ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ 2018 5 ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ- ΣΤΟΧΟΙ- ΔΡΑΣΕΙΣ για την Αντιμετώπιση της Εξάρτησης από Παράνομες Ουσίες και την Επιβλαβή Χρήση του Αλκοόλ 05 Δεκεμβρίου 2018

Ερωτήματα & Χάραξη Πολιτικής Ποιο είναι το αντίκτυπο της χρήσης του Αλκοόλ στην Ευρώπη και στην Κύπρο; Γιατί οι νέοι μας καταναλώνουν αλκοόλ; Πως αλλάζουν οι κουλτούρες και οι συμπεριφορές; Ποιες είναι οι αποτελεσματικές πολιτικές;

Θάνατοι και αρνητικές συνέπειες που σχετίζονται με το αλκοόλ στην Ευρώπη+ (Π.Ο.Υ., 2018) Το 2016 το 5.5% όλων των θανάτων που καταγράφηκαν στην Ευρώπη+ προκλήθηκε από το αλκοόλ. Το 23% όλων των θανάτων από τραυματισμούς και το 42% θανάτων από τροχαία ατυχήματα οφείλεται στο αλκοόλ 800 περίπου άνθρωποι πεθαίνουν κάθε μέρα λόγω του αλκοόλ στην Ευρώπη+. Η μεγαλύτερη κατηγορία αιτίας θανάτων που οφείλεται στο αλκοόλ είναι ο καρκίνος. Υπολογίζεται ότι ετησίως 85000 θάνατοι λόγω καρκίνου οφείλονται στο αλκοόλ. Το 2016 το 5.5% όλων των θανάτων που καταγράφηκαν στην Ευρώπη+ προκλήθηκε από το αλκοόλ. Σε αριθμούς αυτό μεταφράζεται σε 291.000 άτομα. Ενώ έχει σημειωθεί μείωση των θανάτων από το αλκοόλ από το 2010, το 23% όλων των θανάτων από τραυματισμούς και το 42% θανάτων από τροχαία ατυχήματα οφείλεται στο αλκοόλ. 800 περίπου άνθρωποι πεθαίνουν κάθε μέρα λόγω του αλκοόλ στην Ευρώπη+. Η μεγαλύτερη κατηγορία αιτίας θανάτων που οφείλεται στο αλκοόλ είναι ο καρκίνος. Το 6.1% περίπου όλων των θανάτων από τον καρκίνο στην Ευρώπη + οφείλεται στο αλκοόλ (8% στους άνδρες και 3.6% στις γυναίκες). Σε αριθμούς αυτό μεταφράζεται σε 85000 θανάτους καρκίνου ου οφείλεται στο αλκοόλ το χρόνο.

Στοιχεία Ευρωπαϊκού Προγράμματος Ερευνών στον Μαθητικό Πληθυσμό σχετικά με το Αλκοόλ και τα άλλα Ναρκωτικά (ESPAD) 2015 Κύρια αποτελέσματα Στην Κύπρο το Αλκοόλ αποτελεί την πιο δημοφιλή ουσία ανάμεσα στους νέους ηλικίας 16 ετών. Σχεδόν 4 στους 5 μαθητές ανέφεραν ότι έχουν εύκολη πρόσβαση στο αλκοόλ, ποσοστό που υπερβαίνει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Το φαινόμενο της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ σε μια περίσταση παρουσιάστηκε κυρίως στην Αυστρία, στην Κύπρο και στη Δανία όπου σχεδόν ένας στους δύο μαθητές ανέφερε να κατανάλωσε 5+ ποτά σε μια περίσταση κατά τις τελευταίες 30 μέρες. Η χρήση αλκοόλ τις τελευταίες 30 μέρες αναφέρθηκε από το 72% των αγοριών και το 63% των κοριτσιών. Τα ποσοστά αυτά υπερβαίνουν κατά πολύ το ευρωπαϊκό μέσο όρο 49% και 46% ανάμεσα σε αγόρια και κορίτσια αντίστοιχα. Σχεδόν τέσσερις στους πέντε μαθητές (88%) ανέφεραν ότι έχουν εύκολη πρόσβαση στο αλκοόλ, ποσοστό που υπερβαίνει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (78%). Τα ποσοστά αυτά αποτελούν σημαντικό λόγο ανησυχίας αφού παρατηρείται επίσης μια ανοδική τάση από την προηγούμενη έρευνα του 2011, με αύξηση κατά 1% στα αγόρια και κατά 11% στα κορίτσια.

Έρευνα Γενικού Πληθυσμού (ΑΑΕΚ) του 2016 Θεραπεία Κατά το 2016 αιτήθηκαν θεραπείας λόγω κατάχρησης αλκοόλ 273 άτομα Τα περισσότερα άτομα ήταν μέσης και τρίτης ηλικίας (>40 ετών), ενώ περίπου 7 στα 10 άτομα που αιτήθηκαν θεραπείας λόγω κατάχρησης αλκοόλ ήταν άνδρες Εξάρτηση Εκτιμήθηκε περίπου ότι τουλάχιστον το 3% του πληθυσμού στην Κύπρο είναι εξαρτημένο στο αλκοόλ

Ο ρόλος της Πολιτείας Το δικαίωμα στην υγειά είναι θεμελιώδης δικαίωμα Η Πολιτεία έχει την κύρια ευθύνη της προστασίας της υγείας του πληθυσμού Προσέγγιση της υγείας σε όλες τις πολιτικές Ρόλος της προστασίας από την επιβλαβή χρήση του αλκοόλ 10 τομείς αποτελεσματικά τεκμηριωμένων επιλογών πολιτικής και παρεμβάσεων όπως περιγράφονται στην Διεθνή Στρατηγική για τη μείωση της επιβλαβούς χρήσης του αλκοόλ (Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, 2010) 1. Πολιτική δέσμευση, συντονισμός και ευαισθητοποίηση * 95% 2. Στήριξη από τις υπηρεσίες υγείας (Δεν ισχύει) 3. Κοινοτικές και εργασιακές δράσεις* 78% 4. Πολιτικές και μέτρα για την οδήγηση υπό την επήρεια* 85% 5. Διαθεσιμότητα* 78% 6. Φορολογία και τιμολόγηση (Δεν ισχύει) 7. Διαφήμιση- Μάρκετινγκ (12%) 8. Μείωση των αρνητικών συνεπειών της χρήσης και της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ 9. Μείωση της του αντικτύπου στη δημόσια υγεία του παράνομου και άτυπου αλκοόλ 10. Παρακολούθηση και εποπτεία* * Οι τομείς που η Κύπρος έχει μεγαλύτερο σκορ σε σύγκριση με τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο με βάση το πιο πρόσφατο έντυπό της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας 2018 “Alcohol consumption, harm and policy response fact sheets for 30 European countries” draft

Συμπεράσματα Η χρήση αλκοόλ συνεχίζει να προκαλεί μεγάλο αριθμό θανάτων και ασθενειών στην Ευρώπη (περίπου 1 εκατομμύριο θάνατοι το χρόνο!) Η Ευρώπη είναι η περιοχή με τα υψηλότερα ποσοστά χρήσης και επιπτώσεων αλκοόλ στον κόσμο Παρ’ όλα αυτά η βλάβη που σχετίζεται με το αλκοόλ έχει μειωθεί την τελευταία πενταετία , ειδικότερα στην Ανατολική Ευρώπη (το οποίο επιτεύχθηκε με πολιτικές ελέγχου του αλκοόλ). Υπάρχουν σημάδια ότι οι θετικές εξελίξεις θα έρθουν σε τέλμα αν οι πολιτικές και οι δράσεις για αντιμετώπιση της επιβλαβούς χρήσης του αλκοόλ πάψουν επίσης. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και όλες οι αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία που σχετίζονται με το αλκοόλ θα αυξάνονται, ενώ άλλες μη μεταδιδόμενες ασθένειες θα μειώνονται! Τέλος, είναι σημαντικό να μην βλέπουμε το αλκοόλ σαν πρόβλημα αλλά ως σύμπτωμα της κοινωνίας μας, έτσι ώστε να αποφύγουμε τα στερεότυπα και τον στιγματισμό των χαμηλότερων κοινωνικοοικονομικών στρωμάτων. Το μέλημα όλων μας πέραν της προστασίας της δημόσιας υγείας θα πρέπει να είναι συνάμα και η διασφάλιση της κοινωνικής ισότητας. Το αλκοόλ είναι μόνο ένα μικρό μέρος ενός ευρύτερου πολιτικού πλαισίου. Για να μπορούμε να οδηγηθούμε στην επιθυμητή αλλαγή, θα πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε το πολιτικό υπόβαθρο και μετά να αποφασίσουμε το είδος της κοινωνίας που θέλουμε να είμαστε και τι κληροδοτούμε στα παιδιά μας. Οι αντιδράσεις οργανωμένων συνόλων όπως και η Αρχή μπορεί να επιτύχει μόνο ένα μέρος της αλλαγής, να χαράξει την πολιτική του κράτους και να κινητοποιήσουν τον πολίτη έτσι ώστε να είναι ενήμερος και να απαιτήσει το δικαίωμα του στην υγεία.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ www.naac.org.cy