ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ Η Μετανάστευση είναι η μετακίνηση ανθρώπων σε μία χώρα της οποίας δεν έχουν την ιθαγένεια, προκειμένου να εγκατασταθούν εκεί, ιδιαίτερα ως μόνιμοι κάτοικοι ή μελλοντικοί πολίτες της χώρας. Το μεταναστευτικό φαινόμενο είναι πολυδιάστατο και πολυεπίπεδο. Η πολυπλοκότητά του οφείλεται στο γεγονός ότι αποτελεί ένα φαινόμενο εγγενές της ανθρώπινης εξέλιξης, της κοινωνίας, της οικονομίας, της πολιτικής και του πολιτισμού

ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ Πρόσφυγας ονομάζεται, κάθε άνθρωπος που βρίσκεται έξω από το κράτος του οποίου είναι πολίτης εξαιτίας δικαιολογημένου φόβου ότι εκεί θα υποστεί διωγμούς λόγω της φυλής, της θρησκείας ή της εθνικότητάς του, ή ακόμα εξαιτίας της ιδιότητας του μέλους μιας ιδιαίτερης κοινωνικής ομάδας ή των πολιτικών του απόψεων (πολιτικός πρόσφυγας), και επιπλέον τού είναι αδύνατο να εξασφαλίσει προστασία από τη χώρα του, ή, εξαιτίας του φόβου αυτού, δεν επιθυμεί να τεθεί υπό αυτή την προστασία

Το ταξίδι των προσφύγων Περισσότεροι από τους μισούς ερωτώμενους πρόσφυγες (53,1%) διατηρούν την αισιοδοξία τους παρά τις δυσκολίες και πιστεύουν ότι σε ένα χρόνο από σήμερα τα πράγματα θα είναι πολύ ή έστω λίγο καλύτερα. Σημαντικό είναι, ωστόσο, το ποσοστό εκείνων που δηλώνουν απαισιόδοξοι (38,5% θεωρεί ότι τα πράγματα θα είναι περίπου τα ίδια ή χειρότερα), ποσοστό που αναμένεται να αυξηθεί όσο είναι αδύνατη η διέλευση προς την Κεντρική Ευρώπη. Πιο ειδικά, η φυγή από το απόλυτο κακό - που μέχρι πρότινος αποτελούσε «το σπίτι τους» - προς κάτι καλύτερο, που είναι, ταυτόχρονα, άγνωστο και αβέβαιο, προκαλεί ανάμεικτα συναισθήματα: η ελπίδα (24,7%) και η χαρά (12,5%) εναλλάσσονται με τον φόβο (22,4%), την ανησυχία (20,2%) και τον θυμό (11,6%).

Ο προορισμός των προσφύγων Οι 7 στους 10 (68%) πρόσφυγες που διαμένουν σήμερα στα κέντρα υποδοχής/φιλοξενίας του Λεκανοπεδίου θέλουν να φτάσουν στη Γερμανία και δηλώνουν πολύ ή αρκετά αισιόδοξοι ότι θα τα καταφέρουν (59,6%). Η επιλογή της χώρας προορισμού γίνεται κυρίως με βάση την παρουσία άλλων συγγενών (64,5%) και συμπατριωτών (12,3%) και, δευτερευόντως, με βάση τις φιλικές για τους πρόσφυγες συνθήκες υποδοχής (17%), νομιμοποίησης (εύκολη διαδικασία απόδοσης ασύλου - 14,6%) και διαβίωσης (εύρεση εργασίας - 8,8%). Η Ελλάδα (77,6%) και η Γερμανία (74%) συγκεντρώνουν τις περισσότερες θετικές γνώμες ανάμεσα στις χώρες που διαδραματίζουν ρόλο στο προσφυγικό ζήτημα, σε αντίθεση με την Τουρκία και τη Ρωσία που αντιμετωπίζονται αρνητικά (50,8% και 44,7% οι αρνητικές γνώμες- μόλις 15,1% και 8,4% οι θετικές γνώμες για τις δύο χώρες αντίστοιχα). Υψηλά ποσοστά αποδοχής συγκεντρώνει και η Ευρωπαϊκή Ένωση (57,8%, μόλις 6,7% αρνητικές κρίσεις). Σε αντίθεση με το διογκούμενο αίσθημα αντιευρωπαϊσμού που βιώνουν οι λαοί των κρατών-μελών της, οι πρόσφυγες βλέπουν την Ευρώπη σαν τόπο-πρότυπο ευημερίας.

Αίτια δημιουργίας προσφυγικού ρεύματος Σε αντίθεση με τη μετανάστευση που αποτελεί επιλογή του ατόμου -έστω κι αν η επιλογή αυτή προκύπτει υπό την πίεση διαφόρων παραγόντων-, η προσφυγιά προκύπτει ως αποτέλεσμα βίαιου εξαναγκασμού και αποτελεί μια απεγνωσμένη προσπάθεια των ατόμων να διαφυλάξουν τη ζωή τους. Έτσι, στα αίτια δημιουργίας προσφυγικού ρεύματος εντάσσονται ιδιαίτερα κρίσιμες περιστάσεις, όπως το ξέσπασμα κάποιου πολέμου (αμυντικού, εμφύλιου ή και επιθετικού) ή η επιβολή ενός δικτατορικού καθεστώτος που καταφεύγει σε ομαδικές διώξεις πολιτικών αντιπάλων, προκαλώντας κατ’ αυτό τον τρόπο αίσθημα κινδύνου σε πολλούς πολίτες. Υπό την έννοια αυτή οποιαδήποτε κατάσταση θέτει σε άμεσο κίνδυνο τη ζωή μέρους των πολιτών μπορεί να αποτελέσει αιτία εξώθησής τους στην προσφυγιά. Οι δολοφονίες, για παράδειγμα, ομοφυλόφιλων ανδρών σε μουσουλμανικές χώρες ή σε κράτη όπου η ομοφυλοφιλία θεωρείται για οποιοδήποτε λόγο «παράνομη», συνιστούν αιτία για να αναζητήσουν καταφύγιο σε πολιτισμένα κράτη οι ομοφυλόφιλοι πολίτες.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑΣ (1) Θετικές: Εξασφαλίζουν την επιβίωση τους και καλύτερο επίπεδο ζωής από αυτό που τους πρόσφερε η χώρα τους, όταν καταλήγουν σε χώρες με υψηλό βιοτικό επίπεδο. Όσοι προέρχονται από καθημαγμένες από τον πόλεμο περιοχές, καταφέρνουν να αποφύγουν το θάνατο για τους ίδιους και τα παιδιά τους. Βρίσκουν ασφάλεια στη χώρα που τους φιλοξενεί, αν διώκονταν στη χώρα τους για τις πολιτικές τους απόψεις. Έχουν τη δυνατότητα να σπουδάσουν τα παιδιά τους.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑΣ (2) Αρνητικές: Aποτελούν αντικείμενο οικονομικής εκμετάλλευσης από ανάλγητα άτομα κατά τη μεταφορά τους. Ορισμένοι από αυτούς δεν κατορθώνουν ποτέ να φτάσουν στη χώρα της ‘επαγγελίας’ , αφού πεθαίνουν από τις κακουχίες (έλλειψη νερού και φαγητού, κόπωση, δυσμενείς καιρικές συνθήκες, ασθένειες, ναυάγια, ρίψη στη θάλασσα από τους δουλεμπόρους για να μη συλληφθούν οι ίδιοι). Αρκετοί από αυτούς συλλαμβάνονται και προωθούνται πάλι στη χώρα τους ή ζουν υπό δύσκολες συνθήκες σε στρατόπεδα υποδοχής και συγκέντρωσης προσφύγων. Τους εκμεταλλεύονται οικονομικά. Εργάζονται πολλές φορές σε σκληρές συνθήκες με χαμηλό ημερομίσθιο και ανασφάλιστοι. Ορισμένες φορές δεν έχουν πρόσβαση στο σύστημα υγείας και στερούνται την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

Συνέπειες για τη χώρα προέλευσης (1) Θετικές: Οι μετανάστες στέλνουν στη χώρα τους πολύτιμο συνάλλαγμα. Κάποιοι επιστρέφουν στη χώρα τους και αναπτύσσουν επιχειρηματική δραστηριότητα με τα χρήματα που έχουν συγκεντρώσει. Μεταφέρουν στη χώρα τους θετικά στοιχεία από τον πολιτισμό της χώρας υποδοχής τους. Δημιουργούν γέφυρες επικοινωνίας με τις νέες πατρίδες τους.

Συνέπειες για τη χώρα προέλευσης (2) Αρνητικές: Χάνει ένα μέρος του εργατικού δυναμικού της και μάλιστα τους νέους που θα μπορούσαν να προσφέρουν στην ανάπτυξη της χώρας τους. Ερημώνονται πληθυσμιακά ορισμένες περιοχές.

ΣΧΕΔΙΑ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ Ε.Ε Η τελευταία πρόταση του Ευρωπαικού συμβουλίου σχετικά με την κατάσταση στην περιοχή της Μεσογείου τέθηκαν κάποιοι στόχοι και μελλοντικές προσεγγίσεις της Ε.Ε σχετικά με το προσφυγικό. Επιγραμματικά αναφέρεται καταρχήν η έννοια της αλληλεγγύης και ταυτόχρονα της δίκαιης κατανομής των ευθυνών στο χώρο της Ε.Ε.Η αλληλεγγύη πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο της εφαρμογής των πολιτικών, στις υπηρεσίες Ασύλου και διαχείρισης των συνόρων. Επίσης στα άμεσα σχέδια είναι η αντιμετώπιση της εγκληματικότητας .

Ποιες χώρες υιοθετούν πολιτική ποσόστωσης για τη μετεγκατάσταση των προσφύγων; Από τα 191 κράτη μέλη του οργανισμού Ηνωμένων Εθνών λιγότερα από 20 έχουν υιοθετήσει ετήσιες ποσοστώσεις μετεγκατάστασης, περιλαμβανομένων της Αυστραλίας, του Καναδά, της Δανίας, της Φινλανδίας, της Νέας Ζηλανδίας, της Νορβηγίας, της Σουηδίας, της Ολλανδίας, και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Άλλες χώρες μπορεί να εξετάσουν συγκεκριμένα αιτήματα για μετεγκατάσταση που υποβάλλονται από την Ύπατη Αρμοστεία, επειδή συντρέχουν οι προϋποθέσεις οικογενειακής συνένωσης ή όταν υπάρχουν ισχυροί πολιτικοί δεσμοί.

Ποια δικαιώματα έχει ένας πρόσφυγας; Ένας πρόσφυγας δικαιούται άσυλο και ασφάλεια. Η διεθνής προστασία δεν περιορίζεται ωστόσο στην περιφρούρηση της σωματικής ακεραιότητας. Οι πρόσφυγες πρέπει να απολαμβάνουν τουλάχιστον των δικαιωμάτων και της βασικής βοήθειας που δικαιούται κάθε αλλοδαπός που διαμένει νόμιμα στην χώρα ασύλου, περιλαμβανομένων της ελευθερίας σκέψης, διακίνησης καθώς και προστασία από τα βασανιστήρια και την εξευτελιστική μεταχείριση. Επίσης, οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα είναι εξίσου σημαντικά για την αποτελεσματική προστασία. Κάθε πρόσφυγας δικαιούται ιατρικής περίθαλψης, το δικαίωμα της εκπαίδευσης για παιδιά πρόσφυγες και το δικαίωμα στην εργασία. Στις περιπτώσεις όπου δεν υπάρχουν άλλες διαθέσιμες πηγές από τις κυβερνήσεις της χώρας ασύλου, όπως σε περιπτώσεις μαζικής εισόδου προσφύγων, η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και άλλες διεθνείς οργανώσεις παρέχουν οικονομική βοήθεια, τρόφιμα και αντικείμενα όπως σκεύη κουζίνας και εργαλεία, είδη υγιεινής και στέγης ή οργάνωση και υλοποίηση προγραμμάτων για την δημιουργία σχολείων και κλινικών. Η Ύπατη Αρμοστεία καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να διασφαλιστεί ότι οι πρόσφυγες να καθίστανται αυτάρκεις το συντομότερο δυνατόν.

Ποιες υποχρεώσεις έχει ο πρόσφυγας; Οι πρόσφυγες υποχρεούνται να σέβονται τους νόμους και τους κανονισμούς της χώρας ασύλου.

Το προφίλ των Σύρων προσφύγων Στην πλειονότητά τους οι Σύροι πρόσφυγες που πέρασαν τα θαλάσσια σύνορα το 2015 βρίσκονται στην ηλικιακή ομάδα 18-35 (69%), με το 21% να βρίσκεται στην ομάδα 36-59 και μόλις το 5% να είναι παιδιά ηλικίας 12-17. Εννέα στους δέκα δεν είχαν μαζί τους κανένα ταξιδιωτικό έγγραφο. Το 85% των ερωτηθέντων δήλωσαν πως είναι Σουνίτες Μουσουλμάνοι, ενώ ένα 6% δήλωσε πως είναι Χριστιανοί. Αξιοσημείωτο είναι πως το 43% των ερωτηθέντων προσφύγων δήλωσε πως είναι απόφοιτοι πανεπιστημίων, ενώ επίσης 43% έχει ολοκληρώσει την δευτεροβάθμια εκπαίδευση στη Συρία.

Πως μπορούν τα ασυνόδευτα παιδιά να συνενωθούν με τις οικογένειες τους Ασυνόδευτος ανήλικος είναι κάθε πρόσωπο κάτω των 18 ετών, υπήκοος τρίτης χώρας που εισέρχεται ή βρίσκεται στην επικράτεια ενός κράτους, χωρίς να συνοδεύεται από τον κατά το νόμο υπεύθυνο για την επιμέλειά του ενήλικα. Ο αριθμός των ασυνόδευτων ανηλίκων προσφύγων ποικίλει. Συνήθως αποτελεί το 2 έως 5 τοις εκατό του προσφυγικού πληθυσμού, ενώ στην Ευρώπη, από έρευνα της Ύπατης Αρμοστείας, υπολογίζεται πως το 4 τοις εκατό των αιτούντων άσυλο ήταν ασυνόδευτα παιδιά. Η Ύπατη Αρμοστεία συνεργάζεται με διάφορες οργανώσεις όπως το UNICEF, τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού και την οργάνωση «Σώστε τα Παιδιά» για να διασφαλίσουν ότι τα ασυνόδευτα παιδιά αναγνωρίζονται και καταγράφονται, και πως οι οικογένειες του έχουν βρεθεί. Στη κρίση της Ρουάντας στα μέσα της δεκαετίας του 1990, περίπου 67,000 παιδιά ξαναβρήκαν τις οικογένειες τους.

Ποιος αποφασίζει για το ποιος είναι πρόσφυγας; Σύμφωνα με το εθνικό σύστημα δικαίου της κάθε χώρας, οι κυβερνήσεις υιοθετούν τις διαδικασίες καθορισμού του καθεστώτος του πρόσφυγα προκειμένου να προσδιοριστεί το νομικό καθεστώς και τα δικαιώματα των προσώπων στα οποία αναγνωρίζεται το καθεστώς αυτό. Στα πλαίσια εκπλήρωσης της εντολής της για την προστασία των προσφύγων, η Ύπατη Αρμοστεία έχει ρόλο συμβουλευτικό και επιβλέπει την τήρηση και την εφαρμογή της Σύμβασης του 1951. Η Ύπατη Αρμοστεία συνιστά την εφαρμογή γρήγορων, φιλελεύθερων και δίκαιων διαδικασιών, αναγνωρίζοντας ότι η στοιχειοθέτηση της δίωξης είναι ένα δύσκολο έργο. Η Εκτελεστική Επιτροπή της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες (της οποίας τα μέλη ανέρχονται σε 68) καθορίζει βασικές αρχές, ενώ το «Εγχειρίδιο για τις διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων» αποτελεί έγκυρη ερμηνεία της Σύμβασης του 1951. Σε ορισμένες χώρες που δεν έχουν υπογράψει τη Σύμβαση του 1951, και εφόσον κάτι τέτοιο της ζητηθεί, η Ύπατη Αρμοστεία μπορεί η ίδια να αναλάβει τη διαδικασία καθορισμού του καθεστώτος του πρόσφυγα.

Η Ελλάδα ως χώρα υποδοχής μεταναστών «Η Ελλάδα παραδοσιακά ήταν και είναι χώρα μεταναστών από τις αρχές του αιώνα και μέχρι τη δεκαετία του ’60, ενώ από χώρα αποστολής μεταβλήθηκε σταδιακά από τα μέσα τις δεκαετία του ‘80 σε χώρα υποδοχής μεταναστών. Αποτελεί πόλο έλξης ατόμων που προέρχονται από μεσογειακές χώρες (Μαρόκο, Τυνησία, Λίβανο), από την Αφρική, την Ασία, την Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη όπως η πρώην Γιουγκοσλαβία, Πολωνία, Αλβανία και άλλες χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Βασικό στοιχείο που χαρακτηρίζει το σύγχρονο μεταναστευτικό φαινόμενο, είναι το γεγονός ότι η μετανάστευση δεν έχει τον οργανωμένο χαρακτήρα που είχε σε παλαιότερες εποχές και η αύξηση του αριθμού των μεταναστών οφείλεται κατά κύριο λόγο στην είσοδο στη χώρα μας με παράνομο τρόπο»

Προσφυγικά ρεύματα 1914-1922(1) Η ελληνική παρουσία στη Μικρά Ασία υπήρξε μακραίωνη. Οι ελληνικοί πληθυσμοί αραίωσαν μετά το 12ο αιώνα εξαιτίας των μαζικών εξισλαμισμών. Κατά το 18ο αιώνα και 19ο αιώνα έχουμε αύξηση του ελληνικού πληθυσμού και ταυτόχρονα οικονομική και πολιτισμική άνθηση. Από τα τέλη του 19ου αιώνα σημειώνεται η εθνική αφύπνιση των Τούρκων. Η εδαφική συρρίκνωση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας συνέβαλε στην ανάπτυξη του τουρκικού εθνικισμού που συνέβαλε στην εχθρική αντιμετώπιση των μειονοτήτων που ζούσαν στην Οθωμανική αυτοκρατορία (κυρίως οι Έλληνες και οι Αρμένιοι). Τους πρώτους μήνες του 1914 έγιναν αθρόες μεταναστεύσεις Μουσουλμάνων της Βαλκανικής προς τη Μικρά Ασία υποκινούμενη από την τουρκική κυβέρνηση έδωσε αφορμή για διωγμούς εις βάρος των ελλήνων της Δυτικής Μικράς Ασίας και της ανατολικής Θράκης. Η επιχείρηση έγινε με την καθοδήγηση των Γερμανών, συμμάχων των Τούρκων κατά τη διάρκεια του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου.

Προσφυγικά ρεύματα 1914-1922 (2) Το Οικουμενικό Πατριαρχείο αφού κήρυξε την Ορθόδοξη Εκκλησία σε διωγμό, ανέστειλε τη λειτουργία των εκκλησιών και των σχολείων. Οι καταπιέσεις που υπέστησαν οι Έλληνες πήραν τις εξής μορφές: Θεσπίστηκαν έκτακτες επιβαρύνσεις και επιτάξεις ειδών για τις ανάγκες του πολέμου. Τέθηκαν εμπόδια στις εμπορικές δραστηριότητές τους. Πληθυσμοί χωριών ή και ευρύτερων περιοχών μετατοπίστηκαν από τις ακτές προς το εσωτερικό της Μ. Ασίας. Οι άνδρες άνω των 45 ετών που δε στρατεύονταν επάνδρωσαν τα τάγματα εργασίας. Πολλοί πέθαναν από αρρώστιες και κακουχίες. Όσοι είχαν ηλικία 20-45 ετών μπορούσαν στην αρχή να εξαγοράσουν τη στρατιωτική τους θητεία. Με την κατάργηση της δυνατότητας εξαγοράς, πολλοί λιποτακτούσαν και συνελήφθησαν κι εκτελέστηκαν. Οι ενέργειες των Τούρκων προκάλεσαν μεγάλο κύμα φυγής προς την Ελλάδα. Στα σπίτια των Ελλήνων της Μικρασίας εγκαταστάθηκαν Μουσουλμάνοι. Οι πρόσφυγες που έφτασαν στην Ελλάδα ανήλθαν σε πολλές

Άλλα προσφυγικά ρεύματα Παράλληλα με την άφιξη των προσφύγων από την Τουρκία, ήρθαν πρόσφυγες από την ανατολική Μακεδονία την οποία είχαν καταλάβει οι Βούλγαροι. Το 1918 οι πρόσφυγες αυτοί επέστρεψαν στα σπίτια τους. Σύμφωνα με τη συνθήκη του Νεϊγύ (ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία) παραχωρήθηκε στην Ελλάδα η Δυτική Θράκη, ενώ συμφωνήθηκε αμοιβαία μετανάστευση μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας. 50.000 Βούλγαροι αναχώρησαν από την Ελλάδα και 30.000 Έλληνες από τη Βουλγαρία. Επίσης, λόγω της Ρωσικής Επανάστασης κατέφυγαν στην Ελλάδα χιλιάδες Έλληνες. Έλληνες πρόσφυγες ήρθαν εκείνη την περίοδο από τη Β. Ήπειρο, τη Ρουμανία, τα ιταλοκρατούμενα Δωδεκάνησα. Συνολικά μέχρι το 1920 είχαν καταφύγει στην Ελλάδα περίπου 800.000 πρόσφυγες. Μεγάλος αριθμός προσφύγων συγκεντρώθηκε στην Αθήνα, στον Πειραιά, στη Θεσσαλονίκη καθώς και στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.

Το ταξίδι της φυγής (13-18 ετών) Πρόκειται για ένα διαδικτυακό παιχνίδι με δωρεάν πρόσβαση, ένα παιχνίδι-ριάλιτι, το οποίο μεταφέρει τον παίκτη σ’ ένα ταξίδι φυγής: από τη στιγμή της δίωξης μέχρι την αναζήτηση ασύλου και ασφάλειας. Απευθύνεται κυρίως σε νεαρά άτομα (από 13-18 χρονών) και στόχος του είναι να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει σε θέματα που αφορούν τους πρόσφυγες και το άσυλο, καθώς και ευρύτερα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ανοχής και πολυπολιτισμικότητας. Το παιχνίδι χωρίζεται σε τρία βασικά μέρη – το ίδιο το παιχνίδι, ένα δίκτυο δεδομένων και έναν οδηγό για εκπαιδευτικούς.  Το παιχνίδι   Δίκτυο δεδομένων  Οδηγός για δασκάλους 

Μονόλογοι από το Αιγαίο (13 ετών και πάνω) Η δράση "Μονόλογοι από το Αιγαίο" άρχισε να υλοποιείται τον Απρίλιο του 2016, στο πλαίσιο του προγράμματος "Kι αν ήσουν εσύ;", ένα πρόγραμμα ευαισθητοποίησης στα ανθρώπινα δικαιώματα και σε θέματα προσφύγων, με βιωματικές δραστηριότητες, τεχνικές θεάτρου και εκπαιδευτικού δράματος", που υλοποιεί η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες σε συνεργασία με το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση. Η δράση αρχικά περιελάμβανε έναν κύκλο βιωματικών εργαστηρίων σε ξενώνες της PRAKSIS για τη φιλοξενία ασυνόδευτων παιδιών, που οδήγησαν στη καταγραφή 28 ιστοριών από ισάριθμα παιδιά, ηλικίας 13-18 χρονών από τη Συρία, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, το Ιράν, το Μαρόκο και την Αίγυπτο, που εξαναγκάστηκαν να αφήσουν την πατρίδα τους λόγω πολέμου ή φτώχειας, και έφτασαν μόνα τους στην Ελλάδα διασχίζοντας το Αιγαίο. Στις μαρτυρίες, οι έφηβοι δεν μιλούν μόνο για τις εμπειρίες που βιώσαν τόσο στην πατρίδα τους όσο και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους, αλλά και για αυτά που αγαπούν και που τους αρέσουν να κάνουν. Για όσα ελπίζουν και όσα ονειρεύονται. 

Ντίνος Σιώτης Πρόσφυγες Πολλοί απ’ αυτούς που σταμάτησαν δεν ήξεραν πού έβγαζε ο δρόμος, άλλοι ψάχναν για το λιμάνι, άλλοι ρωτούσαν για το σταθμό, ένας σκυφτός κούρδιζε το ρολόι του σταματημένο εδώ και μέρες, άραγε τι τον ένοιαζε η ώρα; ήταν πρωί, ο ήλιος σηκωνόταν κι όλα μυρίζαν άλλη μια σκάρτη μέρα.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ!!!