία Combo από τα 3 παραπάνω: αρχή του ‘χρησίμου αποτελέσματος’ ιστορική ερμηνεία; ολιστική άσκηση/ ένας κανόνας /καλή πίστη: συμπεριφορά ερμηνευτή σκοπός άσκησης: εξεύρεση αληθούς βούλησης των μερών
Το Σύστημα των Επιφυλάξεων Εισαγωγή Επιφύλαξη είναι η μονομερής δήλωση βουλήσεως στην οποία προβαίνει ένα κράτος κατά την υπογραφή ή επικύρωση και με την οποία επιζητεί να τροποποιήσει ή να εξαιρέσει ως προς αυτό τα έννομα αποτελέσματα ορισμένης ή ορισμένων διατάξεων αυτής της συνθήκης. Καθεστώς μεταβλητών δεσμεύσεων λόγω μεγάλου αριθμού συνθηκών Στο σύστημα της ΚτΕ, υπήρχε η λεγόμενη αρχή της απόλυτης ακεραιότητας των συνθηκών-Κράτη Αμερικής σύστημα σχετικής ακεραιότητας Γνωμοδότηση ΔΔ (1951) στην υπόθεση των επιφυλάξεων στη Σύμβαση της Γενοκτονίας-προέκρινε Αμερικανικό σύστημα, μίλησε για το σκοπό και το αντικείμενο της συνθήκης κτλ.
Η Σύμβαση της Βιέννης σχετικά με τις επιφυλάξεις Καταρχήν, ισχύει η αρχή της συμβατικής ελευθερίας των Κρατών να επιλέξουν εκείνα τις ρυθμίσεις περί επιφυλάξεων, π.χ. αν θα τις επιτρέψουν ή όχι. Αν δεν υπάρχει ειδική ρύθμιση εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 19-23 Συνθ. Βιεννης. Βασικός κανόνας: οι επιφυλάξεις δεν πρέπει να είναι ασύμβατες με το σκοπό και το αντικείμενο της συνθήκης Ειδικός κανόνας: σε περίπτωση συνθήκης με μικρό αριθμό συμβαλλομένων και όταν το αντικείμενο κι ο σκοπός της επιτάσσει όλοι να συμφωνήσουν, τότε αποκλείεται η διατύπωση επιφυλάξεων άνευ της συναίνεσης όλων (π.χ. Ε.Ε.) Αν έστω κι ένα Κράτος συναινέσει γίνεται συμβαλλόμενο μέρος-για το κράτος που έφερε αντίρρηση, μπορεί να επιλέξει είτε την μη θέση σε ισχύ καθόλου της σύμβασης inter se είτε την ισχύ της εκτός της διατάξεως στο μέτρο της επιφύλαξης (π.χ. Διαιτησία Αγγλονορμανδικών Νήσων, 1977 σε σχέση με επιφύλαξη στο άρθρο 6 της Σύμβασης της Γενεύης, 1958).
Επιφυλάξεις (συν.) Οι επιφυλάξεις πρέπει να διατυπώνονται γραπτώς και αν επιτρέπεται η σιωπηρή τους αποδοχή πρέπει η διατύπωση αντίρρησης να γίνεται σε εύλογο χρονικό διάστημα, που κατά το άρθρο 23 δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 12 μήνες Οι επιφυλάξεις μπορεί να διατυπώνονται και μετά την υπογραφη/επικύρωση της συνθήκης, εφόσον τα κράτη συναινέσουν ή να αποσύρονται/τροποποίούνται Εξαιρέσεις, α) άρθρου 20 (3), οι επιφυλάξεις σχετικά με ιδρυτικές συνθήκες δ.ο. κρίνονται από τα αρμόδια όργανα του τελευταίου, β) επιφυλάξεις σε συνθήκες δικαιωμάτων του ανθρώπου
Επιφυλάξεις v. Ερμηνευτικές Δηλώσεις Διάκριση μεταξύ επιφυλάξεων και ερμηνευτικών δηλώσεων: οι τελευταίες εκφράζουν πως το συγκεκριμένο συμβαλλομενο μέρος αντιλαμβάνεται τις υποχρεώσεις του απέναντι στο σύνολο ή σε επιμέρους διατάξεις της συνθήκης Ζήτημα οι ‘disguised reservations’- πρέπει αν κριθούν από τα Κράτη ως επιφυλάξεις Επιφύλαξη σε διάταξη που αποκρυσταλλώνει έθιμο? Βλ. και πρακτική Ελλάδας
Λήξη ή Αναστολή Ισχύος/Καταγγελία Σύμφωνα με τα άρθρα 54 της Συνθήκης της Βιέννης η λήξη ισχύος των συνθηκών ή η καταγγελία μπορεί να επέλθει α) όπως προβλέπει η συνθήκη, β) με κοινή βούληση των συμβαλλομένων Η λήξη ισχύος μπορεί να επέλθει και με αντικατάσταση (άρθρο 59). Αρχή της συμβατικής ελευθερίας v. pacta sunt servanda Καταγγελία, εφόσον προβλέπεται από τη συνθήκη (άρθρο 56)-προθεσμία 12 μηνών-αν δεν προβλέπεται, θέμα συμβαλλομένων μερών αν θα τη δεχθούν- αλλιώς παράνομη καταγγελία/διεθνή ευθύνη
Ειδικοί Λόγοι Νόμιμης Καταγγελίας 1. Ουσιώδης Παραβίαση (άρθρο 60): η ουσιώδης παραβίση ορίζεται στην παρ. 3 ως απόρριψη της συνθήκης ή η παραβίαση μιας συνθήκης ουσιώδους για την πραγματοποιήση του αντικειμένου και του σκοπού της συνθήκης/αν είναι διμερής, λήξη ή αναστολή, αν είναι πολυμερής, τότε μόνο με ομόφωνη απόφαση τερματίζεται ή αναστέλλεται η ισχύς της έναντι του κράτους αυτού ή όλων των αντισυμαβλλόμενων 2. Αδυναμία εκτελέσεως (άρθρο 61): πρέπει η αδυναμία να αφορά στην εξάλειψη ή καταστροφή ενός στοιχείου απαραίτητου για τη συνθήκη (βλ. απόρριψη στην Gabcikovo-Nagymaros, 1997).
(Συν) 3. Rebus sic stantibus (άρθρο 62): τρεις προύποθέσεις: α) η μεταβολή πρέπει να αφορά σε θεμελιώδη διάταξη της συνθήκης, β) να είναι ριζική και γ) απρόβλεπτη δεν επιτρέπεται η επίκληση της σε συνθήκες ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συνθήκες συνόρων επικληση της στην Fisheries Jurisdiction case (ICJ, 1973) and Gabcikovo-Nagymaros: the stability of treaties requires that this plea be applied only in exceptional circumstances. Δεν υπάρχει ποτε ipso facto λήξη της συνθήκης, αλλά εξαρτάται από την πλήρωση ορισμένων διαδικαστικών προϋποθέσεων –ερίζεται αν αντικατοπτρίζει εθιμικό δίκαιο (βλ. θέσεις Ελλάδας στην Υπόθεση Σκοπιών)
Έθιμο 2 στοιχεία: γενική πρακτική (αντικειμενικό) + πεποίθηση δικαίου (υποκειμενικό/ψυχολογικό) πρακτική χωρίς πεποίθηση δικαίου = τι συνιστά πρακτική; τι είδους πρακτική χρειάζεται;
Δεσμευτικότητα Γενικού Εθίμου δημιουργείται από κάποιους (ίσως και όλους) αλλά δεσμεύει όλους Εξαίρεση: ‘επίμονος αντιρρησίας’
Γενικό vs. Τοπικό Έθιμο Υπόθεση Ασύλου (Haya de la Torre) Προϋποθέσεις: εξέταση δεσμευτικότητας ως προς συγκεκριμένο Κράτος συνεχής και ομοιόμορφη πρακτική θετική αποδοχή από όλους τους εμπλεκόμενους
Σχέση Συνθηκών-Εθίμου Υπόθεση Υφαλοκρηπίδας Βόρειας Θάλασσας (1969) Σχέση 1: Συνθ αντανακλά έθιμο Σχέση 2: Συνθ αποκρυσταλλώνει έθιμο Σχέση 3: Συνθ συμβάλει στο έθιμο
Γενικές αρχές του δικαίου ποιά είναι τα “πολιτισμένα Κράτη”? εσωτερικές έννομες τάξεις Προσοχή: “γενικές αρχές του διεθνούς δικαίου”- 38(1)(β)
Επικουρικές πηγές λειτουργία; Δικαστικές αποφάσεις (Άρθρο 59: Η απόφαση του Δικαστηρίου δε θα είναι υποχρεωτική παρά μόνο μεταξύ των διαδίκων και σχετικά με την υπόθεση που εκδικάστηκε.) Διδάγματα δημοσιολόγων Ποιοί είναι οι ‘πιο αναγνωρισμένοι’;
Μονομερείς Πράξεις Βούληση δέσμευσης Γίνονται δημόσια Βούληση δέσμευσης Όργανο που αντιπροσωπεύει το Κράτος Προφορικά ή Γραπτά Ανεξαρτήτως απάντησης/ αποδοχής
Κανονιστική Ιεραρχία jus cogens/αναγκαστικό δίκαιο συνθήκες/έθιμο/μονομερείς πρ επικουρικές ‘ήπιο δίκαιο’ (soft law)
Στοιχεία Ύπαρξης Κράτους Συνθήκη Μοντεβιδέο . 1933, Άρθρο 1: Το Κράτος ως υποκείμενο του διεθνούς δικαίου πρέπει να διαθέτει τα κάτωθι χαρακτηριστικά: (α) μόνιμο πληθυσμό/λαό (β) ορισμένο έδαφος (γ) κυβέρνηση (δ) δυνατότητα να σχετίζεται με άλλα Κράτη.
Λαός/Μόνιμος Πληθυσμός Λαός vs. Κάτοικοι Κάτοικος: όποιος διαμένει μόνιμα σε ορισμένο έδαφος. παράδειγμα: κρίσιμο στοιχείο: ιθαγένεια
Ορισμένο Έδαφος Τριπλή υπόσταση εδάφους: Δεν υπάρχει minimum “για να υπάρξει Κράτος αρκεί το έδαφός του να έχει επαρκή υπόσταση, έστω και αν τα σύνορά του δεν έχουν καθοριστεί με ακρίβεια”
Σύνορα Τρόπος χάραξης συνόρων: με διεθνή συνθήκη σε δύο στάδια, α) οριοθέτηση στο χάρτη + β) σήμανση επί τόπου κατόπιν δικαστικής απόφασης (επιδίκαση) Αρχή uti possidetis iuris aka χάραξη από 3ους. Αποαποκιοποίηση Λατ. Αμερικής (19ος αιώνας) και Αφρικής (1960-1980)
Κυβέρνηση/Πολιτική Εξουσία “Αυθυπόστατη”: όταν νομικά δεν υπάγεται στην επιρροή η την κυβέρνηση άλλου κράτους
Κυβέρνηση/Πολιτική εξουσία κριτήριο λειτουργικό: τέτοια πολιτειακή οργάνωση που να επιτρέπει το σεβασμό των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου και την αποτελεσματική εφαρμογή τους Μορφή πολιτική εξουσίας ενδιαφέρει;
γενικεσ αρχεσ διεθνουσ ευθυνησ Άρθρο 1’ Ευθύνη Κράτους από τις διεθνώς άδικες ενέργειές του’: Κάθε διεθνώς άδικη ενέργεια (ΔΑΕ) Κράτους επιφέρει τη διεθνή του ευθύνη (ΔΕ). Κεντρική έννοια: Δ.Α.Ε. Ενιαίος μηχανισμός ευθύνης στο διεθνές δίκαιο Η ΔΕ συνίσταται στις νέες έννομες σχέσεις που γεννώνται από την τέλεση μιας ΔΑΕ Αυτές οι έννομες σχέσεις γεννώνται αυτόματα Ευθύνη ΔΕΝ στοιχειοθετείται για επιτρεπόμενες πράξεις που επιφέρουν ζημία, π.χ.
γενικεσ αρχεσ διεθνουσ ευθυνησ(2) Άρθρο 2 ‘Στοιχεία της διεθνώς άδικης ενέργειας Κράτους’: Διεθνώς άδικη ενέργεια Κράτους υφίσταται όταν η συμπεριφορά που συνίσταται σε πράξη ή παράλειψη: (α) είναι καταλογιστή στο Κράτος σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και (β) συνιστά παραβίαση διεθνούς υποχρέωσης του Κράτους. προϋποθέσεις: α. πράξη ή παράλειψη β. καταλογισμός γ. παραβίαση
γενικεσ αρχεσ διεθνουσ ευθυνησ(3) Καταλογισμός (υποκειμενικό στοιχείο) νομικός δεσμός μιας ανθρώπινης συμπεριφοράς με ένα Κράτος Παραβίαση (αντικειμενικό στοιχείο) η ενέργεια του Κράτους δε συνάδει με ό,τι απαιτείται από το Κράτος βάσει της υποχρέωσής του Ενέργεια Καταλογισμός + Παραβίαση= ΔΑΕ = ΔΕ
Λόγοι που Αίρουν το Άδικο (ΛΑΑ) 6 περιστάσεις (3 προγενέστερη πράξη + 3) ΕΔΔ: ’λειτουργόυν ως όχι ως ‘ αποτελούν δικαιολογία μη-συμμόρφωσης για όσο χρονικό διάστημα διαρκούν. Αρ. 26: δεν νοείται επίκληση ΛΑΑ σε κανόνες αναγκαστικού δικαίου Ενέργεια Καταλογισμός + Παραβίαση=ΔΑΕ (*ΛΑΑ) = ΔΕ
Λογοι Άρσης του Αδίκου Αρ. 20 Συναίνεση Αρ. 21 Νόμιμη άμυνα Αρ. 22 Αντίμετρα Αρ. 23 Force Majeure (Ανωτέρα Βία) Αρ. 24 Κατάσταση Κινδύνου Ζωής Αρ. 25 Κατάσταση Ανάγκης
Περιεχόμενο διεθνούς ευθύνης Άρθρο 30 ‘Το Κράτος που υπέχει ευθύνη για τη διεθνώς άδικη ενέργεια, φέρει την υποχρέωση: (α) να παύσει αυτήν την ενέργεια, εφόσον συνεχίζεται (β) να παράσχει κατάλληλες διαβεβαιώσεις και εγγυήσεις περί μη επανάληψης της ενέργειας, εφόσον αυτό κρίνεται αναγκαίο κατά τις περιστάσεις.’ Άρθρο 31 (1) ‘Το Κράτος που υπέχει ευθύνη φέρει την υποχρέωση να επανορθώσει πλήρως τη ζημία, η οποία προκλήθηκε από τη διεθνώς άδικη ενέργεια.’ Άρθρο 34 ‘Πλήρης επανόρθωση της ζημίας που προκλήθηκε από διεθνώς άδικη ενέργεια μπορεί να επιτευχθεί μέσω επαναφοράς των πραγμάτων στην προτέρα κατάσταση, αποζημίωσης και ικανοποίησης, είτε μεμονωμένα, είτε σε συνδυασμό μεταξύ τους, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Κεφαλαίου. ’
αρχη μη επεμβασησ Αρθρο 2(7) Καμιά διάταξη αυτού του Χάρτη δε θα δίνει στα Ηνωμένα Έθνη το δικαίωμα να επεμβαίνουν σε ζητήματα που ανήκουν ουσιαστικά στην εσωτερική δικαιοδοσία οποιουδήποτε κράτους και δε θα αναγκάζει τα Μέλη να υποβάλλουν τέτοια θέματα για ρύθμιση σύμφωνα με τους όρους αυτού του Χάρτη. Η αρχή όμως αυτή δεν πρέπει να εμποδίζει την εφαρμογή των εξαναγκαστικών μέτρων που προβλέπονται από το Κεφάλαιο 7.
Αρχη μη επεμβασης ΔΔΧ, Νικαράγουα (1986) παρ. 205: Επέμβαση δεν επιτρέπεται όταν αφορά σε θέματα για τα οποία το Κράτος, με βάση την αρχή της κρατικής κυριαρχίας, μπορεί ν’ αποφασίζει ελεύθερα. […] Η επέμβαση είναι παράνομη όταν χρησιμοποιεί μεθόδους καταναγκασμού σε σχέση με τέτοιες επιλογές οι οποίες πρέπει να παραμείνουν ελεύθερες. Το στοιχείο του καταναγκασμού […] είναι ιδιαίτερα εμφανές στην περίπτωση επέμβασης που βασίζεται στη χρήση βίας, είτε με την άμεση μορφή μιας στρατιωτικής δράσης, είτε με την έμμεση μορφή υποστήριξης ανατρεπτικών ή τρομοκρατικών δραστηριότητες σε ένα άλλο Κράτος.
Χάρτησ ΟΗΕ Άρθρο 2(4) Όλα τα Μέλη στις διεθνείς τους σχέσεις θα απέχουν από την απειλή ή τη χρήση βίας, που εκδηλώνεται εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας οποιουδήποτε κράτους είτε με οποιαδήποτε άλλη ενέργεια ασυμβίβαστη προς τους Σκοπούς των Ηνωμένων Εθνών.
σκοποσ χρησησ βιασ εναντίον εδαφικής ακεραιότητας (π.χ. προσάρτηση) εναντίον εδαφικής ακεραιότητας (π.χ. προσάρτηση) εναντίον πολιτικής ανεξαρτησίας (π.χ. ανατροπή καθεστώτος) ενέργεια ασυμβίβαστη προς τους Σκοπούς των Ηνωμένων Εθνών - ευρεία ερμηνεία
εξαιρεσεισ στο αρθρο 2(4) εξαιρεσεισ στο αρθρο 2(4) δικαίωμα άμυνας ατομικής ή συλλογικής, Άρθρο 51 Χάρτη (+ εθιμικό δίκαιο ΔΔΧ, Νικαράγουα) προστασία υπηκόων στο εξωτερικό ενεργοποίηση Κεφαλαίου VII Χάρτη/εξουσιοδότηση ΣΑ επέμβαση κατόπιν πρόσκλησης ‘ανθρωπιστική επέμβαση’
δικαιωμα (αυτο)αμυνασ-Άρθρο 51 Καμιά διάταξη αυτού του Χάρτη δε θα εμποδίζει το φυσικό δικαίωμα της ατομικής ή συλλογικής νόμιμης άμυνας, σε περίπτωση που ένα Μέλος των Ηνωμένων Εθνών δέχεται ένοπλη επίθεση, ως τη στιγμή που το Συμβούλιο Ασφαλείας θα πάρει τα αναγκαία μέτρα για να διατηρήσει τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια. Τα μέτρα που θα παίρνουν τα Μέλη των Ηνωμένων Εθνών κατά την άσκηση αυτού του δικαιώματος της νόμιμης άμυνας θα ανακοινώνονται αμέσως στο Συμβούλιο Ασφαλείας, και σε καμία περίπτωση δε θα θίγουν την εξουσία και την υποχρέωση που έχει το Συμβούλιο Ασφαλείας, σύμφωνα με αυτόν το Χάρτη, να αναλαμβάνει οποτεδήποτε τη δράση που κρίνει αναγκαία για τη διατήρηση ή για την αποκατάσταση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας.
δικαιωμα (αυτο)αμυνασ (2) ‘φυσικό δικαίωμα’: 1. απορρέει από την κυριαρχία 2. εθιμική ισχύς ‘ένοπλη επίθεση’: σίγουρα πιο περιοριστικός όρος από ‘χρήση βίας’ Νικαράγουα, παρ 191: υφίσταται κενό μεταξύ των Άρθρων 2(4) και 51 και συνεπώς ‘είναι υποχρεωτικό να γίνει διάκριση μεταξύ των πλέον σοβαρών μορφών χρήσης βίας (εκείνων που συνιστούν ένοπλη επίθεση) από άλλες λιγότερο σοβαρές μορφές. Κριτήριο? Νικαράγουα, παρ. 195: ‘η διαφορά ανάμεσα στους δύο όρους συνίσταται στο μέγεθος και τα αποτελέσματα (scale and effects)’
ψηφισμα 3314 ΓΣ ‘περι ορισμου της επιθεσησ (aggression, 1974)’ Εισβολή, στρατιωτική επίθεση ή στρατιωτική κατοχή ως αποτέλεσμα τέτοιας εισβολής ή επίθεσης είτε προσάρτηση Βομβαρδισμός ή χρήση οποιουδήποτε όπλου Αποκλεισμός λιμανιών ή ακτών Επίθεση κατά στρατιωτικών δυνάμεων Η χρήση στρατιωτικών δυνάμεων που βρίσκονται νόμιμα εντός ξένου Κράτους κατά παράβαση συμφωνίας Η χρήση εδάφους από 3ο Κράτος προκειμένου να επιτεθεί Η αποστολή ομάδων ατάκτων που ενεργούν εξ ονόματος του Κράτους ώστε να τελέσουν τις ανωτέρω πράξεις
‘δεχεται’ ενοπλη επιθεση (2) περιστατικό Caroline 1837: ‘η αναγκαιότητα άμυνας πρέπει να είναι άμεση, πιεστική (overwhelming) να μην αφήνει επιλογή μέσων και χρόνο για διαβούλευση (deliberation)’
κεφαλαιο VII χαρτη ΟΗΕ-συστημα συλλογικησ ασφαλειασ (2) Άρθρο 48: Η δράση που απαιτείται για την εκτέλεση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας που αφορούν τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας θα αναλαμβάνεται από όλα τα Μέλη των Ηνωμένων Εθνών ή από μερικά από αυτά, όπως θα ορίζει το Συμβούλιο Ασφαλείας. Άρθρο 39: Το Συμβούλιο Ασφαλείας θα αποφαίνεται αν υπάρχει απειλή για την ειρήνη, διατάραξη της ειρήνης ή επιθετική ενέργεια και θα κάνει συστάσεις ή θα αποφασίζει ποια μέτρα θα λαμβάνονται σύμφωνα με τα Άρθρα 41 και 42, για να διατηρηθεί ή να αποκατασταθεί η διεθνής ειρήνη και ασφάλεια.
Διάγραμμα