Σύντομη παρουσίαση της γραμματικής της ελληνικής γλώσσας ~ Краткая презентация грамматических особенностей греческого языка
В греческом алфавите 24 буквы ΑΛΦΑΒΗΤΟ / АЛФАВИТ Το ελληνικό αλφάβητο αποτελείται από 24 γράμματα / В греческом алфавите 24 буквы Γράμματα / Буквы Ονομασία / Название Προφορά λατινική / Латинское произношение Αα άλφα альфа [a] Νν νι ни [n] Ββ βήτα вита [v] Ξξ ξι кси [ks] Γγ γάμα гама [g, j] Οο όμικρον омикрон [o] Δδ δέλτα дельта [ð] Ππ πι пи [p] Εε έψιλον эпсилон [e] Ρρ ρο ро [r] Ζζ ζήτα зита [z] Σσς σίγμα сигма [s] Ηη ήτα ита [i] Ττ ταυ таф [t] Θθ θήτα фита [th] Υυ ύψιλον ипсилон Ιι γιώτα йота Φφ φι фи [f] Κκ κάπα капа [k] Χχ χι хи [h] Λλ λάμδα лямда [l] Ψψ ψι пси [ps] Μμ μι ми [m] Ωω ωμέγα омега
В греческом языке 25 звуков s, t, f, h, b(mb), d (nd), ŋg, ts, tz] ΦΘΟΓΓΟΙ / ЗВУКИ Η ελληνική γλώσσα έχει 25 φθόγγους / В греческом языке 25 звуков α, ε, ι, ο, ου, β, γ, δ, ζ, θ, κ, λ, μ, ν, π, ρ, σ, τ, φ, χ, μπ, ντ, γκ, τσ, τζ [a, e, i, o, u, v, g, ð, z, th, k, l, m, n, p, r, s, t, f, h, b(mb), d (nd), ŋg, ts, tz]
ΦΩΝΗΕΝΤΑ ΚΑΙ ΣΥΜΦΩΝΑ / ГЛАСНЫЕ И СОГЛАСНЫЕ ΦΩΝΗΕΝΤΑ ΚΑΙ ΣΥΜΦΩΝΑ / ГЛАСНЫЕ И СОГЛАСНЫЕ Φωνήεντα / Гласные Σύμφωνα / Согласные α, ε, η, ι, ο, υ, ω [a, e, i, i, o, i, o] β, γ, δ, ζ, θ, κ, λ, μ, ν, ξ, π, ρ, σ, τ, φ, χ, ψ [v, g, ð, z, th, k, l, m, n, ks, p, r, s, t, f, h, ps] Κατά τη φωνή τα σύμφωνα διαιρούνται / По участию / неучастию тона согласные подразделяются Άηχα / Глухие Ηχηρά / Звонкие κ, π, τ, χ, φ, θ, σ [k, p, t, h, f, th, s] β, γ, δ, ζ, λ, μ, ν, ρ, μπ, ντ, γκ [v, g, ð, z, l, m, n, r, b, d, ŋg]
ΜΕΡΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΠΡΟΦΟΡΑΣ / НЕКОТОРЫЕ ПРАВИЛА ЧТЕНИЯ Δίψηφα φωνήεντα / Сочетания гласных α + ι αι [e] παίζω ε + ι ει [i] εικόνα ο + ι οι μοίρα ο + υ ου [u] πουλί
Δίψηφα σύμφωνα / Сочетания согласных μ + π μπ [b] μπάλα [mb] λάμπα ν + τ ντ [d] ντομάτα [nd] άντρας γ + κ γκ [g] γκολ [ŋg] πάγκος γ + γ γγ αγγλικά τ + σ τς [ts] πίτσα τ + ζ τζ [dz] τζατζίκι
Буквосочетания - аф/ав, эф/эв Συνδυασμοί - αυ, ευ / Буквосочетания - аф/ав, эф/эв αυ [af] + κ, π, τ, χ, φ, θ, σ, ξ, ψ αυτός ευ [ef] εύκολος [av] + φωνήεν, β, γ, δ, ζ, λ, μ, ν, ρ αυλή [ev] δουλεύω
Δίφθογγοι - άι, αϊ, όι, οϊ / Дифтонги - аи, ай, ои, ой ά + ι άι [ái] τσάι α + ϊ αϊ [aj] μαϊμού ό + ι όι [ói] ρολόι ο + ϊ οϊ [oj] κοροϊδεύω
Согласные, обозначающие два звука – пс, кс Διπλά σύμφωνα – ξ, ψ / Согласные, обозначающие два звука – пс, кс ξ [ks] ξένος ψ [ps] ψήφος Τελικά σύμφωνα / Конечные согласные ς [s] της σχέσης ν [n] των ανθρώπων
πριν από / перед [a], [o], [u] Τα σύμφωνα κ, γ, χ / Согласные [k], [g], [h] κ [k] πριν από / перед [a], [o], [u] ή / или σύμφωνο καμήλα, κότα, κουτάλι [k'] πριν από / перед [e], [i] κερί, κήπος γ [g] ή / или σύμφωνο γάντι, γόμα, άλογο [j] γέρος, γη χ [h] χαρά, χορός, έχουμε [h'] χέρι, χυμός
Όμοια σύμφωνα / Удвоенные согласные ββ [v] Σάββατο κκ [k] εκκλησία λλ [l] άλλος μμ [m] γράμμα νν [n] γεννώ ππ [p] παππούς ρρ [r] άρρωστος σσ [s] τέσσερα ττ [t] περιττός Εξαίρεση: γγ Исключение: [ŋg] άγγελος
επίλογος, ωκεανός, καταστροφή ΣΥΛΛΑΒΗ / СЛОГ Μονοσύλλαβες λέξεις / Односложные слова Δισύλλαβες λέξεις / Двусложные слова Τρισύλλαβες λέξεις / Трехсложные слова Πολυσύλλαβες λέξεις / Многосложные слова και, δεν, χθες παιδί, τέχνη, ώρα υγεία, βιβλία, μουσική επίλογος, ωκεανός, καταστροφή
ΤΟΝΙΣΜΟΣ / УДАРЕНИЕ Όλες οι λέξεις που έχουν δύο ή περισσότερες συλλαβές παίρνουν τόνο / Все слова, кроме односложных, имеют знак ударения ταξί, πόλη, δάσκαλος Τονίζονται μόνο τα σύμφωνα Знак ударения ставится только над гласной τρέχω, καθηγητής Στα δίψηφα φωνηέντα (αι, ει, οι, ου), καθώς και στους συνδυασμούς – αυ/ευ ο τόνος μπαίνει στο δεύτερο φωνήεν В сочетаниях – αι (звук «э»), ει, οι (звук «и»), ου (звук «у»), αυ (аф/ав), ευ (эф/эв) знак ударения ставится над второй гласной είμαι, σούπα, καλοκαίρι, Παύλος Δεν παίρνουν τόνο / Не имеют ударения Μονοσύλλαβες λέξεις Εξαιρέσεις: πού; πώς; ή Односложные слова Исключения: где? как? или και, να, μην, σκι Πού πηγαίνεις; Πώς είσαι; Μείνε ή φύγε. Λέξεις με κεφαλαία γράμματα Слова, написанные прописными буквами ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΣΗΜΕΙΑ ΣΤΙΞΗΣ / ЗНАКИ ПРЕПИНАНИЯ Τελεία Точка (.) Άνω τελεία Точка с запятой (∙) Κόμμα Запятая (,) Ερωτηματικό Вопросительный знак (;) Θαυμαστικό Восклицательный знак (!) Διπλή τελεία Двоеточие (:) Παρένθεση Скобки () Αποσιωπητικά Многоточие (…) Παύλα Тире (-) Διπλή παύλα Двойное тире (- -) Εισαγωγικά Кавычки («»)
Неопределенный артикль Не имеет множественного числа ΑΡΘΡΟ / АРТИКЛЬ Αόριστο άρθρο / Неопределенный артикль Χρησιμοποιείται όταν πρόκειται για ένα αόριστο πρόσωπο, ζώο ή πράγμα. Δεν έχει πληθυντικό / Употребляется, когда речь идет о неопределенном лице, живом существе или предмете. Не имеет множественного числа Αρσενικό γένος / Мужской род Θηλυκό γένος / Женский род Ουδέτερο γένος / Средний род ένας / [énas] μία / [mia] ένα / [éna]
Οριστικό άρθρο / Определенный артикль Χρησιμοποιείται όταν πρόκειται για ορισμένο πρόσωπο, ζώο ή πράγμα / Употребляется, когда речь идет об определенном лице, живом существе или предмете Αρσενικό γένος / Мужской род Θηλυκό γένος / Женский род Ουδέτερο γένος / Средний род Εν. αρ / Ед. ч. Πληθ. αρ. / Мн. ч. ο / [ο] οι / [i] η / [i] το / [to] τα / [ta]
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ / ИМЕНА СУЩЕСТВИТЕЛЬНЫЕ географические обозначения Δηλώνουν / Обозначают πρόσωπα лица θείος, Πέτρος ζώα животных σκύλος τόπους географические обозначения Αθήνα, Ελλάδα πράγματα предметы δέμα, γραμματόσημα ενέργειες действия αποστολή καταστάσεις состояния ησυχία ιδιότητες свойства ταχύτητα, ασφάλεια Κύρια ονόματα: Φανερώνουν ένα ορισμένο πρόσωπο, τόπο ή ζώο / Имена собственные: индивидуальные названия, которые служат для именования лица, географического обозначения или живого существа. Κοινά ονόματα: Φανερώνουν γενικά πρόσωπα, τόπους, ζώα ή πράγματα, ενέργεια, κατάσταση, ιδιότητα / Имена нарицательные: обобщенные названия, которые служат для именования однородных классов лиц, географических обозначений, живых существ или предметов, действий, состояний, свойств.
Αρσενικό γένος / Мужской род Ισοσύλλαβα / Равносложные Ανισοσύλλαβα / Неравносложные -ός [-ós] ουρανός -άς [-ás] σφουγγαράς -ος [-os] δρόμος -ης [-is] νοικοκύρης -ής νικητής -ές [-és] καφές -ας [-as] αγώνας -ούς [ủs] παππούς
Θηλυκό γένος / Женский род Ισοσύλλαβα / Равносложные Ανισοσύλλαβα / Неравносложные -ά [-á] καρδιά γιαγιά -α [-a] ώρα -ή [-i] ψυχή -η νίκη -ώ [-ó] Αργυρώ -ού [-ủ] αλεπού -ω [-o] Φρόσω -ος [-os] διάμετρος -ξη, ση, ψη [-ksi, si, psi] σκέψη
Ουδέτερο γένος / Средний род Ισοσύλλαβα / Равносложные Ανισοσύλλαβα / Неравносложные -ό [-ó] βουνό -ώς [-ós] καθεστώς -ο [-ο] πεύκο -ας [-as] κρέας -ί [-i] παιδί -μα [-ma] όνομα -ι τραγούδι -σιμο [-simo] δέσιμο -ος [-os] μέρος
ΕΠΙΘΕΤΑ / ИМЕНА ПРИЛАГАТЕЛЬНЫЕ Συνοδεύουν τα ουσιαστικά και μας λένε κάθε φορά πως ακριβώς είναι τα ουσιαστικά, δηλαδή τι ποιότητα ή ιδιότητα έχει. Έχουν τρία γένη, αρσενικό, θηλυκό και ουδέτερο γιατί παίρνουν το γένος των ουσιαστικών που προσδιορίζουν / Имена прилагательные указывают на признак (качество или свойство) предмета. Изменяются по родам (мужской, женский, средний) и согласуются в роде, числе и падеже с существительными. Καλός, καλή, καλό / βαθύς, βαθιά, βαθύ / σταχτής, σταχτιά, σταχτί / ζηλιάρης, ζηλιάρα, ζηλιάρικο κ.λ.π.
Καταλήξεις των επιθέτων / Окончания прилагательных Σε / Окончания Παραδείγματα / Примеры -ος, -η, -ο [-os, -i, -o] όμορφος, όμορφη, όμορφο -ος, -α, -ο [-os, -a, -o] ωραίος, ωραία, ωραίο -ός, -ιά, -ό [-ós, -já, -ó] ξανθός, ξανθιά, ξανθό -ύς, -ιά, -ύ [-is, -já, -i] βαθύς, βαθιά, βαθύ -ής, -ιά, -ί σταχτής, σταχτιά, σταχτί -ης, -α, -ικο [-is, -a, -iko] γκρινιάρης, γκρινάρα, γκρινιάρικο -άς/-ής, -ού -άδικο/-ούδικο/, ‑ήδικο [-ás/is, -ủ, -áðiko/ủðiko, ‑iðiko] υπναράς, υπναρού, υπναράδικο (ούδικο) / καβγατζής, καβγατζού, καβγατζήδικο -ων, -ουσα, -ον [-on, -usa, -on] ενδιαφέρων, ενδιαφέρουσα, ενδιαφέρον -ων, -ων, -ον [-on, -on, -on] ευγνώμων, ευγνώμων, ευγνώμον -ύς, -εία, -ύ [-is, -ia, -i] ευθύς, ευθεία, ευθύ -ης, -ης, -ες [-is, -is, -es] ακριβής, ακριβής, ακριβές
Παραθετικά των επιθέτων / Степени сравнения прилагательных Θετικός βαθμός / Положительная степень Συγκριτικός βαθμός / Сравнительная степень Υπερθετικός βαθμός / Превосходная степень Σχετικός / Относительная Απόλυτος / Абсолютная Περιφρ. / Описат. тип Μονολ. / Односл. тип Односл. тип ψηλός πιο ψηλός ψηλότερος ο πιο ψηλός ο ψηλότερος πολύ ψηλός / πολύ πολύ ψηλός ψηλότατος βαθύς πιο βαθύς βαθύτερος ο πιο βαθύς ο βαθύτερος πολύ βαθύς / πολύ πολύ βαθύς βαθύτατος επιεικής πιο επιεικής επιεικέστερος ο πιο επιεικής ο επιεικέστερος πολύ πολύ επιεικέστατος
ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ / ЧИСЛИТЕЛЬНЫЕ Φανερώνουν ορισμένη αριθμητική ποσότητα ή εκφράζουν αριθμητικές έννοιες / Обозначают количество предметов или их порядок при счете Απόλυτα / Количественные Τακτικά / Порядковые Πολλαπλασιαστικά / Мультипликативные Αναλογικά / Определенно-количественные Περιληπτικά / Собирательные -(τ)ος [(t)os] -πλός [plós] -πλάσιος [plásjos] -αριά [arjá] -άδα [áða] -(τ)η [(t)i] -πλή [pli] -πλάσια [plásja] -(τ)ο [(t)o] -πλό [pló] -πλάσιο [plásjo] ένας πρώτος απλός - δύο δεύτερος διπλός διπλάσιος τρία … τρίτος … τριπλός … τριπλάσιος … δέκα δέκατος δεκαπλός δεκαπλάσιος δεκαριά δεκάδα
ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ / МЕСТОИМЕНИЯ Μπαίνουν αντί για ονόματα / Употребляются вместо существительных, прилагательных или числительных Προσωπικές Личные α) εγώ, εσύ, αυτός, εμείς, εσείς, αυτοί, εμένα, αυτών… β) μου, σε … Κτητικές Притяжательные α) δικός μου, δική μου, δικό μου… β) μου, σου, του, της, μας, σας, τους … Αυτοπαθείς Возвратные τον εαυτό μου, τον εαυτό σου, τον εαυτό του, τον εαυτό της … Οριστικές Определительные α) ο ίδιος, η ίδια, το ίδιο, τους ίδιους… β) μόνος μου, μόνη μου, μόνοι τους ...
Δεικτικές Указательные Αναφορικές Относительные Ερωτηματικές α) αυτός, αυτή, αυτό… β) ετούτος, ετούτη, ετούτο… γ) εκείνος, εκείνη, εκείνο… δ) τέτοιος, τέτοια, τέτοιο… ε) τόσος, τόση, τόσο… Αναφορικές Относительные α) που β) ο οποίος, η οποία, το οποίο… γ) όποιος, όποια, όποιο… δ) όσος, όση, όσο… ε) ό,τι Ερωτηματικές Вопросительные α) τι; β) ποιος; ποια; ποιο; γ) πόσος; πόση; πόσο; Αόριστες Неопределенные α) ένας, μια, ένα… β) κανένας, καμιά, κανένα… γ) κάθε- καθένας, καθεμιά, καθένα… δ) κάποιος, κάποια, κάποιο… ε) κάμποσος, κάμποση, κάμποσο… στ) μερικοί, μερικές, μερικά… ζ) άλλος, άλλη, άλλο… η) κάτι-κατιτί θ) καθετί ι) τίποτε-τίποτα κ) ο δείνα, η δείνα, το δείνα λ) ο τάδε, η τάδε, το τάδε
Обозначают действие или состояние предмета ΡΗΜΑΤΑ / ГЛАГОЛЫ Φανερώνουν ότι κάποιος κάνει κάτι ή βρίσκεται σε μια κατάσταση / Обозначают действие или состояние предмета Ενεργητική φωνή / Действительный залог Παθητική φωνή / Страдательный залог Α' συζυγία / первое спряжение Β’ συζυγία / второе спряжение -ω / [-o] -άω / [-ao] -έω / [-eo] -ομαι / [-ome] -ιέμαι / [‑jéme] -ούμαι / [‑ủme]
Έγκλιση / Наклонение Οριστική / Изъявительное Παριστάνει αυτό που σημαίνει το ρήμα σαν κάτι βέβαιο και πραγματικό / Обозначает глагольное действие как действительное и реальное Ο φοιτητής διαβάζει Υποτακτική / Зависимое Παριστάνει αυτό που σημαίνει το ρήμα σαν κάτι που θέλουμε ή περιμένουμε να γίνει / Обозначает глагольное действие как желаемое или возможное Θέλω να βρεθούμε την Κυριακή Προστακτική / Повелительное Παριστάνει αυτό που σημαίνει το ρήμα σαν προσταγή, επιθυμία, ευχή / Обозначает глагольное действие как приказ, желание, повеление Κλείσε το παράθυρο
Α΄ Συζυγία / Первое спряжение глаголов ενεστώτας настоящее время δένω δένομαι παρατατικός прошедшее длительное время έδενα δενόμουν αόριστος прошедшее завершенное время έδεσα δέθηκα στιγμ. μέλλοντας будущее завершенное время θα δέσω θα δεθώ εξακ. μέλλοντας θα δένω θα δένομαι παρακείμενος прошедшее законченное время έχω δέσει έχω δεθεί υπερσυντέλικος давно прошедшее время είχα δέσει είχα δεθεί συντ. μέλλοντας будущее законченное время θα έχω δέσει θα έχω δεθεί
Β΄ Συζυγία / Второе спряжение глаголов ενεστώτας настоящее время αγαπώ αγαπιέμαι παρακείμενος прошедшее законченное время έχω αγαπήσει έχω αγαπηθεί παρατατικός прошедшее длительное время αγαπούσα αγαπιόμουν αόριστος прошедшее завершенное время αγάπησα αγαπήθηκα υπερσυντέλικος давно прошедшее время είχα αγαπήσει είχα αγαπηθεί εξακ. μέλλοντας будущее длительное время θα αγαπώ θα αγαπιέμαι στιγμ. μέλλοντας завершенное время θα αγαπήσω θα αγαπηθώ συντ. μέλλοντας законченное время θα έχω αγαπήσει θα έχω αγαπηθεί
Μετοχή / Причастие Προέρχεται από τα ρήματα και κλίνεται όπως το επίθετο / Образуется от глаголов и склоняется подобно прилагательным Ενεργητική / Действительное причастие Παθητική / Страдательное причастие ( παίζω) = παίζοντας (δένω) = δεμένος (γελώ) = γελώντας (κρύβω) = κρυμμένος (όταν ο χαρακτήρας είναι π, β, φ, πτ, φτ)
ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ / НАРЕЧИЯ Άκλιτες λέξεις που συνοδεύουν τα ρήματα και φανερώνουν τόπο, χρόνο, ποσό… / Неизменяемые части речи, обозначающие время, место совершения действия, меру или степень проявления действия… Τοπικά Места Πού; εδώ, εκεί, επάνω, κάτω, μέσα, έξω, πίσω, αυτού, αλλού… Χρονικά Времени Πότε; τώρα, πριν, χτες, αύριο, φέτος, ποτέ, κάπου κάπου… Τροπικά Образа действия Πώς; όπως, έτσι, αλλιώς, καθώς, μαζί, όμορφα, ήσυχα, σαν… Ποσοτικά Количественные Πόσο; όσο, τόσο, περισσότερο, λίγο, πιο, αρκετά, κάμποσο… Βεβαιωτικά Утвердительные Ναι ναι, μάλιστα, βέβαια, σωστά… Διστακτικά Сомнения Ίσως ίσως, τάχα, πιθανόν Αρνητικά Отрицательные Όχι όχι, δεν, μην, όχι βέβαια
ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ / ПРЕДЛОГИ Άκλιτες λέξεις που μπαίνουν μπροστά από άλλες λέξεις και φανερώνουν μαζί τους τόπο, χρόνο, στέρηση, αιτία, τρόπο, ποσό… / Неизменяемые части речи, которые стоят перед именными частями речи и указывают на место, время, недостаток, причину, образ действия, количество … Μονοσύλλαβες / Односложные Δισύλλαβες / Двусложные Τρισύλλαβη / Трехсложный με, σε, για, ως, προς παρά, χωρίς, αντί, από, κατά, δίχως, μετά ίσαμε
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ / СОЮЗЫ Άκλιτες λέξεις που συνδέουν λέξεις ή προτάσεις / Неизменяемые части речи, которые используются для связи словосочетаний или предложений Συμπλεκτικοί Соединительные και, κι, ούτε, μήτε, ουδέ, μηδέ Διαχωριστικοί Разделительные ή, είτε Αντιθετικοί Противительные μα, παρά, αλλά, όμως, ωστόσο, ενώ, αν και, μολονότι, μόνο Συμπερασματικοί Заключительные λοιπόν, ώστε, άρα, επομένως, που Επεξηγηματικός Пояснительный δηλαδή Ειδικοί Специальные πως, που, ότι
όταν, σαν, ενώ, καθώς, αφού, αφότου, πριν (να), μόλις, προτού, ώσπου, Χρονικοί Временные όταν, σαν, ενώ, καθώς, αφού, αφότου, πριν (να), μόλις, προτού, ώσπου, ωσότου, όσο που, όποτε Αιτιολογικοί Причинные γιατί, επειδή, αφού Υποθετικοί Условные αν, σαν, άμα Τελικοί Целевые να, για να Διστακτικοί Выражающие сомнение μην, μήπως Συγκριτικός Сравнительный παρά Αποτελεσματικοί Следствия ώστε (να), που (να)
ΕΠΙΦΩΝΗΜΑΤΑ / МЕЖДОМЕТИЯ Άκλιτες λέξεις που φανερώνουν θαυμασμό, πόνο, έπαινο, απορία, λύπη, χαρά, ευχή.. / Неизменяемые слова, которые выражают восхищение, огорчение, одобрение, возражение, печаль, радость, пожелание … Πόνος Боль Αχ! ωχ! Λύπη Сострадание Αλίμονο! Απορία Удивление Ε! α! ο! Θαυμασμός Восхищение Α! ποπό! ω! Αβεβαιότητα Неуверенность Χμ! Άρνηση Отрицание Α μπα! Παρακίνηση Побуждение Άιντε! Αηδία Отвращение Ουφ! Έπαινος Похвала Μπράβο! Ειρωνεία Ирония Ε! ου! Ευχή Пожелание Μακάρι!