Στο πρότζεκτ αυτό θέσαμε τα εξής ερωτήματα: Το πολιτικό τραγούδι Στο πρότζεκτ αυτό θέσαμε τα εξής ερωτήματα: Τι είναι πολιτικό τραγούδι; Σε ποιες εποχές παρατηρείται πολιτικό τραγούδι; Τι καταστάσεις σχολιάζει; Ποιοι γνωστοί συνθέτες και ερμηνευτές του πολιτικού τραγουδιού; Ποια τα μηνύματα που προσπαθούν να περάσουν στο κοινό τα πολιτικά τραγούδια;
Στην παρούσα εργασία μας επικεντρωθήκαμε περισσότερο στο σύγχρονο πολιτικό τραγούδι το οποίο συνδυάσαμε με μία αναδρομή στο πολιτικό τραγούδι κατά την περίοδο της μεταπολίτευσης
ΑΦΕΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ Η Μεταπολεμική περίοδος στην Ελλάδα υπήρξε η αφετηρία αυτού που ονομάζουμε επισήμως πολιτικό τραγούδι το πολιτικό τραγούδι ουσιαστικά γιγαντώνεται την περίοδο της Επταετίας με τις μεγάλες παλλαϊκές πολιτικές συναυλίες εντός κι εκτός των μεγαλοαστικών κέντρων με πρωτεργάτη τον Μίκη Θεοδωράκη. Η ιστορία του πολιτικού τραγουδιού αυτής της εποχής, οι δίσκοι που κυκλοφόρησαν και οι δημιουργοί εκφραστές αυτού του πνεύματος είναι λίγο πολύ γνωστά σε όλους εμάς και μέσα από τις σχολικές γιορτές Θα ασχοληθούμε λοιπόν εν συντομία με το Μ Θεοδωράκη, το Μάνο Λοΐζο και τον Ν.Ξυλούρη
Μίκης Θεοδωράκης Ο Μίκης Θεοδωράκης (γεν. 1925) αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες μουσικοσυνθέτες. Παράλληλα υπήρξε πολιτικός, πρώην υπουργός, 4 φορές βουλευτής του ελληνικού κοινοβουλίου και ακτιβιστής τιμημένος με το Βραβείο Ειρήνης Λένιν (1983). . Μετά την απελευθέρωση ξεσπά ο Εμφύλιος. Ο Θεοδωράκης λόγω των προοδευτικών του ιδεών καταδιώκεται από τις αστυνομικές αρχές. Για ένα διάστημα ζει παράνομος στην Αθήνα χωρίς να σταματήσει την επαναστατική του δράση. Τελικά συλλαμβάνεται και στέλνεται εξορία στην αρχή στην Ικαρία και στη συνέχεια στο επονομαζόμενο στρατόπεδο θανάτου, τη Μακρόνησο
ΓΝΩΣΤΑ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ Επιτάφιος, Επιφάνια, Πολιτεία Α΄, Β΄, Γ΄ και Δ΄, Λιποτάκτες, Μαουτχάουζεν,, Τα τραγούδια του Αγώνα, Τα τραγούδια του Ανδρέα
Μάνος Λοΐζος Ο Μάνος Λοΐζος ήταν ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες συνθέτες. Γεννήθηκε στις 22 Οκτωβρίου του 1937 στην Αλεξάνδρεια πέθανε σε νοσοκομείο στη Μόσχα, στις 17 Σεπτεμβρίου 1982. Από μικρή ηλικία ασχολείται με τη μουσική: στην ηλικία των επτά ετών μελετά βιολί, αρχικά ερασιτεχνικά κι έπειτα στο Εθνικό Ωδείο της Αλεξάνδρειας.
Μη με ρωτάς από τα τραγούδια του δρόμου Μη με ρωτάς από τα τραγούδια του δρόμου Τα πολυβόλα σωπάσαν Οι πόλεις αδειάσαν και κλείσαν Ένας βοριάς παγωμένος Σαρώνει την έρημη γη Στρατιώτες έρχονται Πάνε, ρωτάνε γιατί πολεμήσαν Κι εσύ ησυχάζεις Το δάχτυλο βάζεις Να βρεις την πληγή Μη με ρωτάς, δε θυμάμαι Μη με ρωτάς, μη με ρωτάς, μη με ρωτάς Μη με κοιτάς, σε φοβάμαι μη με κοιτάς, μη με ρωτάς, μη με ρωτάς
Νίκος Ξυλούρης Ο Νίκος Ξυλούρης γεννήθηκε στις 7 Ιουλίου του 1936 στα Ανώγεια Ρεθύμνου της Κρήτης . Πέρα από τα παραδοσιακά τραγούδια της Κρήτης η φωνή του Ξυλούρη θα περάσει στη σύγχρονη "έντεχνη" δημιουργία επώνυμων συνθετών. Ο Νίκος Ξυλούρης ήταν ένας μεγάλος τραγουδιστής, που δυστυχώς λόγο του θανάτου του δεν ολοκλήρωσε το έργο του. Σκεφτείτε μονάχα εάν μπορούσαμε να είχαμε τον Ξυλουρη ζωντανό σήμερα, με ακόμα μεγαλύτερο έργο...
ΠΟΥΛΗΜΕΝΟΙ Πουλημένοι πουλημένοι Άλλη στράτα δε σας μένει Μνήμα σας προσμένει Κάσα καρφωμένη Για τους πουλημένους Βόλι δε χαλάμε Με πέτρες και κοτρόνια Τους πετροβολάμε …………..
Το πολιτικό τραγούδι σήμερα Σήμερα η εξωσυστημική ελληνική σκηνή του hip-hop είναι ο πιο σύγχρονος απόγονος του πολιτικού τραγουδιού. Το μεγαλύτερο κομμάτι του ελληνικού hip-hop εκφράζεται κυρίως εκτός δισκογραφίας και χωρίζεται σε δύο τάσεις: Το αντιεξουσιαστικό, αντιφασιστικό λόγο Τα εθνικιστικά, πατριδοκάπηλα μηνύματα
Active member Πολιτικό στίχο εντοπίζουμε στα τραγούδια των active member οι όποιοι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην καθιέρωση αυτού του μουσικού είδους. Δημιουργήθηκαν τον Ιούνιο του 1992 και έχουν συμμετάσχει στην κυκλοφορία περισσοτέρων από 120 δισκογραφικών δουλειών και project .Με την δισκογραφία και τις εμφανίσεις τους δίνουν το στίγμα τους για τα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα που εξελίσσονται γύρω τους.
ΑΚΟΥ ΜΑΝΑ Γεννήθηκα στο ραντεβού της νύχτας με τη μέρα μια ζεστή Αυγουστιάτικη Δευτέρα τα όνειρα ήταν λίγα, τα λόγια ήταν πολλά και όλοι νιώθανε καλά. Που το είδος θα κρατήσει και το γλέντι θα αρχίσει τσάμπα της μάνας μου το δάκρυ είχε κυλήσει η αγωνία της, ο πόνος, η λαχτάρα μαζί με τις ευχές και μια κατάρα. Που άκουσε το άστρο μου και κρύφτηκε στο φως και από τότε είμαι τόσο μοναχός και τα γέλια δε κρατάνε, κι οι υποσχέσεις δε μετράνε και αυτοί που σ’ αγαπάνε βλέπεις εύκολα ξεχνάνε……. ……. Άκου μάνα, για όλους έχει ο θεός Κι ίσως το δικό μου άστρο να `ναι κάπου εκεί στο φως. άκου μάνα για όλους έχει ο θεός. Και μας χωράει ο ουρανός.
ΧΙΛΙΑ ΔΙΚΙΑ Άσε με, βρήκα το μόνο δρόμο, σου λέω, που γουστάρω στ’ αλήθεια να πάω. Δε βρήκα προίκα την αλήθεια, κι αν φταίω, το πληρώνω που ζω μ’ ό,τι αγαπάω. Άσε με, πάω με τον τρόπο που μπορώ να στηρίξω απλά κι αντρίκεια δε στο ζητάω σαν χάρη, το απαιτώ, και το ξέρεις πως έχω χίλια δίκια» Στο ποίημα αυτό θίγεται και το θέμα της γνώσης και εκφράζεται η μετάνοια για τα όσα κανείς δεν έμαθε. Άρα σπρώχνει τους νέους στη γνώση «Γι’ αυτό, άσε με, παλεύω με την αμορφωσιά μου, η μόνη έχθρα χωρίς λόγο στη ζωή μου είν’ το μετάνιωμα για την αδιαβασιά μου.»
Στους δρόμους «μου τόπε η ίδια η ζωή δεν το ‘δα σε βιβλία αυτά μου φέρναν μόνο υπνηλία έγινα λεία στο σχολείο για να με καθηλώσουν σε θρανία τόσα ανούσια χρόνια να χάνω τον καιρό μου με μοναδικό σκοπό να βγω και εγώ στην ανεργία νιώθω αηδία γιατί σκοτώνεις με τόσο βάρβαρο τρόπο άλλο ένα παιδί σου κοινωνία;»
12ος Πίθηκος Ο 12ος πίθηκος ή Άκης γεννήθηκε το 1984 και μεγάλωσε στην Καλαμαριά. Το 1996 έκανε τα πρώτα βήματα του σαν μέλος της πενταμελούς ομάδας Funky Dust , ενώ τον Απρίλιο του 2014 ο 12ος κυκλοφόρησε τον 5ο δίσκο του με τίτλο «Σήμερα» .
Παύλος Φύσσας (killah P) Αντιεξουσιαστικός είναι ο λόγος του Παύλου Φύσσα για τον οποίο νιώθουμε υποχρέωση να κάνουμε ιδιαίτερη μνεία λόγω του τέλους του που σφραγίζει την πορεία του στο ελληνικό τραγούδι και αποδεικνύει τον πολιτικό του χαρακτήρα . Είχε ενεργή παρουσία στην ραπ μουσική σκηνή από το 1997. Η μουσική του διαδρομή βασίζεται στην μη δισκογραφική κουλτούρα και διάδοση των δουλειών του βασίζεται στο διαδίκτυο.
Η ευρύτερη μουσική κοινότητα της χιπ-χοπ μουσικής σκηνής Ο Killah Ρ δεν ήταν φυσικά η μεμονωμένη περίπτωση ενός χιπ χοπ τραγουδοποιού με έντονα πολιτικοποιημένο, αντιφασιστικό στίχο και ανάλογη δράση. Ηταν μέλος μιας μεγάλης κοινότητας στην οποία μετέχουν ισότιμα Ελληνες δημιουργοί αλλά και μετανάστες ή Ελληνες δεύτερης γενιάς που καταγράφουν την πικρή εμπειρία τους. Κοινό χαρακτηριστικό, η έμμετρη, ξεκάθαρα πολιτική και αντεξουσιαστική διαμαρτυρία που εκπροσωπεί ό,τι εννοεί ο Javaspa όταν επισημαίνει στο blog του ότι «η ιδεολογική βάση του χιπ χοπ είναι οι ελευθεριακές ιδέες. Αν την απορρίψεις, απορρίπτεις το ίδιο το hip hop, αν σταθείς ενάντια σ' αυτές, στρέφεσαι ενάντια στην αντικουλτούρα».
Δράση μέσα από το διαδίκτυο Κάποιοι από αυτούς επέλεξαν να αποκλείσουν κάθε απόπειρα δημοσιοποίησης της δουλειάς τους από τα «συστημικά Μέσα» και προτίμησαν να κοινοποιούν τις δημιουργίες τους μόνο για το μυημένο κοινό και με το διαδικτυακό συνήθως τρόπο που ήθελαν. Τέτοια περίπτωση ήταν η «Ωχρά Σπειροχαίτη», ένα συγκρότημα με πολύ ενδιαφέρουσα μουσική και στιχουργική προσωπικότητα, η οποία ήταν λίγο πολύ κοινό μυστικό στο μουσικό ρεπορτάζ, όχι όμως και στο μεγάλο ακροατήριο, μια που οι ίδιοι είχαν απαγορεύσει κάθε σχετική δημοσίευση ή αναπαραγωγή του έργου τους.
Σύνδεση με την παράδοση Δεν στρέφουν όλοι οι δημιουργοί του χιπ χοπ την πλάτη στα πιο παραδοσιακά «υλικά» του ελληνικού τραγουδιού. Υπάρχουν, π.χ., αυτοί που, εκτός από το δικό τους στίχο, μελοποιούν ποιητές. Το έκανε, π.χ., η «Ωχρά Σπειροχαίτη» με τον Καρυωτάκη και τον Καρούζο. Και υπάρχουν και άλλοι οι οποίοι στις συναυλίες τους επιλέγουν να πουν τραγούδια άλλων που τους εκφράζουν.
Συμπέρασμα Το πολιτικό τραγούδι δεν υπήρξε μόνο στη δεκαετία του 70-80 αλλά υπάρχει και στις μεταγενέστερες εποχές σχολιάζοντας την κάθε πολιτικοκοινωνική αλλαγή και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο λαός ανάλογα με την περίοδο που διανύουμε.
Το δικό μας πολιτικό τραγούδι Κάθομαι στο πάρκο κ’ γράφω στιχάκια, ακούω τη μουσική που παίζουν παιδάκια Άραγε γιατί σ’ αυτή την εποχή, να είναι αναγκασμένα να ψάχνουν για ψωμί Όμως μες’ στην κατάντια μας έριξαν αυτοί Αυτοί που όλο ζητάνε, μονάχοι ξεπουλάνε την όμορφη μου Ελλάδα, ρίχνουν μες’ στον καιάδα Λοιπόν ξεσηκώσου, ξανά απογειώσου Σήκω απ’ το κρεβάτι, πρέπει να κάνεις κάτι κανείς μόνο γκρινιάζοντας δεν κέρδισε τη μάχη!
Από τους μαθητές: Ανδρουλάκης Χρήστος Σιδερά Μαρία Βακαλόπουλος Κλέων Βερυκίου Ειρήνη Βλασταρίδης Γιάννης Γώγουλου Άννυ Κουράκης Μάρκος Λουλουδάκης Μανόλης Μουντάκης Αλέκος Μπλαζουδάκης Παντελής Παινέσης Βαγγέλης Σιδερά Μαρία Σολωμού Πηνελόπη Σταυρουλάκη Ευγενία Τσαγκάρη Αγγελική Τσαγκάρη Λυγερή Τσέκοβ Γιώργος Φραγγεδάκης Στέλιος Φωκά Κατερίνα Χατζηγεωργίου Μιχαέλα ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Παΐζη Ελένη